Κορωνοϊός και ψευδοεπιστήμη: Αρκετά πια με την παραπληροφόρηση!

Κορωνοϊός και ψευδοεπιστήμη: Αρκετά πια με την παραπληροφόρηση! Facebook Twitter
0

Ούρα αγελάδας, χλωρίνη, κοκαΐνη... Και οι τρεις αυτές «ουσίες» έχουν προταθεί ως αποτελεσματικές θεραπείες κατά του COVID-19. Την ίδια ώρα η πανδημία έχει «αποκαλυφθεί» ως όπλο βιολογικού πολέμου, ως παραπροϊόν της τεχνολογίας 5G και ως πολιτική απάτη μεγάλης κλίμακας, ενώ αναρίθμητοι γκουρού ευεξίας και επαγγελματίες της εναλλακτικής ιατρικής προωθούν στην αγορά ελιξίρια, χάπια, μεθόδους και πρακτικές ως αποτελεσματικούς τρόπους «ενίσχυσης» του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αν υπάρχει κάτι θετικό μέσα σε όλα αυτά είναι ότι το μέγεθος της κρίσης έχει κάνει πολύ κόσμο να λάβει για πρώτη φορά τόσο σοβαρά το ζήτημα της εξωφρενικής παραπληροφόρησης σε θέματα υγείας, παρά τη συμβολή ακόμα και επιφανών πολιτικών ηγετών αλλά και επιστημονικών και πανεπιστημιακών φορέων και ιδρυμάτων.

Αν ένα τόσο αναγνωρισμένο ίδρυμα όπως η Κλινική του Κλίβελαντ στο Οχάιο προτείνει το ρέικι – μια «εναλλακτική» πρακτική χωρίς καμία επιστημονική υπόσταση που στόχο έχει την εξισορρόπηση της «ζωόγονου ενέργειας που κυλά σε όλα τα έμβια όντα» – ως τεχνική ενίσχυσης του ανοσοποιητικού, γιατί να μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο κόσμος το εκλαμβάνει ως φάρμακο κατά του COVID-19; Το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για διάφορους ειδήμονες υποτίθεται σε ζητήματα δημόσιας υγείας που συστήνουν την ομοιοπαθητική ως αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης του ιού.

Ο αγώνας κατά της ψευδοεπιστήμης πλήττεται όταν θεσμοί και ιδρύματα της ιατρικής επιστήμης που χαίρουν της εμπιστοσύνης του κοινού, καταδικάζουν τις μη επιστημονικές πρακτικές σε ένα πλαίσιο ενώ σε άλλο πλαίσιο τις νομιμοποιούν. Η σωστή επιστήμη, η επιστήμη των στοιχείων και των αποδείξεων, είναι αναγκαία σε κάθε περίσταση, ειδικότερα όμως σε τέτοιες καταστροφές.

Ο αγώνας κατά της ψευδοεπιστήμης πλήττεται όταν θεσμοί και ιδρύματα της ιατρικής επιστήμης που χαίρουν της εμπιστοσύνης του κοινού, καταδικάζουν τις μη επιστημονικές πρακτικές σε ένα πλαίσιο ενώ σε άλλο πλαίσιο τις νομιμοποιούν. Η σωστή επιστήμη, η επιστήμη των στοιχείων και των αποδείξεων, είναι αναγκαία σε κάθε περίσταση, ειδικότερα όμως σε τέτοιες καταστροφές.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι εναλλακτικές θεραπείες και η επίδραση «εικονικών φαρμάκων» (το φαινόμενο του "placebo effect") μπορούν κατά περίπτωση να ελαττώσουν το άγχος και την δυσφορία, είναι ανάρμοστη και απαράδεκτη όμως η εξαπάτηση του κοινού μέσω της «μαγικής σκέψης» και είναι απαράδεκτο επίσης να επιτρέπει η επιστημονική κοινότητα να απλώνεται ανεξέλεγκτη τέτοιου είδους παραπληροφόρηση.

Θα πρέπει όλο και περισσότεροι ερευνητές να συμμετέχουν πιο ενεργά στην μάχη ενάντια στην παραπληροφόρηση και σε όσους διακινούν αναπόδεικτες θεωρίες χρησιμοποιώντας επιστημονικούς όρους για να νομιμοποιήσουν τα προϊόντα τους. Σύμφωνα με κάποιους επιφανείς θιασώτες τους, τόσο η ομοιοπαθητική όσο και οι ενεργειακές θεραπείες βασίζονται στην κβαντική φυσική και η κολονική υδροθεραπεία στις μελέτες για τα πολύπλοκο αλληλένδετο σύστημα μικροοργανισμών που αποτελούν το μικροβίωμά του σώματός μας.

Σε ένα κόσμο όπου τα κινήματα των αντιεμβολιαστών και των αρνητών της κλιματικής αλλαγής διασπείρουν τις αβάσιμες θεωρίες τους, πρέπει να υπάρξει έντονος αντίλογος, ειδικά αν αναλογιστούμε το μέγεθος ενίσχυσης των μηνυμάτων της ψευδοεπιστήμης μέσω των αλγορίθμων των social media.

Όπως δήλωσε πρόσφατα η Claire Wardle του Πανεπιστήμιου του Harvard, ειδικός στον τομέα της παραπληροφόρησης, η πιο αποτελεσματική μέθοδος ενάντια στην διασπορά ψευδοπεπιστημονικών θεωριών είναι «να πλημμυρίσουμε το τοπίο με ακριβή πληροφόρηση που μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτή από το ευρύ κοινό και να κοινοποιηθεί στη συνέχεια μέσω των κοινωνικών δικτύων».

Ας ελπίσουμε ότι ένα από αυτά που θα μας κληροδοτήσει αυτή η κρίση είναι η συνειδητοποίηση ότι η ανοχή απέναντι στην ψευδοεπιστήμη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή και ανυπολόγιστη βλάβη στο κοινωνικό σύνολο. Στη μάχη κατά της παραπληροφόρησης, η πραγματική επιστήμη σε συνδυασμό με την εμπιστοσύνη του κοινού, αποτελούν ίσως τα πιο σημαντικά εργαλεία.

Με στοιχεία από το Nature

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ανακαλύφθηκε νέο ιπτάμενο ερπετό που πετούσε πάνω από τους δεινόσαυρους πριν 200 εκατ. χρόνια

Τech & Science / Ανακαλύφθηκε νέο ιπτάμενο ερπετό που πετούσε πάνω από τους δεινόσαυρους πριν 200 εκατ. χρόνια

Το απολίθωμα, μια γνάθος που διατηρήθηκε σε εξαιρετική κατάσταση, αναλύθηκε με σύγχρονες τεχνικές σάρωσης, αποκαλύπτοντας χαρακτηριστικά που το κατατάσσουν σε ένα άγνωστο έως τώρα είδος
LIFO NEWSROOM
Επαναφορά ακοής με μία ένεση: Επαναστατική γονιδιακή θεραπεία αποκαθιστά την ακοή σε παιδιά και ενήλικες

Τech & Science / Επαναφορά ακοής με μία ένεση: Επαναστατική γονιδιακή θεραπεία αποκαθιστά την ακοή σε παιδιά και ενήλικες

Εντυπωσιακά αποτελέσματα μέσα σε λίγες εβδομάδες από νέα θεραπεία που στοχεύει το γονίδιο OTOF – Παιδιά απέκτησαν ξανά την αίσθηση της ακοής, με μία επταετή να συνομιλεί κανονικά με τη μητέρα της τέσσερις μήνες μετά
LIFO NEWSROOM
Κοινό βακτήριο που βρίσκεται στο στομάχι μπορεί να προκαλέσει καρκίνο σε τουλάχιστον 12 εκατ. ανθρώπους

Τech & Science / Ελικοβακτηρίδιο: Κοινό βακτήριο που βρίσκεται στο στομάχι μπορεί να προκαλέσει καρκίνο σε τουλάχιστον 12 εκατ. ανθρώπους

Οι περισσότεροι μολύνονται με το βακτήριο όταν είναι παιδιά και μπορεί να το έχουν για χρόνια χωρίς να το ξέρουν, γιατί συνήθως δεν έχει συμπτώματα
LIFO NEWSROOM
Πώς να αναγνωρίσετε αν έχετε «έλλειμμα ντοπαμίνης» – και τι να κάνετε για να το επαναφέρετε σε ισορροπία

Τech & Science / Πώς να αναγνωρίσετε αν έχετε «έλλειμμα ντοπαμίνης» – και τι να κάνετε για να το επαναφέρετε σε ισορροπία

Σε έναν κόσμο γεμάτο υπερδιέγερση από μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπερεπεξεργασμένες τροφές και ψηφιακές απολαύσεις, ο εγκέφαλος κατακλύζεται από τεχνητές εξάρσεις ντοπαμίνης
LIFO NEWSROOM
«Απλά... ουάου»: Σπάνιο ηλεκτρικό φαινόμενο απαθανατίστηκε από αστροναύτη της NASA

Τech & Science / «Απλά. Ουάου»: Σπάνιο ηλεκτρικό φαινόμενο απαθανατίστηκε από αστροναύτη της NASA

Η εικόνα δείχνει ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο που είναι δύσκολο να εντοπιστεί από το έδαφος αλλά γίνεται πιο ορατό από το διάστημα, σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων από τη Γη
LIFO NEWSROOM
Η Apple ενώνει τις δυνάμεις της με τη SpaceX, εισάγοντας το Starlink στα iPhones

Τech & Science / Η Apple ενώνει τις δυνάμεις της με τη SpaceX, εισάγοντας το Starlink στα iPhones

O Έλον Μασκ ανέφερε ότι οι χρήστες μπορούν να αναμένουν υποστήριξη για εικόνες, μουσική και podcasts μέσω της τρέχουσας τεχνολογίας Starlink, με σχέδια για προσθήκη υποστήριξης βίντεο σε μελλοντικές ενημερώσεις
LIFO NEWSROOM
Σταματήστε να μετράτε πρόβατα... και άλλα ανούσια tips για να σας πάρει ο ύπνος

Τech & Science / Σταματήστε να μετράτε προβατάκια και ακόμα επτά πρακτικά tips για να σας πάρει ο ύπνος

Από την αλλαγή περιβάλλοντος μέχρι το να σταθείτε ξυπόλητοι στο κρύο πάτωμα του μπάνιου, ειδικοί μοιράζονται δοκιμασμένα κόλπα για να χαλαρώσετε και να ξαναβυθιστείτε στην αγκαλιά του Μορφέα
LIFO NEWSROOM