Πέθανε ο σπουδαίος σκηνοθέτης του κινηματογράφου Ντούσαν Μακαβέγιεφ

Πέθανε ο σπουδαίος σκηνοθέτης του κινηματογράφου Ντούσαν Μακαβέγιεφ Facebook Twitter
0

Ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ, σπουδαίος και ιδιαίτατος σκηνοθέτης του κινηματογράφου, πέθανε την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου σε ηλικία 86 ετών στο Βελιγράδι. Στην Ελλάδα ήταν κυρίως γνωστός για την ταινία του Sweet Movie, τη μουσική της οποίας είχε γράψει ο Μάνος Χατζιδάκις.

«Η αφηγηματική δομή είναι φυλακή, είναι παράδοση, είναι ένα ψέμα, είναι μια φόρμουλα που έχει επιβληθεί» είχε πει κάποτε ο Γιουγκοσλάβος Μακαβέγιεφ, σχολιάζοντας τη μοναδική μορφή των ταινιών του: ένα κολάζ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, σκηνές καθημερινότητας απλών ανθρώπων και ασύνδετες, σουρεαλιστικές σκηνές με χιούμορ που δανείζονται στοιχεία από τις εθνογραφικές καταγραφές του Jean Rouch και τον εξωφρενικό κόσμο του Μπουνιουέλ.

Και όχι μόνο απ' αυτούς.

Ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ μεγάλωσε βλέποντας τα καρτούν του Ντίσνεϊ, ρώσικο βωβό κινηματογράφο, βρετανικά ντοκιμαντέρ των '30s και Χοντρό και Λιγνό, σπούδασε ψυχολογία στο πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου και μελέτησε το σινεμά των Vigo, Clair, Feuillade και αργότερα τον Κασσαβέτη και Αμερικάνους underground σκηνοθέτες, πριν αρχίσει να φτιάχνει τις ταινίες του.

Στα μέσα της δεκαετίας του '60, και πριν ακόμα προκαλέσει αίσθηση με το προκλητικό Μυστήρια του οργανισμού και το συγκλονιστικό Sweet Movie, πρόλαβε να φτιάξει τρεις ταινίες που δεν είναι τόσο γνωστές, αλλά έχουν όλα τα στοιχεία που αργότερα τον έκαναν έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους και σπουδαίους σκηνοθέτες της Ευρώπης. Τα Man is not a bird (1965), Love Affair, or the case of the missing switchboard operator (1967) και Innocence Unprotected (1968) είναι τα τρία πρώτα φιλμ του που έχουν κυκλοφορήσει από τη σειρά eclipse της Criterion.

Πέθανε ο σπουδαίος σκηνοθέτης του κινηματογράφου Ντούσαν Μακαβέγιεφ Facebook Twitter
«Πρέπει κανείς να βλέπει το Sweet Movie, με το κορίτσι του. Ποτέ μόνος...» Σκηνή από το Sweet Movie
Πέθανε ο σπουδαίος σκηνοθέτης του κινηματογράφου Ντούσαν Μακαβέγιεφ Facebook Twitter
Ντούσαν Μακαβέγιεφ

  

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Ντ. Μακαβέγιεφ, «Ο άνθρωπος δεν είναι πουλί», γυρίστηκε το 1965 και είναι η ιστορία ενός έρωτα ανάμεσα σε έναν μηχανικό με μια μικρότερή του κομμώτρια.

Η ταινία προέκυψε μετά τις σπουδές ψυχολογίας του Μακαβέγιεφ στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου αλλά και τις περαιτέρω σπουδές του πάνω στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Κατά την διάρκεια περίπου μιας δεκαετίας ο Μακαβέγιεφ γύρισε αρκετές μικρού μήκους ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, ένα είδος που θα έπαιζε καθοριστικό ρόλο στο κατοπινό έργο του.

Δύο χρόνια μετά το «Ο άνθρωπος δεν είναι πουλί», θα ακολουθήσει το «Εγκλημα ζηλοτυπίας», ενώ το 1970 τα «Μυστήρια του οργανισμού» έβαλαν τον Μακαβέγιεφ στον χάρτη των πιο αξιόλογων δημιουργών της εποχής εκείνης. Τα «Μυστήρια του οργανισμού» είναι μια ταινία που κατά ένα μεγάλο μέρος της οφείλει την ύπαρξή της στην έρευνα που ο Ντ. Μακαβέγιεφ είχε κάνει πάνω στον Βίλχεμ Ράιχ ενώ βρισκόταν στην Αμερική για ένα γερμανικό ντοκιμαντέρ της τηλεόρασης.

Σκηνές από αυτό το ντοκιμαντέρ «εισχωρούν» στην μυθοπλασία της ταινίας που τοποθετείται στο Βελιγράδι της τότε εποχής και έχει την μορφή πολιτικής- σεξουαλικής αλληγορίας. Οι αρχές της Γιουγκοσλαβίας απαγόρεψαν την προβολή της ταινίας στη Γιουγκοσλαβία και για μια εικοσαετία περίπου ο Μακαβέγιεφ έγινε «persona non grata» στην πατρίδα του. Αυτό σταμάτησε να ισχύει στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν στην πρώην Γιουγκοσλαβία διανεμήθηκε η ταινία του «Μανιφέστο».

Το «Sweet movie» γυρίστηκε ενώ ο Μακαβέγιεφ ζούσε εξόριστος στον Καναδά και είναι επίσης μια ταινία μοιρασμένη σε δύο μέρη. Χωρίς αναγνωρίσιμη πλοκή, η ταινία λειτουργεί σαν μια μελέτη πάνω στις περίπλοκες εσοχές της σεξουαλικότητας στον ανθρώπινο νου, την ώρα που κατακρίνει την εμπορευματοποίηση και καταπίεσή της από καθεστώτα τύπου Στάλιν.

Τι έλεγε ο Χατζιδάκις για το Sweet Movie:

Στον πρόλογο που έκανε ο Μάνος Χατζιδάκις για την προβολή της ταινίας στο Άστυ το 1974, ανέφερε, μεταξύ άλλων, για την ταινία, αλλά και τη μουσική του: "Ο ίδιος ο Μακαβέγιεφ συνηθίζει να λέει, πως πρέπει κανείς να βλέπει το Sweet Movie, με το κορίτσι του. Ποτέ μόνος. Και σε μερικές στιγμές, σαν τις γλυκές στιγμές ενός κονσέρτου του Ραχμάνινωφ ή του Γκέρσουϊν, ν' ακουμπάει ο ένας το χέρι του άλλου, με τρυφερότητα και με κρυφό ανατρίχιασμα. Τότε -λέει- η ταινία του λειτουργεί σωστά. Προσπαθήστε λοιπόν να πάρετε κι από την μουσική μου, όλη την γλυκιά και ζαχαρένια γεύση που η ταινία περιέχει, μαζί με τους κινέζικους βελονισμούς των ευρηματικών σκηνών της".

Το 1981 ο Μακαβέγιεφ θα υπογράψει την πιο εμπορική ταινία της καριέρας του, το «Μοντενέγκρο ή γουρούνια και μαργαριτάρια», όπου και πάλι το σεξουαλικό ζήτημα βρίσκεται σε πρώτο πλάνο με την Σούζαν Ανσπαχ στον ρόλο της καταπιεσμένης Αμερικανίδας νοικοκυράς που διψά για την σεξουαλική απελεύθερωση την οποία ποτέ δεν βρίσκει.

H περίφημη σκηνή του Sweet Movie, στο δάσος του Κατύν, με το τραγούδι του Χατζιδάκι «Τα παιδιά κάτω στον κάμπο»

 
Culture
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μυστήριο 188 ΤΟ ΦΩΣ»: Μια έκθεση για τον «Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο Ελευσίνος»

LiFO X 2023 ΕΛΕVΣΙΣ / «Μυστήριο 188 ΤΟ ΦΩΣ»: Μια έκθεση για τον «Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο Ελευσίνος»

Ο Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με έναν εκ των ιδρυτικών μελών της, τον Θανάση Λεβέντη, μια ξεχωριστή και πολύπλευρη προσωπικότητα, άρρηκτα συνδεδεμένη με την πόλη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί παραιτήθηκε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου

Culture / Γιατί παραιτήθηκε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου;

Μια συνταρακτική υπόθεση συστηματικής κλοπής αρχαιοτήτων βρίσκεται μονάχα στην αρχή των αποκαλύψεων. Πώς έφτασαν να λείπουν μέχρι και 1,500 αντικείμενα από την συλλογή του Βρετανικού Μουσείου, πώς μερικά από αυτά κατέληξαν στο eBay, και το παρασκήνιο μιας παραίτησης που κρύβει πολλά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους

Οπτική Γωνία / Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους

Το πάθημα του συνηγόρου της Εύας Καϊλή, Μιχάλη Δημητρακόπουλου, ακριβώς, όπως παλαιότερα «τα αγγλικά του Τσίπρα», πέρα από τα ανέκδοτα και τα, δικαίως, μοχθηρά πειράγματα, έχουν πολλά να πουν για το γλωσσικό εμπόδιο και την υπερβολική αυτοπεποίθησή μας, όταν καλούμαστε να εκφραστούμε σε μία ξένη γλώσσα...
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Αννα Ροκόφυλλου: «Στον ΟΠΑΝΔΑ θέλουμε να αναδείξουμε την ιστορικότητα της Αθήνας»

Culture / Αννα Ροκόφυλλου: «Στον ΟΠΑΝΔΑ θέλουμε να αναδείξουμε την ιστορικότητα της Αθήνας»

Η Άννα Ροκοφύλλου, πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, κάνει έναν απολογισμό των δύο πρώτων ετών της θητείας της και δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της για το Φεστιβάλ Κολωνού (6-28/9) με το οποίο ο πολιτισμός γίνεται διαθέσιμος σε κάθε δημότη.
ΕΛΕΝΗ ΤΖΑΝΝΑΤΟΥ
Το συγκινητικό βίντεο με τον Μικ Τζάγκερ για την επιστροφή του κοινού στο Άλμπερτ Χολ

Lifo Picks / Το συγκινητικό βίντεο με τον Μικ Τζάγκερ για την επιστροφή του κοινού στο Άλμπερτ Χολ

Your Room Will Be Ready: «Ανυπομονούμε να αρχίσουμε να δημιουργούμε αναμνήσεις μαζί σας με καλλιτέχνες παγκόσμιας κλάσης για άλλη μια φορά. Έχουμε περισσότερη ιστορία να γράψουμε».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κοντσέρτα του Μότσαρτ σε όργανα εποχής από τους μουσικούς της Καμεράτας

Culture / Κοντσέρτα του Μότσαρτ σε όργανα εποχής από τους μουσικούς της Καμεράτας

Η συναυλία του βραβευμένου αθηναϊκού συνόλου, το οποίο φημίζεται για τις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας του σε όργανα εποχής, αποτελεί συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και των Μουσικών της Καμεράτας.