Glenn Gould: Ο μεγάλος πιανίστας που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1932 Facebook Twitter
Έπαιζε σκυφτός, με τη μύτη σχεδόν να οσμίζεται τη μουσική των πλήκτρων.

Glenn Gould: Ο μεγάλος πιανίστας που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1932

1

«Δεσποινίς, συμμαζέψτε τα δάχτυλα και ισιώστε την πλάτη σας» ωρύεται έξαλλη η κ. Ιωαννίδου, καταφέρνοντας μικρά νευρικά χτυπηματάκια με τον ξύλινο χάρακα στους κόμπους των δαχτύλων μου που χασμουριούνται από την αφόρητη ανία. «Στο ωδείο δεν έρχεστε για να καταλήξετε μια αιρετική όπως εκείνος... –ύφος που μοιάζει με ξόρκι– ο Γκλεν Γκουλντ». Ώπα! Το θέμα αποκτάει ενδιαφέρον! Εκείνος. Ο αιρετικός, ο Ένας. Που λειτούργησε σαν δραστικό αντισκωριακό στη σχέση μου με την παλιακιά σκόνη των κλασικών ωδείων και της μουσικής τους. Όταν άκουσα για πρώτη φορά τα πρελούδια και τις φούγκες του Μπαχ από τα χεράκια του, ένιωσα δέος, ταχυπαλμία, κάτι σαν να άκουγα live τον Τζάγκερ ας πούμε. Όπως είπε ο Άαρον Κόπλαντ, «αυτό που σε αποσυντονίζει όταν ο Γκουλντ παίζει Μπαχ είναι πως νομίζεις ότι παίζει ο ίδιος ο Μπαχ». Ο ένρινος ήχος της φωνής του, που ασυναίσθητα συνοδεύει την κορύφωση του πάθους, τόσο παράταιρη και ταυτόχρονα τόσο αλληλένδετη με το ίδιο το όργανο, δεν γινόταν να ξεφύγει από τα μηχανήματα της ηχογράφησης. Κάτι που, όπως όλα τα υπόλοιπα που συνθέτουν το στυλ του, δεν είχε γίνει ποτέ πριν και δεν ξανάγινε ποτέ μετά από αυτόν, στα δυσκοίλια χρονικά του κόσμου της κλασικής μουσικής. Οι «άλλοι» τον αγνόησαν. Οι θαυμαστές του τον λάτρεψαν σαν θρησκεία ως τον πιο genious σολίστα που γέννησε ποτέ ο κόσμος. Ο ξαφνικός θάνατός του από εγκεφαλικό το 1982, μόλις στα πενήντα του χρόνια, πήρε τις διαστάσεις του θανάτου του Τζιμ Μόρισον και του Τζον Κένεντι. Οι μαγεμένοι οπαδοί πίστεψαν ότι δεν ήταν παρά μια ακόμα σκανδαλιστική φάρσα του ατίθασου Γκλεν.

Θεωρούσε τον Μότσαρτ επιδειξιομανή και «εύκολο», τον Σοπέν, τον Σούμαν και τον Λιστ φιγουρατζήδες και τη φήμη του Μπετόβεν υπερβολική για το ταλέντο του.


Ο μπαμπάς του, εύπορος γουναράς του Τορόντο και ερασιτέχνης βιολονίστας. Η μαμά του, καθηγήτρια μουσικής, αυστηρή και αυταρχική. Αυτή του έδωσε τα πρώτα μαθήματα μέχρι τα δέκα, οπότε και τον ανέλαβε ο μοναδικός δάσκαλος της ζωής του, ο Χιλιανός Αλμπέρτο Γκουερέρο. Στα δεκαεννιά του, παρά την αντίθετη γνώμη της μαμάς και του δασκάλου, ο Γκουλντ του έδειξε την πόρτα, τοποθετώντας ήδη ο ίδιος τον εαυτό του στο πάνθεον των μεγαλύτερων μουσικών της εποχής τους. Εξάλλου, ποτέ δεν τσιγκουνεύτηκε την αλαζονεία σε όλη τη διάρκεια του σύντομου βίου του. Η συνέχεια ανήκει απλώς και μόνο στον μύθο. Στα δεκαεννιά του αρχίζει την καριέρα του ως κονσερτίστας, αφού έχει διαμορφώσει ήδη το αμίμητο προσωπικό του στυλ: παίζει κουβαλώντας παντού το δικό του πιάνο και τοποθετώντας τη δική του χαμηλή, σπαστή καρέκλα, ένα σωστό ερείπιο με πλάτη, που αντίκειται σε κάθε κανόνα σωστής κλασικής συμπεριφοράς, μπροστά στο κλειδοκύμβαλο. Φορούσε μονίμως πάνω από δύο ζευγάρια γάντια, ενώ όταν κολυμπούσε φορούσε ένα ζευγάρι γάντια από καουτσούκ που έπιαναν ψηλά στους βραχίονες, δικής του επινόησης, ικανά να προκαλέσουν το σαρκαστικό γέλιο μιας ολόκληρης παραλίας. Σε ανύποπτες στιγμές, και οπωσδήποτε πριν από κάθε κονσέρτο, βύθιζε για ώρες τις παλάμες του σε ζεστό νερό. Έπαιζε σκυφτός, με τη μύτη σχεδόν να οσμίζεται τη μουσική των πλήκτρων, και δεν δίσταζε στις στιγμές της έξαρσης να πετάει τα παπούτσια του και να συνοδεύει με τη φωνή του την παρτιτούρα.

Glenn Gould: Ο μεγάλος πιανίστας που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1932 Facebook Twitter
Φορούσε μονίμως πάνω από δύο ζευγάρια γάντια. Φωτο: Getty Images/ Ideal Image

Έπαιζε πάντοτε απέξω, διαθέτοντας μια σχεδόν ασύλληπτη δυνατότητα απομνημόνευσης. Η μεγάλη του καινοτομία ήταν, ωστόσο, η διανοητική αντιμετώπιση της μουσικής, κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ πριν από αυτόν. Αποστήθιζε την παρτιτούρα τραγουδώντας την, ενίοτε την ερμήνευε με παθιασμένες, άγαρμπες χορευτικές κινήσεις, και ύστερα άκουγε τις διάσημες εκτελέσεις των κομματιών. Ελάχιστες εβδομάδες πριν από το κονσέρτο, καθόταν στο πιάνο και ηχογραφούσε κάμποσες δικές του εκδοχές. Άλλες πιστές, άλλες με παραποιημένη φόρμα, δυναμική και ρυθμό. Στο τέλος, επέλεγε όποια του καθόταν καλύτερα τη δεδομένη στιγμή της ζωής του. Κάποτε του ζήτησαν να αντικαταστήσει τον Α.Μ. Μικελάντζελι σε ένα κονσέρτο, ειδοποιώντας τον μόλις μια ημέρα νωρίτερα. Δέχτηκε και έπαιξε απέξω ένα έργο που δεν είχε αγγίξει για τέσσερα χρόνια. Ωστόσο, η ομαδική δουλειά των κονσέρτων, «ο ανταγωνισμός μεταξύ διευθυντή και ορχήστρας», ήταν ανυπόφορα για εκείνον τον απέραντα εγωκεντρικό. Μισούσε το ρομαντισμό του 19ου αιώνα και λάτρευε το 18ο και τον 20ό. Θεωρούσε τον Μότσαρτ επιδειξιομανή και «εύκολο», τον Σοπέν, τον Σούμαν και τον Λιστ φιγουρατζήδες και τη φήμη του Μπετόβεν υπερβολική για το ταλέντο του. Έδωσε το τελευταίο του κονσέρτο στα τριάντα δύο και έκτοτε ασχολήθηκε μόνο με τη σύνθεση και τις ηχογραφήσεις, που τις λάτρευε. Η λέξη «εκκεντρικός» ήταν η επωδός που τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή. Μετά τη μουσική του, αγάπησε με πάθος τη μοναξιά, τα ζώα και τα σιωπηλά βόρεια τοπία της πατρίδας του. Ο Βορράς ήταν το προσωπικό του ταλισμάν, η αντίπερα όχθη που με τη σιωπή της έτρεφε την έμπνευσή του. Ασχέτως του αν κάπου-κάπου τηλεφωνούσε τους φίλους του στις τέσσερις τα χαράματα για λίγη κουβεντούλα.

Glenn Gould: Ο μεγάλος πιανίστας που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1932 Facebook Twitter
Έδωσε το τελευταίο του κονσέρτο στα τριάντα δύο και έκτοτε ασχολήθηκε μόνο με τη σύνθεση και τις ηχογραφήσεις, που τις λάτρευε.

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 25.9.2017

Μουσική
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Μουσική / Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Η artistic και managing director της High Priority Promotions, η μόνη γυναίκα με αυτήν τη θέση στην Ελλάδα, μιλά για τις συναυλίες, τη μουσική σήμερα, τις αλλαγές σε καλλιτέχνες και κοινό και το Memory Corner με τα ιδιαίτερα vintage ρούχα, την άλλη μεγάλη της αγάπη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses».

Μουσική / Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses»

Για χρόνια η Q Lazzarus του «Goodbye Horses», μία από τις πιο αδικημένες ερμηνεύτριες στην ιστορία της ποπ μουσικής, παρέμενε μια μυστηριώδης φιγούρα, τώρα όμως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ φωτίζει τη ζωή της.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Μουσική / Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Από μικρός ένιωθε αποσυνάγωγος. Πιστεύει ότι τα κόμικς είναι η μόνη μορφή τέχνης που είναι τελείως αφιλτράριστη και πιστεύει ότι η γενιά του θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά που έχασε τα καλά πράγματα στο τσακ. Ο μουσικός Eddie Dark είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Ερμής

Μουσική / Ermis: «Το τρέμολο του μπουζουκιού ήταν ο αγαπημένος μου ήχος από νιάνιαρο»

O περιζήτητος νέος συνθέτης που έχει συνεργαστεί με τον Good Job Nicky, τη Μαρίνα Σάττι, τη Χάρις Αλεξίου και τον Sidarta επαναπροσδιορίζει τον ήχο του μπουζουκιού και της κλασικής μουσικής με σεβασμό και τόλμη.
M. HULOT
Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Daily / Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Τα δώδεκα επεισόδια της ομώνυμης σειράς βρίσκονται στο Ertflix, η παρακολούθηση της σειράς όμως υπονομεύεται συχνά από την συμβατική και στεγνή προσέγγιση, και η στημένη παρουσία της Χάρις Αλεξίου στο ρόλο της παρουσιάστριας-αφηγήτριας δεν βοηθάει.  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Πολυαγαπημένη μου Βίβιαν»: Στο φως η επιστολή που έγραψε ο Μάλκολμ ΜακΛάρεν στην Βίβιαν Γουέστγουντ λίγο πριν τον θάνατό του

Μουσική / Η επιστολή μεταμέλειας του Μάλκολμ ΜακΛάρεν προς τη Βίβιαν Γουέστγουντ, λίγο πριν τον θάνατό του

Τα αποκαλυπτήρια μιας επιστολής γεμάτης μετάνοια αλλά και πικρία, την οποία έγραψε –αλλά δεν έστειλε ποτέ– ο διαβόητος μάνατζερ των Sex Pistols προς την πρώην σύντροφο και συνοδοιπόρο του.
THE LIFO TEAM
APON: «Δεν είναι θέμα συγκυριών, είναι θέμα αξίας το αν θα ξεχωρίσεις μέσα στο χάος της σημερινής μουσικής»

Μουσική / APON: «Όταν πήγα να δειγματίσω τα πρώτα μου τραγούδια, γελάγανε»

Η πρωτοφανής επιτυχία ενός νεαρού τραγουδοποιού που με το πρώτο άλμπουμ του προκαλεί πανδαιμόνιο στο ραδιόφωνο και στις μουσικές πλατφόρμες, ενώνοντας μουσικά ένα ετερόκλητο κοινό κάθε ηλικίας.
M. HULOT
H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Μουσική / H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Κάθε σετ του είναι μια κατάδυση, μια αργή πτώση σε υποσυνείδητα μοτίβα, σε αχαρτογράφητους ήχους, σε σκοτεινούς διαδρόμους που παραπέμπουν περισσότερο σε τελετουργία παρά σε πάρτι. Ένας από τους σημαντικότερους DJ's της εποχής μας έρχεται στην Αθήνα για ένα βράδι.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Χελμός

Μουσική / Χελμός: 30 στιγμές από το πιο «ψηλό» φεστιβάλ του καλοκαιριού

Στημένο στα 1.700 μέτρα, το 3ο Helmos Mountain Festival υποδέχτηκε μερικά από τα πιο αγαπημένα ονόματα της εγχώριας σκηνής, σε ένα τριήμερο που συνδύασε μουσική, φύση και κορυφές - κυριολεκτικά και μεταφορικά.
LIFO NEWSROOM