Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter
3
Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter

Το βιβλίο του Leonard Shlain με τίτλο "Leonardo's Brain: Understanding Da Vinci's Creative Genius"  είναι μια απόπειρα κατανόησης της δημιουργικής ιδιοφυίας του Ντα Βίντσι. Ένας άντρας χωρίς συμβατική μόρφωση, αριστερόχειρας, σχεδόν αμφίχειρας, χορτοφάγος, ειρηνιστής, γκέι, ο οποίος, σύμφωνα με τον συγγραφέα, είχε πρόσβαση σε μια κατάσταση συνείδησης «διαφορετική από σχεδόν όλους τους άλλους ανθρώπους».

Ο Ντα Βίντσι δεν κατάφερε να αποκτήσει μόρφωση μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια και ήταν αυτοδίδακτος. Αυτό όμως είχε το θετικό αποτέλεσμα γι' αυτόν να ζήσει ως αριστερόχειρας σε όλη του τη ζωή, κάτι που δεν θα είχε συμβεί μέσα σε σχολικό περιβάλλον.

O Shlain υποστηρίζει ότι ο Λεονάρντο, ο οποίος δημιούργησε ανατομικά σχέδια του ανθρώπινου σώματος πολύ πριν αναπτυχθεί η ιατρική ανατομία, έκανε παρατηρήσεις για την πτήση των πτηνών με μεγαλύτερη ακρίβεια από οποιονδήποτε επιστήμονα πριν από αυτόν, κατέκτησε τα μυστικά της μηχανικής, της αρχιτεκτονικής, των μαθηματικών, της βοτανικής, της χαρτογραφίας, προανήγγειλε τον νόμο του Νεύτωνα και τον νόμο Bernoulli, είναι ο άνθρωπος που αξίζει τον χαρακτηρισμό «ιδιοφυία» περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο της τέχνης.

Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter

Χρησιμοποιώντας μια πληθώρα διαθέσιμων πληροφοριών από τα σημειωματάρια του Λεονάρντο, διάφορα βιογραφικά στοιχεία ο Shlain έφτιαξε μια δική του θεωρία που αποκαλεί «μεταθανάτια σάρωση εγκεφάλου», επιδιώκοντας να εξηγήσει την απαράμιλλη δημιουργικότητα του Ντα Βίντσι. Για παράδειγμα, ο Λεονάρντο ήταν χορτοφάγος σε έναν σαρκοφάγο κόσμο που η τροφή ήταν λίγη και το κυνήγι ήταν αριστοκρατικό. Η εξήγηση του Ντα Βίντσι για την απροθυμία του να καταναλώσει κρέας ήταν ότι δεν ήθελε να συμβάλλει στην ταλαιπωρία ή στον θάνατο οποιοδήποτε ζώου. Αυτή ήταν η στάση που κράτησε σε όλη του τη ζωή.

Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter

Μια άλλη παρατήρηση του Shlain είναι ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποκτά τον μέγιστο αριθμό νευρώνων σε ηλικία οχτώ μηνών και η δραματική δραστηριότητα του ξεδιπλώνεται μέσα στην επόμενη δεκαετία, οπότε αυτά τα χρόνια της ζωής μας είναι καθοριστικά για την διαμόρφωση της γνωστικής μας ανάπτυξης και απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Τα παιδικά χρόνια του Λεονάρντο ήταν τόσο ασυνήθιστα και ταραχώδη που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την ανάπτυξη του εγκεφάλου του. Υπήρξε το παράνομο παιδί ενός πλούσιου playboy με μια χωριατοπούλα από την επαρχία της Τσοπάνης. Μεγάλωσε χωρίς πατέρα – ο οποίος αρνήθηκε να παντρευτεί τη μητέρα του Λεονάρντο, επειδή δεν ήθελε να θέσει σε κίνδυνο την κοινωνική του θέση ως φιλόδοξος συμβολαιογράφος. Ο πατέρας του αργότερα κανόνισε ώστε η μητέρα του να παντρευτεί έναν άλλον άντρα και ο ίδιος παντρεύτηκε ένα κορίτσι 16 χρονών. Πήρε τον Λεονάρντο από τη φροντίδα της μητέρας του και ο Λεονάρντο έζησε στο σπίτι του πατέρα του ως γιος β' κατηγορίας.

Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter

Ο Λεονάρντο ήταν το μόνο άτομο στην καταγεγραμμένη ιστορία που ήταν σε θέση να γράφει ανάποδα, καθρεφτισμένα, κάτι που δίνει σημαντικές ενδείξεις για την καλωδίωση του εγκεφάλου του. Ο Λεονάρντο δεν έγραφε από τα αριστερά προς τα δεξιά, όπως συνηθίζεται σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, αλλά από δεξιά προς τα αριστερά, και ήταν αριστερόχειρας. Μερικές φορές μάλιστα άλλαζε φορά μέσα σε μια πρόταση, γράφοντας ορισμένες λέξεις προς μια κατεύθυνση, αλλάζοντας την επόμενη προς την άλλη κατεύθυνση. Η προσεκτική εξέταση των δύο τρόπων γραφής δείχνει ότι είναι ολόιδιες μεταξύ τους.

Αυτές οι ιδιορρυθμίες δείχνουν ότι τα δυο του ημισφαίρια ήταν με έναν εξαιρετικό τρόπο στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Παραδοσιακά ένα από τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου κυριαρχεί πάνω στο άλλο, κάτι που δεν φαίνεται να ισχύει στην περίπτωση του Ντα Βίντσι. Με βάση τις παρατηρήσεις που έχουν γίνει για ανθρώπους που είναι σε θέση να γράφουν αντικατοπτρισμένα, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Ντα Βίντσι διέθετε μεγάλο μεσολόβιο που έκανε δυνατή την πολύ καλή επικοινωνία μεταξύ των δύο ημισφαίριων.

Μέσα στο μυαλό του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Facebook Twitter

Ο Ντα Βίντσι δεν κατάφερε να αποκτήσει μόρφωση μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια και ήταν αυτοδίδακτος. Αυτό όμως είχε το θετικό αποτέλεσμα γι' αυτόν να ζήσει ως αριστερόχειρας σε όλη του τη ζωή, κάτι που δεν θα είχε συμβεί μέσα σε σχολικό περιβάλλον.

Τέλος, ο Shlain αναφέρει την έρευνα της Sandra Witelson, η οποία αναφέρει ότι η εμπρόσθια σύμφυση, το μεγαλύτερο και πιο διακριτό τμήμα του μεσολοβίου, μπορεί να είναι μέχρι 30% μεγαλύτερο σε γυναίκες σε σχέση με τους άντρες, και άλλες μελέτες αναφέρουν ότι μπορεί να είναι μέχρι 15% μεγαλύτερο σε ομοφυλόφιλους άντρες σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους. Αυτές οι δύο υποθέσεις μαζί με τα πολύ καλά συνδεδεμένα ημισφαίρια του εγκεφάλου του Ντα Βίντσι δίνουν στοιχεία για το εξαιρετικό του μυαλό που ήταν ικανό για πρωτότυπη κριτική και δημιουργική σκέψη.

3

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

σχόλια

3 σχόλια
"Ο Ντα Βίντσι δεν κατάφερε να αποκτήσει μόρφωση μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια και ήταν αυτοδίδακτος. Αυτό όμως είχε το θετικό αποτέλεσμα γι' αυτόν να ζήσει ως αριστερόχειρας σε όλη του τη ζωή, κάτι που δεν θα είχε συμβεί μέσα σε σχολικό περιβάλλον."Αυτό φαινομενικα ειναι ευκολο να επιτευχθει στη σημερινη εποχη με το διαδικτυο και τη πληροφορια που αυτο περιεχει αλλα δεν ξερω κατα ποσο ειναι εφικτο.