Copi: κανείς δεν του ξανάμοιασε ποτέ! Facebook Twitter
Ο ίδιος ο Copi υποδύεται θεατρικούς χαρακτήρες του

Copi: κανείς δεν του ξανάμοιασε ποτέ!

0

«Copi» δεν είναι παρά το υποκοριστικό του copo de nieve που στα ισπανικά σημαίνει «νιφάδα χιονιού». Το ψευδώνυμο που επέλεξε ο Ραούλ Νταμόντε Μποτάνα όταν ξεκινούσε το 1964 την καριέρα του ως bande dessinateur,  δηλαδή κομίστας για τα περιοδικά «Twenty» και «Bizarre», μια ασχολία του που αγαπούσε πολύ και είχε πρωτοξεκινήσει στα 16 του για τη σατιρική εφημερίδα «Tia Vicenta» στο Μοντεβίδεο. Γεννήθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 1939 στο Μπουένος Άιρες. Οι πολιτικές δραστηριότητες του πατέρα του, διευθυντή εφημερίδας και ορκισμένου αντι-περονιστή, ταξίδεψαν την οικογένεια από την Ουρουγουάη και την Αϊτή μέχρι τη Νέα Υόρκη. Ο ίδιος ο Copi, αφού έκανε μια πρώτη απόπειρα να σκηνοθετήσει την πρώτη του παράσταση το 1962 στην Αργεντινή, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, σε ένα πιο πρόσφορο έδαφος, ώστε να κυνηγήσει το πάθος του για το θέατρο. Καθώς τα γαλλικά του πρόδιδαν μια ξενική προφορά, αποφάσισε να βιοποριστεί κάνοντας κόμικς. Έγινε γνωστός από την πρώτη σχεδόν στιγμή, όταν τον ανακάλυψε ο Σερζ Λαφορί της «Nouvel Observateur» και χάρη στην «Καθιστή Γυναίκα» που επινόησε, μια κυρία με μεγάλη μύτη και κατσαρά μαλλιά, ασάλευτη σαν μια άλλη Πυθία που μονολογούσε ή διαλογιζόταν με ένα πνεύμα. Παράλληλα, συνεργαζόταν και με τα περιοδικά «Hara-kiri» και «Charlie Hebdo», όπου οι ακραίες φιγούρες του με τον αιχμηρό και σουρεαλιστικό λόγο και την ανάλογη θεματολογία, αντίστοιχα του είδους του θεάτρου που μετά από λίγο καιρό παρουσίασε στο παριζιάνικο κοινό, τον έκανα εξαιρετικά δημοφιλή.

Οι χαρακτήρες του αιωρούνται μεταξύ του θεάτρου του παραλόγου και της τραγωδίας.


 

Με μια μνημειώδη ερμηνεία στις Δούλες του Ζαν Ζενέ εξελίσσεται κι ο ίδιος σε έναν άλλο Ζενέ, με έργα στα οποία κυριαρχούν ο θάνατος, η σχέση εξουσίας-εξουσιαζόμενου, που όμως συνεχώς ανατρέπεται, και ως εκ τούτου ο αλληλοσπαραγμός, ο εξευτελισμός, το παράλογο της ανθρώπινης συμπεριφοράς in extremis και η αστική υποκρισία. Οι χαρακτήρες του περιφέρονται προσποιούμενοι, σε μια κοινωνία εκλεπτυσμένη, με έναν κώδικα αριστοκρατικών τελετουργιών, όπου λέγονται τα πλέον αποτροπιαστικά, παραλυτικά και απρόσμενα πράγματα! Οι ανθρώπινες αυτές υπάρξεις, βγαλμένες από την κόλαση που ο Copi είτε αποκωδικοποίησε από τον μεγαλοαστικό του background είτε ανέσυρε από τις καταβυθίσεις του στην άγρια παρισινή νύχτα, αιωρούνται μεταξύ του θεάτρου του παραλόγου και της τραγωδίας. Aλλοπρόσαλλες κι απελπισμένες τραγικομωδίες, όπου το τρομακτικό μας αδιέξοδο απέναντι στο τέλος, η αγωνία του ίδιου ίσως να το ξορκίσει και η μοναξιά οδηγούν τους χαρακτήρες τους στα μεγαλύτερα εγκλήματα, άλλοτε στον οικείο τους μικρόκοσμο άλλοτε ως εξουσία απέναντι στις μάζες. Ο Copi, ενταγμένος στην ομάδα ομοφυλόφιλων συντακτών της «Nouvel Observateur» ως μέλος του Front homosexuel d' action revolutionnaire - Μέτωπο ομοφυλόφιλης επαναστατικής δράσης, αμφιταλαντεύοταν  μεταξύ της μαοϊστικής άκρας αριστεράς και των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων.

Copi: κανείς δεν του ξανάμοιασε ποτέ! Facebook Twitter
Οι χαρακτήρες του είναι βγαλμένοι από από τον μεγαλοαστικό του background είτε από τις καταβυθίσεις του στην άγρια παρισινή νύχτα
Copi: κανείς δεν του ξανάμοιασε ποτέ! Facebook Twitter

Είχε την τύχη τα θεατρικά του κείμενα να τα αναλάβει από την αρχή ο συμπατριώτης του και γνωστός θεατρικός σκηνοθέτης Χόρχε Λαβελλί. Με την πρώτη κιόλας παράσταση του Saint Genevieve dans sa baignoire (Η Αγία Γενεβιέβη στο λουτρό) το 1966 έκανε μεγάλη αίσθηση και τα χρόνια που ακολούθησαν η συγγραφική δραστηριότητα του Copi κάλυψε όλα τα είδη: νουβέλα, μυθιστόρημα, μονόπρακτο, δίπρακτο, μονόλογος. Ο ίδιος έπαιξε το ρόλο της τραβεστί στο L' homosexuel ou la difficulte de s' exprimer (Ο ομοφυλόφιλος ή η δυσκολία της έκφρασης), ενώ ως Loretta Strong έκανε τη γαλλική αβανγκάρντ να παραληρεί μαζί του. Στο έργο που αφιέρωσε στην Εύα Περόν και πρωτοανέβασε ο εραστής του Αλφρέντο Αρίας στο Theatre de l' Epee de Bois και λίο μετά στο Μπουένος Άιρες -όπου ο θίασος δέχτηκε τρομερούς τραμπουκισμούς και απειλές από τους περονιστές-, η Εβίτα απομυθοποιείται εντελώς. Μια γυναίκα εγκλωβισμένη στον μύθο που έχτισε η ίδια, απ' όπου προσπαθεί να ξεφύγει, σκηνοθετώντας τον θάνατό της και την απόδρασή της από την προεδρία και τη χώρα.

Δ
Ο Copi, που το όνομα με το οποίο γεννήθηκε ήταν Raúl Damonte Botana

Ο Copi καταφέρνει, με τον παραμορφωτικό καθρέπτη που βάζει μπροστά στην κοινωνία των ανθρώπων, να καταγράφει τις πλέον ακραίες εκφάνσεις τους και δραματοποιώντας τες να πετυχαίνει ένα είδος θεάτρου που παραπέμπει στη μεγάλη παράδοση του σουρεαλισμού και του παραλόγου. Η ευφάνταστη πορεία του συνεχίστηκε καθόλη τη δεκαετία του '70 με έργα όπως Les escaliers du Sacre-Coeur (Τα σκαλιά της Σακρ Κερ), La tour de la defence, Cachafaz, L'ombre de Venceslao. Με το La nuit de madame Lucienne (Η νύχτα της κυρίας Λουσιέν) το1985, σε σκηνοθεσία του Λαβελλί και με πρωταγωνίστρια τη σημαντική Γαλλίδα ηθοποιό Μαρία Καζαρές, έφτασε μέχρι το Φεστιβάλ της Αβινιόν, ενώ με το Une visite inopportune (Μια ανώφελη επίσκεψη) προανήγγειλε τον επικείμενο θάνατό του από AIDS. Το έργο λαμβάνει χώρα σε ένα νοσοκομείο, όπου ακριβώς ένας διάσημος ηθοποιός πεθαίνει από AIDS και δίνει την τελευταία του παράσταση μπροστά σε μια νοσοκόμα, έναν δημοσιογράφο, μια υψίφωνο, έναν σεξομανή γιατρό και έναν φίλο του.

Ο Copi πέθανε στις 14 Δεκεμβρίου του 1987 και το τελευταίο αυτό έργο, σε σκηνοθεσία Λουκάς Εμπλέμπ, ανέβηκε στηΝ Comedie Francaise το 2001. Πέντε χρόνια μετά, η Αβινιόν τού οργάνωσε αφιέρωμα με το ανέβασμα πέντε έργων του.

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ είναι γνωστός κυρίως ως κομίστας, χάρη στα περιοδικά «Βαβέλ» και «Παρά Πέντε», αλλά ελάχιστα ως θεατρικός συγγραφέας. Δραματοποιημένα του κόμικς πρωτοπαίχτηκαν στον Τεχνοχώρο του Γιάννη Κακλέα και από την ομάδα του Θέαμα, αργότερα ανέβηκε η Ανώφελη Επίσκεψη από το Στούντιο Παράθλαση της Θεσσαλονίκης, το Tour de la defence έγινε γνωστό ως Σκρατς στο Αποθήκη και Το Ψυγείο το 2007 στο Πορεία από την ομάδα «Ακροβάτες του ονείρου». Τώρα, χάρη στον φιλόλογο-κριτικό θεάτρου Νεκτάριο-Γεώργιο Κωνσταντινίδη και τις μεταφράσεις του, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άπαρσις ο Α' Τόμος με τα θεατρικά του έργα Εύα Περόν, Η Πυραμίδα, Οι Τέσσερις Δίδυμες και τον μονόλoγο Λορέττα Στρονγκ, με εκτενείς αναλύσεις της συγγραφέως Μαρίας Κυριάκη. Συγχρόνως, κυκλοφορεί από τη γνωστή σειρά της Δωδώνης «Παγκόσμιο Θέατρο» το επίσης πολύ επιτυχημένο του Η νύχτα της κυρίας Λουσιέν, πάλι από τους ίδιους συντελεστές.

Copi: κανείς δεν του ξανάμοιασε ποτέ! Facebook Twitter
Τα κόμιξ του δημοσιεύονταν τακτικά στο περιοδικό Βαβέλ
 
 
 
 

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 17.11.2010

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ