Προχωρώ στα στενάκια του Κεραμεικού, αναζητώντας τους Rotting Christ, και φτάνω σε έναν χώρο που θυμίζει λιγότερο προβάδικο και περισσότερο κλινική: χώροι τακτοποιημένοι, φουλ εξοπλισμένοι και πεντακάθαροι – κυριλέ καταστάσεις δηλαδή, και σίγουρα πολύ πιο αναβαθμισμένες απ’ αυτές που θυμόμουν προ εικοσαετίας. Όλα αυτά σε ένα κτίριο που, απ’ έξω, μοιάζει στοιχειωμένο.
Πετυχαίνω τον Σάκη να συμπληρώνει έγγραφα. «Δώσε μου μισό λεπτό να ξεμπερδέψω με αυτά. Πετάμε για Πολωνία». Μου δείχνει τα χαρτιά. «Καινούργιες ιστορίες. Πολλή χαρτούρα».
Μετά από σχεδόν δύο χρόνια συναυλιακής απραξίας (αν εξαιρέσουμε κάποια ιντερνετικά live shows που έδωσε η μπάντα, με μηδενικό εισιτήριο), οι Rotting Christ επιστρέφουν στον δρόμο, σε χώρες όπου επιτρέπονται, ξανά, μεγάλες φεστιβαλικές διοργανώσεις. Μη φαντάζεστε καρέκλες και αποστάσεις: τα βιντεάκια που ανέβηκαν στο YouΤube από την εμφάνισή τους στη Ρουμανία λειτουργούν ως μηχανή του χρόνου.
«Έχουμε κλεισμένες εμφανίσεις μέχρι τον Οκτώβριο – αν δεν σκάσει κανένα πανδημικό σοκ δηλαδή. Δεν έχεις την αίσθηση πως θα συμβεί κάτι τέτοιο όταν παίζεις έξω, πάντως. Δεν είδα τον κόσμο φοβισμένο, κάτι πρέπει να λέει αυτό για τον τρόπο που χειρίστηκαν την κατάσταση εδώ. Παίξαμε σε Ρουμανία και Ελβετία. Θα μου πεις, Ελβετία, πιο εξελιγμένο κράτος, πιο πλούσιο, καλύπτει πιο γρήγορα κάποια πράγματα. Και στη Ρουμανία, όμως, το ίδιο είδα. Δηλαδή κόσμο που αγαπάει τη μουσική, που είχε ανάγκη να πάει σε μια συναυλία, να μας στηρίξει. Ήταν όλοι εμβολιασμένοι στο κοινό όμως, και στις δύο χώρες. Δεν σου λέω πως δεν σέβομαι και την άποψη αυτού που δεν το κάνει, κι ας το έκανα από τους πρώτους, αλλά έξω έτσι δουλεύουν τα πράγματα».
Ο άνθρωπος πρέπει να παράγει. Θα μου πεις, είχες χρόνο να κάνεις την αυτοκριτική σου. Έγινα καλύτερος άνθρωπος; Δεν ξέρω. Θέλω να πιστεύω πως ναι, αλλά είδα κι άλλα μέσα στην καραντίνα. Ποιους αγαπάω πραγματικά, ας πούμε – και ποιοι αγαπούν εμένα. Μου στάθηκαν, όπως τους στάθηκα κι εγώ.
Η συναυλιακή δραστηριότητα των Rotting Christ είναι ασταμάτητη, δεκαετίες τώρα. Διόλου τυχαίο: ήταν η ανίερη τριάδα των Christ, Necromantia και Varathron (με τις μπάντες να μοιράζονται πολλά κοινά μέλη) που εδραίωσε αυτόν τον ήχο. Στο εξωτερικό τον περιγράφουν απλώς ως «ελληνικό black metal». Εκείνοι άνοιξαν ουσιαστικά τον δρόμο για μια ολόκληρη σκηνή που θέριεψε και σήμερα πρωταγωνιστεί (φυσικά μαζί με την κραταιά νορβηγική) στα μουσικά σταυροδρόμια των μεταλλικών άκρων.
Η δε λίστα των χωρών που έχουν εμφανιστεί μέχρι σήμερα δεν περιορίζεται μονάχα στην Ευρώπη (ή στις Ηνωμένες Πολιτείες), καθώς συμπεριλαμβάνει το Μεξικό, την Ινδία, το Περού, την Κολομβία, τη Βραζιλία, την Ταϊλάνδη και τη Σρι Λάνκα.
Bίντεο από την εμφάνιση των Rotting Christ στη Ρουμανία στις 3 Σεπτέμβρη 2021
Πολλές φορές γλίτωσαν στο τσακ τα χειρότερα. Οι εμφανίσεις τους στην Ταϊλάνδη και στο Εκουαδόρ συνέπεσαν με πραξικοπήματα. Άλλες, πάλι, εμφανίσεις τους ακυρώθηκαν λόγω του ονόματός τους – ακόμα και σε ελληνικό έδαφος, μετά από απαίτηση του Dave Mustaine, αρχηγού των Megadeth και αναγεννημένου Χριστιανού, καθώς επρόκειτο να εμφανιστούν στο ίδιο stage μεγάλης φεστιβαλικής διοργάνωσης (παραδόξως, όταν τέθηκε το ίδιο πρόβλημα σε φεστιβάλ του Ισραήλ, ο διοργανωτής υπερασπίστηκε τους Christ, έτσι οι Megadeth αποχώρησαν από το line-up). Χρειάστηκε να αλλάξουν το όνομά τους για να εμφανιστούν στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής.
Άλλες φορές κατέληγαν στη φυλακή: «Στην Τιφλίδα της Γεωργίας κράτησαν τα διαβατήρια και τα κινητά μας και μας έβαλαν στη φυλακή. Όταν απαιτήσαμε να μάθουμε τον λόγο της σύλληψής μας, δεν μας έδωσαν καμία πληροφορία. Μάθαμε από τους δικηγόρους μας πως είμαστε, λέει, στη λίστα των ανεπιθύμητων ατόμων στη χώρα, με την κατηγορία ότι είμαστε σατανιστές και πιθανοί τρομοκράτες. Βρεθήκαμε στη φυλακή χωρίς προειδοποίηση, σε ένα βρόμικο κελί, χωρίς επικοινωνία με τον κόσμο ή την πρεσβεία μας. Ο τοπικός διοργανωτής, μαζί με δημοσιογράφους και δικηγόρους, ύστερα από σκληρή δουλειά, κατάφερε να μας απελευθερώσει – και η συναυλία έγινε κανονικά».
Αναρωτιέμαι πώς να έσκασε αυτό το απότομο «διάλειμμα» σε έναν μουσικό που έχει περάσει τόσα χρόνια στον δρόμο. «Δεν θα σου πω ψέματα, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν “επιτέλους, θα ξεκουραστώ, θα περάσω χρόνο με τα παιδιά μου”. Μετά το πρώτο τρίμηνο όμως ήμουν σε φάση “τι γίνεται, ρε παιδιά;”. Ε, τίποτα δεν γινόταν.
Κατέρρευσα ψυχολογικά, έπεσα σε άσχημα σκοτάδια. Και δεν ήμουν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο. Δεν το περίμενα. Θυμήθηκα το ρητό που λέει “Να προσέχεις τι εύχεσαι”, μου έσκασαν όλα αυτά τα ανεκτίμητα που θεωρούμε δεδομένα. Ειλικρινά, νιώθω πως δεν έχω λόγο ύπαρξης μακριά από τη μουσική, μακριά από τον δρόμο. Ακούγεται ακραίο, θα μου πεις. Έτσι μου έσκασε όμως».
Απ’ ότι φαίνεται, οι εποχές αυτές τελειώνουν. Αν όχι στην Ελλάδα, σίγουρα στο εξωτερικό. Η μπάντα δείχνει ενθουσιασμένη, το ίδιο και ο αρχηγός της: «Επιστρέφουμε στην πιάτσα, εκεί όπου αναπνέουμε, τι άλλο να σου πω; Δεν πάμε να ρεφάρουμε μόνο στο οικονομικό, αν και ζούμε από αυτό, αλλά και στο ψυχολογικό. Να νιώσουμε πως κάνουμε κάτι στη ζωή μας. Μου έσκαγαν ιστορίες συνταξιούχων που έπεφταν σε κατάθλιψη.
Ο άνθρωπος πρέπει να παράγει. Θα μου πεις, είχες χρόνο να κάνεις την αυτοκριτική σου. Έγινα καλύτερος άνθρωπος; Δεν ξέρω. Θέλω να πιστεύω πως ναι, αλλά είδα κι άλλα μέσα στην καραντίνα. Ποιους αγαπάω πραγματικά, ας πούμε – και ποιοι αγαπούν εμένα. Μου στάθηκαν, όπως τους στάθηκα κι εγώ».
Όχι ακριβώς τα λόγια που θα περίμενε κανείς από τον frontman (και αποκλειστικό συνθέτη/στιχουργό) των Rotting Christ, αλλά η αλήθεια είναι πως ο Σάκης παραμένει η πιο ανθρώπινη και προσβάσιμη φιγούρα της σκηνής. Όσα χρόνια τον θυμάμαι, ποτέ δεν αρνήθηκε να βοηθήσει άνθρωπο, ακόμα και όταν φαινόταν, από καιρό δηλαδή, πως είχε κατακτήσει την εγχώρια κορυφή: «Ποτέ, κανέναν. Να συμμετάσχω ή να στηρίξω οποιονδήποτε. Μπάντες, νέους ανθρώπους, ποτέ δεν είπα όχι. Σε σημείο να καταντώ γραφικός μερικές φορές. Εδώ απαντώ σε όλα τα μηνύματα που μας στέλνουν στο Μessenger. Με ρωτούν “γιατί το κάνεις αυτό;”, αλλά για μένα είναι θέμα κοινότητας, είναι και στοιχείο του underground από τα παλιά.
Γράφαμε γράμματα με τις ώρες, τα θυμάσαι, βοηθούσαμε ο ένας τον άλλο, αντάρτικο κάναμε, ουσιαστικά, για να στηθεί όλο αυτό. Κυνηγημένοι το κάναμε, αυτή είναι η λέξη, δεν είναι υπερβολή. Ο κόσμος βλέπει σήμερα το metal να έχει μπει για τα καλά στα σαλόνια και δεν το φαντάζεται αυτό, δεν ξέρει πώς ήταν τα πράγματα τότε. Από την τρέλα μας το φτάσαμε εδώ που το φτάσαμε».
Keravnos Kivernitos
Σήμερα, με την μπάντα να οργανώνει το νέο συναυλιακό της πρόγραμμα, οι Rotting Christ είναι το πρώτο ελληνικό σχήμα που κάνει το μεγάλο άνοιγμα στο εξωτερικό στη μετα-Covid πια εποχή, σε line-up μεγάλων φεστιβάλ ανά τον κόσμο.
«Φοβόμουν πως θα ξεχνούσα τα κομμάτια επί σκηνής, μετά από τόσα χρόνια. Αλλά τελικά είναι σαν το ποδήλατο. Ίσως ξεχνάς κάποιους αυτοματισμούς, θέσεις και κινήσεις που κάνεις παίζοντας live συνεχόμενα, αλλά είδα πως ήρθε μόνο του. Δεν βγήκα όμως να τα δώσω όλα, ξέρεις. Κράτησα μια ενέργεια, λόγω ηλικίας. Δεν θα είχε νόημα να το κάνω και μετά από είκοσι λεπτά να βλέπει ο κόσμος έναν πενηντάρη να σκάει κάτω».
Μας πιάνουν τα γέλια και μετά μια μικρή σιωπή. Πέρασαν τόσα χρόνια; Θα μου πεις, το πρώτο άλμπουμ τους κυκλοφόρησε το 1991! «Ε, τι να λέμε, πενήντα χρονών είμαστε πια. Αλλά ξέρεις, βλέπω πενηντάρηδες και στο κοινό – που φυσικά δεν τους έβλεπα παλιότερα. Οπότε κάπως ισιώνει το πράγμα. Έχει κάτι το ρομαντικό όλο αυτό, αλλά και την πλάκα του κιόλας. Ειδικά όταν σκάνε φιλαράκια που κάναμε μπάχαλα μαζί πριν από τριάντα χρόνια και τώρα είναι στο κοινό με τα παιδιά τους. Με πιάνει γέλιο όταν τους βλέπω να είναι αυστηροί γονείς!»
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.
