ΚΑΘΕ ΣΟΔΕΙΑ ΤΗΣ ΕCM (ΑΝ Μusic) έχει νόημα και αξία. Υπό την έννοια πως περιλαμβάνει άλμπουμ με ξεχωριστές αρετές, κάποια εκ των οποίων θα τα βρεις, οπωσδήποτε, ανάμεσα στα καλύτερα «ιδιαίτερα» κάθε χρονιάς. Πάντα μακριά από την ποπ, και πάντα κοντά στις άλλες μουσικές, που επιδιώκουν έναν περισσότερο «εσωτερικό» διάλογο με τον ακροατή, η ECM εξακολουθεί να βαδίζει στον δικό της μοναχικό δρόμο...
STEVE TIBBETTS: Close
[ECM Records, 2025]
Ο αμερικανός συνθέτης και κιθαρίστας Steve Tibbetts (γενν. 1954) είναι μία από τις πιο ακατάτακτες μουσικές προσωπικότητες του ρόστερ της γερμανικής εταιρείας. Εμφανίστηκε εκεί το 1982, με το τρίτο άλμπουμ του “Northern Song”, για να ακολουθήσουν ακόμη επτά δίσκοι του, μέχρι και το 2018. Ας θυμηθούμε τους τίτλους τους: “Safe Journey” (1984), “Exploded View” (1986), “Big Map Idea” (1989), “The Fall of Us All” (1994), “A Man About a Horse” (2002), “Natural Causes” (2010) και “Life of” (2018).
Ναι, γιατί ο σωστός χαρακτηρισμός αυτής της μουσικής, που ακούμε στο “Libro Primo” από τον Lislevand, είναι μαγικός. Όλες οι συνθέσεις είναι καταπληκτικές, ενώ και τα παιξίματα του Νορβηγού, που είναι έμπλεα συναισθημάτων, είναι άλλο πράγμα.
Το πιο νέο άλμπουμ του... ερημίτη από την St. Paul της Minnesota (πόλη στην οποία ζει σταθερά από το 1972) είναι γραμμένο εκεί φυσικά, αποκαλείται “Close” και περιλαμβάνει είκοσι συνθέσεις του Tibbetts ποικίλων διαρκειών (από μονόλεπτες έως δεκάλεπτες).
Και σ’ αυτό το CD ο Tibbetts (που χειρίζεται κιθάρες, κρουστά και πιάνο) δεν είναι μόνος του, καθώς δίπλα του βρίσκονται ο Marc Anderson σε ποικίλα κρουστά, λούπες (σταθερός συνεργάτης του από το 1980) και ο νεοφερμένος JT Bates ντραμς (με παρουσίες στο φολκ, τζαζ και ροκ κύκλωμα). Όμως οι φολκ, τζαζ και ροκ επιρροές είναι εκείνες που κυριαρχούν και στο “Close”, ένα άλμπουμ του Tibbetts, που έχει για άλλη μια φορά τον τρόπο να καθηλώνει τον ακροατή, με τη μεστή και πολυκύμαντη οικολογικού τύπου μουσική του.
Και η νυχτερινή, ερημική φωτογραφία του εξωφύλλου και φυσικά όσα ακούμε στο “Close” είναι σύμφυτα με την προσωπικότητα τούτου του εντελώς ιδιότυπου δημιουργού, που ξέρει να μεταμορφώνει σε ήχους την αγωνία για το αύριο, σε συνδυασμό με τη διατήρηση της αγνής και αμόλυντης ομορφιάς, μεταφερμένης στους δίσκους του κατά το πρότυπο των παλαιών αρχαϊστών της σχολής της Takoma Records (John Fahey και λοιποί).
Somewhere, Pt. 3
ROLF LISLEVAND: Libro Primo
[ECM New Series, 2025]
Ο Rolf Lislevand είναι ένας διακεκριμένος νορβηγός λαουτίστας (archlute) και κιθαρίστας (chitarrone) με ειδίκευση στην «παλαιά μουσική» και το μπαρόκ. Στον πιο πρόσφατο δίσκο του, που τιτλοφορείται “Libro Primo”, ο Lislevand αποδίδει έργα Johann Hieronymous Kapsberger (c.1580-1651), Giovanni Paolo Foscarini (c.1600-1647), Bernardo Gianoncelli (νωρίς στον 17ο αι.) και Diego Ortiz (c.1510-1576), ενώ ανάμεσα παρεμβάλλει και μία δική του σύνθεση (“Passacaglia al modo mio”), που ηχεί εξίσου μαγικά με όλα τα προηγούμενα και επόμενά της ηχογραφήματα.
Ναι, γιατί ο σωστός χαρακτηρισμός αυτής της μουσικής, που ακούμε στο “Libro Primo” από τον Lislevand, είναι ο... μαγικός. Όλες οι συνθέσεις είναι καταπληκτικές, ενώ και τα παιξίματα του Νορβηγού, που είναι έμπλεα συναισθημάτων, είναι «άλλο πράγμα». Προσωπικώς ακούω το “Libro Primo” κάπως σαν ένα σόλο φολκ άλμπουμ από τα σίξτις, κάτι, για παράδειγμα, από John Renbourn και Bert Jansch, κι έτσι το κατανοώ και το απολαμβάνω.
Μουσική τετρακοσίων ετών παλαιά, που δεν έχει χάσει ίχνος από την αμεσότητα και την ομορφιά της! (Πολύ κατατοπιστικό το ένθετο με τις αναλυτικές σημειώσεις, γραμμένες από τον ίδιο τον Lislevand).
Kapsberger: Libro primo d'intavolatura di lauto: Toccata terza
SOKRATIS SINOPOULOS / YANN KEERIM: Topos
[ECM Records, 2025]
Δύο έλληνες μουσικοί, ο λυράρης Σωκράτης Σινόπουλος (Sokratis Sinopoulos) και ο πιανίστας Γιάννης Κυριμκυρίδης (Yann Keerim) επανεμφανίζονται στην ECM, μέσω του προσφάτου άλμπουμ τους “Topos”. Το λέω, γιατί αμφότεροι είναι μέλη του Sokratis Sinopoulos Quartet, που ηχογράφησε τους δίσκους “Metamodal” το 2019 και “Eight Winds” το 2015.
Αποκόπτονται, λοιπόν, οι δυο τους από το κουαρτέτο και ως ντουέτο γράφουν, στα Sierra Studios της Αθήνας, τον Φεβρουάριο του ’24, το CD “Topos”, ένα άλμπουμ δέκα συνθέσεων – τεσσάρων δικών τους πρωτοτύπων (“Vlachia”, “Valley”, “Mountain Path”, “Forest glade”) και έξι (“Stick dance”, “Sash dance”, “In one spot”, “Dance from Buscum”, “Romanian polka”, “Fast dance”) βασισμένων στο (εξαμερές) έργο του Béla Bartók (1881-1945) “Romanian Folk Dances”.
Κατά βάση εδώ έχουμε ένα ιδιότυπο tribute στον Bartók, στο οποίο επιχειρείται, μέσα από τις συμβολές της λύρας με το πιάνο, να «παγιδευτεί» η ατμόσφαιρα των «Ρουμάνικων Λαϊκών Χορών», μιας σουίτας έξι χορών, που συνετέθη το 1915 βασικά για πιάνο και αργότερα για ενόργανο σύνολο ή ακόμη και για βιολί-πιάνο (στην μεταγραφή του Zoltán Székely). Αν θεωρήσουμε πως η λύρα επέχει ρόλο βιολιού στην παρούσα εγγραφή, τότε το άκουσμα του “Topos” προσιδιάζει σε κάποιες κλασικές αποδόσεις των «λαϊκών χορών», οπότε από αυτή την άποψη εξασφαλίζεται, υποθέτω, και η ανοχή των καθαρολόγων.
Το “Topos” έχει μοναδική και συμπαγή ατμόσφαιρα, ο ήχος της λύρας είναι εντυπωσιακός, ενώ και η συνεύρεσή της με το πιάνο, σε κομμάτια σαν το “Dance from Buscum” είναι καταλυτική, δημιουργώντας έντονη συναισθηματική φόρτιση στον ακροατή.
Ένα περίπου απρόσμενο ελληνικό άλμπουμ είναι το “Topos”, που τιμά και τον κατάλογο της γερμανικής εταιρείας, προσπορίζοντας συγχρόνως υψηλά credits στους Σωκράτη Σινόπουλο και Yann Keerim.
Dance from Bucsum
DINO SALUZZI: El Viejo Caminante
[ECM Records, 2025]
Ο πιο νέος δίσκος του μάστερ του μπαντονεόν Dino Saluzzi ηχογραφήθηκε στο Buenos Aires τον Απρίλιο του 2023, όταν ο Saluzzi ήταν 88 ετών (σήμερα είναι 90). Σ’ αυτή την προχωρημένη, όπως και να το κάνουμε, ηλικία, ο Saluzzi εξακολουθεί να υπογράφει ωραίους δίσκους, με συναρπαστική μουσική και μοναδικά παιξίματα.
Έχοντας, λοιπόν, δίπλα του τον γιο του José María Saluzzi στην κλασική κιθάρα και ακόμη τον Νορβηγό Jacob Young σε ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα, ο Saluzzi απλώνει στο “El Viejo Caminante” δώδεκα συνθέσεις, εννέα πρωτότυπες (δικές του και των συνεργατών του) και τρεις versions (δύο σε αμερικάνικα στάνταρντ και μία στο “Northern sun” της Karin Krog), δημιουργώντας για μιαν ακόμη φορά ένα δίσκο απαιτήσεων, γεμάτο από συνθέσεις με νόημα.
Τέτοιες είναι, για παράδειγμα, η εισαγωγική “La ciudad de los Buenos Aires” (του José María) ή η “Tiempos de ausencias” (του Dino), δίχως κάποια άλλη να ακούγεται παράταιρη με το γενικότερο αίσθημα – έναν, όπως πάντα, ιδιότυπο και απολαυστικό συνδυασμό από τάνγκο, τζαζ και φολκλορική νοτιοαμερικάνικη μουσική.
La Ciudad de los Aires Buenos
JOHN TAYLOR / MARC JOHNSON / JOEY BARON: Tramonto
[ECM Records, 2025]
Ηχογραφημένο κονσέρτο από το CBSO Centre του Birmingham, τον Ιανουάριο του 2002, είναι το “Tramonto” – ανέκδοτο άλμπουμ ενός αναγνωρισμένου πιάνο-τρίο, το οποίο αποτελούσαν ο άγγλος πιανίστας John Taylor (1942-2015) και οι Αμερικανοί Marc Johnson κοντραμπάσο και Joey Baron ντραμς.
Δεν είναι άγνωστο στους φίλους της τζαζ το εν λόγω τρίο, καθώς το 2003 θα κυκλοφορούσε το CD του “Rosslyn” [ECM] – κάτι που σημαίνει πως η εμφάνισή του στη βρετανική πόλη (στο Birmingham εννοώ), ένα χρόνο νωρίτερα, κατέγραφε μια πορεία, που τυπικά θα ολοκληρωνόταν με την έκδοση εκείνου του δίσκου του.
Λογικό λοιπόν, στο “Tramonto”, να περιέχονται κομμάτια που συμπεριλήφθηκαν και στο “Rosslyn” (όπως το “Between moons” και το φερώνυμο “Tramonto”, σύνθεση του Taylor το πρώτο και του Ralph Towner το δεύτερο), μαζί με συνθέσεις του Taylor από παλαιότερους δίσκους του, όπως τις “Pure and simple” και “Ambleside”, συν την “Up too late” του Steve Swallow.
Μπορεί να καταγράφονται μόλις πέντε tracks στο “Tramonto”, αλλά η διάρκεια του CD είναι πάνω από 55 λεπτά. Έτσι, δύο από τα (μακροσκελή) κομμάτια που ξεχωρίζουν είναι το 12λεπτο “Up too late” και το 15λεπτο “Ambleside” – με το πρώτο να περιλαμβάνει δυναμικό bop στο πιάνο από τον Taylor, εκτεταμένο παίξιμο με δοξάρι από τον Johnson, συν σόλο ντραμς από τον Baron, και με το δεύτερο να χαρακτηρίζεται από μια παρατεταμένη κρουστότητα στην αρχή, σε συνδυασμό ξανά με arco μπάσο και με παιξίματα, γενικότερα, που εντυπωσιάζουν. Οπωσδήποτε μια απρόσμενη και εννοείται ευχάριστη έκπληξη από την ECM.
Up Too Late (Live)
