Η χρονιά του Κούτρα, η βραδιά των συνελλήνων

Η χρονιά του Κούτρα, η βραδιά των συνελλήνων Facebook Twitter
Έχω περάσει φριχτά σε παρόμοιες απονομές στην Ελλάδα. Η χθεσινή, στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, ήταν η πιο σφιχτοδεμένη, άρτια, εξαιρετικά παρουσιασμένη από τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, δίκαιη και με αυτό το ωραιότατο φινάλε... Εικονογράφηση: Ατελιέ/ LIFO
0

Συγκινήθηκα και το ευχαριστήθηκα: Τέσσερα νέα παιδιά, γόνοι μεταναστών στην Ελλάδα, επελέγησαν ως απονεμητές του βραβείου μεγάλου μήκους ταινίας μυθοπλασίας. «Πάω κι εγώ σινεμά, σαν τους φίλους μου...» είπε ο λιγότερο ντροπαλός, και μοναδικός άνδρας της παρέας, για να εισπράξει θερμό, φιλόξενο χειροκρότημα. Δεν το περίμενα. Έχω περάσει φριχτά σε παρόμοιες απονομές στην Ελλάδα. Η χθεσινή, στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, ήταν η πιο σφιχτοδεμένη, άρτια, εξαιρετικά παρουσιασμένη από τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, δίκαιη και με αυτό το ωραιότατο φινάλε. Και το απρόσμενο που με ταράζει περισσότερο είναι εκείνο που ξεπηδά, με έναν περίεργο τρόπο, από το σινεμά.

Ο Πάνος Κούτρας δεν δέχτηκε να κρατήσει τα τρία προσωπικά βραβεία του, επιστρέφοντάς τα στην Ακαδημία μέχρι να ψηφιστεί ο νόμος περί ιθαγένειας, κάτι που διαφαίνεται θετικό μέσα στους επόμενους μήνες από τη νέα κυβέρνηση. Ξέρω πως ακούγεται ως κίνηση εντυπωσιασμού για κάποιον που δεν έχει δει την ταινία ή δεν ήταν εκεί χθες, αλλά δεν υπήρχε ίχνος φάλτσου.


Πριν από μερικά χρόνια, σε μια βαρετή τελετή BAFTA, τη μοναδική που έχει τύχει να παρακολουθήσω, εκεί που νόμιζα πως θα αφήσω τα κόκαλά μου στην πολυτελή καρέκλα από την ανία, ανέβηκε για να παραλάβει το βραβείο προσφοράς του στην αγγλική βιομηχανία του κινηματογράφου ο παραγωγός των Δρόμων της Φωτιάς, Ντέιβιντ Πάτναμ, οπότε σιγουρεύτηκα για το τέλος μου. Γελάστηκα, με δάκρυ πικρό. Μετά τις ευχαριστίες και τις τυπικούρες, ο Βρετανότατος κύριος Πάτναμ μίλησε για την περιπέτεια της ζωής του και την περιπέτεια που λέγεται σινεμά, επιθυμώντας να μοιραστεί με το επιλεγμένο κοινό του θεάτρου Odeon μια σκηνή από μία από τις αγαπημένες του ταινίες. Και επέλεξε την Έκτη Αίσθηση! Οπ, αναπήδησα στο κάθισμα και έγειρα να τον ακούσω. Περίεργη επιλογή. «Έχει γούστο να μιλήσει για τη σκηνή που με σπάει στα δύο όποτε κι αν τη δω» μονολόγησα φωναχτά –στα ελληνικά, αφού δεν με καταλάβαινε κανείς από τους διπλανούς μου–, αυτή που ο γιος και η μάνα τα λένε στο αυτοκίνητο, μια νεκρή ποδηλάτισσα περνάει από δίπλα τους, ο μικρός τη βλέπει, βρίσκει τον μπελά του, μιλάει στη μαμά για τη γιαγιά που έχει πεθάνει, η μάνα τον μαλώνει, εκείνος της λέει ένα μυστικό που δεν το ξέρει κανείς άλλος παρά μόνο η μάνα με τη μάνα της, εκείνη σοκάρεται, κλαίει γοερά, τον σφίγγει στην αγκαλιά της, τον εμπιστεύεται πλέον. Ε, δεν την άντεξα την περιγραφή του ουσιαστικά για μια σκηνή από το πουθενά, από μια ταινία που δεν βρίσκεται σε αφιερώματα και λίστες, παρά την αγάπη του κόσμου και την εκτίμηση των κριτικών, σε μια απονομή που δεν προδίκαζε τέτοιο φινάλε, από έναν άνθρωπο που δεν έχει λάβει τιμές για την ευαισθησία του. Έκρυψα τα πνιγμένα μάτια μου, χωρίς να καταλάβω αν πρόκειται για ξέσπασμα μετά από ένα ανέκφραστο τρίωρο ή αυθεντική αντίδραση. Με επανέφερε ένας πνιχτός ήχος από δίπλα. Κατεβάζω τα χέρια και όλη η πτέρυγά μου είχε αναλυθεί σε λυγμούς, σαν να έβλεπαν την κηδεία της Ντέμπρα Γουίνγκερ από τη Σχέση Στοργής (αν το περιέγραφε κι αυτό ο Πάτναμ, θα μας έπαιρναν σηκωτούς).


Τι θέλω να πω: εκτός αν είσαι τελειωμένος βετεράνος των τελετών, ή γαϊδούρι γενικώς, υπάρχουν στιγμές και σοβαρές πιθανότητες να σε πιάσει από την καρδιά μια κίνηση, μια λέξη, ένα γνήσιο ευχαριστώ, ένα μικρό κρακ, που λόγω επισημότητας και σιγουριάς πως τίποτε πραγματικά ενδιαφέρον δεν θα συμβεί σε μια οργανωμένη βραδιά με καλοντυμένους σουλατσαδόρους των δημοσίων σχέσεων (που τους είδα κι αυτούς, αλλά τι να κάνεις...) έχεις αποκλείσει από την ατζέντα. Το χθεσινό έκτακτο, αλλά τόσο καίριο, περιστατικό στα Ελληνικά Βραβεία της Ακαδημίας Κινηματογράφου ήταν η υπενθύμιση μιας απαράδεκτης και προσβλητικής εκκρεμότητας που αφορά τα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα, αλλά δεν θεωρούνται Έλληνες από το κράτος, αλλά κάτι μεσοβέζικο και μειωτικό που δεν γνωρίζουν κι εκείνοι πώς να το πουν, αφού ούτε την καταγωγή τους δεν έχουμε καταχωρίσει καλά-καλά στη λαλιά ή τα λεξικά μας – έχετε ακούσει ποτέ για Αφρικέλληνα ή Ελληνασιάτη, εκτός από τους παλιούς καλούς μετανάστες μας, τα ελληνο-αμερικανάκια και τα ελληνο-αυστραλάκια;


Το 2010 ο Πάνος Κούτρας έπεσε πάνω στον Γιώργο Λάνθιμο και στον Κυνόδοντα κι έτσι η Στρέλλα του έπρεπε να περιμένει την επίγονό της, το Xenia, μιας και όλα στο σινεμά του Κούτρα δείχνουν την οικογένεια, και ως οικογένεια πορεύονται να βρουν τον δρόμο τους. Το ειρωνικό είναι πως το Xenia, που επικράτησε κατακτώντας συνολικά 6 βραβεία, ανάμεσά τους αυτά της ταινίας, της σκηνοθεσίας και του σεναρίου, αναιρεί μεν τα σύνορα και την ηθική εγκυρότητα της πατρίδας αλλά σκύβει με αμέριστη συμπάθεια προς τα δύο αδέλφια που ψάχνουν τον πατέρα τους, την Ελλάδα μέσα τους, το επίσημο χρίσμα της καταγωγής που τους διαφεύγει, σε ένα κράτος που τους αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι. Ο Πάνος Κούτρας δεν δέχτηκε να κρατήσει τα τρία προσωπικά βραβεία του, επιστρέφοντάς τα στην Ακαδημία μέχρι να ψηφιστεί ο νόμος περί ιθαγένειας, κάτι που διαφαίνεται θετικό μέσα στους επόμενους μήνες από τη νέα κυβέρνηση. Ξέρω πως ακούγεται ως κίνηση εντυπωσιασμού για κάποιον που δεν έχει δει την ταινία ή δεν ήταν εκεί χθες, αλλά δεν υπήρχε ίχνος φάλτσου.


Όπως ο Πάτναμ ένωσε συναισθηματικά δεκάδες εν ανία αδελφούς με μια απλή αφήγηση μιας «ανύποπτης» μελό σκηνής που περίμενε να μας ξαναμιλήσει έξω από τη φρίκη της ταινίας που τη συμπεριέλαβε, έτσι και ο Πάνος Χ. Κούτρας με τους συνέλληνες μοιράστηκαν μια στιγμή από τις σπάνιες, όταν το σινεμά εμπνέει. Και συγκινεί.

Οθόνες
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM
Ο άνθρωπος που έφερε την μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Daily / Ο άνθρωπος που έφερε τη μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Το ντοκιμαντέρ «Sunday Best: The untold story of Ed Sullivan» αναδεικνύει τη συμβολή του Εντ Σάλιβαν και της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής εκπομπής του στην ανάδειξη τεράστιων μορφών της μαύρης μουσικής, από τη Nίνα Σιμόν και τον Τζέιμς Μπράουν μέχρι την Tίνα Τέρνερ και τον Στίβι Γουόντερ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ