Με νέα Υπουργική Απόφαση που υπέγραψε ο Υφυπουργός Παιδείας Νίκος Παπαϊωάννου, καθορίζεται πλέον το πλαίσιο για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης στα ελληνικά πανεπιστήμια. Η ρύθμιση εφαρμόζει το άρθρο 76 του Ν. 4957/2022 και δίνει τέλος στο καθεστώς των λεγόμενων «αιώνιων φοιτητών».
Αιώνιος φοιτητής θεωρείται όποιος υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης που προβλέπεται για το πρόγραμμα σπουδών του χωρίς να έχει ολοκληρώσει το πτυχίο του. Με τη νέα απόφαση, οι φοιτητές που ξεπερνούν αυτά τα όρια κινδυνεύουν με διαγραφή, εκτός αν πληρούν ειδικές προϋποθέσεις για παράταση.
Διάρκεια φοίτησης και παράταση
Η διάρκεια φοίτησης υπολογίζεται σε ακαδημαϊκά έτη ανάλογα με το πρόγραμμα. Για παράδειγμα, σε ένα τετραετές πρόγραμμα, οι φοιτητές δεν μπορούν να παραμείνουν απεριόριστα εγγεγραμμένοι.
Προβλέπεται όμως η δυνατότητα παράτασης δύο ή τριών εξαμήνων, καθώς και εμβόλιμη εξεταστική για όσους οφείλουν έως δύο μαθήματα πριν το πτυχίο.
Εξαιρέσεις από τις διαγραφές
Από τον κανόνα εξαιρούνται φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία άνω του 50%, οι οποίοι δεν υπόκεινται στα ίδια χρονικά όρια. Επίσης, δίνεται το δικαίωμα υποβολής αίτησης θεραπείας σε περιπτώσεις διαγραφής.
Σημειώνεται επίσης, πως ο κ. Παπαϊωάννου, σε πρόσφατες δηλώσεις του, είχε πει πως σήμερα οι μη ενεργοί φοιτητές είναι περί τους 335.000. Απ’ αυτούς, περίπου 35.000 φοιτητές δεν θα διαγραφούν, αφού έχουν ήδη εκφράσει την επιθυμία να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους είτε μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους είτε το 2026, κάτι το οποίο είναι εφικτό με τις διατάξεις που «πέρασαν» τον περασμένο Ιούλιο.
Σημείωσε δε ότι τα δύο μεγάλα Πανεπιστήμια, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), έχουν στους καταλόγους τους περισσότερους από 30.000 φοιτητές που εγγράφηκαν τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 και δεν παρακολουθούν τις σπουδές τους, έχοντας πάρει άλλη πορεία στη ζωή τους.
Η Υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη έκανε λόγο για «τέλος στις στρεβλώσεις και αξιόπιστα πτυχία», ενώ ο Υφυπουργός Νίκος Παπαϊωάννου τόνισε ότι το νέο πλαίσιο «βάζει τέλος σε παθογένειες δεκαετιών».
Αναλυτικά όσα προβλέπει η υπουργική απόφαση:
Με την Υπουργική Απόφαση ρυθμίζονται αναλυτικά:
- η ανώτατη διάρκεια φοίτησης για φοιτητές που εγγράφηκαν από το 2022-2023 και εξής, αλλά και για όσους είχαν εγγραφεί νωρίτερα,
- ο τρόπος υπολογισμού της διάρκειας φοίτησης και οι συνέπειες υπέρβασής της,
- οι όροι για παράταση σπουδών, με δυνατότητα δύο ή τριών επιπλέον εξαμήνων, ανάλογα με την περίπτωση,
- η πρόβλεψη έκτακτης εμβόλιμης εξεταστικής για φοιτητές που χρωστούν μέχρι δύο μαθήματα για το πτυχίο,
- η διαδικασία διαγραφής και η δυνατότητα αίτησης θεραπείας,
- οι εξαιρέσεις για φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία τουλάχιστον 50%,
- καθώς και τα αρμόδια όργανα εποπτείας για την εφαρμογή της απόφασης.
Ανώτατη διάρκεια σπουδών
Η διάρκεια έχει πλέον οριστεί στα έξι χρόνια για τις τετραετείς σχολές και στα οκτώ για τις πενταετείς, ισχύοντας για τους εισακτέους από το 2022-2023 και μετά. Έτσι, φοιτητής που γράφτηκε το 2023 σε τετραετές πρόγραμμα οφείλει να ολοκληρώσει έως το 2028-2029, ενώ σε πενταετές πρόγραμμα η ολοκλήρωση πρέπει να γίνει μέχρι το 2030-2031.
Για όσους είχαν εγγραφεί παλαιότερα, ισχύουν διαφορετικοί κανόνες:
- Αν το 2021 (ημερομηνία του ν. 4777/2021) δεν είχαν ξεπεράσει την ελάχιστη διάρκεια του προγράμματός τους, η ανώτατη διάρκεια υπολογίζεται από το 2021-22 και μετά. Π.χ., εισαχθέντες σε τετραετές μεταξύ 2017-2021 μπορούν να ολοκληρώσουν έως το 2026-27, ενώ σε πενταετές έως το 2028-29.
- Αν είχαν ήδη υπερβεί την ελάχιστη διάρκεια φοίτησης, τους δόθηκε επιπλέον χρόνος ίσος με την ελάχιστη διάρκεια, χωρίς δυνατότητα παράτασης. Για παράδειγμα, σε τετραετές πρόγραμμα η ολοκλήρωση έπρεπε να γίνει έως το 2024-25, ενώ σε πενταετές έως το 2025-26.
Σημειώνεται ότι οι παρατάσεις για σοβαρά προβλήματα υγείας είναι ανεξάρτητες από τον κανόνα αυτό.