Θεωρείτε τον εαυτό σας κρητικό συγκρότημα; Πού μένετε;
Οι πατρίδες είναι μέσα μας, δεν είναι γύρω μας. Κάποιοι απ' το συγκρότημα έχουν καταγωγή απ' την Κρήτη, κάποιοι όχι.

 

Ρώτησα πού ζείτε γιατί ήθελα να ξέρω πόσο το περιβάλλον που ζείτε έχει επηρεάσει τον ήχο σας.
Εμείς είμαστε νομάδες. Από καταβολής συγκροτήματος, πριν από 17 χρόνια και ένθεν, ζούμε από τόπο σε τόπο και από πόλη σε πόλη, από χωριό σε χωριό, γυρίζουμε. Επίσης, δεν επηρεάζει τον ήχο μας μόνο ο τόπος καταγωγής μας. Τον επηρεάζουν όλα τα ακούσματα που έχουμε, δεν υπάρχει σύνορο ούτε στην επιρροή μας ούτε στη μουσική.

Πόσο έχει αλλάξει ο ήχος σας όλα αυτά τα χρόνια;
Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε κάνει 3 δίσκους, το Γητευτή, το Δρακοδόντι και τον Καραγκιόζη στη Γιουροβίζιον - τρεις διαφορετικούς μεταξύ τους δίσκους. Ο ήχος έχει υποστεί αλλαγές και αλλάζει διαρκώς. Ένα συγκρότημα είναι ένας ζωντανός οργανισμός κι αλλάζει όπως και κάθε οργανισμός, δεν υπάρχει κάποιο μόριο στο σύμπαν που να παραμένει σταθερό κι ακίνητο. Αλλάζουμε και σαν ατομικές μονάδες και σαν συλλογικές οντότητες.

Έχετε μια εμμονή με θέματα του παρελθόντος...
Δεν έχουμε καμία εμμονή με θέματα του παρελθόντος!

Κοιτάζοντας όμως κάποιος τη θεματολογία των τραγουδιών σας αυτό διαπιστώνει.
Καθόλου δεν ισχύει αυτό. Και προκαλώ οποιονδήποτε ακροατή να δει στον τελευταίο δίσκο, τοΓητευτή και το Δρακοδόντι, αν υπάρχει ένας έστω χρονικός ή χωρικός εντοπισμός. Συνήθως τα τραγούδια μας είναι άχωρα και άχρονα. Αλλά ακόμη και έτσι να ήταν, μπορείς να προσάψεις στον Καβάφη ότι δεν είναι σύγχρονος επειδή μίλησε για την αλεξανδρινή περίοδο ή στον Κουροσάβα επειδή μίλησε για τη φεουδαρχική Ιαπωνία του 12ου αιώνα; Αν ακούσετε πραγματικά τα τραγούδια, δεν θα εντοπίσετε κάτι τέτοιο.

Τα δημοτικά τραγούδια πόσο σας έχουν επηρεάσει; Σαν θεματολογία, όχι σαν ήχο.
Πάρα πολύ. Θα σας πω αυτό που έλεγε κι ο Λόρκα: Οποιαδήποτε τέχνη δεν συνδέεται με κάποια παράδοση δεν είναι αληθινή. Δεν πιστεύω ότι οι σύγχρονοι Ιταλοί κινηματογραφιστές θα έκαναν τέχνη αν δεν είχαν το παρελθόν των Ιταλών νεορεαλιστών να πατήσουν κ.ο.κ. Η Κατερίνα Γώγου είχε πει ότι οι ρίζες δεν είναι για να γυρίζουμε πίσω, οι ρίζες είναι για να βγάζουνε κλαδιά.

Πόσο δύσκολο είναι να συνυπάρχουν τόσοι μουσικοί; Στη διαδικασία της δημιουργίας εννοώ.
Και τόσα πολλά όργανα... Διότι πάνω στο πάλκο έχουμε από γκάιντες και ηλεκτρικές κιθάρες μέχρι λίρες και κοντραμπάσα. Κοίταξε, είναι δύσκολο. Αλλά αυτό είναι και το ενδιαφέρον. Πώς άνθρωποι με διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, με διαφορετικές μουσικές κουλτούρες να μπορούν να συνυπάρξουν. Αυτό είναι και το κύριο εγχείρημα που πρέπει να επιδείξει μια κοινωνία, μικρή ή μεγάλη. Δηλαδή όχι να κάνει τα πράγματα ομοιόμορφα, αλλά απλώς να τα παντρέψει, να συνθέσει διαφορετικότητες. Είναι δύσκολο, αλλά από τη σύγκρουση των αντιθέσεων προέρχεται η σύνθεση.

Ακούγοντας τους στίχους σας, μου δημιουργούνται εικόνες μεσαιωνικές, αναγεννησιακές ίσως. Ζούμε σε εποχή μεσαίωνα ή αναγέννησης πιστεύετε;
Νομίζω ότι διανύουμε έναν ισχυρό μεσαίωνα πληροφορίας. Ο σκοταδισμός της πληροφορίας είναι τεράστιος, γιατί η γνώση είναι καλά κρυμμένη μέσα στα αγριόχορτα της πληροφόρησης. Αλλά έχω εμπιστοσύνη στους νέους ανθρώπους να επαναπροσδιορίσουν το αξιακό σύστημα.

Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο κοινό στο οποίο απευθύνεστε;
Αυτή είναι μια καλή ερώτηση. Είμαστε πάρα πολύ ευχαριστημένοι που έρχεται τόσος πολύς κόσμος στις παραστάσεις μας. Και κυρίως που ο κόσμος ο οποίος έρχεται και με τον οποίο αλληλεπιδρούμε είναι όλων των ηλικιών και των ανθρωπολογικών τύπων. Από τη σοβαρή κυρία με το τσαντάκι μέχρι τον πιτσιρικά με τα ράστα. Στο Θέατρο Βράχων πραγματικά μας τίμησε ο κόσμος -χιλιάδες άνθρωποι- και αυτό έκανε εντύπωση σε όλους που ήρθαν, κυρίως στους δημοσιογράφους: αυτή η ανομοιομορφία που θεωρώ βάση της τέχνης και της ζωής, τη διαφορετικότητα.

Με ποιους τρόπους μπορείς να κάνεις γνωστό στον πολύ κόσμο ένα γκρουπ που δεν έχει εμπορικό προφίλ;
Κι όμως, είμαστε εμπορικότατο συγκρότημα. Αν δείτε, τα σκυλάδικα δεν πουλάνε παραπάνω από εμάς. Είμαστε από τα πιο εμπορικά συγκροτήματα στην Ελλάδα. Προβεβλημένοι όχι, αλλά ποιος είναι όσο του αξίζει προβεβλημένος στην Ελλάδα; Ήταν ο Άκης Πάνου, ο Νικόλας ο Άσιμος, ο Γκάτσος; Ρώτησε ένα παιδί στο δρόμο αν ξέρει τον Γκάτσο ή την κυρία Βροχοπούλου που βγαίνει στα πρωινάδικα και θα το διαπιστώσεις.

Μιλήστε μου λίγο για την παράσταση.
Η παράσταση είναι μια διαδρομή μιας ομάδας τσιρκολάνων μουσικών, ενός μπουλουκιού, ενός θιάσου στο χώρο και στο χρόνο. Ξεκινά από την Κρήτη, πάει στην Κάτω Ιταλία, στα Βαλκάνια, στη Μικρασία, κατεβαίνει στον Περαία κι έχουμε μια διαδρομή εκεί που αντάμωσαν πολιτισμοί, που διασταύρωσαν τα ξίφη τους και παρήχθησαν έργα τέχνης.