Δεν ξέρω αν πρόκειται για υπερβολή ή για εκλεπτυσμένο γούστο, αλλά το πιο ακριβό διακοσμητικό μαξιλάρι δημιουργήθηκε το 2015 από τον Alexander Zijlstra και στοίχιζε 500.000 ευρώ. Ήταν από σατέν, διακοσμημένο με διαμάντια. Όπως κάποιοι αρέσκονται να κυνηγούν μπεκάτσες και φασιανούς, κάποιοι άλλοι κυνηγούν τα πιο ωραία και ξεχωριστά μαξιλάρια της αγοράς με πάθος και μεράκι∙ τους βλέπεις να μιλάνε για τα μαξιλάρια τους με λαχτάρα στη φωνή και μια κρυφή έξαψη για το επόμενο.
Βρέθηκα σε μια τέτοια συζήτηση για cushion μαξιλάρια στο Λονδίνο και πέρα απ’ τα Liberty, που τα γνώριζα, κρατούσα σημειώσεις για όλα τα υπόλοιπα. Θαύμασα την επιμονή των συνομιλητών στη λεπτομέρεια και το γεγονός ότι μιλούσαν επί ώρα για υφές και μοτίβα με ξεκούραστη φωνή, σαν να ήταν ένα άλλο είδος meditation. Εκεί άκουσα για πρώτη φορά τη Δανή designer Christina Lundsteen που σχεδιάζει διακοσμητικά μαξιλάρια με καταπληκτικούς συνδυασμούς χρωμάτων και μοτίβων. Εκεί άκουσα και για τα μαξιλάρια Yastik του Τούρκου σχεδιαστή μόδας και διακοσμητή Rifat Ozbek με την έθνικ αισθητική πάνω σε ακριβά βελούδα.
«Ας πούμε ότι τα διακοσμητικά μαξιλάρια είναι όπως τα σκουλαρίκια στο ντύσιμο μιας γυναίκας – μάλλον είναι πολύ απαραίτητα».
Μήνες αργότερα μού έκαναν δώρο στα γενέθλιά μου ένα μαξιλάρι Christian Lacroix, το περίφημο «Graphe Magenta», ένα όνειρο με αισθητική ’70s που μέσα στις 45 επί 45 διαστάσεις του χώρεσε όλη την τελειότητα της άριστης τεχνικής και είδα αμέσως τον κάπως κουρασμένο καναπέ μου να ζωντανεύει. Τότε μόνο κατανόησα τη συζήτηση των εθισμένων στα μαξιλάρια γυναικών και ήταν σαν να ξύπνησε μέσα μου η λαχτάρα για εξαιρετικά μαξιλαράκια.
Τα πρώτα μαξιλάρια στην ιστορία έκαναν την εμφάνισή τους στη Μεσοποταμία το 7000 π.Χ. Ήταν σκληρά και συμβόλιζαν το κοινωνικό status. Στην Αίγυπτο τα χρησιμοποιούσαν και σε ταφικά έθιμα, δηλαδή αν ήσουν επιφανής σε έκαναν μούμια και το κεφάλι σου το ακουμπούσαν σε ένα μαξιλαράκι. Στην αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη γέμιζαν τα ανάκλιντρα με μαλακά υλικά, όπως άχυρο και φτερά. Στο Βυζάντιο και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τα μαξιλάρια καναπέ έγιναν κεντρικό στοιχείο της φιλοξενίας, με πολυτελή καλύμματα από μετάξι και βελούδο. Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τα μαξιλαράκια καναπέ τα χρησιμοποιούσαν συχνά για να κρύβουν σημειώματα ή μικρά αντικείμενα. Υπάρχουν μουσειακά κομμάτια με διπλές θήκες, που λειτουργούσαν ως κρυψώνες. Στην Κίνα από τον 10ο ως τον 13ο αιώνα τα μαξιλάρια τα έφτιαχναν από πορσελάνη. Τα χρησιμοποιούσαν στον ύπνο επειδή πίστευαν ότι το κρύο υλικό έφερνε «καθαρό μυαλό» και έδιωχνε τα κακά όνειρα. Σήμερα αυτά τα μαξιλάρια βγαίνουν σε δημοπρασίες και κοστίζουν μια περιουσία.
Στην Αναγέννηση οι νεαρές νύφες έπαιρναν τα πρώτα τους κοσμήματα επάνω σε βελούδινα μαξιλάρια. Στην Αγγλία του 17ου αιώνα κυκλοφορούσε η φήμη ότι ορισμένα κεντημένα μαξιλάρια, ειδικά στη βασιλική αυλή, ήταν ραμμένα με δηλητηριώδη βότανα. Λέγεται μάλιστα ότι κάποιοι δηλητηριάστηκαν στον ύπνο τους. Στις Βερσαλλίες του 18ου αιώνα η Μαρία Αντουανέτα φημιζόταν για τα υπερβολικά διακοσμημένα μπουντουάρ της, που ήταν γεμάτα μεταξωτά και βελούδινα μαξιλάρια, κεντημένα με χρυσό και μετάξι από τη Λυών. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι τα μαξιλάρια της δεν ήταν μόνο διακοσμητικά αλλά χρησιμοποιούνταν και για πιο ιδιωτικές, ερωτικές στιγμές, γι’ αυτό σε κάποιες επιστολές τής εποχής αποκαλούνται «μαξιλάρια των απολαύσεων». Στην τέχνη και τη σάτιρα της εποχής οι καρικατουρίστες συχνά ζωγράφιζαν τη βασίλισσα καθισμένη ή ξαπλωμένη πάνω σε μεγάλες στοίβες από μαξιλάρια που συμβόλιζαν τη μαλθακότητα, τη φιληδονία και την υπερβολή.
Υπάρχει και το περιβόητο μαξιλάρι του Νταλί. Λένε ότι ο ζωγράφος είχε εμμονή με το μικρό διακοσμητικό μαξιλάρι του, ότι ταξίδευε πάντα μαζί του και το θεωρούσε «φύλακα των ονείρων του». Έλεγε ότι χωρίς αυτό δεν μπορούσε να εμπνευστεί για τους πίνακές του. Ωστόσο κανείς δεν ξέρει τι απέγινε.
Τα καλύτερα της αγοράς
Ο Ευάγγελος Μιχέλης, interior designer και «μαξιλαρολάγνος», δίνει τη λίστα με το βαρύ πυροβολικό των διακοσμητικών μαξιλαριών και προτείνει το αγαπημένο του από κάθε σειρά.
«Ας πούμε ότι τα διακοσμητικά μαξιλάρια είναι όπως τα σκουλαρίκια στο ντύσιμο μιας γυναίκας», λέει αφοπλιστικά. «Μάλλον είναι πολύ απαραίτητα».
Hermès Maison: λένε ότι το κατάστημα Hermes Maison στο Ginza του Τόκιο δεν είναι κατάστημα αλλά εμπειρία, γιατί βλέπεις να φτιάχνονται τα μαξιλάρια μπροστά σου. Στον οίκο δίνουν μεγάλη έμφαση στη χειροτεχνία και στη λεπτομέρεια. Ξεχωρίζω το μαξιλάρι «Fantasie d’ Etriers» και όσα είναι από κασμίρι και μετάξι, αλλά και τα μάλλινα και τα ζακάρ του οίκου.
Fendi Casa: Οτιδήποτε από βελούδο, γούνα, λιγότερο αυτά με το λογότυπο «FF».
Missoni Home: Προτιμήστε τα πολύχρωμα ζιγκ-ζαγκ μοτίβα, γνωστά και ως «chevron».
Roberto Cavalli Home: Για τα animal prints και τα exotic μαξιλάρια.
Etro Home: Πολυτελή υλικά με χαρακτηριστικά μοτίβα, όπως paisley, καθώς και κεντημένα λογότυπα.
Fortuny: Η εταιρεία έχει έδρα τη Βενετία και διατηρεί την παράδοση από το 1920. Χειροποίητα υφάσματα με μοναδικά prints εμπνευσμένα από την ιστορία της τέχνης και την αρχιτεκτονική της Βενετίας. Αγαπώ το «Fortuny Delphi Emerald & Favo rubino».
Loro Piana Interiors (Ιταλία): Κασμίρι, μετάξι, πολυτελή υφάσματα. Προτιμώ το Divan Statement pillow και το σχέδιο Lumbar.
Dedar Milano: Avant-garde υφάσματα, συνεργασίες με αρχιτέκτονες. Ιδρύθηκε το 1976. Ξεχωρίζω το «Jamu - Jungle - Pantera».
Svenskt Tenn: Σουηδική εταιρεία που ξεκίνησε το 1924 από την Estrid Ericson και τον Josef Frank, στα μοτίβα των οποίων στηρίζεται όλη η φιλοσοφία αυτού του πολύ exclusive οίκου. «Svenskt Tenn» στα σουηδικά σημαίνει «σουηδικό σκάλισμα». Βασίζονται στην παραδοσιακή δεξιοτεχνία και στην ποιότητα των υλικών, ενώ χρησιμοποιούν συχνά μοτίβα από τη φύση. Προτείνω το «Vegetable Tree» γιατί μ’ αρέσουν πολύ και οι τουλίπες.
Pierre Frey: Γαλλικός οίκος από το 1935. Υφάσματα που μοιάζουν με έργα τέχνης. Αγαπώ το «Palla-Figue», ένα δυναμικό μαξιλάρι που εύκολα βρίσκει θέση σε mix and match διακόσμηση.
Libeco Home: Φτιάχνονται στο Βέλγιο και είναι από βελγικό premium λινό. Προτείνω το «Jasper Ginger Linen».
The Rug Company: Ξεκίνησε το 1997 από το ζευγάρι Christopher και Sharp. Έχουν έδρα στο Λονδίνο, αλλά η παραγωγή γίνεται χειροποίητα στο Νεπάλ. Εξαιρετικές οι limited συλλογές με McQueen, Westwood μαξιλάρια.
Yves Delorme: λειτουργεί από το 1845. Πρόκειται για οικογενειακή επιχείρηση με τρομερή ποιότητα. Προτιμώ τις ζακάρ υφές και το πολυτελές βελούδο. Προτείνω το «Boromée» σε χρώμα grenache.
Desigers Guild: η εταιρεία έχει έδρα το Λονδίνο και ιδρύθηκε το 1970 από την Τricia Guild με στόχο να φέρνει τολμηρά χρώματα και μοτίβα μέσα στο σπίτι. Έχει συνεργαστεί με πολυτελή brands αλλά και με βασιλικούς χώρους όπως το παλάτι του Μπακιγχάμ. Την αγαπώ για τα floral μοτίβα της που εμπνέεται από εξπρεσιονιστικούς πίνακες αλλά και για τα βικτωριανά και μπαρόκ στοιχεία της. Λατρεύω το: Manchu Fuchsia Cushion.
Τέλος, αγαπώ τη γαλλική εταιρεία Elitis που έχει πάρει το όνομά της από τον Οδυσσέα Ελύτη και ανήκει στον Patrice Marraud des Grottes. Έχεις δεκάδες επιλογές και την ελευθερία να ταιριάξεις την ταπετσαρία με το μαξιλάρι ή και την πολυθρόνα και να «παίξεις» τέρμα δημιουργικά.
