Υπερρεαλισμός. Αισίως στο δέκατο όγδοο τεύχος τoυ φτάνει το τετραμηνιαίο περιοδικό για την τέχνη της ποίησης, η «Ποιητική», που διευθύνει ο ακάματος Χάρης Βλαβιανός, συνεπικουρούμενος από πλειάδα δραστήριων ποιητών και συγγραφέων. Τα ονόματά τους: Γ. Δούκας, Δ.Ελευθεράκης, Γ. Λαμπράκος, Μ. Τοπάλη και Χρ.Χρυσόπουλος. Στο πιο πρόσφατο τεύχος συνεχίζεται το μεγάλο αφιέρωμα στον υπερρεαλισμό με ανέκδοτα κείμενα του μουσηγέτη Ανδρέα Εμπειρίκου και μελέτες του Σ.Μιχαήλ (για τον Ν. Κάλας και τις φιλοσοφικές του έρευνες), της Ιωάννας Ναούμ, η οποία επιμελείται το αφιέρωμα για τον Ν. Εγγονόπουλο και τον Σ. Μποντλέρ, της Ελ. Μπερδούση (για τον Εμπειρίκο και τον Σαλβαδόρ Νταλί), της Μ. Γεωργούλα (για τον Ν. Βαλαωρίτη και το χιούμορ), της Γ. Τεμπρίδου (για τον Ελύτη, το χιούμορ και τη φιλοσοφία στη «Μαρία Νεφέλη»). Επίσης, στεγάζονται δοκίμια ακριβείας και ποίηση ώριμων και νέων ποιητών. Η Μ. Τοπάλη μεταφράζει από τα Σονέτα του Ορφέα του Ρίλκε, ο Ευρ. Γαραντούδης γυρίζει την ποίηση του Σ. Πέννα στα ελληνικά και ο Γερ. Κακολύρης μας εξηγεί πώς αναγιγνώσκει ο Ζ. Ντεριντά το ποίημα «Φίδι» του Ντ.Χ. Λόρενς. Ο Γ. Βέλτσος γράφει στο ποίημα «Η μεγαλομανία του θανάτου»: «Σκέψου/ και μόλις με το δάχτυλο/ να δείξεις/ και με το μέτωπο/ –αφού το ψηλαφήσεις–/ μάθε στο θάνατο τον Λεονάρντο// Ύστερα/ –παρότι δεν είσαι ο ως άνω Βαπτιστής–/ σε εγκαταλελειμμένο drive in/ δες τη ζωή σου/ σ' οθόνες που τις ξέσκισαν αναγεννησιακά πουλιά».
2.
Για τον Δημήτρη Μαρωνίτη και τον Μπέλα Ταρ. Ο Γ. Κορδομενίδης επιμένει με το λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό περιοδικό «Εντευκτήριο» να διακονεί δυνατά την ποιότητα. Εκατόν δέκα τεύχη μάς έχει προσφέρει έως τώρα, όλα με ενδιαφέρουσα ύλη. Στις σελίδες 90-98 του πιο πρόσφατου τεύχους διαβάζουμε ένα μεστό κείμενο του Βασίλη Κωνσταντόπουλου για την τόσο γόνιμη συνεργασία του σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ με τον συγγραφέα Λάσλο Κρασναχορκάι με τίτλο «Το αργότερο, στο Τορίνο. Μία συνάντηση». Γράφει ο Κωνσταντόπουλος: «Ο Ταρ, χωρίς απόκλιση από την πρώτη του ταινία, και ο Κρασναχορκάι, σε ολόκληρο το έργο του, αγκαλιάζουν με απόλυτη συμπόνια τους μίζερους, κακότροπους , δύστυχους, ακούσια περιθωριακούς ήρωές τους που βολοδέρνουν (όπως οι πάντες) εγκλωβισμένοι στην αέναη κίνηση μεταξύ των πραγμάτων. Ακόμα και στις χειρότερες ηθικά στιγμές τους, τα πρόσωπα των αφηγήσεων, μέσα στην έσχατη ανημποριά και το βάσανό τους, δέχονται το αληθινό κι ειλικρινές χάδι του συγγραφέα και του κινηματογραφιστή, κι αυτή είναι η σημαντικότερη και πιο δηλωτική κοινή χειρονομία που συνδέει τον Κρασναχορκάι με τον Ταρ». Συναντάμε επίσης σελίδες για τον αείμνηστο Δ. Μαρωνίτη, υποβλητικές ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Ν. Αβδαρμάνη στο ένθετο δεκαεξασέλιδο Camera Obscura που επιμελείται ο Άρις Γεωργίου, ποιήματα του Δ. Καψάλη, πεζογραφήματα του Γ. Σκαραγκά και του Δ. Αξιώτη, μελέτες του Π. Τζώνου και της Μ. Στασινοπούλου, απόψεις για την ποίηση που υπογράφει ο Ιβ Μπονφουά και μεταφράζει ο Γ. Θεοδοσίου, και πολλές βιβλιοκριτικές.
3.
Ουτοπία και Λογοτεχνία. Το τριμηνιαίο περιοδικό «Φρέαρ» περιπολεί στο βάθος των περιστάσεων, έχοντας στο πιλοτήριο τον έμπειρο Δ. Αγγελή που συντονίζει τη συντακτική του επιτροπή, την οποία απαρτίζουν οι εκλεκτοί: Κ. Ανδρουλιδάκης, Ν. Κεσμέτη, Η. Κεφάλας, Δ. Κόκορης, Νίκος Αλ. Μπηλιώνης, Β. Τσακίρη και Ούρ. Φωσκόλου. Ξεχωρίζει η συνέντευξη που πήρε ο Γρηγόρης Μπέκος από τον Πορτογάλο συγγραφέα Γκονσάλο Μ. Ταβάρες, που έχει γεννηθεί το 1970 και μας έχει εντυπωσιάσει με το sui generis λογοτεχνικό εγχείρημα εν προόδω, μέρος του οποίου –και με τίτλο Η γειτονιά– κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2016 από της εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση της Αθηνάς Ψυλλιά και της Π. Μαυρίδου. Στο εν λόγω μυθιστόρημα κάνουν την εμφάνισή τους ξακουστά ονόματα των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Πολ Βαλερί, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, ο Ίταλο Καλβίνο, ο Αντρέ Μπρετόν, ο Τ.Σ. Έλιοτ, ο Ανρί Μισό και ο Καρλ Κράους. «Είναι μια ουτοπία», λέει ο Ταβάρες για τη Γειτονιά, «που θέλει να ορίσει έναν χώρο έξω από τον χάρτη, έξω από τον κόσμο, και μια χρονική διάσταση έξω από τον ιστορικό χρόνο». Στο τεύχος στεγάζονται επίσης πεζογραφήματα του Δ. Νόλλα και του Μ. Μακρόπουλου, ποιήματα του Ντ. Σιώτη και του Γ. Κεντρωτή, μελετήματα του Μ. Πάγκαλου και του Φ. Βασιλείου, ενώ το κοσμούν σχέδια του Εμ. Μπιτσάκη.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
