Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας;

Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Εικόνα από τα "Αγριμικά"
1

Στις 9 Μαΐου ξεκινά η 56η Μπιενάλε της Βενετίας. Η ελληνική συμμετοχή γίνεται με το έργο της Μαρίας Παπαδημητρίου «Why Look At Animals? / Αγριμικά», με επιμελητές τον Αλέξιο Παπαζαχαρία και την Gabi Scardi.

Μόλις πριν από λίγες ημέρες, στο Υπουργείο Πολιτισμού, υπεγράφη η απόφαση της Ελληνικής συμμετοχής και ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας, ο νεώτερος μέχρι σήμερα Έλληνας επιμελητής μας παραχώρησε μια συνέντευξη για την εθνική εκπροσώπηση μας στην κορυφαία αυτή συνάντηση καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο. Στην ομάδα συνεργάζονται οι Βασιλική-Μαρία Πλαβού,  Γιώργος Τζιρτζιλάκης,  Στέφανος Ζήρας,  Ελισάβετ Αντάπαση,  Ελισάβετ Στάμου,  Μενέλαος Καραμαγγιώλης,  Θάλεια Ιστικοπούλου. 

Πιστεύω ότι η σύγχρονη τέχνη είναι το μοναδικό πράγμα που έχουμε στην Ελλάδα σήμερα. Μπορείς να δεις καθημερινά άπειρο κόσμο, πολλούς καλλιτέχνες, περισσότερους καλλιτέχνες από όσους νομίζεις, οι οποίοι κάνουν μία σπουδαία δουλειά, ένα σπουδαίο έργο.

«Η ελληνική πρόταση είναι μια μεγάλη εγκατάσταση ιδιαιτέρως πολυδιάστατη, μιας πολύ ιδιαίτερης πολιτικής χροιάς και προσέγγισης, μας λέει ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας. «Η εγκατάσταση ονομάζεται Why Look At Animals?, γιατί να κοιτάς τα ζώα. Τα ζώα μέσα στην εγκατάσταση δεν έρχονται ως ζωντανά, ή ως ζώα ελεύθερα που υπάρχουν στη φύση αλλά ο άνθρωπος τα έχει ήδη πιάσει, θηρεύσει και τα έχει μετατρέψει σε ένα είδος εμπορεύσιμο ή τα έχει μετατρέψει σε τρόπαιο. Το κεντρικό τμήμα αυτής της εγκατάστασης είναι ένα μαγαζί το οποίο υπάρχει στην επαρχία, στο Βόλο και έχει μια μεγάλη ταμπέλα στην οποία υπάρχει η λέξη "Αγριμικά".

Αγριμικά είναι μια συγκεκριμένη κατηγορία ζώων.

Ακριβώς. Είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία ζώων, τα οποία είναι ζώα που έχουν αντισταθεί της εξημέρωσης. Λύκοι, αρκούδες, αλεπούδες, κουνάβια. Έρχονται κάπως κοντά στον άνθρωπο, δεν είναι θηρία και συνήθως θηρεύονται για κάποιον πλάγιο λόγο.

Γιατί σας ενδιέφερε αυτό το θέμα;

Τα ζώα αυτά αντιστέκονται με ένα τρόπο σε ένα κανόνα κοινωνικό, σε έναν κανόνα ορθότητας αλλά παράλληλα έχουν έναν πολύ δυνατό μυθολογικό χαρακτήρα. Και στην ελληνική και στη διεθνή μυθολογία τα ζώα αυτά παίζουν ένα πολύ καθοριστικό ρόλο. Αυτό είναι το ένα σκέλος. Στο δεύτερο σκέλος συναντήσαμε τη λέξη αγριμικά με την οποία συνήθιζαν να χαρακτηρίζουν τους επαναστάτες, τους αντάρτες, αυτούς που αντιστέκονται σε μια συγκεκριμένη νόρμα και μπαίνουν ταυτόχρονα στη θέση θηρευτή και θηράματος. Εμείς παρουσιάζουμε ένα χώρο στον οποίο αυτοί οι ρόλοι επαναφέρονται μόνο συμβολικά. Και μπορείς να φέρεις όλες αυτές τις ιδέες στο μυαλό σου. Αυτό είναι το στοίχημα με το έργο. Από αυτό το μαγαζί που εμάς μας προκάλεσε την εγκεφαλική κινητοποίηση αυτών των πραγμάτων και των παρατηρήσεων να τη μεταφέρουμε στον κόσμο ώστε να νοιώσει και να κινητοποιηθεί αντίστοιχα. Αυτή είναι η καλλιτεχνική συνθήκη του έργου.

  

Η πολιτική και κοινωνική συνθήκη του έργου;

Επίσης είναι κάτι πολυδιάστατο. Ποιός κυνηγάει ποιόν; Ποιές είναι οι συνθήκες που οδηγούν σε ισορροπία μια κοινωνία; Ποιές είναι οι συμβάσεις τις οποίες κάνουμε καθημερινά και τα ζώα δεν έχουν; Επίσης σε βάζει να ξαναθεωρήσεις τα μέτρα σου. Πόσο κοντά είσαι σε αυτό που λέγεται φύση και όταν μιλάμε για φύση και οικολογία, τα θεωρούμε με έναν ευρύτερο όρο. Εννοούμε και τα μέτρα και τις αποκλίσεις σε σχέση με αυτά και σαφώς την επισήμανση της αυτόνομης λειτουργίας της φύσης, μέχρι να επέμβει ο άνθρωπος. Ποιές συνθήκες τα προστάζουν αυτά; Οπότε βλέπεις στο έργο με έναν τρόπο την συνύπαρξη του προϊόντος που έρχεται από τη φύση με το κομμάτι της δικής σου φύσης που το έχει κάνει «μαγαζί», με λογιστικό σχεδόν τρόπο. Μέσω της επεξεργασίας αυτού του θέματος η Μαρία Παπαδημητρίου κάνει έμμεση αναφορά στα πιο αρχαία ριζωμένα αρχέτυπα και τα στερεότυπα και στα ζητήματα που επικεντρώνεται η καλλιτεχνική της εργασία: διαφορετικότητα, διακρίσεις, αποκλεισμός, περιθωριοποίηση, βαναυσότητα, φόβος, ελευθερία, ανθρώπινα δικαιώματα, αλληλεγγύη. Μιλάει για φαινόμενα και καταστάσεις σημερινές, για μια ανθρώπινη αξιοπρέπεια επί ίσοις όροις, ένα στόχο που ιδανικά μπορούμε να φτάσουμε. Αφήνει να αναδυθούν σαν σε δαντέλα οι ψυχολογικές και κοινωνικές εντάσεις, οι διφορούμενες έννοιες και η βία, άλλες φορές εκρηκτική, άλλες φορές υπόγεια και άλλες φορές γλοιώδης, που εμείς και η κοινωνία είμαστε εμποτισμένοι. Και φυσικά μιλάει και αναφέρεται στις βαθιές εμπλοκές στη ζωή των ατόμων και των εθνών.

Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Εικόνα από τα "Αγριμικά"

Τι άλλο περιλαμβάνει το περίπτερο;

Υπάρχει ένα κομμάτι σκηνοθεσίας μέσω του οποίου θα επιχειρήσουμε να μεταφέρουμε την ατμόσφαιρα. Εκτός από το μαγαζί του Βόλου που μεταφέρεται ακριβώς. Οι δουλειές της Μαρίας Παπαδημητρίου έχουμε δει πολλές και ξέρουμε ακριβώς πώς είναι η εικαστική της έκφραση. Είναι η πρακτική της και δουλεύει πολύ με χώρους που έχει βρει και αυτή είναι η λειτουργία της, όπως και το ότι έχει μια συγκεκριμένη σχέση με την αρχιτεκτονική γιαυτό και οι συνεργασίες της με αρχιτέκτονες και η θέση της στο Πολυτεχνείο του Βόλου. Αρχιτεκτονική για την Παπαδημητρίου είναι ο τρόπος που ζεις και ο χώρος που καταλαμβάνεις σε έναν κοινωνικό ιστό.

Έχω συνειδητοποιήσει από πάρα πολύ νωρίς ότι τέχνη δεν είναι κάτι το οποίο το κάνεις, είναι κάτι το οποίο το δείχνεις. Αυτό είναι ο κανόνας. Το έργο τέχνης είναι έργο τέχνης όταν το δει κάποιος. Αν δεν το έχει κανένας, δεν είναι. Δεν μας αφορά, δεν έγινε ποτέ, δε συνέβη.

Ποιό κατά τη γνώμη σας είναι το πιο δύσκολο ώστε να κερδίσετε έναν επισκέπτη της Μπιενάλε;

Επίσης, κάτι που το λένε σπανίως αλλά είναι αλήθεια, όταν έχεις μία εθνική εκπροσώπηση σε ένα γεγονός σαν την Μπιενάλε της Βενετίας, έχεις μία πολύ επίσης ειδική συνθήκη στην οποία πρέπει να δουλέψεις. Ο κόσμος έρχεται κουρασμένος, γρήγορα και για λίγο. Κοινώς θα πρέπει οτιδήποτε κάνεις να είναι πάρα πολύ άμεσης αντίδρασης. Τα έργα τέχνης δεν είναι όλα να μπορείς να πάρεις γρήγορα την πληροφορία, υπάρχουν πράγματα τα οποία θέλουν χρόνο, να τα βλέπεις αργά. Αυτά τα έργα τέχνης γενικώς δεν είναι η πιο δόκιμη περίπτωση για τέτοιου είδους εκθέσεις, γιατί απλά ο επισκέπτης, ο οποίος είναι από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και έχει έρθει τρεις μέρες, θα ξοδέψει μέσα σε αυτό το περίπτερο πέντε – δέκα λεπτά. Δεν θα κάτσει να καθηλωθεί.  Οπότε υπάρχει και ένα θέμα, πρέπει να του το δώσεις πάρα πολύ καθαρά. Και να είναι πάρα πολύ θορυβώδες κατά κάποιο τρόπο. Η Παπαδημητρίου  και σαν καλλιτέχνης το έχει πράξει αυτό,  έχει μια ικανότητα να δημιουργεί τρομερό impression, είναι το εργαλείο της δουλειάς της, αυτό κάνει. Πάντοτε έχει μία ενέργεια και σε καλλιτεχνικό επίπεδο, δεν το συζητάμε, και σε προσωπικό επίπεδο και όποιος την έχει γνωρίσει καταλαβαίνει ότι είναι ένας άνθρωπος του οποίου η παρουσία είναι τρομερά δυνατή. Ασταμάτητη σχεδόν.

Το θέμα της Μπιενάλε φέτος, ποιό είναι;

Το θέμα φέτος λέγεται «Το μέλλον όλου του κόσμου» και επιμελητής είναι ο Okwui Enwezor, μία πολύ ιδιαίτερη περίπτωση επιμελητή. Είναι ένας ποιητής, φιλόσοφος, ένας σπουδαίος διανοούμενος από τη Νιγηρία, ήταν επιμελητής στα ντοκουμέντα του Κάσσελ του ’11, που ήταν η πιο ξεκάθαρα μια πολιτική ντοκουμέντα και αυτή που κατά κάποιο τρόπο προσπάθησε πιο πολύ να βάλει την τέχνη της Αφρικής και την Αφρική στο παιχνίδι ενός παγκόσμιου χάρτη. Μια σπουδαία προσωπικότητα και πολύ ιδιαίτερη. Δηλαδή δεν είναι ο τύπος του παραδοσιακού επιμελητή που ξέρουμε όλοι, δεν είναι ένας άνθρωπος χαμένος μέσα στην ιστορία της τέχνης.

Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Ο ρόλος του επιμελητή από τότε που επινοήθηκε αλλάζει κάθε μέρα. Πάρα πολύ. Δηλαδή εγώ σαν επιμελητής, εδώ και κάποια χρόνια, βλέπω μέρα με τη μέρα τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η προσέγγιση τόσο η δική μου, όσο και μεγαλύτερων ανθρώπων που δουλεύω μαζί... Φωτο: Photoharrie

ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Mαρία Παπαδημητρίου, Hotel Balkan, 2010
Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Μαρία Παπαδημητρίου, souzy tros
Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Μαρία Παπαδημητρίου, T.A.M.A. Sentimental. 2002
Γιατί η Ελλάδα στέλνει τα Αγριμικά της Μαρίας Παπαδημητρίου στη Μπιενάλε της Βενετίας; Facebook Twitter
Μαρία Παπαδημητρίου, infinito fa rumore, eternità fa silenzio, 2009
1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει στον πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Εικαστικά / Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει με πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Η συμβολαιογράφος, η οποία πριν από δεκαπέντε χρόνια αποφάσισε να ακολουθήσει το δικό της δημιουργικό ταξίδι, αποκωδικοποιεί την αγάπη της για τη φύση ως έμπνευση για τη διακόσμηση των κεραμικών της και μας μεταφέρει σε έναν φανταστικό κήπο χρωμάτων και αναμνήσεων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η επανεκκίνηση του 3ου ορόφου του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού

Εικαστικά / Η επανεκκίνηση του 3ου ορόφου του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού

Οι χώροι όπου εκτίθενται οι συλλογές που αφορούν την Ελληνική επανάσταση αλλάζουν και εμπλουτίζονται. Ο επιστημονικός διευθυντής του μουσείου Γιώργης Μαγγίνης μάς ξεναγεί στη νέα μόνιμη έκθεση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Εικαστικά / Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Οι Βρυξέλλες τιμούν μια ακούραστη δημιουργό που χάρη στη νεωτερικότητα, την οραματική αντιμετώπιση των εικόνων, του χρόνου και του χώρου και στους προβληματισμούς που διατρέχουν το έργο της εξακολουθεί να επηρεάζει γενιές καλλιτεχνών.
NEWSROOM
Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

1 σχόλια
Μακάρι φέτος να έχουν και λεφτά να συντηρήσουν το περίπτερο ώστε να μείνει ανοιχτό και μετά τα εγκαίνια και να δει την συμμετοχή μας όσος περισσότερος κόσμος γίνεται.