Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus with organ player and Cupid, περ. 1555, Μαδρίτη. Museo Nacional del Prado. © Archivo Fotográfico. Museo Nacional del Prado, Μαδρίτη
0

Το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης (Kunsthistorisches Museum) της Βιέννης είναι το μεγαλύτερο μουσείο της Αυστρίας και περιέχει ανεκτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς.

Με πίνακες κυρίως σπουδαίων Ιταλών δασκάλων του 15ου και 16ου αιώνα και έργα φλαμανδικής ζωγραφικής του 15ου-17ου αιώνα, ανάμεσα στα σημαντικότερα εκθέματα, μόλις ανήγγειλε την μεγάλη του έκθεση για το 2021, «Ομορφιά - αγάπη – ποίηση» που εστιάζει στη μορφή των γυναικών όπως τις απεικόνισε ο Τιτσιάνο, ένας από τους σπουδαιότερους ζωγράφους της ανεγέννησης και της σχολής της Βενετίας.

 Λίγο μετά το 1500, ο Τιτσιάνο άρχισε να δημιουργεί αριστουργήματα στη Βενετία που αφήνουν τις γυναίκες να εμφανιστούν σε ένα νέο φως. Η ομορφιά των γυναικών της Βενετίας ήταν θρυλική. Εμπνευσμένοι από την ποίηση και τη λογοτεχνία της εποχής, ο Τιτσιάνο και οι σύγχρονοί του - όπως ο Πάλμα Βέκιο, ο Λορέντζο Λότο, ο Παρίσι Μπορντόνε, ο Τζάκοπο Τιντορέτο και ο Πάολο Βερονέζε - δημιούργησαν ποιητικά -ερωτικά, εξιδανικευμένα πορτρέτα γυναικών, έργα  πρωτοποριακά για την ευρωπαϊκή ζωγραφική στους αιώνες που ακολούθησαν.

Η μεγάλη έκθεση φωτίζει την εικόνα των γυναικών στη Βενετία, με φόντο τα ιδανικά και τις κοινωνικές συνθήκες του 16ου αιώνα. Οι εικόνες των γυναικών όπως τις απεικόνισε ο Τιτσιάνο μέσα σε μεγάλα και πολύπλευρα θέματα εκτός από τα πορτρέτα του γιορτάζουν την αγάπη και την τέχνη.

Μετά την ανακάλυψη των γυναικών ως αντικείμενο στη ζωγραφική πορτρέτου, ο ρεαλισμός της εικόνας υποχωρεί μπροστά στο ιδανικό της γυναικείας ομορφιάς στη Βενετία. Το ζήτημα της ομοιότητας δεν είναι κυρίαρχο, επικρατεί η αντίληψη ότι ο πίνακας πρέπει να εκπέμπει ερωτισμό, ερωτική έλξη.  

Μετά την ανακάλυψη των γυναικών ως αντικείμενο στη ζωγραφική πορτρέτου, ο ρεαλισμός της εικόνας υποχωρεί μπροστά στο ιδανικό της γυναικείας ομορφιάς στη Βενετία. Το ζήτημα της ομοιότητας δεν είναι κυρίαρχο, επικρατεί η αντίληψη ότι ο πίνακας πρέπει να εκπέμπει ερωτισμό, ερωτική έλξη.  

Η έκθεση έχει συγκροτηθεί με δάνεια από τα πιο διάσημα μουσεία και συλλογές στον κόσμο, όπως: από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη, το Λούβρο στο Παρίσι, το Prado στη Μαδρίτη, το Uffizi στη Φλωρεντία, την Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο, το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη, την Gallerie dell'Accademia στη Βενετία, τα Κρατικά Μουσεία στο Βερολίνο , το Bayerische Staatsgemäldesammlung, το Alte Pinakothek στο Μόναχο, το Kunstmuseum Basel και ιδιώτες δανειστές. Μαζί με επιλεγμένα έργα από το Μουσείο Kunsthistorisches, δείχνουν την πολύπλευρη φύση του θέματος και τη θέση αλλά και τις απόψεις που επικρατούσαν για τη γυναικεία ομορφιά.

Ο Τιτσιάνο σφράγισε με την τέχνη του τη ζωγραφική της Αναγέννησης. Πρωταγωνιστική καλλιτεχνική φυσιογνωμία της Βενετίας, επιβλήθηκε ως επίσημος προσωπογράφος των πιο μεγάλων αυλών της βόρειας Ιταλίας και έγινε ο ευνοούμενος ζωγράφος του Κάρολου Ε`. Χαρακτηρίστηκε σαν ο «μεγαλύτερος τεχνίτης της ζωγραφικής», «ποιητής που εκφράζεται με το χρώμα και το φως».

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Violante (La Bella Gatta), περ. 1514. Kunsthistorisches Museum, Βιέννη
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Flora, περ. 1517. Φλωρεντία, Galleria degli Uffizi © Galleria delle Statue e delle Pitture degli Uffizi.

Έζησε μέχρι τα 88 του χρόνια και διέτρεξε  όλες τις φάσεις της ζωγραφικής του 16ου αιώνα, από την Αναγέννηση στο Μανιερισμό, αλλά έμεινε πιστός σε έναν «παλλόμενο νατουραλισμό, που αναπήδησε από τη νέα σχέση ανάμεσα στη μορφή και το περιβάλλον».

Μαθητής του Τζιοβάνι Μπελίνι συνεργάστηκε με τον Τζορτζόνε, έναν από τους σύγχρονους ζωγράφους που δραστηριοποιούνταν τότε στη Βενετία. Τα πρώτα του έργα είναι ποτισμένα από την τέχνη του Τζορτζόνε, για να ακολουθήσει, αργότερα, ένα δικό του αναγνωρίσιμο καλλιτεχνικό ιδίωμα, με μια εικαστική γλώσσα που είναι τόσο περιεκτική ώστε να συνδέει έναν λυρικό κόσμο με την ωμή και επιτηδευμένη τεχνοτροπία. Ο Τιτσιάνο βρήκε την αρμονία, μέσα από την κίνηση και την ένταση, την εσωτερική δύναμη, το χαρούμενο οπτιμισμό και τον αισθησιασμό.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus and Adonis, 1555. Αγγλία, ιδιωτική συλλογή. © Ιδιωτική Συλλογή.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Αγαπημένος πορτρετίστας ευγενών της εποχής του, ο Τιτσιάνο ασχολήθηκε και με τη «μυθολογική ζωγραφική», με πίνακες που προέρχονται, ως προς το θέμα τους, από τα κλασικά ποιήματα, εικονογραφώντας τα ποιητικά και μη διστάζοντας να πειραματίζεται με κάθε μέσο, μέχρι το τέλος της ζωής του με μια τεχνική που χαρακτηρίστηκε πρωτοϊμπρεσιονιστική και επηρέασε κορυφαίες προσωπικότητες της τέχνης από τον Θεοτοκόπουλο και τον Τιντορέντο μέχρι τον Ρενουάρ και τον Μπονάρ.

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Danae, περ. 1545. Νάπολι, Museo di Capodimonte © bpk | Scala - courtesy of the Ministero Beni e Att. Culturali
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Lucretia and her husband, περ. 1515. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie. © KHM-Museumsverband
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Young woman at the toilet, 1515, Παρίσι, Musée du Louvre. Φωτο: © RMN-Grand Palais (musée du Louvre)
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Tarquinius and Lucretia, 1570 -1576. Βιέννη, Academy of Fine Arts © Gemäldegalerie of the Academy of Fine Arts Vienna
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, La Schiavona, 1510/12. Λονδίνο, The National Gallery © The National Gallery, London
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Vanitas (Vanity of the World), περ. 1520. Μόναχο, Alte Pinakothek © bpk I Bayerische Staatsgemäldesammlungen
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Isabella d'Este, Margravine of Mantua (1474-1539), περ. 1534/36 Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie © KHM-Museumsverband
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Young woman in fur, περ. 1535. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, © KHM-Museumsverband.
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Young Woman with Feather Hat, 1536-1538. Αγία Πετρούπολη, Hermitage. © The State Hermitage Museum, 2021. Φωτο: Dmitri Sirotkin
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus punishes Cupid, περ. 1565. Ρώμη, Galleria Borghese. © Ministero per i beni e le attività culturali - su concessione della Galleria Borghese
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Nymph and Shepherd, περ. 1570/75. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie. © KHM-Museumsverband
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ