Το βιβλίο «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου» της Mary Beard (το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Ανδρέα Παππά) είναι ένας θησαυρός πληροφοριών για περίπου τριάντα αυτοκράτορες που κυβέρνησαν τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία για τρεις αιώνες, από το 44 π.Χ. μέχρι το 235 μ.Χ. Η Mary Beard, καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο κολέγιο Νιούχαμ του Κέιμπριτζ, εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας και μέλος της Αμερικάνικης Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών μελετάει σχεδόν όλη της τη ζωή πηγές, χειρόγραφα και συγγράμματα συλλέγοντας στοιχεία για την Αρχαία Ρώμη και τους πρωταγωνιστές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τους αυτοκράτορες και τις συμβίες τους. Ο τρόπος που τα παρουσιάζει, μέσω μυθιστορηματικής αφήγησης, είναι συναρπαστικός.
Το βιβλίο εντρυφεί σε γεγονότα αλλά και σε φήμες που σχετίζονται με τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, από τον Ιούλιο Καίσαρα μέχρι τον Αλέξανδρο Σεβήρο, γνωστούς αλλά και εντελώς άγνωστους και ξεχασμένους, όπως τον Δίδιο Ιουλιανό, ο οποίος το 193 θρυλείται ότι αγόρασε για λίγες εβδομάδες το αυτοκρατορικό αξίωμα, κάνοντας την καλύτερη προσφορά στους πραιτοριανούς της φρουράς. Εξετάζει τι ακριβώς έκαναν, γιατί το έκαναν, καθώς και γιατί συχνά οι σχετικές αφηγήσεις είναι γεμάτες με πράξεις ακραίες, ενίοτε φρικιαστικές. Εστιάζει στον τρόπο άσκησης της εξουσίας εκ μέρους τους, στα φαινόμενα διαφθοράς, στις συνωμοσίες, αλλά και στην καθημερινή ζωή τους. Με ποιους και ποιες μοιράζονταν το κρεβάτι τους; Με τι μέσα ταξίδευαν;
«Η αίσθηση ότι οι περισσότεροι αυτοκράτορες ήταν εν μέρει (ή και εν πολλοίς) ψυχοπαθείς» αναφέρει η Beard στο εισαγωγικό σημείωμα «οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο αυτοί έχουν κατά κανόνα παρουσιαστεί από την κινηματογραφική βιομηχανία. Χωρίς ασφαλώς να μπορεί να αρνηθεί κάποιος ότι οι σκληρές συμπεριφορές ήταν αρκετά συχνές στο αυτοκρατορικό περιβάλλον, η αλήθεια δεν είναι, πάντως, αυτή που αποτυπώνεται σε ορισμένες ταινίες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έρεε αρκετό αίμα στους διαδρόμους των αυτοκρατορικών ανακτόρων και των ενδιαιτημάτων, ότι πολλές διαφορές ή και εκκρεμότητες λύνονταν με τη βία, ακόμα και με τον φόνο των αντιπάλων ή των αντιζήλων.
Αν, όμως, όσοι ανέβηκαν στον αυτοκρατορικό θρόνο ήταν διαταραγμένοι, ψυχοπαθείς ή σαδιστές, είναι προφανές ότι η Ρώμη και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δεν θα είχαν μακροημερεύσει. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν όχι τόσο οι ενέργειες κάποιων διαταραγμένων και αιμοσταγών ηγεμόνων, όσο ο τρόπος με τον οποίο οι αυτοκράτορες ασκούσαν την εξουσία τους· όχι τόσο η άσκηση βίας εκ μέρους τους (αυτή ήταν λίγο πολύ αναμενόμενη), όσο οι φόβοι των Ρωμαίων πολιτών μήπως εξελιχτεί το σύστημα διακυβέρνησής τους σε μια επικίνδυνη και ανησυχητική δυστοπία, βασισμένη στην εξαπάτησή τους και στη διαστρέβλωση των γεγονότων».
Το κεφάλαιο που περιγράφει τον ρόλο των δούλων στα ανάκτορα αλλά και στην ερωτική ζωή των αυτοκρατόρων είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα του βιβλίου ( Σελ. 204-210 και από 215-217).
Εκφώνηση: Μαρία Δρουκοπούλου
