O κόσμος χωρίς τον Bowie. Από τον Δημήτρη Πολιτάκη

O κόσμος χωρίς τον Bowie. Από τον Δημήτρη Πολιτάκη Facebook Twitter
Δεν ήταν ανάγκη να είναι ενεργός, δημιουργικός, καίριος ο Bowie. Αρκούσε που υπήρχε ως γειωμένος ευπατρίδης «εξωγήινος», ως λαμπερό πνεύμα, ως γέφυρα μεταξύ ανυπόκριτης συμπόνιας και ασυμβίβαστου εστετισμού (ποτέ ελιτισμού όμως), ως μοντέλο καλού, ευγενούς, ευαίσθητου και καταδεκτικού ατόμου, σύμφωνα με κάθε αξιόπιστη μαρτυρία. Να θυμόμαστε ότι, αντίθετα με τον «Σερ Μικ», τον «Σερ Έλτον» και άλλους επιφανείς εκπροσώπους της ροκ ολιγαρχίας, αρνήθηκε (δις μάλιστα) να δεχτεί τίτλους τιμής από την επίσημη βρετανική κυβέρνηση.
7


Ο Bowie ήταν με διαφορά το κυρίαρχο είδωλο της εφηβείας μου,
η οποία ολοκληρώθηκε με το τέλος της δεκαετίας του '80, οπότε και είχα αρχίσει ήδη να μην τον ακολουθώ και τόσο στενά, απορροφημένος από φρέσκες μπάντες και σκηνές. Δεν είχε σημασία. Δάγκωνε λίγο, βέβαια, το να μην μπορείς να αγαπήσεις τις νεωτερικές αναζητήσεις του σ' ένα μετα-ροκ σύστημα εννοιακού αλχημισμού όσο είχες αγαπήσει παράφορα τα αξεπέραστα, μοναδικά, απόκοσμα άλμπουμ της δεκαετίας του '70 (ουδείς είχε ποτέ, ούτε θα έχει τέτοιο σερί, αν και τώρα όλα αυτά μοιάζουν ακαδημαϊκά) αλλά και το «Let's Dance» του '83, έστω και για συναισθηματικούς λόγους, αφού είναι το πρώτο που βγήκε, ενώ είχα μόλις αποκτήσει συνείδηση του τι εστί David Bowie. Μόνο Bowie, Iggy/Stooges και Velvet Underground από τους «παλιούς»: αυτή ήταν η γραμμή καθοδήγησης από τους ινστρούχτορες της post punk ορθοδοξίας που μου την έπεσαν σε πολύ τρυφερή ηλικία.


Καλή τους ώρα, είχαν απόλυτο δίκιο. Ειδικά, όμως, η έντονα συναισθηματική γνωριμία μου με την ως τότε εργογραφία του Bowie, αγοράζοντας και λιώνοντας τον ένα μετά τον άλλον (με άτακτη και τυχαία χρονολογική σειρά) τους δίσκους, από το «Space Oddity» ως το «Scary Monsters», υπήρξε μια βαθιά και αξέχαστη «coming of age» εμπειρία. Ήταν τόσο πολλά τα αγαπημένα κομμάτια και τόσο ελκυστική και καθοριστική για μένα η προσωπικότητά του, ώστε η θέση του στην κορυφή του βάθρου είχε εξασφαλιστεί για πάντα. Ειδικά από τη στιγμή που έμοιαζε βέβαιο ότι θα ζήσει για πάντα και θα αποτελεί πάντα πρότυπο εξέλιξης και ωριμότητας: ούτε ιδιοφυής ερημίτης με γενειάδα, ούτε γκουρού πολυτελείας, ούτε VIP μαϊντανός.

Προσωπικά, θρηνώ επίσης το γεγονός ότι είχα την ευκαιρία να πάω να τον δω από κοντά όταν ήρθε να παίξει προ εικοσαετίας και δεν πήγα, αφού το τότε post-grunge, post-shoegazing θολωμένο, νεανικό μου μυαλό είχε βραχυκυκλώσει και δεν μπορούσε να διαχειριστεί το δέος μιας τέτοιας συνάντησης πέρα από τάσεις, μόδες και εφήμερες σκηνές που έμοιαζαν τόσο σημαντικές εκείνη την περίοδο.

Πέθανε, όμως, κι αυτό δεν καταπίνεται εύκολα. Αλλά συνέβη, θα μου πεις, πάει, πέρασε. Όλο τέτοια θα 'χουμε στο εξής, δυστυχώς. Ναι, αλλά αυτό ειδικά πονάει πολύ και αφήνει ένα κενό που δεν αναπληρώνεται και πιστεύω, υπό το κράτος βαθιάς θλίψης, ότι θα χάσκει για πάντα. Δεν ήταν ανάγκη να είναι ενεργός, δημιουργικός, καίριος ο Bowie. Αρκούσε που υπήρχε ως γειωμένος ευπατρίδης «εξωγήινος», ως λαμπερό πνεύμα, ως γέφυρα μεταξύ ανυπόκριτης συμπόνιας και ασυμβίβαστου εστετισμού (ποτέ ελιτισμού όμως), ως μοντέλο καλού, ευγενούς, ευαίσθητου και καταδεκτικού ατόμου, σύμφωνα με κάθε αξιόπιστη μαρτυρία. Να θυμόμαστε ότι, αντίθετα με τον «Σερ Μικ», τον «Σερ Έλτον» και άλλους επιφανείς εκπροσώπους της ροκ ολιγαρχίας, αρνήθηκε (δις μάλιστα) να δεχτεί τίτλους τιμής από την επίσημη βρετανική κυβέρνηση. Να θυμόμαστε ακόμα ότι, κόντρα στις κανιβαλικές τάσεις της εποχής, δεν θέλησε να κοινοποιήσει την είδηση του καρκίνου που τον έτρωγε, εξασφαλίζοντας θέσεις για τα media και το κοινό στην αρένα όπου διεξαγόταν η μάχη του με την «επάρατο».


Αντ' αυτού, έκανε κάτι που μοιάζει, εκ των υστέρων, τόσο πολύ χαρακτηριστική Bowie χειρονομία: μας άφησε κληρονομιά ένα ακόμα άλμπουμ υψηλών προδιαγραφών που αποτελεί επίσης ένα χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου, γεγονός που θα με δυσκολέψει πολύ να το ακούσω, και ακόμα περισσότερο να το αγαπήσω. Οφείλω, όμως, πλέον να το ακούσω προσεκτικά και θα το κάνω. Κάποτε. Το μέλλον είναι άδηλο, αλλά το μέλλον που ήδη ζούμε δεν είναι ακριβώς αυτό που μας υποσχέθηκε το έργο του. Όπως εύστοχα σημείωσε στη νεκρολογία του «Wire» η Emily Bick: «Όταν ήμουν στην εφηβεία, είχα πιστέψει ότι μεγαλώνοντας η ζωή θα ήταν γεμάτη από το δράμα και την τέχνη και το θέαμα των τραγουδιών του ή, έστω, από κάποια ιδανικά επιτηδευμένη ατμόσφαιρα εποχής της Βαϊμάρης. Ο David Bowie ήταν ήρωας ενός προ-νεοφιλελεύθερου κόσμου, όπου η ιδιωτικότητα, το μυστήριο και η απόδραση αποτελούσαν ακόμα πιθανότητες, κι αυτό είναι που θρηνώ περισσότερο απ' όλα...».


Προσωπικά, θρηνώ επίσης το γεγονός ότι είχα την ευκαιρία να πάω να τον δω από κοντά όταν ήρθε να παίξει προ εικοσαετίας και δεν πήγα, αφού το τότε post-grunge, post-shoegazing θολωμένο, νεανικό μου μυαλό είχε βραχυκυκλώσει και δεν μπορούσε να διαχειριστεί το δέος μιας τέτοιας συνάντησης πέρα από τάσεις, μόδες και εφήμερες σκηνές που έμοιαζαν τόσο σημαντικές εκείνη την περίοδο. Εξάλλου, πάντα υπήρχε χρόνος, την επόμενη φορά σίγουρα. Τα νιάτα –και οι πολυτέλειες που τα συνοδεύουν– πραγματικά σπαταλιούνται στους νέους. Τώρα είναι αργά πια, και μένουν μόνο τα τραγούδια, που παραμένουν οάσεις «ιδιωτικότητας, μυστηρίου και απόδρασης» κι αν διάλεγα μόνο ένα κομμάτι, αυτό θα ήταν μάλλον το αυτοβιογραφικό, αινιγματικό «The Bewlay Brothers», μ' αυτή την παρήχηση του Κ που τόσο με είχε εντυπωσιάσει μικρό, φανερώνοντάς μου, εκτός των άλλων, τις μαγικές δυνατότητες που μπορεί να έχουν τα παιχνίδια του λόγου:

«...Now my brother lays upon the rocks / He could be dead, he could be not, he could be You /
He's Chameleon, Comedian, Corinthian and Caricature...».

 

7

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Δ. Πολιτάκης / Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Στις 29 Μαρτίου συμπληρώθηκαν σαράντα έξι χρόνια από την πρώτη εκπομπή του ανθρώπου που μας έμαθε να ακούμε μουσική, όμως, παρά την οικειότητα, το κύρος και τη γνώση που εκπέμπει ακόμα η φωνή του από τα ερτζιανά, ο ίδιος παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Δ. Πολιτάκης / 200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Πέρα από τις εθιμοτυπικές τελετουργίες της αρμόδιας επιτροπής, ο εορτασμός των 200 χρόνων από το ’21 θα μπορούσε να γίνει αφορμή για μια βαθύτερη αντίληψη των συναρπαστικών γεγονότων εκείνης της εποχής από αυτή που μας χάρισε το σχολείο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Δημήτρης Πολιτάκης / H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Ούτε το έργο ενός δημιουργού μπορεί εύκολα να διαγραφεί ούτε όμως και η σύνδεσή του με τις όποιες αποτρόπαιες πράξεις. Μένει εκεί, σαν ανεξίτηλη κηλίδα που διαβρώνει και συρρικνώνει το σέβας, το δέος, την εκτίμηση, την απόλαυση. Αυτό είναι το τίμημα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Δημήτρης Πολιτάκης / Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Έχει ανάγκη ο κόσμος να περιβληθεί στην απομόνωσή του από ένα γιορτινό σκηνικό, από μια λαμπερή ψευδαίσθηση, ξορκίζοντας μια χρονιά που έγινε η προσωποποίηση όλων των δεινών που έχουν πέσει στο κεφάλι μας, όχι μόνο της πανδημίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Δημήτρης Πολιτάκης / Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Ας είμαστε προετοιμασμένοι για σεμνές, ταπεινές, υπερβατικές γιορτές, όπως θα έπρεπε δηλαδή πάντα να είναι, αν πιστέψουμε όλες αυτές τις χριστουγεννιάτικες ταινίες που βλέπουμε μια ζωή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Απόδραση από την Αθήνα

Δημήτρης Πολιτάκης / Απόδραση από την Αθήνα

Παίζει ξανά δυνατά ως σενάριο ή ως όραμα μέσα στην πανδημία η οριστική φυγή από τη μητρόπολη και η μετεγκατάσταση σε κάποια ιδανική γωνιά της επαρχίας με άμεση πρόσβαση σε φύση, βουνά, ακρογιαλιές, δειλινά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

σχόλια

2 σχόλια
Τον Αύγουστο κάπου μεταξύ Μεσσήνης και Ριζόμυλου με 40ρια θερμοκρασία και ζεστά εκτυφλωτικό μεσημεριανό φως και ανθρώπους σε παράγκες εκατέρωθεν του δρόμου να πουλάν καρπούζια με τρόπους ευφάνταστους, διαπίστωσα ότι μάλλον έκανα λάθος που χρόνια είχα ένα κομμάτι του, πάντοτε, ψιλοκλασμένο (word on a wing) https://m.youtube.com/watch?v=hmtL3RxiVjcΑλλά αυτό μ' αρέσει με τον bowie, δεν καίγεται ρε παιδίμ :-)
Γεια σου, βλαχάκι αγαπημένο. Καλή χρονιά!Εμένα πάλι, λόγω ηλικίας, μου αρέσει κι αυτό που είναι ένα τραγούδι νοσταλγίας νεότητας και απολογισμού. Eνδεχομένως κάνει κι ένα σχόλιο για τις μεγάλες αλλαγές του περασμένου αιώνα που επηρέασαν τόσο τις ζωές μας μιλώντας για το Βερολίνο με ή χωρίς τείχος. Εκεί ίσως κάπως συναντιέται με το heroes στο οποίο υπάρχει σαφής αναφορά και με το εξώφυλλο.https://www.youtube.com/watch?v=QWtsV50_-p4Το blackstar είναι επίσης υπέροχο αλλά πραγματικά πολύ βαρύ.
Γεια σου και σε σένα χαμαιλέοντα αγαπημένε!Σου ευχήθηκα στις 31/12. Ωραίο αυτό που μου έβαλες και δη μουσικώς το outro του, μελαγχολικό και γλυκό το vid.Το ρυθμικά υπνωτιστικό άσμα "blackstar" -παρότι χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου- μ' αρέσει πολύ και το ακούω.Όπως έλεγε και ο Έλβις:https://m.youtube.com/watch?v=f17PxIcLS2I
Πολύ ωραίο, βλαχάκι. Συνεργάστηκε με αρκετούς αλλά κανείς δεν του ταίριαξε όσο ο Εno. Tο outside ήταν σχετικά καινούργιο το '96 που είχε έρθει στη λεωφόρο και είχε πει 2-3 από αυτό αλλά όχι το συγκεκριμένο. Eίχε ανοίξει με το look back in anger και εδώ βρήκα ένα live από την ίδια χρονιά με την ίδια εμφάνιση και στιλ.https://www.youtube.com/watch?v=Moun-mok4uw
Lay me place and bake me pieI'm starving for me gravyLeave my shoes, and door unlockedI might just slip away, Hey!Just for the day, Hey! Hey!Please come away...Hey!Just for the day...Hey!Please come away...HeyPlease come away...Just for the day...Please come away...Please come away...Please come away...Please come away...Away...Away...Away...