Μινόρε Μανές: ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ

Μινόρε Μανές: ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ Facebook Twitter
1

Μινόρε Μανές με τη φωνή του Γιώργου Τσανάκα, Σμύρνη 1909. Μάλλον η πρώτη (;) εκτέλεση του πιο αγαπημένου μανέ των Ελλήνων της Σμύρνης. Είναι η πρώτη εκδοχή του περίφημου Σμυρναίικου Μινόρε ή Μινόρε Μανέ ή Μινόρε της Αυγής ηχογραφημένο στη Σμύρνη το 1909.

Ερμηνεύει ανατριχιαστικά ο Γιώργος Τσανάκας με τη συνοδεία της Σμυρναίικης Εστουδιαντίνας. Πρώτος εκτελεστής και πιθανός δημιουργός του Σμυρναίικου Μινόρε Μανέ ήταν ο βιολιστής Γιάννης Αλεξίου ή Γιάγκος Βλάχος ή Γιοβανίκας, γεννημένος το 1850 στο Γαλάτσι της Ρουμανίας, από τους πρωτεργάτες του σμυρναίικου ρεμπέτικου (πέθανε το 1925 στη Μυτιλήνη).

Οι στίχοι, γεμάτοι ερωτικό καημό, λένε:

Ενώ σκληρά δε μ' αγαπάς γιατί πλέον δεν παύεις, ωχ
Γιατί πλέον δεν παύεις, μόνο μου δίνεις βάσανα και το κορμί μου καύεις, αχ.
 

ΜΙΝΟΡΕ ΜΑΝΕΣ, ΣΜΥΡΝΗ 1909, Γ. ΤΣΑΝΑΚΑΣ

Το 1919 το ίδιο κομμάτι το ηχογραφεί η Μαρίκα Παπαγκίκα στη Νέα Υόρκη με διαφορετικούς στίχους, το ίδιο πονεμένους κι ερωτικούς:

Αν μ΄αγαπά κι είν΄όνειρο ποτέ ας μην ξυπνήσω,
με τη γλυκειά τη χαραυγή Θεέ μου ας ξεψυχήσω.


Δεν ξέρω ποια είναι η καλύτερη εκτέλεση του τραγουδιού, της Παπαγκίκα είναι σίγουρα η πιο γνωστή στις μέρες μας λόγω της πρόσφατης αμερικάνικης συλλογής με τα τραγούδια που ηχογράφησε στην Αμερική. Τον Μινόρε Μανέ την ηχογράφησε δύο φορές, με αλλαγές στους στίχους, αυτή η εκτέλεση όμως έκανε τον αμανέ πασίγνωστο.

 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΙΝΟΡΕ, 1919, ΜΑΡΙΚΑ ΠΑΠΑΓΚΙΚΑ

Παλιότερη ηχογράφηση του ίδιου τραγουδιού, ηχογραφημένο τον Φεβρουάριο του 1911, στην Κωνσταντινούπολη, με τον Λευτέρη Μενεμενλή στη φωνή και στίχους που λένε:

Σε βλέπουν τα ματάκια και μου περνά ο πόνος, αχ
Και μου περνά ο πόνος
αδύνατον χωρίς εσέ να ζήσω πλέον μόνος, ωχ.
 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΑΝΕ ΜΙΝΟΡΕ, 1911, ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΕΝΕΜΕΝΛΗΣ

Η εκτέλεση της Παπαγκίκα αλλά και η εκτέλεση του Μενεμενλή τελειώνουν με ένα ορχηστρικό βαλς, που έγινε γνωστό σαν «Σμυρναίικο βαλς» και περιλήφθηκε στα «Ερωτικά της Σμύρνης» με την Εστουδιαντίνα Ν. Ιωνίας Βόλου και στο βιολί τον δεξιοτέχνη Κυριάκο Γκουβέντα.

Είναι η ρώσικη μελωδία, γνωστή και ως ρωσικό (Κλέζμερ) παραδοσιακό βαλς, με τίτλο Ozhidanie (βαλς της προσμονής). Κλέζμερ είναι η μουσική παράδοση των Ασκενάζυ Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης.

Αυτή είναι μια ηχογράφηση του 1980 από την Brass Band of Defence Ministry of the USSR με απίθανες σκηνές από τον χορό της ταινίας Optimisticheskaya tragediya (στα αγγλικά: Optimistic Tragedy), μιας σοβιετικής ταινίας του 1963 που σκηνοθέτησε ο Samson Samsonov.

 

Expectation - Russian waltz (Herold Lavrentievich Kittler)

Το 1909 επίσης, ο Πέτρος Ζουναράκης, γνωστός ως Ζουναράς, ηχογράφησε στην Κωνσταντινούπολη αυτό το καταπληκτικό κομμάτι με συνοδεία ακορντεόν και κιθάρας. Ένας υπέροχος αμανές με τίτλο κι αυτό Σμυρναίικο Μινόρε ή ο Αμανές της Αυγής, ως συρτό τετράσημο, ενώ το σμυρναίικο είναι σαν αργό βαλς εξάσημο.

Θέλω να γίνεις φθισικιά, μα όχι να πεθάνεις
για να περνώ να σ' αρωτώ πώς είσαι και τι κάνεις...
 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΙΝΟΡΕ, ΠΟΛΗ 1909, ΖΟΥΝΑΡΑΣ (ΠΕΤΡΟΣ ΖΟΥΝΑΡΑΚΗΣ)

Ο Κώστας Μασσέλος (γνωστός σαν Νούρος) το 1929 ηχογραφεί ένα ακόμα σμυρναίικο μινόρε, σε έναν συγκλονιστικό αμανέ που λέει:

Πνοή πλέον δεν μ άφησες και στήθος για ν' αντέξω
γιατί εσύ με τυρρανείς, δίχως εγώ να φταίξω.
 

Σμυρναίικο μινόρε αμανές - Κώστας Νούρος

Κι ένας μανές της Καληνυχτιάς από τον Γιώργο Τσανάκα. Ηχογραφημένος στη Σμύρνη το 1911.

Τα άστρα τρεμοσβήνουνε κι εμείς αναχωρούμε αμάαν
Κι εμείς αναχωρούμε
αφήνουμε καληνυχτιά
και σας ευχαριστούμε ωωωχ.
 

ΜΑΝΕΣ ΤΗΣ ΚΑΛΗΝΥΧΤΙΑΣ, 1911, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΝΑΚΑΣ

Κι ένας πιο πρόσφατος μινόρε μανές, του 1936, με την φωνή του Στράτου Πουγιουμτζή, με τίτλο «Χτυπώ νεκροί κι ανοίχτε μου». Στην πρώτη εισαγωγή μπουζούκι παίζει ο Μάρκος Βαμβακάρης. Στη δεύτερη ο Περιστέρης. Στο σόλο Mάρκος, Περιστέρης.

Χτυπώ νεκροί κι ανοίχτε μου
Να μπω για να να μπω για να σκουπίσω
Να μπω για να σκουπίσω
Τον τόπο τον παντοτινό
Όπου θα κα, όπου θα κατοικήσω.

Μετά την πρώτη στροφή, το «Γεια σου Στράτο τεμπέλη» το λέει ο Μάρκος Βαμβακάρης.

 

Παγιουμτζής-Χτυπώ νεκροί κι' ανοίχτε μου (Μινόρε μανές)

Μουσική
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Daily / Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Τα δώδεκα επεισόδια της ομώνυμης σειράς βρίσκονται στο Ertflix, η παρακολούθηση της σειράς όμως υπονομεύεται συχνά από την συμβατική και στεγνή προσέγγιση, και η στημένη παρουσία της Χάρις Αλεξίου στο ρόλο της παρουσιάστριας-αφηγήτριας δεν βοηθάει.  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Πολυαγαπημένη μου Βίβιαν»: Στο φως η επιστολή που έγραψε ο Μάλκολμ ΜακΛάρεν στην Βίβιαν Γουέστγουντ λίγο πριν τον θάνατό του

Μουσική / Η επιστολή μεταμέλειας του Μάλκολμ ΜακΛάρεν προς τη Βίβιαν Γουέστγουντ, λίγο πριν τον θάνατό του

Τα αποκαλυπτήρια μιας επιστολής γεμάτης μετάνοια αλλά και πικρία, την οποία έγραψε –αλλά δεν έστειλε ποτέ– ο διαβόητος μάνατζερ των Sex Pistols προς την πρώην σύντροφο και συνοδοιπόρο του.
THE LIFO TEAM
APON: «Δεν είναι θέμα συγκυριών, είναι θέμα αξίας το αν θα ξεχωρίσεις μέσα στο χάος της σημερινής μουσικής»

Μουσική / APON: «Όταν πήγα να δειγματίσω τα πρώτα μου τραγούδια, γελάγανε»

Η πρωτοφανής επιτυχία ενός νεαρού τραγουδοποιού που με το πρώτο άλμπουμ του προκαλεί πανδαιμόνιο στο ραδιόφωνο και στις μουσικές πλατφόρμες, ενώνοντας μουσικά ένα ετερόκλητο κοινό κάθε ηλικίας.
M. HULOT
H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Μουσική / H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Κάθε σετ του είναι μια κατάδυση, μια αργή πτώση σε υποσυνείδητα μοτίβα, σε αχαρτογράφητους ήχους, σε σκοτεινούς διαδρόμους που παραπέμπουν περισσότερο σε τελετουργία παρά σε πάρτι. Ένας από τους σημαντικότερους DJ's της εποχής μας έρχεται στην Αθήνα για ένα βράδι.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Χελμός

Μουσική / Χελμός: 30 στιγμές από το πιο «ψηλό» φεστιβάλ του καλοκαιριού

Στημένο στα 1.700 μέτρα, το 3ο Helmos Mountain Festival υποδέχτηκε μερικά από τα πιο αγαπημένα ονόματα της εγχώριας σκηνής, σε ένα τριήμερο που συνδύασε μουσική, φύση και κορυφές - κυριολεκτικά και μεταφορικά.
LIFO NEWSROOM
Μυρτώ Βασιλείου: «Μου έχουν πει υποτιμητικά "πες κανένα λαϊκό, αυτό τραβάει"»

Μουσική / Μυρτώ Βασιλείου: «Μου έχουν πει υποτιμητικά "πες κανένα λαϊκό, αυτό τραβάει"»

Η νέα φωνή της ελληνικής μουσικής είναι, όπως λέει, «λίγο καθαρίστρια, λίγο ιδιωτική υπάλληλος, λίγο τραγουδίστρια». Μόλις έκλεισε τα τριάντα, ετοιμάζεται να ανέβει ξανά στη σκηνή με τη Νατάσσα Μποφίλιου και δείχνει πως έχει πολλά να προσφέρει.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ο Σαίξπηρ, η Αθήνα και ένα Καλοκαιρινό Όνειρο

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Ο Σαίξπηρ, η Αθήνα και ένα Καλοκαιρινό Όνειρο

Η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στο «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας» του Φέλιξ Μέντελσον που εμπνέεται από τον Σαίξπηρ και θα ζωντανέψει, όπως και στο κείμενο, «στην Αθήνα, μια καλοκαιρινή νύχτα».
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Στέφανος Αθανασίου

Μουσική / Στέφανος Αθανασίου: «Γράφω για τον έρωτα, ο οποίος δεν έχει φύλο, δεν έχει καταγωγή»

Ο νεαρός τραγουδοποιός από τα Γιάννενα δεν είχε σκοπό να πει δημοτικά, αλλά συνόδεψε τη θεία του, Παγώνα Αθανασίου, σε δύο νεο-παραδοσιακά τραγούδια της Ηπείρου που του προκάλεσαν ανατριχίλα.
M. HULOT

σχόλια

1 σχόλια