Το Κουρδιστό Πορτοκάλι: Ένα πεισματικά ενοχλητικό αριστούργημα

Το Κουρδιστό Πορτοκάλι: Ένα πεισματικά ενοχλητικό αριστούργημα Facebook Twitter
Ο Μάλκολμ ΜακΝτάουελ σε ρόλο ζωής (ο σκηνοθέτης βρήκε το πρόσωπό του ευφυές…)
0


ΟΤΑΝ Ο ΠΑΛΑΙ ΠΟΤΕ ασταμάτητα και αδικαιολόγητα βίαιος, άφιλος, χειριστικός και σαδιστής Άλεξ, «τροποποιημένος» από τη θεραπεία που οικειοθελώς υπέστη, κάθεται στο κρεβάτι μπροστά σε δυο τεράστια ηχεία, που ορθώνονται ως άλλοι επιβλητικοί, παραλληλόγραμμοι, αν και γήινοι μονόλιθοι, ακούγοντας μακάριος, αντί για Στράους, την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν, του αγαπημένου του Λούντβιχ Βαν, όπως συνηθίζει να τον αποκαλεί χαϊδευτικά, δεν μπορούμε παρά να σκεφτούμε πως το Κουρδιστό Πορτοκάλι, τουλάχιστον στην τρίτη και τελευταία πράξη του, είναι μια φυσική συνέχεια της Οδύσσειας του Διαστήματος στο δυστοπικό, ελαφρώς μελλοντικό Λονδίνο, εκεί όπου ίσως προσγειώθηκε το ξαναγεννημένο αστρικό παιδί για να δοκιμάσει τις δυνάμεις και τα όριά του.

Το ευρυγώνιο γήπεδο που επιμελήθηκε ο πάντα ενδελεχής Κιούμπρικ μοιάζει να αφήνει ελεύθερη την ανομία να ενεργήσει, μέχρι να τη μαντρώσει στο γκροτέσκο ίδρυμα και να την ξεφουρνίσει διορθωμένη, αφού την πλακώσει στα κολλύρια και τη συνεφέρει με τη δεδομένα καταστροφική μέθοδο της αποστροφής.

Με τίτλο που δηλώνει πολλά, αν και δεν εξηγείται ακριβώς στην ταινία (ο συγγραφέας Άντονι Μπέρτζες τον είχε χαρακτηρίσει το οξύμωρο που προκύπτει από έναν ζωντανό καρπό στειρωμένο από τους χυμούς του όταν μετατρέπεται σε μηχανικό παιχνίδι, μια έκφραση που ενδεχομένως πηγάζει από τη βρετανική αργκό του Μεσοπολέμου), η σατιρική φαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ με τον Μάλκολμ ΜακΝτάουελ σε ρόλο ζωής (ο σκηνοθέτης βρήκε το πρόσωπό του ευφυές…) συνάντησε πολωτικές κριτικές και είναι ευρέως γνωστό πως οι αθροιστικά θυμωμένες αντιδράσεις για περιστατικά αληθινής βίας που καταλογίστηκαν σε μιμητικές ενέργειες οδήγησαν τον Κιούμπρικ να την αποσύρει από τις αίθουσες και στη συνέχεια από το home video της Αγγλίας και της Ιρλανδίας το 1973, δυο χρόνια μετά την πρώτη της προβολή, για πολλές δεκαετίες – πολλοί ωστόσο παραβλέπουν την τεράστια επιτυχία της παγκοσμίως, με δεκαπλάσιο box office σε συνάρτηση με τον μόλις ενάμισι εκατομμυρίου δολαρίων προϋπολογισμό της!

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
Ο Κιούμπρικ σαφώς παίρνει κυριολεκτικά και μεταφορικά απόσταση από τη βία που ασκούν ο Άλεξ και η συμμορία των τριών ακολούθων του

Η ωμή όσο και καλλιτεχνική απεικόνιση της βίας στην αυγή των ‘70s, από τον Πεν ως τον Πέκινπα και από τον Σίγκελ ως τον Κιούμπρικ, δεν ήταν σύμπτωση και ιστορικοί αναλυτές πιστεύουν πως η άρνηση της ψύχραιμης προβολής επιχειρημάτων απέναντι στην πλούσια θεματολογία του φιλμ συναρτάται με την ανησυχητική αύξηση της νεανικής εγκληματικότητας εκείνη την περίοδο. Το ότι κατηγορήθηκε, εκτός από αδικαιολόγητα σαδιστικό –και από την Πολίν Καέλ ως πορνογραφία της βίας– και ως ιδεολογικά μπερδεμένο φαντάζει πλέον αστείο: χωρίς καν να χρειαστεί τον επίλογο του Μπέρτζες, απλώς διότι παραλείφθηκε για εμπορικούς λόγους από την αμερικανική έκδοση και δεν τον διάβασε ποτέ, ο Κιούμπρικ σαφώς παίρνει κυριολεκτικά και μεταφορικά απόσταση από τη βία που ασκούν ο Άλεξ και η συμμορία των τριών ακολούθων του, των droogs (παράφραση του φίλου στα ρωσικά), επιλέγοντας να εξευτελίσει τη σωφρονιστική μέθοδο μιας υποκριτικής κοινωνίας – ας μην πάμε μακριά, παρόμοια παρανόηση αντιμετώπισε ο Ντέιβιντ Φίντσερ με το Fight Club το 1999. Ποιος θα περίμενε κάτι διδακτικό και αμβλύ από τον σκηνοθέτη, αμέσως μετά την υπαρξιακή σπαζοκεφαλιά που ήταν το 2001;

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
Το Κουρδιστό Πορτοκάλι είναι μια τραγικωμωδία, όχι αστεία και σίγουρα αρνητική στην εύκολη υπόδειξη του θύματος και του δράστη.

Από τα midcentury στοιχεία και τον φουτουριστικό σχεδιασμό, με αποκορύφωμα το μεταλιζέ δισκοπωλείο με τις δυο εύκαιρες ντεβότσκας και το στέκι της παρέας, το γαλακτομπάρ με τις καρέκλες-κούκλες, ως τον Ροσίνι και το ηλεκτρονικό θράσος της Γουέντι Κάρλος, το ευρυγώνιο γήπεδο που επιμελήθηκε ο πάντα ενδελεχής Κιούμπρικ μοιάζει να αφήνει ελεύθερη την ανομία να ενεργήσει, μέχρι να τη μαντρώσει στο γκροτέσκο ίδρυμα και να την ξεφουρνίσει διορθωμένη, αφού την πλακώσει στα κολλύρια και τη συνεφέρει με τη δεδομένα καταστροφική μέθοδο της αποστροφής. Το Κουρδιστό Πορτοκάλι είναι μια τραγικωμωδία, όχι αστεία και σίγουρα αρνητική στην εύκολη υπόδειξη του θύματος και του δράστη. Δεν θέλουμε καν να φανταστούμε τι θα γινόταν αν μερικά χρόνια αργότερα ο Άλεξ ήταν ο Μικ Τζάγκερ και οι droogs οι υπόλοιποι Rolling Stones, ή, ακόμη χειρότερα, οι Beatles έλεγαν ναι στη μεταφορά που είχε σχεδόν κανονιστεί γι’ αυτούς, κάπου ανάμεσα στο «Help» και το «A Hard Day’s Night» – αλήθεια.

Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» προβάλλεται στη Ριβιέρα των Εξαρχείων από την Πέμπτη 25/7.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι να παραμένεις καλός άνθρωπος»

Οθόνες / Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι η καλοσύνη»

Υπήρξε από τις πιο αναγνωρίσιμες διεθνώς τηλεοπτικές περσόνες, όντας ο κεντρικός παρουσιαστής του MTV. Σήμερα ο 66χρονος τηλεοπτικός παραγωγός, συγγραφέας και σεναριογράφος ζει πλέον μόνιμα στην Αθήνα, όμως ο έρωτας με την Ελλάδα κρατάει από πολύ παλιά. Ο Steve Blame αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Oι 10 Καλύτερες Ελληνικές Ταινίες των ‘20s μέχρι τώρα

Η λίστα / Oι 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες των '20s μέχρι τώρα

Ποιες ελληνικές ταινίες της τρέχουσας δεκαετίας έχουν ξεχωρίσει μέχρι στιγμής; Ρωτήσαμε 20 κριτικούς κινηματογράφου, ανθρώπους του ευρύτερου κινηματογραφικού χώρου και αθεράπευτους σινεφίλ και σας παρουσιάζουμε το top 10 που προέκυψε μέσα από το συναρπαστικό, σύνθετο μωσαϊκό του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να εξηγήσω απόλυτα γιατί επιστρέφω διαρκώς εκεί»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Επιστρέφοντας, μπορεί να πιάσουμε πάλι το νήμα»

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος μας μιλά για το χωριό όπου γεννήθηκε, το Αρματολικό στη νότια Πίνδο, αλλά και για το νέο του ντοκιμαντέρ, «Τα τέρματα του Αυγούστου», που διαδραματίζεται εκεί.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Οθόνες / Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Από μια ρετροσπεκτίβα στην Ιζαμπέλ Ιπέρ μέχρι έναν πλήρη οδηγό του έργου του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και από το spotlight στον Μαρσέλ Πανιόλ μέχρι μια ανατρεπτική ματιά στην έννοια του plot twist, οι θεματικές ενότητες του φεστιβάλ διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιούλη Τσαγκαράκη: «Κάθε σπίτι έχει τον δικό του Νετανιάχου, τον δικό του Τραμπ»

Οθόνες / Γιούλη Τσαγκαράκη: Η θεία Σταματίνα από τις «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη μιλά στη LifO

Η ταλαντούχα ηθοποιός με τον ρόλο της ίντερσεξ θείας έσπασε ταμπού και άνοιξε ξανά μια σειρά συζητήσεων για το φύλο, την LGBTQI+ κοινότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πώς ετοιμάστηκε για το ρόλο; Πώς βλέπει τις αντιδράσεις;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Σινεμά / Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η νέα ταινία της Ιζαμπέλ Ιπέρ, φιλμ που έρχονται από τις Κάννες, πρεμιέρες, οι μικρού μήκους του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και οι ελληνικές συμμετοχές των διαγωνιστικών τμημάτων είναι μερικοί από τους λόγους που θα μας στείλουν και φέτος στις αίθουσες του αγαπημένου κινηματογραφικού θεσμού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Pulp Fiction / Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Προτροπή για αντίσταση ή παραίνεση για τρομοκρατία; Το αριστούργημα του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», οι εξαιρετικές πρόσφατες αλληγορίες «Weapons» και «Eddington», αλλά και οι αξέχαστες κινηματογραφικές αναφορές τους απασχολούν τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο και τον αρχισυντάκτη της LiFO Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Ιδέες / Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Με αφορμή το νέο ντοκιμαντέρ για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, ξαναθυμόμαστε τι είχαν απαντήσει στη LiFO οι Πέπη Ρηγοπούλου, Θωμάς Μοσχόπουλος, Δημήτρης Στεφανάκης, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Πάνος Κούτρας και Θεόφιλος Τραμπούλης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Boots»: Μια σειρά για το τι σημαίνει «να είσαι gay στον στρατό»

Οθόνες / «Boots»: Kάτι καλό θα κάνει αυτή η σειρά για να την αποκαλούν «woke σκουπίδι»

H τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων του Netflix, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, προσεγγίζει με μοναδικό και συγκινητικό τρόπο το θέμα της ομοφοβίας στον στρατό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Την αποκάλεσαν «Καρυάτιδα», συνέβαλε στο να φτάσει το αρχαίο δράμα στο Χόλιγουντ, υπήρξε μια αληθινή σταρ. Αυτή την εβδομάδα μπορούμε να δούμε ξανά την «Αντιγόνη», τις «Τρωάδες», το «Ζ» και άλλες ταινίες που η Ειρήνη Παπά σφράγισε με την ερμηνεία της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Οθόνες / Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Χάρι Λάιτον, όπου ο Χάρι Μέλινγκ συνάπτει μια BDSM σχέση με τον Σκάρσγκαρντ, ήδη από το τρέιλερ έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Σουηδού πρωταγωνιστή.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Με το «Chasing Dragons» ο Άκης Ζιάκκας ένωσε μονομιάς τις τρεις δρακολίμνες

Οθόνες / Ο Άκης Ζιάκας ενώνει σε μία διαδρομή τις τρεις Δρακόλιμνες

«Chasing Dragons»: 120 χιλιόμετρα, 8.000 μέτρα υψομετρική διαφορά σε μία μέρα. Μια ταινία που διαρκεί μία ώρα και καταγράφει αυτή τη συγκλονιστική διαδρομή που ξεπερνά τα όρια της αντοχής, σωματικής και ψυχολογικής.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ