Αν κάποια δύναμη μας υποχρέωνε να επιλέξουμε μόνο έναν λόγο για τον οποίο τα επιβατηγά πλοία ανοικτού τύπου είναι τόσο πολύ πιο ευχάριστα από τα σύγχρονα κλειστού τύπου, τότε αυτός ίσως θα ήταν το θαλάσσιο ταξίδι μεταξύ Σερίφου και Σίφνου, εκεί όπου υψώνονται οι τόσο παράξενες βραχονησίδες που μοιάζουν με κομμάτια από γιγάντια πέτρινη τούρτα, τα οποία επιπλέουν αμέριμνα και με τεράστια αυτοπεποίθηση, ένα γεωμορφολογικό υπερθέαμα που προαναγγέλλει τη σιλουέτα της Σίφνου.
Αλλά κι αν παραβλέψει κάποιος τις αργόσυρτες απολαύσεις και πάει στη Σίφνο με θεόκλειστο, γρήγορο πλοίο στον μισό χρόνο –δηλαδή περίπου 3 ώρες–, θα εντυπωσιαστεί και πάλι από την πρώτη στιγμή με τη μοναδικότητα αυτού του πολύ ήρεμου και γλωσσοειδούς μακρόστενου λιμανιού στο οποίο θα φτάσει, τις Καμάρες. Είναι για τη Σίφνο ό,τι οι Σειρήνες για τον Οδυσσέα: ένα ηδονικό χάσιμο. Τόσο όμορφες και ήρεμες κάτω από τις οξύληκτες, ψηλές πέτρινες βουνοπλαγιές που τις ζώνουν, τόσο χρυσοποίκιλτες στο ηλιοβασίλεμα, τόσο στρουμφοχωριό σε όλα τ' άλλα τους, που είναι ικανές να σε κρατήσουν για πάντα κοντά τους.
Όμως στη Σίφνο δεν υπάρχει πια τίποτα το ανεξερεύνητο. Εδώ και 50 χρόνια την εξερευνούν εξονυχιστικά όσοι Έλληνες και ξένοι ένιωσαν ότι σφυρηλατήθηκε η ψυχή και το πνεύμα τους από τα δύο ελληνικά Νόμπελ λογοτεχνίας. Ό,τι σήμερα μοιάζει ανεξερεύνητο, απλώς έχει μείνει για κάμποσο καιρό σχετικά άθικτο.
Ωστόσο οι Καμάρες, αν και 100% Σίφνος, διατηρούν κατά κάποιον τρόπο μια αόριστη υπαρξιακή αυτονομία. Η «ενωμένη Σίφνος», το μαγικό όλον της, αρχίζει να γίνεται αισθητή καθώς ανεβαίνει κάποιος τον ήπιο οφιοειδή δρόμο από το λιμάνι προς τον συνασπισμό λόφων στην καρδιά του νησιού, πάνω στους οποίους βρίσκονται χτισμένοι πέντε οικισμοί: η Απολλωνία, ο Αρτεμώνας, το Άνω Πετάλι, η Καταβατή και τα Εξάμπελα. Κάποτε υπήρξαν ξεκαθαρισμένα τα μεταξύ τους όρια, αλλά ο διαρκής οικοδομικός οργασμός των τελευταίων 30 ετών τα έχει εξαλείψει εντελώς.
Μια πολύ συχνή (και ίσως αψυχολόγητη) αντίδραση των επισκεπτών του νησιού είναι να αναζητήσουν αυτά τα όρια και να επιλέξουν με στιβαρά επιχειρήματα ποιος από τους οικισμούς είναι ο αγαπημένος τους.
Σε αυτό το παιχνίδι ο Αρτεμώνας είναι πάντα το μεγάλο φαβορί. Και είναι λογικό – κερδίζει εύκολα τις καρδιές των περισσότερων, χάρη στη μείξη της παραδοσιακής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής με τον νεοκλασικό ρυθμό αλλά και με τα αμιγώς νεοκλασικά κτίριά του, μια και αυτός ήταν εξαρχής το άστυ του νησιού.
Φυσικά, υπάρχουν κι εκείνοι που αγαπούν την Απολλωνία επειδή είναι όμορφη, χωρίς να προσποιείται ότι είναι κάποια, αλλά και επειδή έχει μαγαζί που σερβίρει λουκουμάδες με την ασύλληπτη ονομασία «Τρεις ξανθοί άγγελοι». Τα τελευταία χρόνια πολύς κόσμος δηλώνει ξετρελαμένος με τα Εξάμπελα. Βρίσκουν ότι έχουν τις πιο παράξενες και αντιφατικές μείξεις αρχιτεκτονικών ρυθμών και τρόπων ζωής. Τα θεωρούν ανεξερεύνητα.
Όμως στη Σίφνο δεν υπάρχει πια τίποτα το ανεξερεύνητο. Εδώ και 50 χρόνια την εξερευνούν εξονυχιστικά όσοι Έλληνες και ξένοι ένιωσαν ότι σφυρηλατήθηκε η ψυχή και το πνεύμα τους από τα δύο ελληνικά Νόμπελ λογοτεχνίας. Ό,τι σήμερα μοιάζει ανεξερεύνητο, απλώς έχει μείνει για κάμποσο καιρό σχετικά άθικτο. Για παράδειγμα, το μονοπάτι που οδηγεί από την Απολλωνία στο Κάστρο.
Είναι από τις ομορφότερες βόλτες που μπορεί να κάνει κάποιος με τα πόδια και χάρη σε αυτό να θαυμάσει από κοντά τους όμορφους περιστεριώνες. Γενικά, οι διαδρομές για πεζοπορία είναι ένα από τα ατού της Σίφνου και όποιος ενδιαφέρεται θα ανταμειφθεί από τον πλούτο των επιλογών και τη φυσική ομορφιά που θα αντικρίσει.
Εξάλλου, είναι ο καλύτερος τρόπος για να παρατηρήσει κάποιος τη σπουδαία ιδιαιτερότητα του νησιού, η οποία είναι η διαύγεια της ατμόσφαιράς του και το φυσικό φως, που, παρά τη δύναμή του, δεν συνθλίβει την όραση.
Εξίσου ψηλά στη λίστα με τα αξιοθέατα είναι το εκκλησάκι της Χρυσοπηγής, του οποίου η φιγούρα πάνω σε αυτήν τη μικρή χερσόνησο από ασημόγκριζους και πρασινωπούς σχιστόλιθους καταπραΰνει το πνεύμα και την ψυχή. Το Κάστρο επίσης –ένας από τους αρχαιότερους οικισμούς του Αιγαίου, που παραμένει σχεδόν απαράλλαχτος– και η Χερρόνησος, το βορειότερο και ίσως πιο τραχύ σημείο της Σίφνου. Για να φτάσει κάποιος σε αυτήν διασχίζει μια «μυστική κοιλάδα», η οποία είναι το μεγάλο περιβόλι του νησιού.
Πολύ συγκινητικό είναι το Μοναστήρι της Βρύσης, ένα κτίσμα εξίσου μυστηριακό και μελοδραματικό. Οι παραλίες επίσης έχουν όλες κάποια ημερήσια παραδείσια στιγμή, η οποία αναγνωρίζεται από το ότι τα νερά αποκτούν σμαραγδί χρώμα. Ακόμα και ο Πλατύς Γιαλός με τη φασαριόζικη πολυκοσμία του καταφέρνει κάποια στιγμή να σε κερδίσει.
Ωστόσο, το Αποκοφτό, στη Χρυσοπηγή, είναι η παραλία με τα πιο ήρεμα νερά, τα οποία είναι τόσο διάφανα, ώστε βλέπεις τον πυθμένα στα πέντε μέτρα βάθος σαν να ήταν στα πέντε εκατοστά. Παρ' όλα αυτά, καμία από αυτές τις παραλίες δεν μπορεί να παραβγεί σε ομορφιά με τη βραχώδη ακτή μεταξύ Χρυσοπηγής και Κάστρου, στην οποία μπορεί κάποιος να φτάσει μόνο με πλεούμενο.
Οι πιο δυνατές στιγμές γαστριμαργικής χαράς συνδέονται με τις πασχαλινές σπεσιαλιτέ του νησιού, που είναι το μαστέλο και η μελόπιτα και φιγουράρουν πια όλο τον χρόνο στα τουριστικά μενού. Το μαστέλο είναι αρνάκι ή κατσικάκι ψημένο στο γάστρα με λίγο κόκκινο κρασί, ενώ η μελόπιτα είναι γλυκό φούρνου από τυρί μυζήθρα και μέλι. Φυσικά, η Σίφνος είναι πασίγνωστη για τους ρεβιθοκεφτέδες και τη ρεβιθάδα της. Εξίσου συγκλονιστικές σπεσιαλιτέ του νησιού είναι τα (ντόπια) αμπελοφάσουλα με σκορδαλιά, η σαλάτα με καππαρόφυλλα και η ξινομυζήθρα.
Χρήσιμες πληροφορίες: Οι Καμάρες είναι σπουδαίο γαστρονομικό κέντρο: η «Μερόπη» και ο «Καπετάν Αντρέας», για παράδειγμα, είναι από τις ταβέρνες του νησιού όπου αντιλαμβάνεσαι το θεσπέσιο της ελληνικής μαγειρικής παράδοσης ακόμα και από ένα βραστό κολοκυθάκι. Στον «Καπετάν Αντρέα» επιπλέον οι κωλοχτύπες και οι μαμούνες (που είναι κάτι ταπεινές, μακρινές εξαδέλφες των αστακών και των καραβίδων) γίνονται τόσο σταρ στο τραπέζι, που και τα πιο εκλεκτά ψαρικά και θαλασσινά φρίττουν από τη ζήλια τους.
Στην Απολλωνία, του «Αποστολή το κουτούκι» είναι ένα από τα παλιότερα μεζεδοπωλεία με πολύ πλούσιο μενού.
Τα δύο εστιατόρια στο Αποκοφτό: Η ταβέρνα «Χρυσοπηγή - Λεμπέση» και το «Αποκοφτό» είναι και τα δύο πολύ καλά κι έχουν σχεδόν πάντα πολύ φρέσκο ψάρι. Το «Αποκοφτό» είναι πάντα λίγο πιο ακριβό.
Στον Αρτεμώνα, ο απόηχος της δήλωσης «το άστυ είναι εδώ» γίνεται λίγο-πολύ παντού αισθητό. Για παράδειγμα, στο μικρό ζαχαροπλαστείο «Θεοδώρου» (που ένα τεράστιο ατού του είναι όλα τα είδη με γεύση περγαμόντο) θα μπορούσε κάποιος να νιώσει την αισθητικοποίηση όσο και σε ένα εξώφυλλο του περιοδικού «The World of Interiors». Στην Απολλωνία το ζαχαροπλαστείο «Γεροντόπουλου» οργανώνει κάθε χρόνο ρεσιτάλ παγωτών και διαθέτει αυθεντικά σιφναίικα κουλουράκια.
