Για τον δικό μου Τεό

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter
0

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος για όλους όσοι ασχοληθήκαμε με τον κινηματογράφο από τη νεανική περίοδο της ζωής μας ήταν κάτι σαν ζωντανός μύθος.

Δεν υπήρξαμε αυτό που λέμε φίλοι, κάτι που ηλικιακά τουλάχιστον θα ήταν αδύνατο, θεωρώ όμως πραγματικά τυχερό τον εαυτό μου που συνομιλήσαμε αρκετές φορές, που τον κινηματογράφησα σε φιλμ 35mm να λέει τη γνώμη του για τον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου και που μου παραχώρησε μία συνέντευξη - ποταμό για το τότε Culture του Επενδυτή. Ίσως η καλύτερη συνέντευξη που δημοσίευσα ποτέ, η οποία επίσης αναδημοσιεύθηκε στη διαδικτυακή LIFO σε ανύποπτο χρόνο. Τη διαβάζετε εδώ:http://www.lifo.gr/team/readersdigest/28673

 

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter

Βασικά, μέχρι σήμερα έχω τη γνώμη πως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος υπήρξε ο πιο σοβαρός διανοούμενος που πέρασε απ' την Ελλάδα τον 20ο αι.: Καίριος, εμμονικός με την ιστορία και τα χαμένα οράματα, συνειδητά απρόσιτος σα να παρακολουθούσε την κοινωνία από απόσταση ασφαλείας, αλαζονικός ενίοτε - λόγω επίγνωσης της σημαντικότητας του -, αθεράπευτα ρομαντικός σαν όλους τους ποιητές, γλυκύτατος όποτε κατάφερνες και τού 'κλεβες κάποιο χαμόγελο, καθόλου κυνικός και βαθιά μορφωμένος - το τελευταίο φαινόταν στο αετίσιο βλέμμα του, δε χρειαζόταν δηλαδή ν' αρχίσει να μιλάει για να το συνειδητοποιήσεις. Επίσης, λίγο...σφιχτοχέρης στα οικονομικά - αυτό το μάθαμε από τον Δανίκα σε εκείνο το άρθρο που τόλμησε να δημοσιεύσει στα ΝΕΑ την επόμενη του θανάτου του Αγγελόπουλου κι έγινε ένας σχετικός χαμός. Για μένα ωστόσο ήταν ένας εξαιρετικά γενναιόδωρος άνθρωπος και δεν έχω σκοπό να επεκταθώ γιατί οι περιαυτολογίες δεν είναι της παρούσης. 

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter

Θυμάμαι το 2009 που η Μαρίζα Κωχ με είχε χρήσει tour manager στη συμμετοχή της στο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής της Ζαν-Τζία-Ζία στην Κίνα. Μόλις έχουμε φτάσει στο Πεκίνο, όπου με τη βοήθεια ενός νεαρού Κινέζου σπουδαστή της ελληνικής γλώσσας - Γιώργο τον φωνάζαμε - εγώ αρχίζω να παίρνω σβάρνα τα βιβλιοπωλεία. Σε κάποια φάση ο ''Γιώργος'' μου έδειξε στη βιτρίνα ενός μαγαζιού ένα πράσινο βιβλίο με ιδεογράμματα ως φαρδύ - πλατύ τίτλο και ένα όνομα στα λατινικά: Theo Angelopoulos. Παθαίνω πλάκα! Ήτανε ολόκληρο το σενάριο του Θίασου μαζί με τη διατριβή ενός Κινέζου καθηγητή Πανεπιστημίου! Το αγοράζω κατ' ευθείαν μαζί με τους Μύθους του Αισώπου στην κινέζικη πάντα έκδοση τους. Οι μουσικοί στο βαν που γυρίζαμε αρχίζουν να με δουλεύουν: Ωραία, πήγαινε στη σελίδα 54 τώρα και πες μας τι στον πούτσο καταλαβαίνεις! Εδώ που τα λέμε, τό'χαν το δίκιο τους οι μπρουτάλ μουσικοί της Μαρίζας, κουρασμένοι καθώς ήμασταν κιόλας από τις πολύωρες πτήσεις. Όμως εγώ εκείνη την ώρα έπλεα σε πελάγη εθνικής υπερηφάνειας κι ας μην καταλάβαινα όντως γρη από τον Θίασο στα κινέζικα. Ξεφύλλιζα το βιβλίο, μονολογούσα κι έλεγα Κοίτα που ευτύχησα να βρεθώ στην άλλη μεριά του πλανήτη και συνάντησα τον Θόδωρο Αγγελόπουλο!

Ένα παρεμφερές αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας, πάλι με πρωταγωνιστή τον Τεό, με είχε ζώσει τον Φεβρουάριο του 1997 που βρέθηκα στο Παρίσι κι άκουσα σε ένα από τα όμορφα μπιστρό καφέ του ένα ζευγάρι ηλικιωμένων Γάλλων διανοούμενων να συζητάνε με πάθος για την ταινία που θα ετοίμαζε ο Έλληνας auteur - επρόκειτο φυσικά για το Μια αιωνιότητα και μια μέρα, αγαπημένη μου ταινία επίσης, η οποία θα χάριζε ένα χρόνο αργότερα τον Χρυσό Φοίνικα των Κανών στη χώρα μας. Πόσο είχα χαρεί μ' αυτό το βραβείο, όχι στον Τεό, αλλά στην Ελλάδα ολόκληρη, δεν περιγράφεται! Ήμουν φαντάρος στη Λήμνο σαν άκουσα το νέο στις ειδήσεις και μού'χε φτιάξει τη μέρα και πολλές ακόμη επόμενες μέρες! Τι Ολυμπιάδες, τι Eurovision και μπούρδες, ο άνθρωπος έκανε τέχνη και βραβευόταν στο πρόσωπο του μια ολόκληρη χώρα, δεν είναι και λίγο!

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter
(Η μακιγιέζ Ιωάννα Λυγίζου μακιγιάρει τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ Οδύσσειες σωμάτων - Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο)

Αυτή η χώρα ωστόσο, η πλέμπα της ως επί το πλείστον, αλλά και όχι μόνο, μάλλον δεν αναγνώρισε ποτέ τον κορυφαίο των σκηνοθετών της. Από την πατάτα του Νεορθόδοξου Διονύση Σαββόπουλου στα Τραπεζάκια Έξω του ΄83 που ένιωθε συχνά σαν τους τριγύρω σκηνοθέτες, που οδήγησαν μια γενιά στα πιο βαθιά χασμουρητά μέχρι συναδέλφους του με όνομα στο χώρο. Μία απ' τις λιγοστές φορές που έτυχε να βρεθώ με τον συχωρεμένο Βασίλη Ραφαηλίδη - άλλο εθνικό κεφάλαιο κατά τη γνώμη μου -, μου διηγήθηκε πως οδήγησε πασίγνωστο βετεράνο Έλληνα σκηνοθέτη στον κινηματογράφο για να εισπράξουν μαζί την ποίηση της αγγελοπουλικής σκηνής με τον Βέγγο να φωνάζει Μωρή Φύση και να πετάει μπισκότα στο χιονισμένο τοπίο. Έφριξε - λέει - ο σκηνοθέτης, αποκάλεσε τρελάρα τον Ραφαηλίδη και αποχώρησε από τη σκοτεινή αίθουσα...Κούνια που τον κούναγε! Τον σκηνοθέτη εκείνον φυσικά και ουχί τον μέγιστο Ραφαηλίδη.

Διότι το έζησα έντονα αυτό το δυσάρεστο φαινόμενο τα τελευταία 20 χρόνια που πηγαινοέρχομαι στα εγχώρια κινηματογραφικά φεστιβάλ. Σκηνοθέτες της γενιάς του Αγγελόπουλου, των οποίων η εργογραφία ολόκληρη ήταν ένας...φραπές εκείνου, μόλις τον έβλεπαν νά'ρχεται να του κάνουν τεμενάδες και μόλις γύριζε να φύγει ο άνθρωπος να τον θάβουν πριν την ώρα του με τα πιο πικρόχολα κακεντρεχή σχόλια. Ως γνωστόν στην Ελλάδα ισχύει πολύ, μα πάρα πολύ, η λαϊκή θυμοσοφία με την κατσίκα του γείτονα, πόσω μάλλον που ο Τεό είχε το προνόμιο να παίρνει φράγκα από καμιά δεκαριά χώρες για τις ταινίες του, ενώ πολλοί άλλοι εδώ περίμεναν στην ουρά για κάνα κομμάτι απ' την πίτα του καταταλαιπωρημένου Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter

Αντιθέτως, με τις νεότερες γενιές σκηνοθετών ο Αγγελόπουλος είχε μια σχέση μίσους και λατρείας, θα έλεγα. Άλλοι τον θεωρούσαν κατεστημένο και τον μισούσαν, αλλά ότι είχαν να πουν του τό'λεγαν μπροστά του και δεν τον έγλειφαν. Αλησμόνητο το fuck off και το κωλοδάχτυλο του Κωνσταντίνου Γιάνναρη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, τότε που ο Αγγελόπουλος προέδρευε του θεσμού και βράβευσε την ίδια του την ταινία. Καθόλου δεν μού'χε κακοφανεί η κίνηση αυτή του παζολινικού και ψημένου απ' τη ζωή Γιάνναρη, μολονότι λάτρευα τον Τεό! Κατάλαβα, βλέπεις, πως χρειαζόμαστε τέτοιους δημιουργούς - για τον Γιάνναρη λέω τώρα - που δε μασάνε ώστε να κάνουν την πολυπόθητη ρήξη με το κατεστημένο, όποιο κι αν ήταν αυτό. Φυσικά υπήρχαν και κάποιοι σκηνοθέτες, πιο νέοι ακόμη κι απ' τον Γιάνναρη, οι οποίοι αγαπούσαν ολόψυχα τον Αγγελόπουλο, αδιαφορούσαν για τα στραβά του και είχαν Ευαγγέλιο προσωπικό τους τις ταινίες του.

Έχω και μια ιστορία άγνωστη με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον Μάνο Χατζιδάκι, αλλά την κρατάω για επόμενο post, μέσα στις επόμενες μέρες, καθώς θα τρέχει το τωρινό αφιέρωμα στο έργο του.

Για τον δικό μου Τεό Facebook Twitter
(Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στο γραφείο του με τον ηχολήπτη Μαρίνο Αθανασόπουλο και τον boom-man Άρη Αθανασόπουλο στα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ Οδύσσειες σωμάτων - Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο)

Και πάω τώρα σε εκείνο το απόγευμα της 24ης Ιανουαρίου του 2012 όταν διοχετεύθηκε η είδηση στο διαδίκτυο ότι ο Αγγελόπουλος έπεσε θύμα σοβαρού τροχαίου δυστυχήματος στη Δραπετσώνα, στα μέρη μου δηλαδή.

Μου κόπηκαν τα πόδια, βρισκόμουν και σε ξένο σπίτι και δεν ήξερα σε ποιον να τηλεφωνήσω για να μάθω λεπτομέρειες. Το κινητό της Ελένης Καραΐνδρου ήταν κλειστό, η Εύα Κοταμανίδου είχε βάλει τηλεφωνητή, άρχισα να μιλάω με φίλους και συναδέλφους από το κινηματογραφικό σινάφι. Δυστυχώς μέσα σε λίγες ώρες η τραγική είδηση είχε ήδη ανέβει στη βικιπαίδεια και στο λήμμα Θόδωρος Αγγελόπουλος: Ο Θ. Α. γεννήθηκε στις 27 Απριλίου του 1935 και σκοτώθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 2012 κατά τα γυρίσματα της τελευταίας ταινίας του...

Στη ζωή μου όλη δεν με είχε ξαναπιάσει ποτέ τέτοια ακαριαία αίσθηση μοναξιάς! Θυμάμαι ότι γύρισα αμίλητος στο σπίτι μου εκείνο το βράδυ, κατέβασα τα τηλέφωνα, έβαλα στο πικάπ το βινύλιο με το soundtrack του Μεγαλέξανδρου και συγκινημένος από την αρχαϊκή μουσική του Χριστόδουλου Χάλαρη και τις απαγγελίες εκείνου, έσταξα λίγο κρασί στο πάτωμα για νά'ναι καλοτάξιδη η ψυχή του, όπως έβλεπα παιδάκι να κάνουν οι θείοι μου στο Πήλιο με κάποιον νεκρό γείτονα τους. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, άλλωστε, αγαπούσε τα τελετουργικά παραδοσιακά δρώμενα. Σαν τον Σταύρο Τορνέ, επίσης. 

* Με εξαίρεση την πρώτη, όλες οι άλλες φωτογραφίες είναι από το προσωπικό μου αρχείο.

 

** Η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών σήμερα απέστειλε σε όλα της τα μέλη ένα συγκινητικό ποίημα εις μνήμην Θόδωρου Αγγελόπουλου:

 

δύο χρόνια μακριά απ’ τον Θόδωρο

σαν μια αβάσταχτη αιωνιότητα γιατί τον αγαπήσαμε

αλλά και μονάχα σαν μια μέρα ηλιόχαρη γιατί μας αγάπησε

κάθε που ψιχαλίζει

η καρδιά μας δεν έχει που να ζητήσει

κάθε που συννεφιάζει

απουσιάζει το χάδι

σε κάθε επίσκεψη φωτός

αργεί η υγρασία

απουσία πένθιμη κι ηρωική

όμως δάσκαλε της καρδιάς μας

πρόλαβες να δεις το νέο πέταγμα του ελληνικού σινεμά

που όλο και ψηλότερα σημαδεύουν οι φτερούγες του

το τρίτο φτερό

η πολιορκία του ουρανού

το χέρι που στάζει

ο σπόρος άνθισε δάσκαλε

κι όπως μας πέρασες στην άλλη θάλασσα

ότι μας λείπει σε άγγιγμα

το κερδίζουμε σε όνειρο

συνεχίζουμε

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Διεθνή / Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, εξηγεί πώς μια νίκη του Μπάιντεν θα σηματοδοτήσει την αναβίωση της Δύσης ως κεντρικού παράγοντα στη διεθνή πολιτική.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ