Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου

Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου Facebook Twitter
Φωτ.: thehistoryblog
0

Αρχαιολογική έρευνα έφερε στο φως μια νεκρόπολη της ρωμαϊκής εποχής και ένα μεγάλο τμήμα ρωμαϊκού υδραγωγείου στο ιστορικό κέντρο του Βελιγραδίου κοντά στο κτίριο του σερβικού κοινοβουλίου. Και αυτό ήταν μόνο η αρχή.

Από την ανασκαφή εντοπίστηκαν 14 ρωμαϊκοί τάφοι που χρονολογούνται στον 3ο και 4ο αιώνα μ.Χ. αποκαλύπτοντας μια ποικιλία από διάφορους ρυθμούς ταφής και πολλά σημαντικά ταφικά αντικείμενα. Ανάμεσά τους μία σπάνια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών, άθικτη για αιώνες, και ένα πράσινο πετράδι.

Δύο από τους τάφους είναι ορθογώνιοι και κατασκευασμένοι με τοίχους από τούβλα και τοξωτές οροφές. Άλλοι δύο είναι φέρετρα κατασκευασμένα επίσης από τούβλα. Τέσσερις από αυτούς τους τάφους είναι πέτρινοι σαρκοφάγοι, προσιτοί μόνο στους πολύ πλούσιους της εποχής.

Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου Facebook Twitter
Φωτ.: thehistoryblog

Ο ένας τάφος είναι ένα ξεχωριστό είδος, φτιαγμένος από άλλες επιτύμβιες στήλες που ανακυκλώθηκαν από παλαιότερους τάφους. Από ένα θραύσμα ενεπίγραφης επιτύμβιας στήλης οι αρχαιολόγοι εικάζουν ότι είναι ένας ταφικός χώρος ενός Ρωμαίου στρατιώτη που πέθανε σε ηλικία 46 ετών μετά από 30 χρόνια υπηρεσίας στις λεγεώνες.

Στην άλλη άκρη βρίσκονται δύο άθικτοι σκελετοί θαμμένοι απλά σε έναν λάκκο. Τα χέρια των σκελετών ήταν σταυρωμένα στο στήθος και οι τάφοι είχαν προσανατολισμό προς ανατολή και δύση, υποδηλώνοντας ότι επρόκειτο για χριστιανικές ταφές.

Τα σπάνια ευρήματα της νεκρόπολης στο Βελιγράδι

Οι τάφοι λεηλατήθηκαν κατά την αρχαιότητα, αλλά οι κλέφτες δεν πήραν τα πάντα. Άφησαν πίσω τους ένα ξεχωριστό στοιχείο. Ένα θραύσμα χρυσού περιδέραιου με ένα ημιπολύτιμο πράσινο πετράδι βρέθηκε κάτω από τα οστά του νεκρού μέσα σε μία από τις πέτρινες σαρκοφάγους.

Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου Facebook Twitter
Φωτ.: thehistoryblog

Το αντικείμενο αυτό είναι ιδιαίτερα ξεχωριστό λόγω της ευθραυστότητας και του μοναδικού υλικού του. Είναι μία καρφίτσα (φουρκέτα) από ιριδίζον γυαλί και το σημαντικό είναι ότι έχει διασωθεί σε άριστη κατάσταση. Οι καρφίτσες για τα μαλλιά κατασκευάζονταν συνήθως από μέταλλο ή κόκαλο. Αυτή η γυάλινη έκδοση είναι η μοναδική στο είδος της που έχει βρεθεί ποτέ στο Βελιγράδι.

Η περιοχή που ανασκάφηκε βρίσκεται το νοτιοανατολικό τμήμα της αρχαίας πόλης Singidunum, ενός οικισμού που ιδρύθηκε από τους Κέλτες Σκορδίσκους τον 3ο αιώνα π.Χ. Την κατέκτησαν οι Ρωμαίοι το 75 π.Χ. και η περιοχή απέκτησε ιδιαίτερη σημασία από τη συσχέτισή της με ένα σημαντικό οχυρό στα ρωμαϊκά στρατιωτικά σύνορα προς τον Δούναβη.

Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου Facebook Twitter
Φωτ.: thehistoryblog

Της παραχωρήθηκαν τα δικαιώματα μιας πόλης από τον Αδριανό το 169 μ.Χ. και έγινε επίσημη αποικία το 239 μ.Χ.

Δύο εβδομάδες πριν από την ανακάλυψη των ρωμαϊκών τάφων, βρέθηκε θαμμένο κάτω από τα λείψανα της οθωμανικής εποχής, ένα τμήμα από παλιό υδραγωγείο. Οι αρχαιολόγοι γνώριζαν ήδη ότι στην περιοχή υπήρχε μία νεκρόπολη, αλλά η ανακάλυψη ενός σημαντικού τμήματος του υδραγωγείου, με τους αρχικούς μολύβδινους σωλήνες του ήταν ένα απροσδόκητο εύρημα. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι πρόκειται για ένα μεταγενέστερο παρακλάδι του κύριου υδραγωγείου, που χτίστηκε τον 3ο ή 4ο αιώνα, από το αρχικό που κατασξευάστηκε επί Βεσπασιανού και πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε για την παροχή πόσιμου νερού στο φρούριο.

Μια γυάλινη καρφίτσα μαλλιών και ένα πράσινο πετράδι: οι θησαυροί της νεκρόπολης του Βελιγραδίου Facebook Twitter
Φωτ.: thehistoryblog

Το άδοξο μέλλον της σπάνιας νεκρόπολης του Βελιγραδίου

Ωστόσο ο πλούσιος αυτός αρχαιολογικός χώρος ενδεχομένως να έχει ένα άδοξο μέλλον: να στρωθεί και να γίνει δημόσιος χώρος στάθμευσης. Η κατασκευή του οικοπέδου θα κατέστρεφε όλα τα αρχαία ευρήματα. Δεν έχουν γίνει νέα σχέδια μετά τις πρόσφατες ανακαλύψεις ή τουλάχιστον δεν έχει ανακοινωθεί κανένα μέχρι στιγμής.

Το Ινστιτούτο για την Προστασία Πολιτιστικών Μνημείων στο Βελιγράδι είναι υπεύθυνο για την τύχη των σπάνιων αυτών ευρημάτων της νεκρόπολης. Οι προϋποθέσεις που ορίζει το ινστιτούτο πριν την κατασκευή του πάρκινγκ είναι ότι η αρχαιολογική κληρονομιά που θα ανακαλυφθεί κατά την έρευνα θα πρέπει να ενισχύσει τη μνημειακή κληρονομιά ολόκληρης της περιοχής όπου, εκτός από το Σώμα της Εθνοσυνέλευσης, υπάρχει και το κτίριο της τράπεζας Agrarna και το κληροδότημα του Đoka Vlajković, σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία.

«Θα περιμένουμε λίγο ακόμα για αυτή την απόφαση και μία από τις λύσεις είναι να παρουσιαστούν τα λείψανα εντός του αρχαιολογικού πάρκου, το οποίο θα είναι το πρώτο του είδους του στο Βελιγράδι» καταλήγει.

με πληροφο΄ριες 

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μια επίσκεψη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932 / «Γέλια καμπάνιζαν σαν καγχασμοί του Σατανά!» / Φρίκη και ανθρώπινα ράκη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Γέλια καμπάνιζαν σαν καγχασμοί του Σατανά!»: Στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932

Τα dirty '30s & late '20s «ακολουθούν» τον δημοσιογράφο Χρήστο Εμ. Αγγελομάτη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932 και διασώζουν εικόνες αποτροπιασμού που δύσκολα περιγράφονται. Παρά «τις άναρθρες κραυγές» και «τα στριγκά ξεφωνητά» που άκουσε στην είσοδο, ο ρεπόρτερ πέρασε την πύλη. Τι αντίκρισε;
DIRTY '30S & LATE '20S
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιον θεωρούσαν «άσχημο» στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν και «άσχημα» αγαλματίδια στην αρχαία Αθήνα

Μικρά αγαλματίδια ή γλυπτά λατρευτικού ή θρησκευτικού συνήθως χαρακτήρα, που απεικονίζουν ανθρώπινες ή ζωικές μορφές: τα ειδώλια. Είναι όλα oμοιόμορφα ή υπάρχουν και ενδιαφέρουσες, συχνά αναπάντεχες, διαφοροποιήσεις; H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Αναστασία Μεϊντάνη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η ιστορία του κούρου Αριστοδίκου που στάθηκε ορόσημο της ελληνικής τέχνης

Αρχαιολογία / Κούρος Αριστόδικος: Ένα άγαλμα ορόσημο στην αρχαία ελληνική Τέχνη

Το άγαλμα, λίγο μεγαλύτερο του φυσικού μεγέθους, έχει ύψος 1,95 μ., είναι σμιλεμένο σε παριανό μάρμαρο, χρονολογείται από τους μελετητές γύρω στα 510-500 π.Χ., αποτελεί το τελευταίο δείγμα της μεγάλης σειράς των αττικών κούρων και αποκαλύπτει ποιες ήταν οι ταφικές συνήθειες στην Αθήνα εκείνης της εποχής.
THE LIFO TEAM
Ποιοι ήταν οι μαυραγορίτες της Κατοχής και πώς λειτουργούσαν;

Ιστορία μιας πόλης / Ποιοι ήταν οι μαυραγορίτες της Κατοχής;

Πώς ήταν η καθημερινότητα στην Αθήνα της γερμανικής Κατοχής; Ποιες στρατηγικές ανέπτυξαν οι Αθηναίοι για να επιβιώσουν; Πώς και πού έβρισκαν τρόφιμα; Πώς επηρέασε η παρουσία των κατακτητών τις μετακινήσεις των κατοίκων της πόλης; H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για την καθημερινή ζωή στην κατοχική Αθήνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Στην αρχαία Αθήνα, ο λαγός δεν ήταν μόνο θήραμα, αλλά και σύμβολο ερωτικής επιθυμίας και γονιμότητας, ενώ χρησιμοποιούνταν επίσης ως προσφορά στους θεούς. Ο Ξενοφών έγραψε για το κυνήγι του, ενώ εμφανίζεται συχνά στην τέχνη - στα αγγεία, στις παραστάσεις συμποσίων, ακόμη και σε ταφικά μνημεία. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Κάτια Μαργαρίτη ρίχνοντας φως στο παρελθόν ενός ζώου που είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι ίσως φανταζόμαστε.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Γεννήθηκε σαν σήμερα  / Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Στις 15 Απριλίου 1489 γεννήθηκε ο αρχιτέκτονας που έφτιαξε από τριακόσια τριάντα έργα. Ανάμεσα σε αυτά, το Τέμενος του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1550 -1557) και το Κουρσούμ Τζαμί ή Τζαμί του Οσμάν Σαχ στα Τρίκαλα, το μοναδικό του έργο που σώζεται στην Ελλάδα.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / «Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Πόσο μπορεί να συμβάλει ένα βιβλίο στη σεξουαλική χειραφέτηση των Ελληνίδων; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Παναγιώτα Βογιατζή για την Ντόρα Ρωζέττη και τη γυναικεία ομοφυλοφιλία στην Αθήνα των αρχών του 20ού αώνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Close up: Η ψηφιακά αποκατεστημένη τοιχογραφία στον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές

Αρχαιολογία & Ιστορία / Close up: Η ψηφιακά αποκατεστημένη τοιχογραφία στον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές

Το σημαντικότερο σωζόμενο έργο της κλασικής ξαναζωντανεύει 23 αιώνες μετά με τη βοήθεια της αρχαιομετρίας, της τεχνητή νοημοσύνη και της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασή του που ανοίγει νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
THE LIFO TEAM
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Ιστορία μιας πόλης / Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Πώς επιχειρήθηκε η αναθεώρηση της εικόνας των δωσιλόγων τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά, και ποια ήταν η επίδραση αυτής της αναθεώρησης στη δημόσια ιστορική μνήμη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για ένα θέμα ταμπού που ακόμα απασχολεί τους ιστορικούς αλλά και την κοινωνία.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ιστορία μιας πόλης / Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ο Θουκυδίδης ισχυρίζεται ότι ήταν μια ασθένεια εισαγόμενη, η οποία ξεκίνησε από την Αιθιοπία και προτού φθάσει στην Αθήνα, εξαπλώθηκε στην Αίγυπτο και την Περσική αυτοκρατορία. H Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Στέφανο Παρασκευαΐδη για τον λοιμό των Αθηνών με την πρωτοφανή θνησιμότητα, καθώς υπολογίζεται ότι χάθηκε το 1/3 του πληθυσμού της πόλης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Επίσκεψη στον αρχέγονο κόσμο της Σαμοθράκης με σύμμαχο την τεχνολογία

Αρχαιολογία & Ιστορία / Σαμοθράκη: Βλέπουμε την ιστορία του νησιού ξανά με σύμμαχο την τεχνολογία

Η Σαμοθράκη του Νίκης, του Ομήρου, των Καβείρων, των φιλοσόφων, των χαρτογράφων της Αναγέννησης, των αρχαιολόγων, των αρχιτεκτόνων και των φωτογράφων του 20ού αιώνα αλλά και των σύγχρονων μοντελιστών σε μια εμπεριστατωμένη έκθεση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ