«To Bυζάντιο ήταν ελληνόφωνο – όχι ελληνικό»

«To Bυζάντιο ήταν ελληνόφωνο – όχι ελληνικό» Facebook Twitter
Σήμερα έχουμε απολέσει την έννοια του ανήκειν σε μια κοινότητα πολιτισμική κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στην άνοδο του ατομικισμού, αφού έχουμε παραιτηθεί από τα παλιά κοινωνικά οράματα που υπήρχαν, μια εκούσια και απελπισμένη παραίτηση... Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
10

Από τα πιο επιφανή μέλη της ελληνικής Διασποράς, κοσμήτορας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ και καθηγητής Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών, παρόλη τη μεγάλη απόσταση, γεωγραφική –όπως και χρονική, αφού έχει κλείσει πια 30 χρόνια στην Αυστραλία, δεν έχει πάψει να επισκέπτεται συνεχώς την πρώτη του πατρίδα, κι ας εξακολουθεί εκείνη να τον απογοητεύει κάθε φορά. Η συνεχής του ενασχόληση με τα πολιτιστικά μας πράγματα, την πολιτική και τη λογοτεχνία αποδεικνύει ότι παραμένει αθεράπευτα Έλληνας, έχοντας στο εκδοτικό του έργο αρκετούς τίτλους μελετών στα ελληνικά, μεταφράσεις βιβλίων του νομπελίστα Πάτρικ Γουάιτ αλλά και βιβλία που αφορούν τη σύγχρονη Ελλάδα στα αγγλικά. Τον συνάντησα στο σύντομο πέρασμά του από την Αθήνα λίγες μέρες  και του ζήτησα να μου μιλήσει για το πώς μας βλέπει με τη ματιά ενός Αυστραλού.

 

― Εσείς πώς βρεθήκατε στην Αυστραλία;

Κάποια στιγμή περνάμε μια κρίση σε σχέση με τη χώρα μας. Εκπροσωπώ μια γενιά μετά τη Μεταπολίτευση που μεγάλωσε, ανδρώθηκε κι έζησε τη μεγάλη απογοήτευση του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80. Αποφάσισα ότι δεν ήθελα να ζω σε μια χώρα βασισμένη σε επίπλαστα πρότυπα ζωής, με μια πολιτική ζωή που δεν με εξέφραζε καθόλου και μια ακαδημαϊκή ζωή που βασιζόταν στον νεποτισμό και την ευνοιοκρατία. Στην Αυστραλία πήγα για να επινοήσω τον εαυτό μου εκ του μηδενός. Είναι μια φιλική χώρα που σε υποδέχεται, περισσότερο φιλόξενη από την Ελλάδα, σε ενσωματώνει και είναι δικό σου θέμα να κάνεις το επόμενο βήμα από κει και πέρα. Η απόσταση σου δημιουργεί κάποια μυθολογία για τον χώρο των πρώτων σου εμπειριών και μια νοσταλγία, αλλά επιστρέφοντας στην Ελλάδα τα έχασα και τα δύο.

Οι περισσότεροι Έλληνες που έφυγαν για την Αυστραλία ήταν Αριστεροί, γιατί οι Δεξιοί πήγαιναν στην Αμερική, η οποία ζητούσε πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων. Ο Καραμανλής, για να απαλλαγεί από τα αριστερά χωριά της Πελοποννήσου και της Ηπείρου, τα έστειλε στην Αυστραλία. Όσο μακρύτερα, τόσο καλύτερα.

 

 

― Σε τι βαθμό συνδέεται η ελληνική παροικία σήμερα με την πρώτη γενιά μεταναστών;

Έχει αλλάξει πάρα πολύ. Καταρχάς, όπως λέει ο ιστορικός Μπροντέλ, η δημογραφία είναι πεπρωμένο. Όπως άλλαξε η δημογραφία της Αυστραλίας, έτσι άλλαξε και η δημογραφία της ελληνικής παροικίας. Είμαστε πρώτοι σε μεικτούς γάμους που οδηγούν σε πολύ ενδιαφέροντα νέα μορφώματα και αναμορφώματα. Αυτό δείχνει πόσο εύκολα οικειοποιούμαστε ξένους πολιτισμούς στο εξωτερικό και άλλους τρόπους ζωής. Η δεύτερη γενιά δεν έχει κανένα πρόβλημα να σχετιστεί με ανθρώπους που είναι εντελώς διαφορετικοί από αυτούς. Η ελληνική παροικία τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει φτάσει σε εντελώς νέα στάδια αυτοπροσδιορισμού. Έχει αναπτύξει έναν διαπολιτισμικό προσδιορισμό που είναι αγάπη στην Ελλάδα, αλλά αφοσίωση στην Αυστραλία. Ταυτόχρονα είναι πολυπολιτισμική, με σχέσεις με άλλες κοινότητες, ανοιχτή και χωρίς φοβίες.

― Οι παλιότερες γενιές πρέπει να ήταν αφόρητα συντηρητικές.

Βέβαια, και έχουν βρει καταφύγιο στην Εκκλησία. Και ενώ η Εκκλησία είχε μια θαυμάσια ευκαιρία να ανανεωθεί, σχεδόν να μεταρρυθμιστεί, δεν έχει κάνει το μεγάλο βήμα και δεν νομίζω ότι θα το κάνει. Ταυτόχρονα, από τη δεκαετία του ’90, που οι επικοινωνίες αυξήθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν, η παρέμβαση και η σχεδόν παθολογική παρουσία πολιτευτών από την Ελλάδα δημιουργεί πολιτιστικά προβλήματα και αντιφάσεις στην παροικία.

― Το φαινόμενο να μεταφέρονται οι εμφυλιακές αντιθέσεις μας στη Διασπορά ισχύει;

Ναι, αν και οι περισσότεροι Έλληνες που έφυγαν για την Αυστραλία ήταν Αριστεροί, γιατί οι Δεξιοί πήγαιναν στην Αμερική, η οποία ζητούσε πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων. Ο Καραμανλής, για να απαλλαγεί από τα αριστερά χωριά της Πελοποννήσου και της Ηπείρου, τα έστειλε στην Αυστραλία. Όσο μακρύτερα, τόσο καλύτερα. Αυτοί πια έχουν εξελιχθεί, όπως καταλαβαίνετε. Διαχωρισμοί υπήρχαν γιατί πήγαν εκεί ως Αριστεροί, αλλά συνάντησαν την Εκκλησία, που ήταν δεξιάς δομής. Οι Μυστικές Υπηρεσίες της Αυστραλίας απέδειξαν ότι υπήρχε συνεργασία της Αρχιεπισκοπής με αυτούς για την εξακρίβωση των πολιτικών φρονημάτων των ανθρώπων. Αυτά ξεπεράστηκαν από τις επόμενες γενιές που έφτιαξαν τους δικούς τους χώρους, ενώ ταυτόχρονα συμμετείχαν στους κοινούς χωρους μιας πολυεθνικής κοινωνίας. 

― Η οποία ενίοτε επιδεικνύει και η ίδια εθνικιστικές εξάρσεις. Το βλέπουμε όταν η Ελλάδα πετυχαίνει μια μεγάλης εμβέλειας επιτυχία, όπως έγινε με κάποια αθλητικά γεγονότα.

Έχει να κάνει με τον τρόπο που είναι δομημένες οι πολυπολιτισμικές κοινότητες της Αυστραλίας. Aνάλογες εξάρσεις παρατηρούνται και σε άλλες εθνότητες. Το μεγαλύτερο κιτς φαινόμενο που μπορείς να δεις στο Σίδνεϊ είναι μια αναπαράσταση ιταλικού χωριού στο μέσο της πόλης, με έναν τερατώδη ανδριάντα του Δάντη να δεσπόζει. Στις μακρινές χώρες η νοσταλγία όχι μόνο εξιδανικεύεται αλλά γίνεται και παρωδία.

― Οι Έλληνες παραμένουν αντισημίτες και εκεί;

Σε προβλήματα ρατσισμού οι μόνοι που μας υποστηρίζουν είναι οι Εβραίοι. Οι Εβραίοι, όμως, είναι πολύ πιο οργανωμένοι. Κάθε χρόνο συναντιούνται, αν και έχουν πολύ περισσότερες διαφορές μεταξύ τους απ’ ό,τι εμείς, κάνουν fund raising για τις εβραϊκές σπουδές και μαζεύουν εκατομμύρια δολάρια. Εμείς δεν μπορούμε. Οι Έλληνες έχουμε μεγάλη αίσθηση φιλοπρωτείας, ποιος θα ηγείται και ποιος θα διοικεί καθετί. Έχουμε 180 σωματεία μόνο στο Σίδνεϊ. Δεν έχουμε την ενότητα των Εβραίων.

 

«To Bυζάντιο ήταν ελληνόφωνο – όχι ελληνικό» Facebook Twitter
Το Βυζάντιο είναι ελληνόφωνο, όχι ελληνικό. Πριν από χρόνια ξαφνιάστηκα που είδα στον ΣΚΑΪ, ανάμεσα στους σπουδαιότερους Έλληνες, τον Ιουστινιανό, που δεν μιλούσε καν ελληνικά και ήταν συστηματικά εναντίον των Ελλήνων! ... Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

 

― Παράλληλα, είχατε νέο κύμα Ελλήνων μεταναστών με την κρίση.

Περί τους 70.000 νέους μετανάστες. Οι περισσότεροι, σε αντίθεση με τους παλιούς, είναι ειδικευμένοι, με πτυχία και απαιτήσεις από τη ζωή, έχουν θέσεις και ξέρουν πού θέλουν να πάνε. Όσοι έρχονται για λίγο στην πατρίδα, επιστρέφουν στην Αυστραλία.

― Τι έχει αλλάξει στην Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια που δεν ζείτε εδώ;

Βλέπω μια διαρκή απώλεια ήθους. Νομίζω ότι παλιά υπήρχε μια λανθάνουσα αίσθηση αλληλεγγύης ανάμεσα στους ανθρώπους, ότι όλοι μας αντιμετωπίζουμε κοινά προβλήματα. Σήμερα έχουμε απολέσει την έννοια του ανήκειν σε μια κοινότητα πολιτισμική κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στην άνοδο του ατομικισμού, αφού έχουμε παραιτηθεί από τα παλιά κοινωνικά οράματα που υπήρχαν, μια εκούσια και απελπισμένη παραίτηση, πράγματα που είχαν θρέψει τόσες μεταπολεμικές γενιές από το 1970 μέχρι το 1985. Αυτό φαίνεται από τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι άνθρωποι στους δρόμους, ο ένας στον άλλον, από τη βία που παρατηρώ στους δρόμους. Αυτό με ξαφνιάζει, έχουμε χάσει τους καλούς μας τρόπους. Παλιά υπήρχε μια αντίληψη φιλοξενίας.

― Μα, ούτε ένα «ευχαριστώ» δεν λέμε…

Οι Έλληνες έχουν εξελιχθεί σε πρωταθλητές της αγνωμοσύνης. Δεν ξέρουν την έννοια του «ευχαριστώ». Το έχω γράψει, ότι αν δεν μπορούμε να πούμε «ευχαριστώ», δεν μπορούμε και οι ίδιοι να δώσουμε κάτι. Είμαστε αδύναμοι να πράξουμε είτε το καλό είτε το κακό. Κι ενώ μια κρίση σε φέρνει στα όριά σου, ώστε να δείξεις τι μπορείς να κάνεις, η συγκεκριμένη έχει κάνει τους ανθρώπους αδιάφορους και παθητικούς. Έπιασα κουβέντα στα κιόσκια των κομμάτων και στην ερώτησή μου γιατί να τους ψηφίσω η κοινή απάντηση της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ. ήταν «Γιατί είμαστε αυτοί που κάνουμε το λιγότερο κακό στη χώρα»! Έχουμε φτάσει στην εποχή των ελάχιστων προσδοκιών.

Οι Έλληνες έχουν εξελιχθεί σε πρωταθλητές της αγνωμοσύνης. Δεν ξέρουν την έννοια του «ευχαριστώ». Κι ενώ μια κρίση σε φέρνει στα όριά σου, ώστε να δείξεις τι μπορείς να κάνεις, η συγκεκριμένη έχει κάνει τους ανθρώπους αδιάφορους και παθητικούς.

― Πώς σας φαίνεται η άνοδος της φιλοναζιστικής Χρυσής Αυγής;

Η ελληνική κοινωνία, ειδικά μετά το 1980, εξέθρεψε φασιστικά φαινόμενα με την έλλειψη κοινωνικής δημοκρατίας που υπάρχει και είναι απροσδόκητο για μια κοινωνία που μετέχει στη μετανεωτερικότητα να ζει ακόμα με αρχαϊκές νομικές δομές.

Είναι αδιανόητο σε μια κοινωνία να μην έχουν δικαιώματα οι μετανάστες μετά από τόσο καιρό. Ως Έλληνας το θεωρώ προσβολή. Γιατί αν κάνουμε κάτι εμείς στο εξωτερικό, είναι να μεταλαμπαδεύουμε τον ελληνικό πολιτισμό. Έναν πολιτισμό ανοιχτό, φιλόξενο και, όπως έλεγε ο Περικλής στον «Επιτάφιο», που αποδεχόταν «εκ πάντων τα πάντα».

Σήμερα έχουμε έναν κλειστό πολιτισμό, ο οποίος βασίζεται σε μια προνομιούχα τάξη του αίματος, όπως τη νομίζουν εδώ πέρα, ενώ ο ελληνισμός έχει γίνει μια φασίζουσα ιδεολογία. Φαίνεται καθαρά αυτό, εφόσον οι ακροδεξιές ομάδες, φανερώνουν μορφές σοσιαλφασισμού και εθνολαϊκισμού με αδιανόητα επιχειρήματα . Όπως το γεγονός ότι η Χ.Α. μιλάει για καθαρή ελληνική φυλή, επικαλούμενη γερμανικά φιλοσοφήματα.

Από την άλλη, έχεις τον πρωθυπουργό, ο οποίος συμμετείχε μαζί με άλλους ηγέτες στην εκδήλωση για το κοσμικό κράτος στη Γαλλία και επιστρέφοντας εδώ άρχισε να μιλάει για τη σημασία των ιερών εικόνων για την ελληνική ταυτότητα. Αν αυτό δεν είναι σχιζοφρένεια και αρχαϊσμός, το γεγονός ότι η θρησκεία χρησιμοποιείται τόσο πρόστυχα και τόσο αγοραία για ψηφοθηρικούς λόγους, τι είναι; Πρώτη έπρεπε να αντιδράσει η ίδια η Εκκλησία.

― Γιατί ο Έλληνας έχει τόσο μεγάλη ανάγκη από τα σύμβολά του;

Γιατί δεν του έχει μείνει τίποτε άλλο. Όπως έλεγε ένας ιστορικός της Εκκλησίας, τα σύμβολα αποκτούν τη σημασία τους όταν τα πράγματα εξαφανίζονται.

― Είστε επίσης καθηγητής Βυζαντινολογίας. Τι γνώμη έχετε για τη σχέση της σύγχρονης Ελλάδας με τη βυζαντινή παράδοση;

Το Βυζάντιο είναι ελληνόφωνο, όχι ελληνικό. Πριν από χρόνια ξαφνιάστηκα που είδα στον ΣΚΑΪ, ανάμεσα στους σπουδαιότερους Έλληνες, τον Ιουστινιανό, που δεν μιλούσε καν ελληνικά και ήταν συστηματικά εναντίον των Ελλήνων!

Το ελληνικό κράτος έχει δημιουργήσει αυτή την ιστοριογραφική φαντασίωση για το Βυζάντιο, αλλά αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μετά την 4η Σταυροφορία οι περιοχές που ταυτίστηκαν με το Βυζάντιο ήταν εκείνες του ελλαδικού χώρου, που σήμερα αποτελούν την Ελλάδα. Το Βυζάντιο όμως ήταν πολιτικά μια θεοκρατική και δεσποτοκρατική αυτοκρατορία.

Όπως έλεγε ο Καστοριάδης, άλλο να είσαι πολίτης και άλλο να είσαι υπήκοος. Δεν μπορείς να είσαι και τα δύο ταυτόχρονα. Είτε είσαι πολίτης και έχεις δικαιώματα και συμμετέχεις στη διοίκηση της χώρας, είτε είσαι υπήκοος και υπακούς, υφίστασαι. Παραμένεις μια παθητική νομική ύπαρξη μέσα σε ένα σύστημα φεουδαρχικό, αριστοκρατικό, πυραμιδόσχημο.

Προσωπικά, υιοθετώ τη θέση του Σβορώνου ότι η Ελλάδα δημιουργείται εκ νέου ως αντίληψη το 1204, όταν διαλύεται η βυζαντινή υπερπολιτισμική και κοσμοπολίτικη αριστοκρατία της Κωνσταντινούπολης και τη διαδέχονται οι τοπικές αριστοκρατίες της Πελοποννήσου, της Νίκαιας και της Θεσσαλονίκης.

«To Bυζάντιο ήταν ελληνόφωνο – όχι ελληνικό» Facebook Twitter
Δυστυχώς, ο μικροαστισμός είναι η μόνη ιδεολογία που έχει παραγάγει η Ελλάδα, στην οποία παραμένει δέσμια μέχρι σήμερα. ... Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

― Παρακολουθείτε την πολιτισμική μας κίνηση τα τελευταία χρόνια;

Την παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον γιατί νομίζω ότι οι Έλληνες είναι πολύ πιο δημιουργικοί από τους Αυστραλούς, μολονότι και εκεί η πολιτισμική κίνηση ελληνοκρατείται. Σε μια πόλη πέντε εκατομμυρίων όπως το Σίδνεϊ έχουμε μόλις δέκα θέατρα, όταν η Αθήνα έχει εκατοντάδες. Η δημιουργικότητα των Ελλήνων είναι αξιοθαύμαστη. Κρίμα που δεν ξέρουμε πώς να την παρουσιάσουμε στο εξωτερικό. Δεν είναι δυνατόν η χώρα να εκπροσωπείται από τους πολιτικούς της.

― Έχετε γράψει ένα βιβλίο για τον ελληνικό κινηματογράφο για το αγγλόφωνο κοινό. Παρακολουθούν κάποιου είδους ελληνικές ταινίες, εκτός του Αγγελόπουλου ίσως;

Ο Αγγελόπουλος παραμένει δημοφιλής στις art house αίθουσες. Πρέπει να δούμε τι περνάει το πολιτιστικό φράγμα της ενδοσκόπησης που μας είχε καταλάβει εδώ και πολλά χρόνια. Ο Αγγελόπουλος το περνάει ως εικόνα αλλά όχι ως κινηματογραφική πρακτική. Αυτό είναι ενδιαφέρον, όμως μόνο τον τελευταίο καιρό βλέπεις να έχει διαπεραστεί αυτό το φράγμα. Όχι μόνο από το weird wave αλλά και από τις νέες ταινίες, όπως του Πάνου Κούτρα, ο οποίος ανήκει σε ένα είδος μαγικού ρεαλισμού, κατα τη γνωμη μου. Οι ταινίες του παρουσιάζουν μια έντονη πολυπολιτισμικότητα και καταγράφουν την πειραματική φάση στην οποία έχει εισέλθει ο ελληνικός κινηματογράφος, ο οποίος δεν απευθύνεται πλέον στο ελληνικό κοινό αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι ταινίες του αποκρυσταλλώνουν μια δημιουργική όσμωση πολλών διαφορετικών στοιχείων.

Εγώ, ωστόσο, αγαπάω πολύ τον παλιό εμπορικό κινηματογράφο. Θεωρώ ότι κάποια στιγμή πρέπει να επαναπροσδιοριστεί. Ταινίες σαν αυτές του Δαλιανίδη είναι ισάξιες του Ότο Πρέμινγκερ και του Φρανκ Κάπρα, αλλά εμείς δεν τις βλέπουμε έτσι γιατί τις θεωρούμε «χαμηλή τέχνη». Η «χαμηλή τέχνη» εμπεριέχει πολύ μεγάλη τέχνη επίσης. Πρέπει να τις ξανα-ανακαλύψουμε γιατί ο κινηματογράφος είναι από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά επιτεύγματα της Ελλάδας. Καταγράφει σε φορμαλιστικό επίπεδο την ανακάλυψη της προοπτικής ενός νέου τρόπου να λες ιστορίες, γιατί καθώς είχαμε αποκοπεί από τη Δύση λόγω της οθωμανικής κυριαρχίας, δεν ήταν ο δικός μας τρόπος.

Ο κινηματογράφος είναι από τα διαρκέστερα επιτεύγματά μας. Το αριστούργημα του ελληνικού φορμαλισμού είναι η «Ηλέκτρα» του Κακογιάννη. Ξεπερνάει κατά πολύ οποιαδήποτε αναπαράσταση τραγικού μύθου στον σύγχρονο κινηματογράφο. Και οπωσδήποτε η «Φωτογραφία» του Παπατάκη είναι από τα πλέον παρεξηγημένα και παραμελημένα έργα.

― Πώς εκτιμάτε τη νέα πολιτική κατάσταση;

Αδιέξοδο. Η μόνη ιδεολογία που περνάει στην Ελλάδα είναι ο εθνολαϊκισμός. Η Αριστερά δεν έχει πολιτικό λόγο, δεν κάνει σοβαρή ανάλυση της πραγματικότητας της ελληνικής κατάστασης, συνέχεια συμπτωματολογεί. Παρά τη «μαρξιστική» τους παιδεία, οι οπαδοί της αδυνατούν να δουν αιτίες και δομές δυσλειτουργίας. Δεν βλέπω μια νέα αντίληψη του πολιτικού λόγου.

Η μεγάλη μετανάστευση του ’50 και του ’60 άφησε τη χώρα στα χέρια των μικροαστών. Αυτό το ευμετάβολο μόρφωμα μεταξύ της αστικής κι εργατικής τάξης κινείται μέσα στην ανασφάλεια και στη φοβία γιατί αγωνιά μήπως χαθούν τα προνόμια που κέρδισε με συμβιβασμούς και παραχωρήσεις. Δυστυχώς, ο μικροαστισμός είναι η μόνη ιδεολογία που έχει παραγάγει η Ελλάδα, στην οποία παραμένει δέσμια μέχρι σήμερα.

Θα μπορέσει, άραγε, κάποια στιγμή η νέα γενιά να την ξεπεράσει και να αναγνωρίσει επιτέλους την ιστορική θέση της ελληνικής κοινωνίας; Ποιος ξέρει;

Ίσως μία από τις πλέον απροσδόκητες συνέπειες της κρίσης είναι να μπορέσουν τα άτομα να αυτονομηθούν και να γίνουν ανεξάρτητα από τους μεγάλους δυναστικούς κώδικες που τους έχουν δημιουργήσει αυτές τις φοβικές και εύθραστες ταυτότητες. Αυτό είναι το ζητούμενο, αλλά ποιος ξέρεις αν ποτε συμβεί. Εμείς της Διασποράς είμαστε πάντοτε αισιόδοξοι.

Διαβάστε εδώ την παρουσίαση του συγγραφέα Θεόδωρου Γρηγοριάδη για το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή "Οι Δαίμονες των Αθηνών".

 

Το άρθρο είναι συντομευμένη εκδοχή της συνέντευξης που δημοσιεύτηκε στο LIFO.gr τον Ιανουάριο του 2015 με τίτλο «Ο μικροαστισμός είναι η μόνη ιδεολογία που έχει παραγάγει η Ελλάδα»

Ιδέες
10

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Tι κάνει την αγάπη τόσο δύσκολη;

Βιβλίο / Tι κάνει την αγάπη τόσο δύσκολη;

Γνωστός από το αιρετικό βιβλίο του "Έρωτος Φύσις", ο πατέρας Φιλόθεος αναγνωρίζει τις ομοιότητες μεταξύ ψυχοθεραπείας και θρησκείας και τις προσπάθειες της επίσημης Εκκλησίας να προσεκλύσει "νέα πελατεία". Τονίζει, όμως, πάντα ότι το μέτρο της αληθινής πίστης είναι μόνο η αγάπη.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΑΡΙΑΝ ΛΑΖΑΡΙΔΗ
«Δεν υπάρχει ελεύθερη βούληση, τελεία και παύλα», σύμφωνα με επιφανή Αμερικανό νευροεπιστήμονα

Ιδέες / «Δεν υπάρχει ελεύθερη βούληση, τελεία και παύλα», σύμφωνα με επιφανή Αμερικανό νευροεπιστήμονα

Ο Robert Sapolsky, καθηγητής Νευρολογίας και Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι σχεδόν όλη η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι πέρα από τον συνειδητό μας έλεγχο.
THE LIFO TEAM
Μικαέλ Φεσέλ: «Η αμφισβήτηση του κατεστημένου είναι αδιαχώριστη από μια νέα οικονομία των σωμάτων και των ηδονών»

Βιβλίο / Μικαέλ Φεσέλ: «Η αμφισβήτηση του κατεστημένου είναι αδιαχώριστη από μια νέα οικονομία σωμάτων και ηδονών»

Μπορούμε, άραγε, ζώντας σε έναν άδικο κόσμο, να απολαμβάνουμε απενοχοποιημένα και δίχως να συναινούμε έστω αθέλητα στην ανισότητα και στην εκμετάλλευση; Είναι η ηδονοθηρία καθαρά ατομική, και ατομικιστική, υπόθεση ή μπορεί να ενταχθεί οργανικά στις πολιτικές της επιθυμίας και των σωμάτων; Πόσο επίκαιρα είναι σήμερα συνθήματα όπως το «επανάσταση για την καύλα της»; Ιδού πώς το φιλοσοφεί το θέμα ο συγγραφέας του βιβλίου «Κόκκινα Φανάρια – Η ηδονή και η αριστερά» (εκδ. Πόλις).
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νικόλας Φουρτζής: «Η ποικιλομορφία είναι μια ευκαιρία»

The Upfront Initiative / Νικόλας Φουρτζής: «Η ποικιλομορφία είναι μια ευκαιρία»

Ο Corporate Marketing, Communications & CSR Manager της Teleperformance Greece, μιας από τις πιο πολυπολιτισμικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, μιλά στη LiFO για τις πολιτικές που προωθούν την συμπερίληψη και την ορατότητα.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

σχόλια

6 σχόλια
Για τους συναδελφους του Καραλη στην ΑμερικηΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙΠροτεινω οτι το μεγαλυτερο προβλημα που εχει η Ελληνο-Αμερικη για να προσφερει ουσιαστικη βοηθεια στην Ελλαδα ειναι αυτο του συντονισμου. Ενα προβλημα που συντηρειται μεσα απο ενα αγεφυρωτο χασμα γενεων αλλα και πολιτισμιακου χαρακτηρα το οποιο εχει δημιουργηθει τα τελευταια τριαντα χρονια μεσα απο την ιστορια και δημογραφικη συνθεση της μεταναστευσης μας απο Ελλαδα. Ας δουμε αμεσως πιο κατω νουμερα και οργανωτικη συνθεση της ΕλληνοΑμερικης :Η Ελληνο-Αμερικη αποτελειται απο 1 εκατομμυριο 150 χιλιαδες ψυχες. Απ αυτες, 6.000 ειναι καθηγητες πανεπιστημιου ( Ελευθεροτυπια / 7-7- 2011/ Γ. Λυβ. ). ( Τα νουμερα αυτα εχουν αυξηθει τα τελευταια τεσσερα χρονια, λογω κρισης και της επακολουθης “διαρροης εγκεφαλων” απο Ελλαδα αλλα δεν αλλαζουν καθολου αυτα που περιγραφω πιο κατω, πραγματα που εχω γραψει το 2013).Διατηρει τρια συντονιστικα οργανα ( ΣΑΕ, Εθνικο Συμβουλιο, Εκκλησια ) απ τα οποια μονο η Εκκλησια ειναι κατ ουσιαν ενεργο. Το ΣΑΕ ειναι ανενεργο απο το 2010 και το ΕΑΕΣ Ελληνο-Αμερικανικο Εθνικο Συμβουλιο - American Hellenic National Council ( που ειχε για προεδρο του τον εκδοτη της εφημεριδας Hellenic News of America, κ Παυλο Κοτρωτσιο ) και τελει χρεη συντονιστη 29 Ομοσπονδιων - δεν ειχε καν ιστοσελιδα μεχρι πριν λιγα χρονια. Ειναι “οργανισμος-σφραγιδα”.Στη συνεχεια εχουμε τριων ειδων Ομοσπονδιες.α) Ομοσπονδιες που επιβλεπουν οργανισμους οι οποιοι αντιπροσωπευουν καποια συγκεκριμενη περιοχη στην Ελλαδα ( πχ Παν-Κρητικη )β) Ομοσπονδιες που επιβλεπουν Ελληνικες οργανωσεις σε καποια συγκεκριμενη περιοχη - συνηθως Πολιτεια - της Αμερικης ( πχ Ομοσπονδια Βορειου Καλιφορνιας ) καιγ) Ομοσπονδιες Επαγγελματιων ( πχ Εστιατορων, Εκπαιδευτικων ) κοκ. Οι τελευταιες δεν ειναι πανω απο πεντε σε ολη την Αμερικη, παντως.Ακολουθουν εκατονταδες εθνικοτοπικοι και επαγγελματικοι οργανισμοι. Για παραδειγμα συλλογοι Ηπειρωτων, Ζακυνθινων, Ροδιτων κοκ. Συλλογοι γιατρων, φοιτητων, δικηγορων κοκ.Τελος εχουμε την Αχεπα, λιγοστους οργανισμους πολιτικου ακτιβισμου ( οπως το AHI, λομπιστες οπως το Μανατος-Μανατος ) και τωρα τελευταια, ενα δυο μουσεια και το Greek America Foundation του Greg Pappas, το τελευταιο στη σφαιρα των κοινωνικων μεσων.ΤΟ ΧΑΣΜΑΠροτεινω οτι η Ελληνο-Αμερικη ειναι χωρισμενη σε δυο τμηματα, τα οποια δεν εχουν καμια πιθανοτητα επικοινωνιας το ενα με το αλλο. Το πρωτο αποτελειται απο κεινους τους Ελληνες οι οποιοι μεταναστευσαν στην Αμερικη την περιοδο 1949-1980. Η μεταναστευση αυτη προηλθε κυριως απο Ελληνες της Ελληνικης Επαρχιας που δε κατεληξαν στα αστικα κεντρα της Ελλαδας και κυριως την Αθηνα, ξενιτευτηκαν την εποχη του σχεδιου Μαρσαλ και μεχρι το 1980, σε Αυστραλια, Γερμανια κι Αμερικη. Ερχομενοι στην Αμερικη, θεσμοθετησαν το λεγομενο "αρχιεπισκοπικο" κοινωνιακο μοντελο, το οποιο περιστρεφεται γυρω απο την Εκκλησια ( οχι απαραιτητα θεοκρατικα, λογω της παραδοσιακα φιλελευθερης φυσης της Ελληνικης Ορθοδοξιας ), εργαστηκαν σε κυανοκολλαρες εργασιες ενω εκφραστηκαν πολιτισμιακα μεσα απο τις οργανωσεις που αποτελουν την Οργανωμενη Ελληνο-Αμερικη : α ) παρελαση, β ) ετησιο φεστιβαλ-φαγητου ( για να στηριχθει η ενορια ) γ) χοροεσπεριδες και δ) "βραβεια" ως εργαλειο κοινοτικης συνοχης ( PR μεσα στην ενορια ) και "πολιτικου ακτιβισμου". Σ' οτι αφορα το τελευταιο, που ειναι και το πιο σημαντικο, θα μπορουσαμε να συνοψισουμε τη συμπεριφορα τους σε μια προταση : "προσωπικοποιηση της πολιτικης διχως πολιτικοποιηση προσωπων". Η πολιτικη δεν ειναι μπιζνες των απλων μελων των οργανισμων αυτων. Ειναι μπιζνες του προεδρου και του προεδρειου, προεδρος ο οποιος εχει υποχρεωση να δρα πολιτικα μεσα απο προσωπικες γνωριμιες και επαφες, οχι διαλογιζομενος ιδεες στα μελη του οργανισμου του ( γι αυτο και η ταση παση θυσια να φωτογραφηθουνε με αμερικανους προεδρους - κι ας μη κανουν τιποτα ). Αποτελεσμα αυτου ειναι οτι η Οργανωμενη Ελληνο-Αμερικη ακομη και σημερα χαρακτηριζεται απο πολιτικο παρτικιουλαρισμο και οι πολιτισμιακες εκφανσεις της βρισκονται στο επιπεδο των γραφικων ”appearances" : ( ενδυμασιες, χορος, σουβλα, κονταρι της σημαιας).Το δευτερο τμημα αποτελειται απο Ελληνες που μεταναστευσαν απο Ελλαδα την περιοδο 1980 εως και το 2010 ( σχηματικα ) και απο τοτε μεχρι σημερα λογω κρισης.Το κομματι αυτο, σε αριθμους, ειναι κατα πολυ μικροτερο του πρωτου. Τα μελη του ειναι secular, αστικοποιημενα, πιο μορφωμενα, κοσμοπολιτικα, πιο ωφελιμιστικα, λευκοκολλαρα και σχεδον καθολου οργανωμενα αφου εχουν ατομικιστικη νοοτροπια. Με λιγα λογια, απεχουν της κοινοτητας.Κατα συνεπεια υπαρχει ενα χασμα γενεων μα και πολιτισμιακου χαρακτηρα, το οποιο δεν αφηνει αυτο το ενα εκατομμυριο λαου που ειμαστε πανω-κατω να ενεργοποιηθει συλλογικα και να προσφερει πισω στη χωρα καταγωγης του, οπως οφειλει.Τελος να αναφερω οτι ο τροπος που θα πρεπε κανονικα να συλλαμβανεται ο θεσμος της Διασπορας ( οποιασδηποτε Διασπορας ! ) ειναι - συμφωνα με τις ιδεες του Διαφωτισμου - η ιδια η αυτοαρνηση της, αφου αν πιστευουμε στην αυτοδιαθεση των χωρων-κρατων, Διασπορες δε θα υπηρχαν αν μπορουσαν τα διαφορα κρατη να κρατησουν τους πληθυσμους τους μεσα στα συνορα που οριζουν το δικαιωμα ψηφου. Αυτος ειναι και ο λογος που διαφωνω με τη θεση Μπακογιαννη-Λοβερδου ( 9-9-2009 /Μεγαρο Υπατια ) και με αλλους εδω στην Ομογενεια, που επιχειρηματολογουν υπερ της ψηφου της Διασπορας. Η ΒΑΘΥΤΕΡΗ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΜΑΣ Παραδοσιακα, η κοινοτητα μας δεν εγκαθυδρισε ποτε μια "κουλτουρα του βιβλιου" και μια εκπαιδευτικη υποδομη ( βιβλιοθηκες, καλα σχολεια, καλα πολιτιστικα κεντρα κοκ ). Ως αποτελεσμα αυτου, ποτε της δεν εγκαθυδρισε μια κουλτουρα και μια γνωση της επικοινωνιας. Γιατι τελικα το βιβλιο δεν ειναι μοναχα γνωση σε καποιο συγκεκριμενο αντικειμενο. Ειναι γνωση και νοοτροπια επικοινωνιας, το αναγκαιο συστατικο που διαφοροποιει προοδευτικες απο παραδοσιακες κοινοτητες. Ως εκ τουτου η Ελληνο-Αμερικανικη κοινοτητα παραμενει παραδοσιακη αφου αδυνατει να ορισει κοινα σημεια αναφορας για μια αλφα-προοδο την οποια θα ειχε ορισει αν διαλογιζοταν για την υποσταση της και το μελλον της. Και οι καθηγητες μας - που εχουν την ιδια νοοτροπια με τους πιο πανω - στερουνται την πολιτικη και κοινωνικη παιδεια να παρεμβουν και να γεφυρωσουν το χασμα των δυο γενεων, παροτι η προσβαση στη γνωση και το βιβλιο ειναι τελικα το επαγγελμα τους.Δεν ειναι τυχαιο, οτι στα δυο πραγματα που διαχρονικα η Ελληνο-Αμερικανικη κοινοτητα διψα για συμπαρασταση και συμβολη για να βρεθει σε θεση να προσφερει πισω στη χωρα καταγωγης της : α) εκπαιδευτικη υποδομη και β ) επικοινωνιακη εμπλοκη στα Αμερικανικα μηντια ( οχι τα Ελληνικα 'η τα Ελληνο-Αμερικανικα αφου αυτο ειναι πανευκολο ), οι καθηγητες μας απεχουν ! Ουτε νοιαζονται για τις κοινοτητες μας, ουτε κανουν καποια συστηματικου τυπου παρεμβαση στα ΞΕΝΑ μηντια για να υπερασπισουν το ιματζ της Ελλαδας σε μια βασισμενη στα μηντια κοινωνια οπως η Αμερικανικη. Ειχαμε 25.000 αρνητικα αρθρα για την Ελλαδα μεσα σε ενα χρονο ( ΝΕΑ / 21 Ιουνιου 2011/ Παπαχρηστου ), ομως οι καθηγητες μας απεχουν. Την περιοδο 2010-13 της Ελληνικης Οικονομικης Κρισης και στην Αμερικανικη εκδοση των New York Times που αρχειοθετω ειναι ζητημα αν διαβασαμε πανω απο δυο εντιτοριαλς απο Ελληνες καθηγητες. Πολλοι μαλιστα που ειναι στα Οικονομικα και τα διδασκουν, ουτε καν ειχαν διαβασει τα δυο πιο γνωστα βιβλια στο ζητημα στην Αγγλικη γλωσσα ( Λιουις, Μανολοπουλος ). Τα ιδια ισχυουν φυσικα και την περιοδο 2013-σημερα. Αντε τα αρθρα να εχουν φτασει τα οκτω… Το μονο που ενδιαφερει τους καθηγητες μας ειναι η προσωπικη τους προβολη μεσα απο το προσωπικο τους βιβλιο και ειδικοτητα, ξεχνωντας οτι για τον περισσοτερο κοσμο και η γενικη μορφωση και πολυ περισσοτερο η εκπαιδευση δεν ειναι δικαιωμα. Ειναι δυστυχως, προνομιο.Τα ιδια ισχυουν φυσικα και για ΟΛΑ τα PHDs μας που σαν τους καθηγητες μας εχουν ιδια νοοτροπια. Οταν τους ρωτας ειτε σου απαντουν οτι προσφερουν στην Ελλαδα μεσα απο τον τομεα τους, ειτε σιωπουν, ειτε πιο χαριτωμενα, βριζουν το ελληνικο κρατος που τους “προδωσε”, την ελληνικη κοινωνια και ολα τα αλλα ευκολα στερεοτυπα για να ξετιναξουν την ευθυνη εμπλοκης τους με τα κοινα, ειδικα τωρα που ειναι μελη της ελληνικης διασπορας. Ετσι το χασμα μενει αγεφυρωτο, η κοινοτητα μας ασυντονιστη, παραδοσιακη ΟΧΙ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ.Ευχαριστω.Νικος Νικολαιδης
ΤΙ ( ΔΕΝ ) ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣΤο κειμενο αυτο εχει γραφτει πριν 26 χρονια και το εχω κρατησει στο πρωτοτυπο. Δεν υπαρχει στο διαδικτυο. Δημοσιευτηκε στις 23(;) Δεκεμβριου 1992 / σελ 35 στην Ελευθεροτυπια.Ειναι αρθρο του ιστορικου και καθηγητη χριστιανικων ρωμαικων σπουδων, Δαυιδ Τερνερ.Υποσημειωση κατω απο το αρθρο.Το παρον αρθρο παραλιγο να μην εβλεπε ποτε το φως της δημοσιοτητας, καθως στις 21 Δεκ.1992, μια ημερα προτου το παραδωσω, το σπιτι μου δεχτηκε την επιδρομη της αντιτρομοκρατικης υπηρεσιας "...κατοπιν προφορικης εντολης του κ. Τσεβα βασει πληροφοριων για πιθανες διασυνδεσεις μου με την 17 Νοεμ. Οι επιδρομεις πηραν μαζι τους τον Η/Υ μου, δυο γραφομηχανες, τον εκτυπωτη και πολλα προσωπικα μου συγγραματα και ολες τις δισκετες μου. ( Η υποσημειωση εχει αλλες πεντε γραμμες με αποριες για τις αρχες ).ΤΙ ( ΔΕΝ ) ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣΗ ΠΟΡΕΙΑ των μεγαλων εθνικων θεματων εδειξε τελικα ποια θα ειναι η πραγματικη θεση της Ελλαδας στη νεα..."Αγια Ρωμα'ι'κη Αυτοκρατορια" των κ. Κολ και Μιτεραν. Η επιθεση απο τον ξενο τυπο φαινεται ανελεητη, η realpolitik των συμμαχων μας κανει να νομιζουμε οτι ονειρευομαστε και το μαυρο προβατο η Ελλας, χωρις να εχει προκαλεσει κανεναν δειχνει να μην ξερει πως να αντιμετωπισει τα πυρα "εκ δυσμων και ανατολων".Κι εμεις τι κανουμε ; Κατεβαζουμε και ξεσκονιζουμε τα ιστορικα βιβλια για να αποδειξουμε οτι ο καθε Γιωργης Πιτζιδογλου οντως καταγεται απο το Μεγαλεξανδρο ( ο Ισοκρατης θα ελαμπε σημερα απ τη χαρα του ) και διοργανωνουμε φιεστες για τα 2.500 χρονια της δημοκρατιας ( ενα μνημοσυνο για τα θυματα αυτων των χρονων θα ηταν πιο καταλληλο, μαλλον !).Το θεμα, ομως, δεν ειναι καθολου αστειο. Πως βρεθηκαμε σε αυτη τη θεση ; Μηπως ευθυνομαστε κι εμεις ;Α ) Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΑΤΡΙΑΣΞεχναμε οτι ορισμενες ιστορικες συγκυριες (1) μας εχουν καταδικασει να μην εχουμε ιδεα για την ιστορικη μας υποσταση στο σημερινο κοσμο και να εχει περιοριστει ο ελληνικος λαος απλως στο ρολο του φυλακα της ολυμπιακης φλογας, χαρη στους γραφικους αρχαιους που...τοσο λατρευαν οι ευρωπαιοι φιλοαρχαιοελληνες-ιδρυτες της δυτικης πολιτιστικης αποικιας που λεγεται "νεοελληνικο κρατος". Η προσπαθεια που εγινε να ταυτιστει το κρατος αυτο με καποιο αρχαιοελληνικο προτυπο δημιουργησε δυο σταθμες για την ελληνικη ιστορικη μνημη γενικως και πιο συγκεκριμενα για την εξωτερικη πολιτικη, που παραμενουν καταστροφικες για την ελληνικη παρουσια στα Βαλκανια και στην ανατολικη Μεσογειο.Οι αντιληψεις για τα εθνικα θεματα βασιζονται πια σε ιστορικες εξηγησεις και δικαιολογιες, που εχουν σχεδον αποκλειστικη σχεση με την αρχαιοτητα - κατι εντελως ανοητο για τη σημερινη πολιτικη πραγματικοτητα.Η περιφρονηση, λογω της καθολικης αποδοχης των δυτικων αντιληψεων για την ιστορια μας, μιας ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ του λαου απο την Ελληνιστικη μεχρι την Οθωμανικη εποχη μεσα στο πλαισιο μιας συνθεσης πολιτισμων και θεσμων που ξεκινησε με το Μεγαλεξανδρο και στην ουσια αρχισε να μεταβαλεται μονο στον αιωνα μας με την πληρη ενταξη της Ελλαδος στον πολιτικο και τον πολιτιστικο χωρο της Δυσης.Β ) "ΒΥΖΑΝΤΙΝΙΣΜΟΙ"Οι σταθμες αυτες αποτελουν τραγωδια για το νεοελληνικο κρατος. Δημιουργηθηκαν διοτι η μεσαιωνικη υποσταση του ελληνικου λαου ( μεσα στο πλαισιο της Χριστιανικης Ρωμα'ι'κης - 'η Βυζαντινης αυτοκρατοριας ) οχι μονο δεν ηταν αρεστη - για διαφορους λογους - στους αρχαιολατρες Δυτικους και Ελληνες, αλλα διοτι η πολιτεια αυτη αντιπροσωπευσε μια πολιτικη, πολιτιστικη και θρησκευτικη ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ για την ιστορια της Ευρωπης, που πολεμηθηκε απο τη Δυση επι αιωνες ( ας μην ξεχναμε οτι η Δυση, και οχι οι Τουρκοι, ηταν κυριως υπευθυνη για την πτωση του"Βυζαντιου").Ακολουθως, οποια πτυχη της ελληνικης ιστοριας ερχεται σε κοντρα με τη φιλοσοφια της ενταξης της Ελλαδος στην Ευρωπη των αρχαιολατρων Δυτικων, απειλει αμεσα την ευαισθητη μυθολογια και raison d' etre του νεοελληνικου κρατους μεσα στο πλασιο της Ευρωπης και μπορει να θεωρηθει απορριπτεα 'η, στην καλυτερη περιπτωση γραφικη ( ξωκλησια και το τσουρεκι της γιαγιας).Ακριβως γι αυτο το λογο οι Δυτικοι εφευραν τη λεξη "Βυζαντιο" για να προσδιοριζουν τη Χριστιανικη Ρωμα'ι'κη Αυτοκρατορια, μεταλλασοντας της σε καποιο εξωτικο ιστορικο φαινομενο, ξενο ως προς την ιστορια της "δυτικης " Ευρωπης και παραλληλως αποσπωντας την πολιτιστικη συνεχεια του ελληνικου λαου απο την αρχαιοτητα μεχρι σημερα.Μηπως η αγνοια μας για την υποσταση του ελληνικου λαου στα δυο χιλιαδες αυτα χρονια, παιζει ρολο στην ανικανοτητα μας να διαμορφωσουμε μια εποικοδομητικη και αποτελεσματικη εξωτερικη πολιτικη ; Η αποτυχημενη προσπαθεια της Ελλαδος να παιξει σημαντικο ρολο στα Βαλκανια οφειλεται στο γεγονος οτι εχουμε λιβανισει τοσο πολυ το αρχαιο μας παρελθον - νομιζοντας οτι ετσι θα ειμαστε το καμαρι των ευρωπαιων "φιλων" μας-, που οι γειτονες μας και οι ιδιοι οι Δυτικοι δεν μας λογαριαζουν πια ως γνησιους απογονους των αρχαιων διαμεσου της χριστιανικης ρωμα'ι'κης παραδοσης, αλλα σαν αξιολυπητα πλασματα που ζουν σε ενα αρχαιοελληνικο ονειρο.Με αλλα λογια, προβαλλοντας αποκλειστικα τη σχεση μας με την αρχαια Ελλαδα, εκχωρουμε καθε δικαιωμα να παιξουμε ενα ρολο στα Βαλκανια ως λαος με ιστορικο κυρος και ΣΥΝΕΧΕΙΑ στην περιοχη και καταληγουμε να ειμαστε ενα γραφικο τουριστικο κεντρο για τους Δυτικους.Γ ) "ΩΡΕΣ ΕΥΘΥΝΗΣ"Την ευθυνη γι' αυτη την κατασταση την εχουμε μονο εμεις και ειναι καιρος πια να διορθωσουμε τα λαθη του παρελθοντος. Αυτο πρεπει να ξεκινησει απο το χωρο της λεγομενης "βυζαντινολογιας" και ο καθε επιστημονας στη χωρα που ασχολειται με αυτο τον κλαδο, πρεπει να αναλαβει τις ευθυνες του.Ο δρομος δεν θα ειναι ευκολος και το κυριο εμποδιο ειναι η ιδια η φυση των "βυζαντινων" σπουδων σημερα σε ολο τον κοσμο. Το "Βυζαντιο", αντι για τη ζωντανη και συνεχως μεταλλασσομενη πολιτεια που ηταν ( κυριως οταν ερμηνευεται περα απο τα δυτικα καπιταλιστικα-ορθολογιστικα κριτηρια της προοδου ), πολλες φορες αντιμετωπιζεται ως μια "παρακμη και πτωση" των πολιτιστικων, πολιτικων και κοινωνικων θεσμων του κοσμου της Υστερης Αρχαιοτητας. Επομενως, το κυριαρχο ελληνικο στοιχειο στην πολιτιστικη συνθεση της αυτοκρατοριας εκλαμβανεται, απο επιστημονες και μη, ως αναχρονιστικο στοιχειο και οχι ως ενδειξη μιας πραγματικης ελληνικης συνεχειας και διαχρονικης εξελιξης.Βεβαιως η Χριστιανικη Ρωμα'ι'κη Αυτοκρατορια ηταν οικουμενικο κρατος και οχι εθνικο. Παρομοιως οι "βυζαντινες" σπουδες σημερα δεν "ανηκουν" αποκλειστικα σε ενα λαο, οπως, π.χ., η γερμανικη ιστορια ερμηνευεται κυριως απο Γερμανους. Αυτο μπορει να ειναι θετικο στοιχειο, αλλα ειναι και δικοπο μαχαιρι διοτι αφηνει την αυτοκρατορια να νοηθει ως "ουδετερο" και συνθετο κρατος "αναμεσα Ανατολης και Δυσης", χωρις συγκεκριμενο πολιτιστικο χαρακτηρα.Παρα την πολιτικη "οικουμενικοτητα" της αυτοκρατοριας, οι πηγες ειναι σαφεις : Οι διαφοροι λαοι που αποτελουσαν το συνολο του κρατους αυτου ειχαν ξεκαθαρη ιδεα για την εθνικη 'η/και πολιτιστικη τους υποσταση ως Ρωμιοι ( ητοι Ελληνες ), Αρμενιοι, Βουλγαροι, Σλαβοι, Ισαυροι κ.λ.π. Μεσα, λοιπον, στο πλαισιο του οικουμενικου κρατους, ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕ τη συνεχεια διαφορων λαων και παραδοσεων, αναμεσα τους και της - κυριαρχης - ελληνικης.Αρα, οταν μιλαμε για Μακεδονια 'η Κυπρο, δεν αρκει να αποδειξουμε οτι πριν απο χιλιαδες χρονια κατοικουσαν Ελληνες στην περιοχη, σαν τους φανατικους Εβραιους που επικαλουνται την Παλαια Διαθηκη για να δικαιολογουν τις διωξεις των Παλαιστινιων. Πρεπει να δειξουμε οτι διαμεσου της Ρωμα'ι'κης και της Οθωμανικης Αυτοκρατοριας υπαρχει συνεχεια, και μαλιστα λαμπρη, του ελληνικου πολιτισμου, στη χριστιανικη πλεον μορφη του. Ειναι δυνατον η ελληνικη ιστορικη μνημη να υπηρετει τα εθνικα συμφεροντα, οταν εστω και ενας Ελληνας εχει την αποψη οτι η χωρα ΚΑΤΑΚΤΗΘΗΚΕ στο Μεσαιωνα απο τους "Βυζαντινους"!Δ ) ...ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣΟι χριστιανικες ρωμα'ι'κες σπουδες, που παραμεληθηκαν απο τους "νεοαρχαιοελληνες" για τοσα χρονια υστερα απο την Επανασταση ( και ας παψουμε να μιλαμε για "Ανεξαρτησια", τη στιγμη που πραγματοποιηθηκε τοτε το σχεδιο του 1204 με την τοποθετηση ενος προτεσταντη γερμανου βασιλεα στη χωρα μας ), εξελιχθηκαν σε ενα καποιο εκκεντρικο κλαδο, οχι της μεσαιωνικης ιστοριας, αλλα των κλασσικων σπουδων - κυριως. Διοτι μονο επιστημονες με γνωση της αρχαιας ελληνικης διεθεταν την ικανοτητα να διαβαζουν τις πηγες. Ακολουθως, οι τελευταιοι δεν μπορουσαν παρα να συγκρινουν το "Βυζαντιο", παντα βασει δυτικων "διαφωτισμενων" κριτηριων, με την αρχαιοτητα, πολλες φορες προς οφελος της τελευταιας. Π.χ., η "βυζαντινη" φιλολογια ερμηνευθηκε απλως σαν ενδειξη "παρακμης" της ελληνικης γλωσσας.Το αποτελεσμα της "οικουμενοποιησης" των "βυζαντινων" σπουδων, για την Ελλαδα, ειναι η απομονωση της μεσαιωνικης ιστοριας απο τη συνεχεια του ελληνικου λαου. Πουθενα αλλου στον κοσμο δεν βλεπουμε επιστημονες και φοιτητες να τρεχουν στο εξωτερικο για να μελετανε την ιστορια των μεσαιωνικων προγονων τους. Πολλοι ξενοι επιστημονες δεν μεταχειριζονται σωστα - 'η καθολου - τη νεα ελληνικη γλωσσα, ενδειξη οτι δεν θεωρουν τη σημερινη Ελλαδα ως συνεχεια του μεσαιωνικου ελληνισμου. Η κατασταση αυτη πρεπει να αλλαξει.Η Ελλαδα διαθετει επιστημονες πρωτης ταξεως στον κλαδο των βυζαντινων σπουδων, αλλα υπαρχουν τεραστια κενα στην εκπαιδευση και στις δυνατοτητες για μετεκπαιδευση και μελετη. Η δραση, π.χ., του Κεντρου Βυζαντινων Σπουδων στο Εθνικο Ιδρυμα Ερευνων αποτελει λαμπρο παραδειγμα των ικανοτητων και της αποτελεσματικοτητας των ελληνων βυζαντινολογων. Επισης, οι γενναιες προσπαθειες των συναδελφων στις Εφοριες Βυζαντινων Αρχαιοτητων αποτελουν κατορθωματα για τη διασωση των υλικων τεκμηριων του παρελθοντος, μπροστα σε τεραστια προβληματα και εμποδια.Ειναι δυνατον ολα αυτα τα προσοντα να πανε χαμενα, αντι να τεθουν στην υπηρεσια της διαμορφωσης μιας σωστης και επιστημονικης ( και οχι απλως εθνικιστικης ) πολιτιστικης γραμμης, που θα θεσει στον ελληνικο λαο και στον κοσμο ολοκληρο την πραγματικη διασταση της Ελλαδος στην ευρωπα'ι'κη και ασιατικη ιστορια ; Ειναι δυνατον, για παραδειγμα, απο τους 130 επιστημονες που ειχαν συμβαλει στην προσφατη εκδοση του Oxford Dictionary of Byzantium, μονο 12 να ειναι ελληνικης καταγωγης ;Πρεπει να λεχθει, ομως, οτι μερικες φορες οι καθαρα σοβινιστικες - αν οχι και ρατσιστικες - προσεγγισεις της "βυζαντινης" ιστοριας απο ορισμενους ελληνες επιστημονες ΟΛΟΥ του πολιτικου φασματος, βοηθησε στην καλλιεργεια του μυθου οτι σχεδον ολα τα ελληνικα βιβλια περι της ελληνικης μεσαιωνικης ιστοριας δεν ειναι τιποτα αλλο απο προπαγανδα για νοσταλγους της "Μεγαλης Ιδεας". Ηταν φυσικο να ακολουθησει η ταυτιση της μεσαιωνικης παραδοσης - με τους βασιλιαδες και τους πατριαρχες - με το ...Ελλας, Ελληνων χριστιανων".Και ερωτω : Ποτε θα χρηματοδοτησουν οι μεγαλοι ευεργετες της χωρας ενα Κεντρο Χριστιανικων Ρωμα'ι'κων Σπουδων ( ας κρατανε οι Δυτικοι τον ορο "Βυζαντιο", εαν επιθυμουν ) με παγκοσμιο κυρος, οπως το Dumbarton Oaks Centre, στην Ουασιγκτον, οπου Ελληνες και ξενοι θα μπορουν να μελετανε τη μεσαιωνικη υποσταση του ελληνισμου και των αλλων λαων της περιοχης, με κριτηρια που δεν θα οριζονται απο συμφεροντα που πολλες φορες ειναι αντιθετα με αυτα της χωρας και των Βαλκανιων γενικως ;Οσο και καλοι να ειναι μεμονωμενοι ελληνες βυζαντινολογοι, χρειαζεται προσπαθεια απο το υπουργειο Πολιτισμου και αλλους φορεις, ωστε να προβαλλεται οπως της αρμοζει η μεσαιωνικη ΥΠΟΣΤΑΣΗ μας και να ξεπεραστει η νεοεεληνικη αγνοια 'η και φοβια για τη "Ρωμιοσυνη". Επαναλαμβανω οτι δεν μιλω για ρατσιστικες ανοησιες περι διαχρονικοτητας του καθαρου ελληνικου αιματος ουτε για τη διαμορφωση μιας πολιτικης που θα τονιζει σοβινιστικα "ελληνοπρεπεις" θεσεις. ( Στο κατω-κατω ο Ιουστινιανος γεννηθηκε στα Σκοπια, ο Κωνσταντινος ο ΙΑ' ηταν Σερβος, απο τη μητερα του, και ο Μεχμετ ο Πορθητης...μισος Ελληνας !).Ε ) ΕΛΠΙΔΕΣΗ συνεργασια των επιστημονικων και πολιτιστικων φορεων, εκκλησιων και κυβερνησεων στα Βαλκανια και στη Μεση Ανατολη μπορει να συμβαλλει στο ξεπερασμα των εθνικων διαφορων, που οξυνθηκαν - αν οχι και δημιουργηθηκαν - με την επιβολη του δυτικου συστηματος και νοοτροπιας του "εθνους κρατους" το 19ο αιωνα. Ετσι θα τονιστουν τα κοινα στοιχεια που μας συνδεουν, τα οποια ειναι πολυ περισσοτερα απο εκεινα που μας χωριζουν.Πρεπει να ξαναγραφτουν τα σχολικα εγχειριδια, να παρουσιαζεται το μεσαιωνικο ελληνικο στοιχειο στα νομισματα και αλλου, να καταργηθει η επισημη χρηση της λεξης "Βυζαντιο" και να παψει η Αρχαιοτητα να κατεχει τοσο αποκλειστικο ρολο στη ζωη μας.Η ειρηνη στα Βαλκανια μπορει να εξασφαλιστει μονο οταν ολοι οι λαοι της περιοχης, που εχουν και αυτοι παρομοια κενα στην ιστορικη τους συνειδηση - με τους Σκοπιανους σε εξεχουσα θεση στα κενα αυτα - παψουν να σκεπτονται μεσα στο πλαισιο δυτικων προτυπων και ξανανακαλυψουν τη γνησια εννοια της λεξης Οικουμενη. Χρειαζεται μια πραγματικη επανασταση στην ιστορικη μας συνειδηση, ωστε για δευτερη φορα να πεσουν τα ειδωλα...ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ(1) Βλ. Δ. Τερνερ, "Νεα Ταξη Πραγματων" μερος Α' και Β', περιοδικο Ανθη του Κακου, 1991, τευχ. 6 και 7. Επισης, εργα των Δημητρη Κιτσικη, Ιωαννη Ρωμανιδη, Αποστολη Αρτινου, αλλα και των Χρηστου Γιανναρα, πρωτοπρεσβυτερου Γεωργιου Μεταλληνου κ.α.
Α και btw για το μεταναστευτικο και τη συγκριση με την Αυστραλια: δικαιως ο καθηγητης εχει την εκπληξη για την νομιμοοποιηση. Μυστυριωδως ομως δεν ξερει να συγκρινει και το ποσοι μη νομιμοι μεταναστες εισερχονται στην Αυστραλια, πως τους μεταχειριζεται εκει ο νομος και τι γινεται αντιστοιχα εδω. Η γεωγραφικη θεση και η πολιτικη βουληση ειναι τελειως διαφορετικες.
Θα σταθώ στον τίτλο γιατί είναι πολύ Ιντριγκαδόρικος και επιπλέον στη συνέντευξη κατηγορούμεθα οι Έλληνες και ως μη φιλόξενοι (Θα έχει ίσως καιρό να κάνει μία βόλτα στο Σύνταγμα, στο Ζάππειο ή μια βόλτα με τον ηλεκτρικό)«To Bυζάντιο ήταν ελληνόφωνο- όχι ελληνικό» Ναι, αλλά «Έλληνες είναι όσοι μετέχουν της Ελληνικής Παιδείας» (κατά μία έννοια δηλαδή όσοι μιλούν Ελληνικά) άρα με τα σημερινά δεδομένα ελληνικό-ελληνικότατο ήταν... Διαφορετικά, θα έπρεπε να λέμε και όλα τα παιδιά των μεταναστών απλά Ελληνόφωνα και όχι Έλληνες και να μην τους δίνουμε ιθαγένεια ...Δηλαδή θα τους λέγαμε...Ελληνόφωνους Νιγηριανούς, Πακιστανούς, Αφγανούς, Αμερικανούς, Αλβανούς, Φιλιππινέζους, Γάλλους, Γεωργιανούς κ.τ.λ... Ρατσιστικό, δε νομίζετε;
Η γνωστή φοβικότητα των αριστερότροπων βυζαντινολόγων. Η έλλειψη σεβασμού και αγάπης πολλών βυζαντινολόγων έναντι του Βυζαντίου είναι γνωστή (Cyril Mango et.al.).Η Αρβελέρ, που είναι πάνω από πολιτικά κολλήματα, έχει καταφέρει να δώσει τον ορισμό της ελληνικότητας του Βυζαντίου: ο ουμανισμός της ελληνικής παιδείας μετεξελίχθηκε σε έναν ελληνοπρεπή χριστιανικό ουμανισμό. Γι' αυτό και οι ορθόδοξες χώρες δεν βγάλαν ποτέ ούτε Τρίερ, ούτε Ίψεν, ούτε όλη αυτή την αρρώστια του βορρά. Είτε αρέσει είτε όχι η ελληνική έκδοση της ορθοδοξίας είναι πολύ πιο ελευθεριακή από τις περισσότερες εκφάνσεις του χριστιανισμού χωρίς να απεμπολεί την πνευματικότητά της, όπως πολλές φράξιες των διαμαρτυρομένων.Αλλά είναι εγγενές στην αριστερή κουλτούρα να προσπαθείς να μειώσεις όσο μπορείς την έννοια του έθνους. Ο δόλιος ο Σβορώνος έζησε σε άλλες εποχές. Ήταν ο ίδιος υπό διωγμό. Μετά στο Ματαρόα μαζί με την Αρβελέρ. Έζησε 6 χρόνια ως ανιθαγενής. Ήταν μεγάλος επιστήμονας αλλά πρέπει να μπορούμε να ξεχωρίζουμε ποιες ήταν οι επιστημονικές του θέσεις και ποιες ήταν (αναπόφευκτα) επηρεασμένες από το πολωμένο κλίμα της εποχής.Όταν λέμε για την ελληνικότητα του Βυζαντίου υπάρχει κανείς τόσο αδαής που να θεωρεί ότι ήταν απλά μια άλλη ονομασία της Ελληνικής Δημοκρατίας; Υπάρχει κανείς τόσο αδαής που να θεωρεί ότι μια πολυεθνική αυτοκρατορία ήταν το ίδιο με ένα εθνικό κράτος; Τα ανωτέρω δεν μειώνουν καθόλου ούτε εξαλείφουν την ελληνικότητά του. Το Βυζάντιο ήταν ελληνόφωνο και ήταν μεστό ελληνικότητας, έτσι όπως αυτή αφομοιώθηκε και κατανοήθηκε από τον χριστιανισμό.Είναι τουλάχιστον μικρονοϊκό, ή έστω υπερβολικά πολιτικά φορτισμένο, να βλέπουμε την ελληνικότητα του Βυζαντίου μετά το 1204 και να αγνοούμε τους Κομνηνούς, τον Ψελλό, το προσκύνημα του Βουλγαροκτόνου στην Παναγιά την Αθηνιώτισσα (σ.σ. Σουμελά) στον μετασκευασμένο Παρθενώνα.Κατά τα λοιπά το γεγονός ότι το Σίδνει έχει 180 ελληνικές κοινότητες είναι από μόνο του συγκλονιστικό και λέει πολλά για την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα.
Κάπου εδώ θέλω να ξεκαθαρίσουμε, τι ακριβώς εννοούμε και τι χαρακτηρίζουμε με τον όρο «Έλληνας» ;Για παράδειγμα «φέτα» είναι ένα λευκό τυρί με τόσα ποσοστά περιεκτικότητας σε αλάτι, νερό, λίπος που παρασκευάζεται...μπλα, μπλα...Έλληνας τι είναι; Πως ακριβώς τον εννοούμε ή μας επιτρέπεται να τον εννοούμε;Είναι λευκός; Έχει καταγωγή από τα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας; Είναι χριστιανός; Είναι τα Ελληνικά η μητρική του γλώσσα; Πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο και τι εννοούμε με αυτόν;
please define.Α. Έλλην πολίτης;Β. Έλλην ιθαγενής;Γ. Έλλην ως ιστορική έννοια;Α. Αυτός ο οποίος πληροί τις τυπικές προϋποθέσεις του νόμου περί υπηκοότητας (ο νόμος εσφαλμένα αναφέρει ιθαγένειας).Β. Αυτός ο οποίος κατάγεται από Έλληνες γονείς. Το βάθος καταγωγής σε γενεές παραμένει μη ορισμένο.Γ. Αυτός ο οποίος έχει συνείδηση της ελληνικότητάς του, η οποία ορίζεται από ιστορικά βιώματα και πολιτιστικά δεδομένα, ανάλογα με την εποχή στην οποία αναφερόμαστε. Προφανώς αυτό που σε ενδιαφέρει είναι ο υπό Γ. Έλλην.
Άρα όταν λέμε «Έλληνας» και «οι Έλληνες» σε ποια κατηγορία από όλες αναφερόμαστε ακριβώς; Υπάρχει ενιαία εθνική ταυτότητα ή θέλουμε να υπάρχει; Όταν μπει για παράδειγμα κάποιος στο βαγόνι του ηλεκτρικού και πει «Οι Έλληνες είναι αγενείς» σε ποιούς αναφέρεται, στο ένα τρίτο του Βαγονιού; Θέλω να πω πως ο όρος είναι πλέον ασαφής για να κάνουμε πλέον έτσι χαρακτηρισμούς...Για παράδειγμα, ο Αντετοκούμπο αναφέρεται επισήμως ως Έλληνας και εντός και εκτός Ελλάδος, μπορούμε πλέον να αναφερόμαστε με τον όρο « Έλληνες» έτσι γενικά και αόριστα όταν αυτό που πλέον ορίζεται ως ελληνικότητα έχει αλλάξει;
Όταν λεΜΕ; Προφανώς αδυνατω να απαντήσω για άλλους. Προσωπικά ομιλωντας αναφέρομαι -συνηθως- στον υπό Γ.Ο Αντετοκούμπο είναι Έλλην υπό Α. Ίσως είναι και υπό Γ. Δεν ξέρω.Οι Καραμανλήδες που έγραφαν με ρωμαίικο αλφάβητο στα τούρκικα τι ήταν; Οι Πόντιοι που είναι μέσα στην Ουκρανία και δεν μιλάνε γρι ελληνικά τι είναι; Ο Λουκιανός (Νεκρικοί Διάλογοι) τι ήταν; Ο Αίσωπος; Ο Σπάρτακος;
"Οι Έλληνες παραμένουν αντισημίτες και εκεί; Πηγή: www.lifo.gr"Ερωτηση που προκαταλαμβανει την απαντηση;;;;"Η ελληνική κοινωνία, ειδικά μετά το 1980, εξέθρεψε φασιστικά φαινόμενα με την έλλειψη κοινωνικής δημοκρατίας που υπάρχει και είναι απροσδόκητο για μια κοινωνία που μετέχει στη μετανεωτερικότητα να ζει ακόμα με αρχαϊκές νομικές δομές."Συγγνωμη αλλα ο κ.καθηγητης δεν εχει γνωση της ελληνικης πραγματικοτητας. Η ελληνικη κοινωνια ειχε διαχρονικα αυτη τη διαστρωματωση αλλα δεν πηγε στο ξεκαθαρο φασισμο ουτε στο 30σ που η πλειοψηφια της Κεντρικης και Ανατολικης Ευρωπης ηταν ξεκαθαρα φασιστικη. Ουτε αλλες κοινωνιες με την ιδια δομή.Αρα το 2ο σημειο δεν ισχυει.Το πρωτο σημειο: η ΧΑυγη στα 80ς και στα 90ς ηταν κατι γραφικοι τυποι - ως 300 ατομα - που φωτογραφιζονταν με σορτακια αλλα Χιτλερ. Η γιγαντωση της εγινε το 2010 με μια αναλαμπη στα 90ς λογω α μεταναστευτικου που εσβησε αποτομα. Το δε υποστρωμα που βρηκε να αναπτυχθει ειναι ολα τα αλλα που αναφερει ο κ. καθηγητης και σωστα (αν και το αλληλεγυη το βρισκω λιγο εργαλειοποιημενο πολιτικα πλεον. Ας μιλαμε για στοιχειωδες decency).Τωρα για το Βυζαντιο οτι ηταν Ελληνοφωνο ΟΚ ο τιτλος υπερκαλυπτει το περιεχόμενο και την απάντηση η οποία εν πολλοίς ταυτίζεται με πιο κλασσικες (και ακριβεις) αναγνωσεις οτι "Προσωπικά, υιοθετώ τη θέση του Σβορώνου ότι η Ελλάδα δημιουργείται εκ νέου ως αντίληψη το 1204, όταν διαλύεται η βυζαντινή υπερπολιτισμική και κοσμοπολίτικη αριστοκρατία της Κωνσταντινούπολης και τη διαδέχονται οι τοπικές αριστοκρατίες της Πελοποννήσου, της Νίκαιας και της Θεσσαλονίκης"