High Flying Bird στο Netflix: Η εξαιρετική ταινία του Σόντεμπεργκ με φόντο τα παρασκήνια του NBA

Η ταινία του Στίβεν Σόντεμπεργκ που προσγειώθηκε στο Netflix λίγες μέρες πριν από το All-Star Game ανάμεσα στις ομάδες του Giannis (Αντετουκόμπο) και του Lebron (Τζέιμς), έχει να κάνει με το σύμπαν του NBA –και ειδικότερα με ένα δυνάμει ιδανικό παράλληλο σύμπαν όπου οι παίκτες παίρνουν ξανά τον έλεγχο του παιχνιδιού από το εταιρικό σύστημα εκμετάλλευσης– αλλά σαφώς δεν ανήκει στο είδος της «αθλητικής» ταινίας και όσοι περιμένουν να δουν συναρπαστικές φάσεις στο παρκέ, μάλλον θα απογοητευτούν.

Αντιθέτως, θα επιβραβευτούν και με το παραπάνω όσοι περιμένουν ένα σύγχρονο, φιλόδοξο, συναρπαστικό δράμα ιδιοφυών διαλόγων και εξαιρετικών ερμηνειών από έναν από τους πιο δημιουργικούς και παραγωγικούς σκηνοθέτες των καιρών μας.

Η ταινία μοιάζει εντυπωσιακή στην όψη και γεμάτη σύγχρονους προβληματισμούς για σύγχρονα ζητήματα που υπερβαίνουν τον χώρο του επαγγελματικού μπάσκετ.

Κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας (την αποκαλούμε τηλεταινία ή όχι; Προβλήθηκε πάντως και σε κάποιες αίθουσες στην Αμερική, έτσι για το ξεκάρφωμα) είναι ο ελαφρώς κλονισμένος αλλά πάντα δαιμόνιος ατζέντης ανερχόμενων αστέρων του NBA, Ρέι Μπερκ, τον οποίο υποδύεται ο σπουδαίος ηθοποιός Αντρέ Χόλαντ, γνωστός κυρίως από τις εμπνευσμένες ερμηνείες του στις σειρές "The Knick" (επίσης του Σόντεμπεργκ) και "Castle Rock" και στην προπέρσινη «οσκαρική» ταινία "Moonlight".

Στον (βραβευμένο με Όσκαρ) σεναριογράφο του "Moonlight" Ταρέλ Άλβιν Μακ Κρέινι ανήκει και το σενάριο της ταινίας, η οποία επιχειρεί να διανοηθεί τι θα γινόταν αν κατά τη διάρκεια μιας γενικής απεργίας στον χώρο του επαγγελματικού μπάσκετ, οι παίκτες με κάποιο τρόπο ανακτούσαν από τα «κουστούμια» (που όπως λέει ο Ρέι το μόνο που θέλουν είναι να πουλάνε αθλητικά παπούτσια και να προκαλούν ραπ στίχους ως γκρίζα διαφήμιση) τον έλεγχο της καριέρας τους και χρησιμοποιούσαν γι' αυτό τον σκοπό τις δυνατότητες του ίντερνετ και ειδικά τα social media αλλά και πλατφόρμες όπως το Netflix.

Η συγκεκριμένη πλατφόρμα έχει χρησιμοποιήσει σε διάφορες παραγωγές της μια τέτοια επιδεικτική αυτο-αναφορικότητα ως κλείσιμο του ματιού στον θεατή, εδώ όμως ταιριάζει απόλυτα ως δραματική ειρωνεία.

«Επινόησαν ένα παιχνίδι πάνω από το παιχνίδι»: Ο Κάιλ ΜακΛάχλαν και η γνωστή από το the Wire, Σόνια Σον

Ο Σόντεμπεργκ γύρισε την ταινία χρησιμοποιώντας εξολοκλήρου σχεδόν τις δυνατότητες που παρέχει το iPhone διεισδύοντας στα γυάλινα εταιρικά περιβάλλοντα και τις σουίτες του Μανχάταν αλλά και στα κοινοτικά γυμναστήρια του Νότιου Μπρονξ όπου «βασιλεύει» ο παλαίμαχος κόουτς Σπένς, μέντορας του Ρέι, ο οποίος πετάει και την πιο εμβληματική ίσως ατάκα της ταινίας: «Επινόησαν ένα παιχνίδι πάνω από το παιχνίδι». Πήραν δηλαδή (οι «λευκοί» επιχειρηματικοί κύκλοι) το μπάσκετ από το φυσικό του πλαίσιο και το έκαναν κορυφαία μπίζνα.

Ας μην φανταστεί κανείς πάντως ότι λόγω της μεθόδου κινηματογράφησης (διευθυντής φωτογραφίας είναι ο ίδιος ο Σόντεμπεργκ με το συνηθισμένο ψευδώνυμο του Πίτερ Άντριους), πρόκειται για κάποιο φετιχιστικά ψηφιακό, τύπου «σινεμά βεριτέ» προϊόν – καμία σχέση.

Η ταινία μοιάζει εντυπωσιακή στην όψη και γεμάτη σύγχρονους προβληματισμούς για σύγχρονα ζητήματα που υπερβαίνουν τον χώρο του επαγγελματικού μπάσκετ. 

Το μόνο στοιχείο ατόφιου ρεαλισμού και προσέγγισης ντοκιμαντέρ, είναι κάποιες εμβόλιμες ατάκες (σε ασπρόμαυρο φόντο) από πραγματικούς σταρ του NBA όπως ο Ρέτζι Τζάκσον, ο Καρλ-Άντονι Ταόυνς και ο Ντόνοβαν Μίτσελ που προσφέρουν τη δική τους μαρτυρία για το σύγχρονο επαγγελματικό μπάσκετ, τονίζοντας μάλιστα σε κάποιο σημείο ότι στην εποχή των social media, ο παίκτης / σταρ δεν είναι ποτέ εκτός εργάσιμου ωραρίου και πρέπει να προσέχει διαρκώς τι κάνει και τι λέει σε δημόσιους χώρους.

Εκτός της συναρπαστικής διαδρομής που σου προσφέρει η ταινία κατά τη διάρκειά της, σου αφήνει και μπόλικη τροφή για σκέψη εκ των υστέρων, σε σχέση με τον επαγγελματικό αθλητισμό, τον καπιταλισμό, τις ταξικές διαφορές, τις ουτοπίες και τα οράματα που επιμένουν, τις στρατηγικές και τις τακτικές που απαιτούνται για να αλλάξουν τα πράγματα.

Σου αφήνει επίσης και μια συγκεκριμένη πρόταση για περεταίρω μελέτη: το κλασικό βιβλίο – εγχειρίδιο χειραφέτησης – μανιφέστο υπέρβασης του Χάρι Έντουαρντς (ο οποίος κάνει κι ένα πέρασμα στο φινάλε), με τίτλο "The Revolt of the Black Athlete" (Η εξέγερση του μαύρου αθλητή) που πέρσι συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από την κυκλοφορία του και στο οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η ιδέα της ανυψωμένης «μαύρης γροθιάς» του Τόμι Σμιθ και του Τζον Κάρλος στο βάθρο των Ολυμπιακών αγώνων του 1968.

High Flying Bird trailer