«Squid game»: Η εργασία ως ριάλιτι

Squid game: Η εργασία ως ριάλιτι Facebook Twitter
Όλοι είναι μπερδεμένοι και το squid game είναι πιο ρεαλιστικό απ’ ό,τι παραδέχονται όσοι δεν έχουν τις εμπειρίες ή τις προσλαμβάνουσες για να συλλάβουν τον ρεαλισμό του.
0

ΤΟ «SQUID GAME» ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ σειρά στο Νetflix που τώρα βλέπουν όλοι. Την είδα κι εγώ. Έχει πολύ αίμα, όμως μεγάλωσα με απεριόριστη πρόσβαση στο ίντερνετ και videogames κι έτσι δεν είχα πρόβλημα. Μάλιστα έτρωγα ζουμερό, παχυντικό fast-food βλέποντάς την.

Η ιδέα είναι ότι κάτι καταχρεωμένοι τύποι δέχονται να παίξουν θανατηφόρα παιδικά παιχνίδια σε ένα περιβάλλον πλήρους επιτήρησης μέσω προηγμένης τεχνολογίας. Όποτε εξοντώνεται κάποιος παίκτης, το χρηματικό έπαθλο που φυλάσσεται σε έναν μεγάλο διαφανή κουμπαρά αυξάνεται.

Όλοι είναι αντίπαλοι όλων (ο Χομπς θα το λάτρευε) και ενώ κανονικά οι επιτηρητές με τα φούξια έχουν το μονοπώλιο της βίας, στο πλαίσιο των παιχνιδιών η βία νομιμοποιείται και οι παίκτες μπορούν να επιτεθούν με τη σειρά τους στους συμπαίκτες τους και πιθανόν να τους εξαλείψουν, αυξάνοντας το έπαθλο. Έτσι οι παίκτες του έργου καλούνται διαρκώς να επιλέγουν μεταξύ συνεργασίας και εξόντωσης.

Η σειρά έχει άπειρες αναγνώσεις. Θα εστιάσω σε μία: μπορούμε να δούμε τη σύγχρονη, μισθωτή εργασία ως ριάλιτι με αφορμή το «Squid Game»;

Οι διοργανωτές του Squid Game μεταχειρίζονται ένα λεκτικό που συνδυάζει τη γλώσσα των ριάλιτι με τα εταιρικά κλισέ. Αποστασιοποίηση ως ευγένεια, κοφτές εντολές και «το επέλεξες, το λέει η σύμβασή σου», αν τυχόν παραπονεθείς.

Οι διοργανωτές του Squid Game μεταχειρίζονται ένα λεκτικό που συνδυάζει τη γλώσσα των ριάλιτι με τα εταιρικά κλισέ. Αποστασιοποίηση ως ευγένεια, κοφτές εντολές και «το επέλεξες, το λέει η σύμβασή σου», αν τυχόν παραπονεθείς. Οι εντολές δίνονται με κυριολεκτικά απρόσωπο τρόπο (τα πρόσωπα των υπευθύνων είναι καλυμμένα) και εντάσσονται σε ένα αυστηρά οριοθετημένο περιβάλλον που με τα χρώματά του και τον σχεδιασμό του υπονοεί τη «διασκέδαση».

Οι εντολές προκαλούν νοσηρή διασκέδαση. Αρκεί να είσαι ένας απ’ τους ανήθικους ηδονιστές, υπερπλούσιους και υπερμορφωμένους (όπως αποκαλύπτεται από ένα λογοτεχνικό σχόλιο που γίνεται) VIPs ή θεατής του Νetflix. Υποφέρεις ή απολαμβάνεις, ανάλογα με τη θέση σου. 

Όπως στα ριάλιτι, έτσι και στην εργασία, κάτι που ξεκινά για λόγους επιβίωσης επιχειρείται να παρουσιαστεί ως άσχετο προς την επιβίωση. Η μισθωτή εργασία προμοτάρεται ως «fun».

Διάφοροι στοχαστές έχουν εκφράσει ανησυχία για τη σύνδεση διασκέδασης - εργασίας που μπορεί να φέρει σύχγυση προσωπικού χωροχρόνου και επαγγελματικού χωροχρόνου. Από τη συνέντευξη για δουλειά μέχρι το team building και το «lunch break» υπάρχει η προσδοκία να είσαι fun. Δεν πρέπει να πεις ότι το κάνεις για τα λεφτά, ήταν τ’ όνειρό σου. Το εταιρικό περιβάλλον γίνεται μια παιδική χαρά όπου περνάς καλά, άρα ίσως δεν χρειάζεται να αμείβεσαι για όλες τις ώρες που είσαι εκεί (εξαίρεση: χώρες με στιβαρή εργατική νομοθεσία, όπως η Γερμανία).

Στην εργασία-ριάλιτι με σαδιστική εφευρετικότητα διάφοροι εγκέφαλοι διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού δημιουργούν instagramable στιγμές εταιρικής ευχαρίστησης, όπου όλοι παίζουν μαζί και κάνουν bonding, ενώ ταυτόχρονα σιχτιρίζουν την ώρα και τη στιγμή που «επέλεξαν» να συμμετάσχουν. Σε κάνει οριακά να νοσταλγείς την εποχή των γονιών μας που η εταιρεία τούς πήγαινε εκδρομή το Σαββατοκύριακο στη θάλασσα και μπορούσαν να τρώνε και να πίνουν παραδομένοι στον δωρεάν μπουφέ, αντί να χρειάζεται να «κάνουν δραστηριότητες» για να «δεθούν» υποχρεωτικά με εμπειρίες καταναγκαστικής διασκέδασης.

Τα γραφεία μοιάζουν με κοινόχρηστο χώρο νεανικού hostel ή φυτώρια ή, σε ακόμα τρομακτικότερες εκδοχές, με το δωμάτιο ελέγχου του squid game, όπου οι χειριστές χωρίς πρόσωπο «λιώνουν», κοιτάζοντας υπολογιστές. Οι οθόνες δείχνουν άλλα, εξίσου παγιδευμένα, τρομαγμένα άτομα που κολλάνε το πρόσωπο στην κάμερα, χωρίς να ξέρουν πού να κοιτάξουν.

Η εργασία ως ριάλιτι απαιτεί οι παίκτες να υπόκεινται σε μόνιμη παρακολούθηση. Έτσι, οι επιτηρητές έχουν την ηδονή του ελέγχου και την αναγκαία πληροφόρηση για καλύτερη οργάνωση του παιχνιδιού. Οι παίκτες-εργαζόμενοι έχουν μια αίσθηση σπουδαιότητας, μαζί με κίνητρα για «performance». Όλοι είναι μπερδεμένοι και το squid game είναι πιο ρεαλιστικό απ’ ό,τι παραδέχονται όσοι δεν έχουν τις εμπειρίες ή τις προσλαμβάνουσες για να συλλάβουν τον ρεαλισμό του.

Όταν στο έργο γίνονται έκτροπα, οι επιτηρητές ανάγονται στην υποχρεωτικότητα των συμβάσεων: εάν συναίνεσες υπογράφοντας, δεν σε παίρνει να παραπονιέσαι. Οι περισσότεροι, βέβαια, όταν υπέγραφαν, δεν πολυκοίταζαν τη σύμβαση (κάτι που έχει αποδειχτεί εμπειρικά ότι συνήθως συμβαίνει και στον πραγματικό κόσμο) αλλά το έπαθλο, γιατί ήταν υπερχρεωμένοι.

Καθώς εξελίσσεται η σειρά, οι κεντρικοί χαρακτήρες περνούν από διάφορα στάδια αποκτήνωσης. Οι αυστηρά προσδιορισμένοι όροι του παιχνιδιού αφαιρούν κάτι απ’ την ευθύνη της επιλογής. Μπορείς να φας τον άλλον. Έτσι παίζεται το παιχνίδι, έτσι κάνουν όλοι. Η ερώτηση τι είδους άνθρωπος γίνεσαι καθώς επιλέγεις καθημερινά τις κινήσεις σου επισκιάζεται από τον στόχο με τα πολλά μηδενικά.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Antinero: Καταγγελία-μαμούθ για το μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης

Ρεπορτάζ / Antinero: Πώς το «μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης» έγινε πεδίο καταγγελιών

Με εκατομμύρια ευρώ να έχουν ήδη διατεθεί, το πρόγραμμα Antinero μπαίνει στο στόχαστρο: 213 φορείς και πολίτες υπέβαλαν αναφορά στην Ε.Ε., αμφισβητώντας τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά του.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ