Η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου ανακαινίζεται και ψηφιοποιείται

Η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου ανακαινίζεται και ψηφιοποιείται Facebook Twitter
0
Η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου ανακαινίζεται και ψηφιοποιείται Facebook Twitter

Το Πανεπιστήμιο του Καραουίν στην πόλη Φες του Μαρόκο είναι από τα παλαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα που υπάρχουν στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 859 μ.Χ από τη Φατίμα Αλ Φίχρι, κόρη ενός πλούσιου εμπόρου της εποχής, εξαιρετικά μορφωμένη και η ίδια, η οποία ήθελε να αφήσει κληρονομιά στον τόπο της και τους ανθρώπους του, κάτι περισσότερο από ένα τζαμί: ένα ναό έγκυρης γνώσης. Η βιβλιοθήκη του Αλ Καραουίν λειτουργεί από τον 10ο αιώνα και θεωρείται η πιο παλιά βιβλιοθήκη του κόσμου. Μετά από χρόνια εγκατάλειψης, σ' αυτή τη βιβλιοθήκη επιχειρούνται εκτεταμένες εργασίες ανακαίνισης, στο πλαίσιο ευρύτερου προγράμματος αποκατάστασης της Μεντίνα, του παλαιότερου οχυρωμένου τμήματος της Φες. 

Το γοητευτικό σ' αυτήν την προσπάθεια συντήρησης και αναβίωσης του αρχαιότερου τμήματος της ιστορικής πόλης είναι το άτομο που βρίσκεται επικεφαλής των εργασιών είναι γυναίκα -η καναδο-μαροκινή αρχιτέκτονας Aziza Chaouni- ως φόρος τιμής στη γυναίκα που έβαλε το πρώτο θεμέλιο του ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος και της πολύτιμης βιβλιοθήκης του.

Περισσότερα από 4.000 χειρόγραφα απαρτίζουν τη συλλογή. Μεταξύ αυτών και ένα Κοράνι του 9ου αιώνα, γραμμένη σε καλλιγραφική, γωνιώδη κουφική γραφή.

Στο εσωτερικό της βιβλιοθήκης, μπορεί κανείς να δει περίτεχνα σκαλιστά ξύλινα κουφώματα, πολύχρωμα κεραμικά να κοσμούν τα πατώματα και αραβική καλλιγραφία να στολίζει τους τοίχους. Η πολυτέλεια και η καλαισθησία δεν σταματά εκεί. Στο αναγνωστήριο της βιβλιοθήκης, από το ταβάνι κρέμονται χρυσοί, βαρύτιμοι πολυέλαιοι. Η εκτεταμένη επιχείρηση αποκατάστασης του κτηρίου βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2012 και η διάρκεια της καθορίζεται ακριβώς από τη σπανιότητα των χειρογράφων που πρέπει να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση. Σύμφωνα με τον Αμπντουλάχ Αλ Χεντά προβλήματα αποχέτευσης και καθίζησης σε διαφορετικά σημεία του κτηρίου υπαγόρευαν τη μέγιστη προσοχή των συνεργείων που εργάζονταν εντατικά στο εσωτερικό του κτηρίου. 

Η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου ανακαινίζεται και ψηφιοποιείται Facebook Twitter

Και πώς να γινόταν διαφορετικά: η βιβλιοθήκη είναι γεμάτη από μερικούς από τους πιο σπάνιους τόμους. Περισσότερα από 4.000 χειρόγραφα απαρτίζουν τη συλλογή. Μεταξύ αυτών και ένα Κοράνι του 9ου αιώνα, γραμμένη σε καλλιγραφική, γωνιώδη κουφική γραφή. Επίσης, υπάρχει ένας τόμος παγκόσμιας ιστορίας του 1377 από τον φιλόσο Ιμπ Καλντούν. Αυτό ακριβώς το χειρόγραφο θεωρείται απο τις πρώτες αγωνιώδεις αναζητήσεις των φιλοσόφων της εποχής σε πεδία που σήμερα γνωρίζουμε ως επιστήμες της κοινωνιολογίας, της ιστοριογραφίας, της δημογραφίας. Είναι δε δείγμα γραφής του ανθρώπου που ξεκίνησε την καριέρα του ως καλλιγράφος στη γραμματεια της Τύνιδας. Είναι ο ίδιος άνθρωπος που όταν βρέθηκε στη Φες, έγινε ο βασιλικός λογογράφος του Σουλτάνου. 

Όταν διαβάζεις ένα τέτοιο χειρόγραφο, περίπου 10 αιώνες παλιό, ίσως και περισσότερο, ταξιδεύεις μέσα στον χρόνο. Η βιβλιοθήκη σου προσφέρει έναν πνευματικό σύνδεσμο με αυτούς που υπήρξαν πριν από 'σένα. Από τη στιγμή που πάτησα στη βιβλιοθήκη του Αλ Καραουίν, ποτέ δεν σκέφτηκα να εγκαταλείψω το μέρος και την προσπάθεια που γίνεται εδώ", λέει ο επιμελητής της εκτεταμένης επιχείρησης, Abou Bakr Jaouane.

Η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου ανακαινίζεται και ψηφιοποιείται Facebook Twitter

Η αποκατάσταση του μέρους σε λίγο καιρό θα έχει ολοκληρωθεί. Και όσα πολύτιμα για αιώνες κινδύνευσαν από την υγρασία, την ανθρώπινη αδιαφορία, τον χρόνο, αλλά κατάφεραν να επιζήσουν, πλέον θα συντηρούνται μέσα από έναν ολόκληρο μηχανισμό ηλιακών πάνελ, ελεγχόμενης θερμοκρασίας και μηχανισμών αφύγρανσης της ατμόσφαιρας.

Κάθε χειρόγραφο πλέον χαίρει όλης εκείνης της επιστημονικής φροντίδας που μπορεί να το διατηρήσει ζωντανό ακόμη περισσότερα χρόνια. Το ωραιότερο, όμως, είναι ότι σε λίγο καιρό από σήμερα και τα 4.000 χειρόγραφα, με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας της Ιταλίας, θα φηφιοποιηθούν και θα είναι διαθέσιμα σε φοιτητές και ερευνητές απ' όλον τον κόσμο. Μέχρι αυτή τη στιγμή έχει ψηφιοποιηθεί ένα 20% του όγκου των χειρογράφων, στα οποία έχει επιχειρηθεί ταυτόχρονη αποκατάσταση.

Ίσως, λένε οι πιο αισιόδοξοι αυτής της πολιτιστικής αποστολής, μέχρι τον Μάιο του 2017, οπότε και θα ανοίξει ξανά για το κοινό η παλαιότερη βιβλιοθήκη του κόσμου, να έχει προχωρήσει σημαντικά και αυτή η προσπάθεια. 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ου αιώνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ού αιώνα;

Χάρη σε ένα κληροδότημα, ιδρύεται στις αρχές του 20ου αιώνα επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας ένα νοσοκομείο το οποίο στεγάζει την έδρα της Νευροψυχιατρικής του ΕΚΠΑ. Ένα νοσοκομείο του οποίου η σχέση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και με τις κοινωνικές μεταβολές στην πόλη και στη χώρα είναι άρρηκτες. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά για την ιστορία του Αιγινητείου με την ιστορικό Δέσπω Κριτσωτάκη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας και η μοντέρνα ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας στη ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Η οπερέτα στην Αθήνα ανθίζει και εξελίσσεται εν μέσω μεγάλων ιστορικών γεγονότων: Βαλκανικοί πόλεμοι, εθνικός διχασμός και αργότερα η Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν η οπερέτα μια διέξοδος για τους Αθηναίους της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Αλέξανδρο Ευκλείδη για την ιστορία και τους μεγάλους σταθμούς της αθηναϊκής οπερέτας.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Η Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού, που σκάβει στην Αλεξάνδρεια από το 1998 μιλά για τις ανασκαφές που πραγματοποιεί εκεί, τα μέχρι στιγμής ευρήματα, τον Μεγαλέξανδρο, τη σχέση του με την Αίγυπτο και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Netflix, στο οποίο συμμετείχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Τα κτίρια του Αλέξανδρου Νικολούδη υπάρχουν παντού στην Αθήνα. Όμως γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι' αυτόν τον αρχιτέκτονα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Αμαλία Κωτσάκη.
THE LIFO TEAM
Βυζάντιο και Αφρική: Μια έκθεση με τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αφρική και Βυζάντιο: Τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Μέσα από σπάνια αντικείμενα η νέα έκθεση του Met αφηγείται την κεντρική θέση της Αφρικής στα διηπειρωτικά δίκτυα εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών με το Βυζάντιο.
THE LIFO TEAM
Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Πνύκα, Νυμφών, Φιλοπάππου: Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τη Λήδα Κωστάκη και τον Μάρκο Κατσιάνη για τους τρεις λόφους που βρίσκονται απέναντι από την Ακρόπολη (Πνύκας, Νυμφών και Μουσών-Φιλοπάππου) και καθόρισαν την εξέλιξη του αστικού ιστού της Αθήνας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ