Μια βαθιά σύνδεση μεταξύ της τροφής και της ένδυσης κερδίζει σταθερά έδαφος τα τελευταία χρόνια. Τέχνες ευζωίας και αυτοέκφρασης και τα δύο, παλιοί γνώριμοι στα πεδία της τέχνης, που, ωστόσο, ποτέ δεν εναγκαλίστηκαν τόσο σφιχτά όσο τα χρόνια που ακολούθησαν την πανδημία. Ο κόσμος της πολυτέλειας «πεινά» για την εικονογραφία των τροφών, αναδεικνύοντας την ντομάτα, το ψωμί έως και τα τουρσιά σε σύμβολα πολυτέλειας και ενός ολιστικού τρόπου ζωής που συνδέει τις διατροφικές μας συνήθειες με τον τρόπο που καταναλώνουμε ρούχα, καλλυντικά, ακόμα και τα είδη για το σπίτι.
Όπου κι αν κοιτάξουμε υπάρχουν παραδείγματα επώνυμων αξεσουάρ που έχουν τη μορφή τροφίμων και φαγώσιμα που πρωταγωνιστούν σε βιτρίνες, επίσημα δείπνα και φωτογραφικές καμπάνιες, και καταναλώνονται με βουλιμία, προσδίδοντας κύρος σε όποιον τα επιλέγει. Πλάι στις viral συναντήσεις high fashion με φαγητά, πληθαίνουν και οι τάσεις που σχετίζονται με τη διατροφή, ιδιαίτερα ανάμεσα σε άτομα της Gen Z που φαίνεται να υιοθετούν μια αισθητική στάση απέναντι στην κατανάλωση, επιλέγοντας εμπειρίες –και όχι απλώς μεμονωμένα προϊόντα– που ξεκλειδώνουν βαθύτερες επιθυμίες ή, απλώς, «ανακουφίζουν».
Οι σπατάλες σε αγορές ρούχων ανήκουν ξεκάθαρα στην προηγούμενη δεκαετία. Σήμερα ένα smoothie «φουσκωμένο» με κολλαγόνο, υαλουρονικό και κόκκινο ιρλανδικό βρύο αγοράζεται σαν μικρό τρόπαιο μιας high street ζωής, με τον ίδιο τρόπο που κάποιος ενδίδει σ’ ένα ζευγάρι γυαλιά Saint Laurent, αφού δεν μπορεί να αποκτήσει ένα δερμάτινο μπουφάν του οίκου.
Στην ανακούφιση που αποζητούμε στο φαγητό αποδίδεται η απενοχοποίηση των σνακ μέσα στη μέρα, το τσιμπολόγημα αντί ενός αυστηρού προγράμματος γευμάτων και τα «girl dinners», χαλαρά βραδινά γεύματα ελάχιστης προετοιμασίας και μέχρι πρότινος αμαρτωλά, που περιλαμβάνουν τρόφιμα όπως πίτσα, ένα πιάτο με αλλαντικά, pasta, τσιπς ή ποπ κορν, και όσο κι αν φαντάζουν παράταιρα στην εποχή του Ozempic, γίνονται αποδεκτά ως μικρές απολαύσεις.
Dolce Vita και παλιμπαιδισμός
Στην ίδια κατηγορία, του comfort, μπαίνουν και οι τροφές με διάθεση παλιμπαιδισμού: χαρούμενα χρώματα, ασυνήθιστα σχήματα και fusion πειραματισμοί ή χαριτωμένες διακοσμήσεις σε φαγητά και ποτά με σκοπό μια οπτική και γευστική απόλαυση τυλιγμένη σε νοσταλγία που ίσως καταφέρει να αντισταθμίσει το άγχος από τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνουμε όλοι μας. «Δεν τους ενδιαφέρει μόνο πώς φαίνεται κάτι αλλά και τι αίσθηση σου αφήνει ή τι γεύση έχει», παρατηρεί η Sydney Stanback, επικεφαλής στο τμήμα Διεθνών Τάσεων του Pinterest, συμπληρώνοντας πως οι έφηβοι και άτομα κάτω των 30 ψάχνουν θεματικές κατηγορίες στο διαδίκτυο, όπως «ήσυχη πολυτέλεια» ή «brat* διακοπές», που καλύπτουν πολλές πτυχές του lifestyle.
Στο Pinterest, οι αναζητήσεις με τον όρο «surrealist tablescapes» αυξήθηκαν κατά 55% μέσα στο 2024, όπως και αυτές για την «αισθητική Σαλβαντόρ Νταλί» ή για συνθέσεις λουλουδιών που μοιάζουν με παιδικά κέικ γενεθλίων. Πέρσι, είχε επικρατήσει η τάση του «tomato girl summer», μια εκδοχή της ντόλτσε βίτα που περιέγραφε τις εμπειρίες ενός καλοκαιριού στη Μεσόγειο, από το φαγητό που θα απολάμβανε κάποιος εκεί ως τα ρούχα που θα φορούσε ή το άρωμα που θα συνόδευε τις αναμνήσεις του. Δυνατές τάσεις θεωρούνται τα «chaos cakes» και τα «surreal soirées», όπου τούρτες και τραπέζια με παραφορτωμένη και σαχλή διακόσμηση εκφράζουν έναν νέο τύπο νοσταλγίας που επαναφέρει τις πίκλες, τα ζαχαρωτά και τα κερασάκια στα ποτά.
Χυμοί και function food αντί για shopping therapy
Η αληθινή κοινωνική υπεροχή στις μέρες μας δεν είναι η ακριβότερη τσάντα της σεζόν όσο μια βιολογική ηλικία μικρότερη από αυτήν που δείχνει η ταυτότητά μας. Κι αν αυτό μπορείς να το προσεγγίσεις μέσω των τροφών, χαϊδεύοντας συνάμα τις αισθήσεις και το συναίσθημά σου, ακόμα καλύτερα.
Στο Λος Άντζελες, το παντοπωλείο Erewhon, από μόνο του ένα luxury brand και σίγουρα ένα από τα ακριβότερα markets στις Ηνωμένες Πολιτείες, πουλάει στα 20 δολάρια ένα smoothie με το όνομα της Hailey Bieber από γάλα αμυγδάλου και φράουλες (που δίνει την υπόσχεση της απόκτησης της «φραουλένιας» της επιδερμίδας) ή «υπερ-οξυγονωμένο» νερό για 26 δολάρια το μπουκάλι, ή ακόμα και μία φράουλα (ναι, μόνο 1) από την Ιαπωνία έναντι 19 δολαρίων! Πελάτες του δεν είναι μόνο μια χούφτα ζάπλουτοι διάσημοι, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά και μαμάδες του Μπέβερλι Χιλς και wannabe ηθοποιοί που συχνάζουν εκεί για δικτύωση. Οι σπατάλες σε αγορές ρούχων ανήκουν ξεκάθαρα στην προηγούμενη δεκαετία, όμως ένα smoothie «φουσκωμένο» με κολλαγόνο, υαλουρονικό και κόκκινο ιρλανδικό βρύο αγοράζεται σαν μικρό τρόπαιο μιας high street ζωής, με τον ίδιο τρόπο που κάποιος ενδίδει σ’ ένα ζευγάρι γυαλιά Saint Laurent, αφού δεν μπορεί να αποκτήσει ένα δερμάτινο μπουφάν του οίκου.
Οι celebrities έχουν βάλει κι αυτοί το χεράκι τους στο hype. Ενώ η Gen Z πειραματίζεται με πικάντικα ασιατικά υλικά που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κίμτσι (λάχανο τουρσί) ή το κοτσουτζάν (πάστα καυτερής πιπεριάς), με την πεποίθηση ότι αυτά ενεργούν ως φυσικά αντιοξειδωτικά, η Bella Hadid «σερβίρει» το αναψυκτικό της Kin Euphorics με άρωμα πίκλας, την ίδια στιγμή που η Dua Lipa, σε ένα από τα πιο δημοφιλή της ως τώρα βίντεο στο TikTok, «φορτώνει» την Coke διαίτης της με χυμό από πίκλες και πιπεριές jalapenos.
@much Dua Lipa shares new drink recipe combining Diet Coke, pickle juice and jalapeño sauce 👀 [via dualipaofficial/TT]
♬ original sound - MuchMusic
Οι «λειτουργικές τροφές», ενισχυμένες με συστατικά από την αιχμή της επιστήμης που στοχεύουν σε συγκεκριμένα θέματα υγείας, είναι η σοβαρή όψη αυτής της νέας πραγματικότητας.
Όλο και περισσότερες μάρκες τροφίμων και soft drinks ενισχύουν τα προϊόντα τους με προβιοτικά για την υγεία του εντέρου, πρωτεΐνες για τη στήριξη του μεταβολισμού ή nootropics, «έξυπνα» φαρμακευτικά στοιχεία για την καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου. Στην ίδια λογική εντάσσεται και η επικράτηση των μη αλκοολούχων ποτών, με την παράλληλη ανάδειξη των «λειτουργικών» νερών που εμπλουτίζονται με βιταμίνες, μέταλλα και προσαρμογόνα βότανα (adaptogens) και μετατρέπουν την ενυδάτωση από κάτι αναγκαίο σε μια σέξι επιδίωξη.
Την ίδια στιγμή, τα hotspots της γεύσης, στην Αθήνα αλλά και παντού, έχουν μετατραπεί σε ρινγκ κοινωνικής αναμέτρησης, με την εξασφάλιση ενός τραπεζιού να «μετράει» όσο και ένα limited edition αξεσουάρ. Εστιατόρια με κρατήσεις τουλάχιστον τριών μηνών και φούρνοι με αίγλη fashion brand –το L’ Appartement 4F στη Νέα Υόρκη, το Κora στην Αθήνα ή το Red Jane Project στα Χανιά–, όπου οι πελάτες ξεροσταλιάζουν για καρβέλια αργής ωρίμανσης και signature pastries, πουλάνε τη γοητεία της αποκλειστικότητας με το κοινόχρηστο αγαθό της τροφής.
To food porn της μόδας
Ο κόσμος του luxury βρίσκεται από καιρό στο ίδιο μήκος κύματος, επιλέγοντας θεματικές σχετικές με το φαγητό για events, διαφημιστικές καμπάνιες, σχεδιασμό αντικειμένων, ακόμα και επιδείξεις. Σε πολλές από τις παραπάνω περιπτώσεις η επιλογή έχει και πρακτικά κίνητρα, αφού ένας διάκοσμος με τροφές προσφέρεται ως πολύ φθηνότερη –και ουδέτερη– εναλλακτική από τα λουλούδια ή άλλα props για τις φωτογραφίσεις γνωστών οίκων.
Στα εγκαίνια του κοσμηματοπωλείου Yannis Sergakis στην Πανεπιστημίου τον περασμένο Δεκέμβριο, τον διάκοσμο στον μπουφέ επιμελήθηκε η veg chef και συνιδρύτρια των Greece is For Lovers, Χριστίνα Κοτσιλέλου, με συνθέσεις από μπαγκέτες ψωμιού, λεμόνια και centerpieces από βούτυρο, εισάγοντας και στην Ελλάδα το παράδειγμα των mega-fashion brands που συνεργάζονται με σεφ και ζαχαροπλάστες-καλλιτέχνες, όπως η Laila Gohar ή ο Bastien Blanc-Tailleur, οι οποίοι δημιουργούν couture εμπειρίες πολλαπλών αισθήσεων με εδώδιμες πρώτες ύλες. Ο Γάλλος ζαχαροπλάστης Bastien Blanc-Tailleur, μάλιστα, δημιούργησε μια τούρτα από φραμπουάζ για το φαντασμαγορικό δείπνο γενεθλίων του PR-guru Lucien Pagès.
Ο γαλλικός οίκος Jacquemus έδειξε πρώτος τον δρόμο, σφραγίζοντας την αισθητική του ταυτότητα με λεμόνια, καρβέλια ψωμιού, γάλα αμυγδάλου, κεράσια, ακόμα και πλάκες από βούτυρο με το λογότυπό του! Το branded βούτυρό του έγινε φαγώσιμη πρόσκληση για ένα pop-up στις Galleries Lafayette το 2023, με το θέμα να συνεχίζεται στο πολυκατάστημα, όπου στήθηκε μια τοστιέρα-γλυπτό, με το φρυγανισμένο ψωμί να γράφει Jacquemus. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, στο ίδιο πολυκατάστημα, είχε συνεργαστεί με τη Laila Gohar, στριμώχνοντας (με γερανό!) μέσα στις σικ αίθουσες ένα λουκάνικο από την Μπολόνια που ζύγιζε 1,5 τόνο. Κι αυτό ήταν μόνο μία από τις 20 εγκαταστάσεις τροφών, μαζί με γλυπτά από βούτυρο, πύργους από γαρίδες και μια γιγάντια τάρτα φραμπουάζ. Μέχρι σήμερα, στην πάλλευκη παρισινή μπουτίκ του στη λεωφόρο Montaigne ο δαιμόνιος –και σταθερά viral– Simon Porte σερβίρει μπισκότα Petit Beurre ή ποπκόρν με σταμπαρισμένο το όνομά του.
Όσο για τη Laila Gohar, ιέρεια του καλλιτεχνικού food styling ή «Bjõrg του φαγητού», όπως την αποκάλεσε το «New Yorker», κάθε της νέα συνεργασία ξεπερνάει σε φαντασία την προηγούμενη. Πιο πρόσφατες, δυο κατακόκκινα χριστουγεννιάτικα κέικ σε σχήμα μήλου για το Sotheby’s, ένας τοίχος από κύβους ζάχαρης για τα αυστριακά κρύσταλλα Lobmeyr, ένα design lunch για τον φίλο της Michael Anastassiades στο Μιλάνο με ανοιξιάτικα λαχανικά, αντζούγιες και πολέντα και ένας κήπος από υπερμεγέθη κέικ πάνω σε θάμνους-γλυπτά που δημιούργησε για τα 10 χρόνια του περιοδικού Cabana.
Στα δημιουργικά σερβιρίσματα διακρίνεται και η Loewe του (μέχρι πρότινος καλλιτεχνικού της διευθυντή) Jonathan Anderson, που στο μιξάρισμα διαφορετικών καλλιτεχνικών κόσμων στο οποίο μας έχει συνηθίσει ενσωματώνει το φαγητό σε πολλά της προϊόντα, από διακοσμητικά charms και κεριά έως τσάντες και ευφάνταστα τραπέζια, στρωμένα για τους φίλους της. Σταθερή εμμονή του οίκου, η ντομάτα. Η αρχή έγινε πέρσι το καλοκαίρι με αφορμή μια ανάρτηση στο (άλλοτε) Twitter μιας ζουμερής ντομάτας. «Τόσο Loewe», σημείωνε ο χρήστης. Πριν περάσουν λίγες μέρες, ο Anderson απάντησε με το βίντεο μιας «φρεσκοκομμένης» τσάντας, την οποία εμπνεύστηκε από την ίδια ντομάτα. «Loewe meme to reality», έγραψε.
Στην αποχαιρετιστήρια συλλογή του για τον οίκο που στήθηκε σαν έκθεση τέχνης στους χώρους ενός ιστορικού κτιρίου, η ντομάτα εμφανίστηκε στη μορφή τεράστιων γλυπτών της Anthea Hamilton, ενώ στα καλοκαιρινά αξεσουάρ που μόλις λάνσαρε η Loewe σε συνεργασία με την ισπανική μάρκα Paula's Ibiza επανήλθε ως τσαντάκι, στολισμένο με μια αποσπώμενη πασχαλίτσα.
Η εικονογραφία των τροφών έχει επηρεάσει και τη χρωματική παλέτα της μόδας και της ομορφιάς. Στις επιδείξεις για το καλοκαίρι του 2025, ένα βαθύ κόκκινο απλώθηκε σε ρούχα και αξεσουάρ της Louis Vuitton, της Bottega Veneta και της Miu Miu (με την τάση να προεκτείνεται και στις χειμερινές κολεξιόν), την ίδια στιγμή που άλλοι οίκοι εξισορροπούσαν την εκρηκτική ένταση του κόκκινου με τόνους της σοκολάτας και του βουτυρένιου κίτρινου.
Όσο για τα καλλυντικά, αποχρώσεις του βατόμουρου, του κερασιού και των πράσινων λαχανικών «ξεφύτρωσαν» σε ανοιξιάτικα λιπ γκλος, βερνίκια νυχιών, ακόμα και σε μπουκάλια αρωμάτων. Όπως και στην περίπτωση των smoothies, όταν το budget μας δεν αντέχει μια επώνυμη τσάντα, ένα κραγιόν μπορεί να κάνει την ψυχολογική διαφορά.
