Σκέψεις και μνήμες από την Ανέζα Παπαδοπούλου

Σκέψεις και μνήμες από την Ανέζα Παπαδοπούλου Facebook Twitter
1

Μνήμες που επανήλθαν με αφορμή τη Μίνα, τη μάνα στη «Μικρά Αγγλία»

Mε επέστρεψαν στο βλέμμα του παιδιού, το διεσταλμένο, το τολμηρό από τη φύση του, το απορημένο και το γεμάτο θέλω και προσμονή. Η Μίνα, σκεφτόμουν, ήταν και αυτή ένα παιδί. Έτσι γλύτωσα από την πρώτη αίσθηση της σκληρότητας της. Και έπειτα; Αυτό το βλέμμα το γεμάτο από το μπλε της θάλασσας και το κυπαρισσί της φύσης, αρχίζει να χάνει το διάπλατο του στίγμα, αρχίζει να ορίζεται, να περιορίζεται, να αυτοπαγιδεύεται, να κλείνει τα παντζούρια της ψυχής, να βυθίζεται σχεδόν ειδωλολατρικά στα απαγορεύω και τα πρέπει της μικρής κοινωνίας με μια αγωνία σχεδόν ιερή. Τα «ίδια και τα ίδια» ψιθυρίζει, αλλά δεν «είχε τέτοιαν έπαρση να εναντιωθεί στα πατροπαράδοτα» όπως λέει και η Καρυστιάνη, το χαμόγελο χάνεται, η καρδιά πετρώνει. Το ταξίδι του ενήλικα αρχίζει γραπωμένο απ΄ το ιδεώδες της εξασφάλισης και του προγραμματισμού. Η Μίνα, μάνα καπετάνισσα της ζωής οφείλει και έχει καθήκον να αποκαταστήσει τα παιδιά της. Όλες οι «Μίνες της ζωής», με το επτασφράγιστο τους στόμα άρχισαν να καθρεπτίζονται σε σένα Μίνα. Οι ιστορίες είναι αλληγορίες καθρέφτης της ψυχής του θεατή. Κι εκείνη η κραυγή για την χαμένη, την μόνη τους ζωή, πνίγεται, ξεχνά σιγά σιγά τη ρίζα της, πεθαίνει και μένει μόνο «ν' αγναντεύουν, -να γερνούν και να σκουριάζουν- τον ανορίζοντα ορίζοντα» και «το μπλε της θάλασσας» της Καρυστιάνη. Και συνεχώς η αλληγορία μεγάλωνε μέσα μου. Tο άρθρο, το φύλλο το πρόσωπο χάνονταν, έμενε η ψυχή και το οδοιπορικό της, τα ναι και τα όχι που καθόριζαν την ευτυχία της, την ελευθερία της για την οποία πληρώνει ο καθένας το αντίτιμό τoυ. Για όσους δεν τόλμησαν την δική τους φωνή, δεν ακολούθησαν τον έρωτα της ελευθερίας. Η Μίνα έπραξε ό, τι κατανόησε.Δεν είχε κακές προθέσεις. Απλώς απέτυχε. Ή πέτυχε ερήμην της να εξωθήσει την κόρη της στην ελευθερία μ' έναν περίεργο τρόπο. Μυστήριο η ζωή.

Η καταστροφή της κόρης

Τι είναι αυτό που μετατρέπει ένα φωτεινό αθώο βλέμμα, σε σκοτάδι,σε σκιά σε καταστροφή; Ο φόβος. Ο φόβος ο φονιάς. Το σανίδωμα της ψυχής μας. Νομίζω. Ο Φόβος είναι η πραγματική αιτία της καταστροφής που σταματά τον «ανορίζοντα ορίζοντα» της ζωής όπως λέει και η Καρυστιάνη. Ο φόβος που μας παραλαμβάνει νωρίς και μετατρέπει το αθώο μας βλέμμα σε άγριο επιβιωτικό μηχανισμό. Που μας μετατρέπει σε μεταπράτες και επενδυτές καταστρέφοντας την αμεσότητα μας. Δεν τολμούμε να παραδοθούμε στην καρδιά μας, να εμπιστευτούμε το κάλεσμα της, πληρώνοντας το αντίτιμο της ελευθερίας μας. Ο φόβος, ο φονιάς που φωλιάζει στο βλέμμα των ανθρώπων και το ορίζει.

Η ανασφάλεια, η μοναξιά, ο έρωτας, η ελευθερία...

Μέσα από το βλέμμα της αγάπης δείτε την ιστορία των προσώπων, μάς παρότρυνε η Καρυστιάνη, και αμέσως η ιστορία τους άγγιξε την τραγωδία. Το ον και η αβέβαιη πορεία του στον χρόνο και στον χώρο. Τη συμπόνεσα, κατανοώντας περισσότερο τον άνθρωπο. Πού κρύβεται μια μικρή βεβαιότητα; Στην καρδιά μας Ιωάννα; Στην δική της γενναιότητα να ταξιδεύει ανοχύρωτη; Ο ύμνος της ζωής, του έρωτα, της ελευθερίας, της αγάπης, εκεί βρίσκει την πηγή του; Όταν το τέλος δεν σε απασχολεί και μένει το ταξίδι;

Η υπακοή και το καθήκον.

Σίγουρα να μοιάζει με άνθρωπο και καθρέφτη μαζί, περιλαμβάνοντας όσα περισσότερα «ή» μπορεί, θετικά και αρνητικά όπως όλοι μας. Και εμείς να καθρεφτιζόμαστε. Η Μίνα, φρίκη, φρίκη, φρίκη, έγραφα. Αργότερα, η Μίνα γεμάτη από το καθήκον με αυταπάρνηση, υποταγμένη μα υπάκουη. Μια ολόκληρη κοινωνία θυμωμένη μα υπάκουη. Να προσπαθήσω να συμπυκνώσω, να ενώσω όλα τα αντίθετα στοιχεία του ψυχισμού της και να τα αφήσω μέσα από την αναπνοή μου να παραδώσουν τις δράσεις στα ερεθίσματα κλπ.

Ο Παντελής Βούλγαρης και οι άνθρωποι πίσω από την κάμερα.

Ο Παντελής, α... ο Παντελής , αυτός ο μάγος ο σιωπηλός, ο τρυφερός γεμάτος καρδιά, χιούμορ, κατανόηση και βλέμμα. Που μόνο που υπάρχει, άρχει.  Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα μισόκλειστά μάτια του  καρφωμένα στο μόνιτορ, βυθισμένα στα βλέμματα και στις ψυχές μας . Ποιο ήταν το στοίχημά σου Παντελή, ο άνθρωπος; Αυτό το υπέροχο τοπίο, όπως λες, το διαρκώς ανεξερεύνητο; Ο άνθρωπος και το ταξίδι του στο πέλαγος, στη φουρτούνα, στο απάνεμο της ζωής αυτή τη φορά μέσα από την  αλληγορία της Καρυστιάνη. Βούταγε στα βλέμματα μας, άνοιγε τον χρόνο και μας επέτρεπε την ελευθερία μας.Μάς χάρισε το έργο η Ιωάννα και μας επέτρεπε την ελευθερία μας. Η Γιούλα μάς επέτρεπε. Ο Σωτήρης, ο Στέφανος, ο Σίμος, ο Αντώνης, ο Κώστας, το Ποπάκι, η Εύη μας επέτρεπαν την ελευθερία μας και όλους μαζί κάπου σαράντα, ναι ήρθε ένα μαγικό σύννεφο -όπως ανέφερε κάποια δημοσιογράφος-, και μας επέτρεψε ένα ταξίδι στην πολιτεία της απόλαυσης, μέσα σε τέτοιους απαγορευτικούς καιρούς. Ποιο ήταν το στοίχημά σου Παντελή; Να φανταστείτε ότι κατοικούσαμε στο hotel Αρμονία δύο μήνες στην Άνδρο. Γιατί η ελευθερία δεν κρατάει για πάντα; Γιατί η ευτυχία είναι στιγμές;

Η εποχή, τα ήθη, τα πάθη, γυναίκες μόνες περιμένοντας τους άντρες τους να επιστρέψουν (ή και να μην επιστρέψουν) από πολύχρονα ταξίδια.

Ήθη, πάθη, οικονομικό, κοινωνικό συμφέρον, επιτρέπω, απαγορεύω κ.λπ. κ.λπ., πάντα ίδιες; Η περιγραφή μιας εικόνας του βιβλίου μου λέει πολλά. Αρχές του αιώνα στα κακοτράχαλα βουνά της Άνδρου, μουλάρια φορτωμένα με βιενέζικες πολυθρόνες, ντύνουν και γεφυρώνουν τα μικρά με τα μεγάλα όνειρα των ανθρώπων. Χρειάζονται εξηγήσεις; Από την άλλη, οι συνομιλίες με την κ. Παναγιώτα, τη μαμά της Άννας, μιας σύγχρονης καπετάνισσας, με βεβαίωσαν για το πατροπαράδοτο έθιμο της παντρειάς. Οι μάνες οι καπετάνισσες της στεριάς αποφάσίζαν. Τέλος. Και μου χαμογελούσε τόσο ήσυχα τόσο στωικά. Τι να πω.

Η Άνδρος;

Συγκίνηση. Αυτή ήταν η απολαβή και τη θεωρώ τεράστιας σημασίας. Στο τέλος του προηγούμενου χειμώνα 40 Αθηναίοι και αμέτρητοι Ανδριώτες καταφέραμε να συνυπάρξουμε δουλεύοντας δημιουργικά, χαρούμενα και ειρηνικά. Και εκεί που φούντωνε όλη αυτή η ησυχία, μέσα σε μια υπέροχη ευωδία των λεμονανθών της Άνδρου... επιστρέψαμε, 3 Μαΐου 2013.

Οθόνες
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM
Ο άνθρωπος που έφερε την μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Daily / Ο άνθρωπος που έφερε τη μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Το ντοκιμαντέρ «Sunday Best: The untold story of Ed Sullivan» αναδεικνύει τη συμβολή του Εντ Σάλιβαν και της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής εκπομπής του στην ανάδειξη τεράστιων μορφών της μαύρης μουσικής, από τη Nίνα Σιμόν και τον Τζέιμς Μπράουν μέχρι την Tίνα Τέρνερ και τον Στίβι Γουόντερ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ