"Εάν, με όλους τους υλικούς και ανθρώπινους πόρους που έχουμε κινητοποιήσει με αυτόν τον στολίσκο για να σπάσουμε τον αποκλεισμό, δεχτούμε επίθεση και απαγωγή από το Ισραήλ, ο κόσμος πρέπει να σταματήσει!Είναι αδύνατο πλέον!Δεν μπορούμε να το αφήσουμε να συμβεί αυτό, δεν γίνεται να παρακολουθούμε αυτή τη γενοκτονία και αυτή την ατιμωρησία που κατατρώει ολόκληρο τον κόσμο!Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει." Μήνυμα στο X από τη Rima Hassan, 30 Σεπτεμβρίου 2025.
FacebookTwitter "Έχω δύο μηνύματα για τον Εμανουέλ Μακρόν". Η Rima Hassan απευθύνεται στον Γάλλο Πρόεδρο από το κατάστρωμα του Madleen στην προηγούμενη αποστολή του Στόλου της Ελευθερίας. Still από βίντεο (Blast)
Ο Sylvain George (γεννημένος το 1968) είναι Γάλλος σκηνοθέτης, συγγραφέας και παραγωγός.Σπούδασε φιλοσοφία, νομική, και κινηματογράφο. Ειδικεύεται στο ντοκιμαντέρ.
"Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει".Αυτά τα λόγια που έριξε στο Χ στις 30 Νοεμβρίου 2025 από τον αφρό της Μεσογείου μια επιβάτιδα ενός στολίσκου που επιχειρούσε να σπάσει έναν αποκλεισμό, εντυπωσιάζουν πρώτα απ' όλα για την απότομη αναστολή του χρόνου: στην τεταμένη αναμονή στον στολίσκο της ελευθερίας, αυτή η κραυγή βγαίνει λιγότερο σαν μια εξαϋλωμένη λογοτεχνική μεταφορά και περισσότερο σαν ένα κάλεσμα που απευθύνεται από το κατάστρωμα ενός πλοίου, που αναδύεται από το ίδιο το πυρήνα της δράσης, από μια δράση που έχει συνείδηση ότι είναι ευάλωτη, που γνωρίζει το τίμημα σε αίμα που μπορεί να πρέπει να πληρώσει.
Η Rima Hassan [Γαλλίδα δικηγόρος και ευρωβουλευτής παλαιστινιακής καταγωγής, γεννημένη σε στρατόπεδο προσφύγων στο Χαλέπι -σ.σ.], λέγοντας αυτά τα λόγια, δεν διαπιστώνει απλώς την αδικία· επισημαίνει ένα κατώφλι ανοχής που έχει ξεπεραστεί, ένα σημείο καμπής όπου η ίδια η συνέχεια του κόσμου - η συνήθης πορεία του, οι συναλλαγές του, η αδιαφορία του - γίνεται αφόρητη.Αυτή η απαίτηση για διακοπή δεν είναι μια πρόσκληση για παύση, αλλά μια έκκληση για ρήξη, μια εξαιρετικά επείγουσα φιλοσοφική και πολιτική έκκληση.
Η επείγουσα ανάγκη, είναι ακριβώς η πρώτη όψη αυτού του καλέσματος.Γεννιέται από τη σάρκα και το ρίσκο.Οι 500 άνθρωποι που επιβαίνουν στα 42 σκάφη, όπως και οι επιβάτες του Handala και του Madleen, δεν είναι επιπλέοντα σύμβολα.Είναι εκτεθειμένα σώματα.Η δράση τους είναι ένα στοίχημα πάνω στην ορατότητα, μια προσπάθεια να φέρουν στο παγκόσμιο οπτικό πεδίο μια πραγματικότητα που συνήθως περιορίζεται στην αορατότητα ενός αποκλεισμού.Αλλά αυτή η ορατότητα έχει ένα κόστος: αυτό της άμεσης αντιπαράθεσης με τη δύναμη που επιβάλλει αυτόν τον αποκλεισμό.Η κραυγή των επιβατών είναι αυτή που προηγείται του πιθανού αντικτύπου.Είναι η φωνή εκείνων που, γνωρίζοντας ότι θα εκτεθούν δυνητικά στη βία, αρνούνται να καταστεί αυτή η βία αόρατη ή κανονικοποιημένη."Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει" τότε σημαίνει: αν τα σώματά μας βιάζονται, απάγονται, ή και χειρότερα ακόμη, επειδή προσπαθήσαμε να σπάσουμε μια σιωπή, τότε αυτή η βία πρέπει να δημιουργήσει μια τόσο βαθιά ρήξη στη συλλογική συνείδηση που να καθίσταται η κανονικότητα αδύνατη.Αυτή είναι η έσχατη λύση εκείνων που δεν έχουν τίποτα άλλο παρά τη ζωή τους για να αντιταχθούν στη μηχανή: να κάνουν τον ενδεχόμενο θάνατό τους ένα γεγονός τόσο σκανδαλώδες που να επιβάλλει ένα πάγωμα της εικόνας, μια αναστολή στον εφησυχασμό του κόσμου.Η υποχώρηση των ιταλικών φρεγάτων, αποκαλύπτοντας την αταβιστική ρεάλ πολιτίκ των κρατών, απλώς επιτείνει αυτό το αίσθημα απομόνωσης και κινδύνου και καθιστά την ανάγκη για μια διακοπή από αλλού, από κάτω, από τα ντοκ, από τα πανεπιστήμια, από την παγκόσμια κοινωνία των πολιτών ακόμη πιο επείγουσα.
Επειδή αυτή η διακοπή είναι πάνω απ' όλα μια διακοπή στη συνείδηση.Πρόκειται για την αναστολή της υπνωτικής ροής της επικαιρότητας, της συνεχούς πληροφόρησης που, παραδόξως, αναισθητοποιεί.Η πορεία του κόσμου είναι αυτή η διαδοχή εικόνων και ειδήσεων που αλληλοαναιρούνται, όπου μια γενοκτονία μπορεί να γίνει μια "κρίση" μεταξύ άλλων, όπου η ατιμωρησία γίνεται ένα δομικό δεδομένο, θόρυβος στο βάθος."Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει" είναι ένα κάλεσμα για να σπάσει αυτό το ξόρκι.Εδώ, η σκέψη του Βάλτερ Μπένγιαμιν είναι εξαιρετικά επίκαιρη.Ο Μπένγιαμιν, στις Θέσεις για την Έννοια της Ιστορίας του, επικαλέστηκε την αναγκαιότητα μιας "μεσσιανικής διακοπής" του ομοιογενούς και κενού χρόνου της προόδου.Αυτή η εποχή της προόδου είναι ένας μύθος που δικαιολογεί τα θύματα του παρελθόντος και του μέλλοντος στο όνομα ενός μέλλοντος που πάντα αναβάλλεται.Η διακοπή του Μπένγιαμιν είναι η ρήξη σε αυτό το συνεχές, η στιγμή που το καταπιεσμένο παρελθόν - τα δεινά των ηττημένων, τα ατιμώρητα εγκλήματα - εισβάλλει στο παρόν και σταματά την ψεύτικη ηρεμία του.Ο στολίσκος, κατευθυνόμενος σκόπιμα προς τα νερά όπου άλλοι έχουν αναχαιτιστεί, ενσαρκώνει φυσικά αυτή την εισβολή.Είναι μια χειρονομία που υλοποιεί τη ρωγμή μέσα από την οποία πρέπει να ξεχυθεί η αλήθεια της Γάζας.Όχι η ουτοπία ενός παγωμένου κόσμου, αλλά η ελπίδα ενός σοκ αρκετά ισχυρού ώστε να διακόψει την καταστροφική τροχιά της ιστορίας.
Αυτή η παύση είναι επίσης μια πράξη αντίστασης στην ομαλοποίηση του ανείπωτου.Η "ατιμωρησία που κατατρώει ολόκληρο τον κόσμο" για την οποία μιλούν οι επιβάτες είναι μια διαβρωτική διαδικασία που επικρατεί μέσω της συνήθειας.Η γενοκτονία, ο αποκλεισμός και η κρατική βία γίνονται αποδεκτά δεδομένα, παράμετροι της γεωπολιτικής.Η πορεία του κόσμου, στην αδυσώπητη λογική της, ενσωματώνει και χωνεύει ακόμη και τη φρίκη.Αν αντιτάσσεσαι σε αυτήν αποκαλείσαι "μη ρεαλιστικός", "ριζοσπαστικός".Το να απαιτείς να σταματήσει ο κόσμος σημαίνει, αντίθετα, ότι δηλώνεις πως ορισμένες πραγματικότητες είναι τόσο τερατώδεις που πρέπει να ακυρώσουν τη λογική που τις παράγει.Είναι μια πράξη ηθικής κυριαρχίας απέναντι στο κρατικό συμφέρον.Ας σκεφτούμε εδώ την απεργία, αυτή τη μορφή διακοπής της εργασίας που αποτελεί μια θεμελιώδη πολιτική γλώσσα.Η απειλή των Ιταλών λιμενεργατών να αποκλείσουν τα λιμάνια δεν είναι ασήμαντη·είναι η συγκεκριμένη εφαρμογή αυτής της επιτακτικής ανάγκης της διακοπής.Στερώντας το σύστημα από την κινητήρια δύναμή του - την κυκλοφορία των αγαθών - δημιουργούν μια ρωγμή στην υποδομή, ένα σημείο τριβής που επιβάλλει την αναγνώριση της σύγκρουσης.
Και μαθαίνουμε ότι η ιταλική φρεγάτα που συνόδευε τον στολίσκο ανακοίνωσε μέσω ασυρμάτου ότι θα προσφέρει στους επιβάτες "την ευκαιρία" να εγκαταλείψουν το σκάφος τους πριν φτάσουν στην κρίσιμη ζώνη.Η υποκρισία μιας τέτοιας διατύπωσης είναι αυταπόδεικτη.Δεν είναι προστασία αλλά εμπόδιο· όχι προμαχώνας, αλλά σαμποτάζ."Πρόκειται για δειλία μεταμφιεσμένη σε διπλωματία", καταγγέλλει η δήλωση.Γιατί αν η Ιταλία ήθελε πραγματικά να προστατεύσει ζωές, δεν θα ασκούσε πίεση στους πολίτες για να τους εκτρέψει από την αποστολή τους: θα χρησιμοποιούσε τον στόλο της για να εξασφαλίσει τη διέλευσή τους, να επιβάλει το διεθνές δίκαιο, να παραδώσει η ίδια ζωτικές προμήθειες.Αρνούμενη να αναλάβει αυτή την ευθύνη, γίνεται μοχλός του Ισραήλ, ο διακριτικός βραχίονας της δύναμης που προκαλεί τον λιμό.Σε αυτή τη δολιότητα αποκαλύπτεται η γυμνή αλήθεια που συμπυκνώνει η κραυγή: ο κόσμος πρέπει να σταματήσει.Πρέπει να σταματήσει να παράγει αυτές τις διπλωματικές γλώσσες που καλύπτουν τη συνενοχή· να σταματήσει να καλύπτει την αδράνεια της ανθρωπιστικής ρητορικής· να σταματήσει να απορροφά το δυσβάσταχτο στη μιντιακή ροή χωρίς ποτέ να το μετατρέπει σε δράση.Η στάση της ιταλικής φρεγάτας, αντί να αποδυναμώνει την έκκληση, ενισχύει παραδόξως την απαιτησή της: στον καθρέφτη αυτής της διπλωματικής δειλίας η επιταγή της διακοπής αποκτά τη μεγαλύτερη λάμψη.
Γιατί, στη θάλασσα που τους μεταφέρει, υπάρχει μία αρχαία δραματουργία.Κάθε ναυτικό μίλι είναι και μια κατηγορία.Κάθε άρνηση εγκατάλειψης του πλοίου είναι ένα χαστούκι στη λογική της συνήθειας.Το να ισχυριζόμαστε ότι "ο κόσμος πρέπει να σταματήσει" δεν είναι το ίδιο με το να απαιτούμε την ακινησία του κόσμου: απαιτούμε μια ηθική αναστολή τόσο βίαιη που να διαταράσσει τον μηχανισμό της αδιαφορίας.Γιατί η πιο ύπουλη συνενοχή του κόσμου δεν έγκειται στην ίδια τη βία, αλλά στη μεταμόρφωσή της πίσω στο παρασκήνιο, σε αυτόν τον "θόρυβο" που ανεχόμαστε σαν το γουργούρισμα μιας μηχανής ή το βουητό μιας πόλης.Το να σταματήσουμε τον κόσμο σημαίνει να σπάσουμε αυτή την κολασμένη μουσική, αυτή τη συνεχή ροή που καταπίνει τα εγκλήματα. Σημαίνει να αρνηθούμε να επιτρέψουμε στη γενοκτονία να γίνει ένα ακόμη δεδομένο στις καθημερινές ειδήσεις.Σημαίνει να αρνηθούμε να εξουδετερώνεται η βία από την επανάληψη, να την εμποδίσουμε να συγχωνευθεί με την ανώνυμη ροή των ημερών και να υπενθυμίσουμε ότι καμία καταπιεσμένη ζωή δεν πρέπει να την καταπιεί η μηχανική λήθη του χρόνου.
Για να πούμε, για άλλη μια φορά, με κίνδυνο να επαναλαμβανόμαστε: "Αν μας αναχαιτίσουν, μας απαγάγουν ή μας σκοτώσουν, τότε αυτή η βία θα πρέπει να διακόψει τις ρουτίνες σας, να ραγίσει τις ζωές σας, θα πρέπει να σας εμποδίσει να εργαστείτε, να κάνετε εμπόριο, να συζητάτε σαν να μην είχε συμβεί τίποτα".
Με τον ίδιο τρόπο, οι κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια επιχειρούν να σταματήσουν την παραγωγή της "φυσιολογικής" γνώσης προκειμένου να την αντικαταστήσουν με μια κριτική γνώση, μια αναγκαστική συζήτηση για την αδικία.Η διακοπή γίνεται έτσι μια μέθοδος: απενεργοποιεί τα γρανάζια της μηχανής για να αποκαλύψει τη φύση και τη βία της.
Τέλος, υπάρχει σε αυτή την απαίτηση μια βαθιά ανθρώπινη, σχεδόν απελπισμένη διάσταση, η οποία αντηχεί το "όνειρο" του Μποντλέρ".Ο ποιητής, βυθισμένος στη μελαγχολία, ζητούσε μια κοσμική αναταραχή, μια εξαφάνιση του κόσμου όπως είναι, για να ξεφύγει από την πλήξη και την ασχήμια.Δεν είναι επιθυμία για καταστροφή, αλλά δίψα για αναγέννηση μέσα από μία "tabula rasa".Η κραυγή του στολίσκου φέρει μέσα της κάτι από αυτή την ένταση: την επιθυμία να σπάσει η θανατηφόρα τροχιά της ιστορίας, να εκτροχιαστεί από τον αδυσώπητο μηχανισμό της.Να τρανταχτεί το πλοίο Γη, στην τρελή του κούρσα, από μια εκτροπή - όχι για να βυθιστεί, αλλά για να αποκολληθεί από την τροχιά της καταστροφής.Η διακοπή λοιπόν δεν είναι ακινησία: είναι το τράνταγμα που ανοίγει ένα ρήγμα, ο ίλιγγος που επιβάλλει την αλλαγή πορείας.Δεν είναι μόνο μια παύση, αλλά μια μεταμόρφωση του βλέμματος, μια "μετάνοια", με την αρχαία έννοια της λέξης.Επειδή το ουσιώδες δεν είναι να παρακολουθούμε για μια ακόμη φορά την καταστροφή, αλλά να διαλύσουμε την επιδέξια διατηρούμενη ύπνωση - τις επιπτώσεις της παράλυσης, το αίσθημα της οργανωμένης πολιτικής αδυναμίας - και να αποσπαστούμε από αυτή την παθητικότητα που είναι πάντα, ήδη, συνεργός της καταπίεσης.
"Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει".Αυτή η φράση, που ρίχνεται σαν μήνυμα σε μπουκάλι από το κατάστρωμα ενός ευάλωτου σκάφους, είναι πολύ περισσότερο από ένα σύνθημα.Είναι μια φιλοσοφική θέση στο κατώφλι του αφόρητου.Είναι ένα πρόγραμμα δράσης που περιλαμβάνει τη δημιουργία σημείων στάσης, μπλοκαρισμάτων, ρωγμών στο συνεχές της αδιαφορίας.Είναι μια πράξη πίστης στην ικανότητα των συνειδήσεων να αφυπνιστούν, όχι σταδιακά, αλλά μέσα από ένα αιφνίδιο σοκ.Ο στολίσκος, που κατευθύνεται προς τον κίνδυνο, είναι αυτή η στάση εν κινήσει.Τοποθετεί την ανθρωπότητα όχι μέσα στη συνέχεια, αλλά μέσα στις αναστολές.Είναι το σταθερό σημείο γύρω από το οποίο ο κόσμος καλείται να περιστραφεί, να κοιτάξει κατά πρόσωπο την άβυσσο που έχει βοηθήσει να σκαφτεί.Το στοίχημά του είναι ότι από αυτή τη στάση, από αυτή την αναστολή του χρόνου των συμβιβασμών και των μεγάλων πράξεων δειλίας, μπορεί να γεννηθεί μια άλλη δυνατότητα, ένας κόσμος όπου η δικαιοσύνη δεν θα είναι πλέον μια διακοπή, αλλά η κανονική πορεία των πραγμάτων.Η στάση ως ηθική της ευαίσθητης διαταραχής.
Στη σειρά των στολίσκων, μετά το Madleen (το ανολοκλήρωτο ως πολιτική μορφή) και το Handala (η επιμονή των διαδοχικών αναβιώσεών τους), αυτή η κραυγή ενσαρκώνει την τρίτη στιγμή: αυτή της διακοπής.
Το ανολοκλήρωτο άνοιγε μια ρωγμή, η επιμονή διατηρούσε το ρήγμα και η διακοπή ορίζει τώρα την αναστολή ως απόλυτη απαίτηση.
Και αν ακουστεί ο θόρυβος από τα σκάφη που συγκρούονται, ας μην είναι μόνο ο ήχος της βίας των γενοκτόνων, αλλά ο εκκωφαντικός θόρυβος ενός αιμοδιψούς κόσμου που κομματιάζεται πάνω στη σιωπή που διατηρούσε για τόσο πολύ καιρό.
Για να μπορέσουμε να σας πούμε, μέσα από αυτές τις λίγες γραμμές: Όχι, δεν είστε μόνοι.
Και άλλοι, αλλού, αναστέλλουν επίσης την πορεία της ζωής τους, σχηματίζοντας μαζί σας μια κοινότητα της στάσης.
