Το σινεμά της γυναικείας εκδίκησης

Το σινεμά της γυναικείας εκδίκησης Facebook Twitter
H Ματίλντα Λουτζ στο Revenge
0


ΟΤΑΝ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
του δημοφιλούς newsletter «La Pause Simone», Κλοέ Τιμπό, ισχυρίζεται πως το σινεμά έχει θρέψει την κουλτούρα του βιασμού, εννοεί το σύνολο των απεικονίσεων που δικαιολογούν και ωραιοποιούν τις σεξουαλικές επιθέσεις εναντίον των γυναικών. Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια; Η συγγραφέας του Επιθυμώντας τη βία: Αυτό/αυτοί που η pop κουλτούρα μάς έμαθε να αγαπάμε (Desirer la violence: Ce(ux) que la pop culture nous a appris a aimer, εκδόσεις Les Insolentes) υποστηρίζει σε πρόσφατη συνέντευξή της στο περιοδικό «Numero» πως, εκτός από το τέλος της ανδρικής κυριαρχίας στον τομέα της σκηνοθεσίας ταινιών με βασικό θεματικό άξονα την εκδίκηση, είναι φανερό πως οι κακοποιητές δεν είναι γκάνγκστερ με παραμορφωμένα πρόσωπα, αλλά, όπως στην περίπτωση του Κώδικα Κινδύνου, ο υπεράνω πάσης υποψίας Τσάνινγκ Τέιτουμ, ένας λευκός, πάμπλουτος γόης με ιδιόκτητο νησί που ζητάει συγγνώμη μπροστά σε κάμερες μόνο και μόνο για να συνεχίσει ανενόχλητος την ποινικά κολάσιμη δράση του.

Η Ζόι Κράβιτς σκηνοθετεί και η Ναόμι Άκι πρωταγωνιστεί και σώζει την παρτίδα, όπως περίπου έκανε αρκετά χρόνια πριν η Ματίλντα Λουτζ στο Revenge, την «όνομα και πράγμα» ταινία με την ηρωίδα που μένει όρθια μέχρι το παρά πέντε, όταν όλα δείχνουν πως τελείωσαν, και με μια καραμπίνα αποτελειώνει τον διώκτη της. Πρόκειται για το περιπετειώδες θρίλερ που έβαλε στον χάρτη την Κοραλί Φαρζά, πριν προχωρήσει σε πιο πολύπλοκο κινηματογραφικό φεμινισμό, με το συναρπαστικό και πολυσυζητημένο Substance να εξαπολύει μια αιματοβαμμένη επίθεση στον ηλικιακό ρατσισμό, όπως τον διατυπώνει το Χόλιγουντ εδώ και δεκαετίες, στοιχειώνοντας τις ψυχές και τα πρόσωπα των γυναικών που ενσαρκώνουν τα πρότυπα αλλά και όσων τις ακολουθούν ευλαβικά. Η Columbia, ο Άντριου Μπέργκμαν και, όπως είχε αναφερθεί, 20 εκατομμύρια δολάρια τούμπαραν την Ντεμί Μουρ να πετάξει το σουτιέν της στο διαβόητο Striptease του προηγούμενου αιώνα, αλλά χρειάστηκε μια Γαλλίδα σκηνοθέτις να την πείσει να κοιταχτεί στον καθρέφτη, γυμνή και χαρακωμένη από την απόρριψη, στον ρόλο της ζωής της.

Οι woke απόπειρες της Marvel με τις Eternals, τη Madame Web και, βέβαια, την Captain Marvel, όλες στα πλαίσια της ενεργοποίησης ενός κοριτσίστικου κοινού που μετρήθηκε από τους εγκεφάλους των στούντιο ως πρόθυμο να ταυτιστεί με ηρωίδες, προσέκρουσαν σε τοίχο αδιαφορίας ή χλιαρής ανταπόκρισης.

• Η διαφορά ανάμεσα στη βραβευμένη με Όσκαρ Σεναρίου Υποσχόμενη νέα γυναίκα της Έμεραλντ Φένελ ή ακόμη και στο Jennifer’s Body της –κοίτα σύμπτωση– βραβευμένης με Όσκαρ Σεναρίου Ντιάμπλο Κόουντι, εκεί όπου η δαιμονισμένη Μέγκαν Φοξ ξεπαστρεύει τους αρσενικούς συμμαθητές της, και στο ακόμα και σήμερα αμφιλεγόμενο Μη Αναστρέψιμος του Γκασπάρ Νοέ είναι η ηδονοβλεπτική ματιά του σκηνοθέτη, τουλάχιστον σύμφωνα με την Τιμπό, «μια κοκορομαχία που μας κάνει να πιστεύουμε πως ο σύντροφος και ο πρώην σύντροφος του θύματος ενεργούν ανατρεπτικά ή ρεαλιστικά, ενώ ουσιαστικά κεφαλαιοποιούν τη βία εναντίον των γυναικών για χάρη του θεάματος». Αν και σε επίπεδο κινηματογραφικής αισθητικής διαφωνώ με τη συγγραφέα, κατανοώ την ιδεολογική της θέση. Είναι μια ακτιβιστική τοποθέτηση, ένα γενναίο πίβοτ μακριά από την κατεστημένη ανδρική ματιά στις γυναίκες αλλά και τη δικαιωματική «αρσενική» αφήγηση όπως έρρεε χωρίς εμπόδια και αντιρρήσεις.

Το Desirer la violence: Ce(ux) que la pop culture nous a appris a aimer, εκδόσεις Les Insolentes
Desirer la violence: Ce(ux) que la pop culture nous a appris a aimer, εκδόσεις Les Insolentes

Από τα πρόσφατα παραδείγματα δύο είναι αυτά που ξεχωρίζουν: το θρασύ queer θρίλερ Ματωμένος δεσμός της Ρόουζ Γκλας με την Κρίστεν Στιούαρτ και την Κέιτι Ο’Μπράιαν και το πιο στοχαστικό και αφοσιωμένο στον σκοπό του Ραντεβού με έναν serial killer της Άννα Κέντρικ. Ακόμα και η αινιγματική Μιλαίδη της Έβα Γκριν παρεμβαίνει δραστικά στην άρρηκτη αδελφότητα των πρόσφατων, λουσάτων Τριών Σωματοφυλάκων σαν παράγοντας χ σε μια κλασική αρσενική εξίσωση.

Τίποτα, βέβαια, δεν συγκρίνεται με το cult hit Strange darling, μια συναρπαστικά μη γραμμική μονομαχία παρανοήσεων μέχρι τελικής πτώσης μεταξύ του Δαίμονα (Κάιλ Γκάρνερ) και της Κυρίας (Γουίλα Φιτζέραλντ), όπου –spoiler alert– αξέχαστο μένει το καταματωμένο, ειρωνικό χαμόγελο της ύστατης γυναικείας τιμωρίας – το σκηνοθέτησε άνδρας ωστόσο, ο Τζέι Τ. Μόλνερ. Καμιά φορά το φύλο δεν προεξοφλεί την προκατάληψη. Πάρτε για παράδειγμα την τριλογία Χ του Τάι Γουέστ. Τα σημαδεμένα πρόσωπα της Μία Γκοθ επιβιώνουν διά πυρός και σιδήρου και αντιστρέφουν τη σωματική και ψυχική εκμετάλλευση ενός αιώνα, από την Pearl ως τη Maxxxine, σε μια επώδυνη και μοναχική μεν, αυτόνομη δε κατάκτηση του πολυπόθητου ονείρου.

Το σινεμά της γυναικείας εκδίκησης Facebook Twitter
Maxxxine

• Εδώ και μία γεμάτη δεκαετία υπάρχει μια δόση ορμητικής εκδίκησης στην επιδίωξη της αποκατάστασης μιας ιστορικής αδικίας και της genre ισορροπίας. Ταινίες όπως το Ocean’s 8 ή το all female cast Ghostbusters γυρίστηκαν μάλλον ελαφρά τη καρδία πάνω στην πανηγυρική φούρια της πρώιμης αντίδρασης, σαν επινίκια του ΜeΤoo με ένα απλοϊκό «γιατί όχι κι εμείς;». Οι woke απόπειρες της Marvel με τις Eternals, τη Madame Web και, βέβαια, την Captain Marvel, όλες στα πλαίσια της ενεργοποίησης ενός κοριτσίστικου κοινού που μετρήθηκε από τους εγκεφάλους των στούντιο ως πρόθυμο να ταυτιστεί με ηρωίδες, προσέκρουσαν σε τοίχο αδιαφορίας ή χλιαρής ανταπόκρισης.

Το σινεμά της γυναικείας εκδίκησης Facebook Twitter
Σκηνή από το θρασύ queer θρίλερ Ματωμένος δεσμός της Ρόουζ Γκλας με την Κρίστεν Στιούαρτ και την Κέιτι Ο’Μπράιαν.

Στην περίπτωση ενός αναμενόμενου sequel μεγάλης επιτυχίας, όπως η Furiosa, που δικαιολογείται μέσα από την εξέλιξη των χαρακτήρων του Fury Road, πολλοί αναρωτήθηκαν ποιος ο λόγος ύπαρξης της ηρωίδας που παρατηρεί στη μεγαλύτερη διάρκεια της περιπέτειας αντί να πάρει τη δράση στα χέρια της από την αρχή. Μήπως ο Κουέντιν Ταραντίνο τα είχε πει καλύτερα στο Kill Bill, δεκαετίες πριν; Προφανώς, αντίθετη με τον διαχωρισμό της τέχνης από τη ζωή, η Τιμπό καταγγέλλει μια συνενοχή και επικαλείται την αλήθεια πίσω από τον μύθο για να τοποθετηθεί κάθετα: «Πώς γίνεται να παρακολουθήσουμε σήμερα το Kill Bill ως μια ταινία ενδυνάμωσης των γυναικών, όταν γνωρίζουμε πως ο Χάρβεϊ Γουάινστιν είναι ο παραγωγός της ταινίας και η πρωταγωνίστρια Ούμα Θέρμαν είχε εκμυστηρευθεί στον σκηνοθέτη της, τον Κουέντιν Ταραντίνο, πως της είχε επιτεθεί παραπάνω από μία φορές στο παρελθόν;».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO. 

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Φωνές γυναικείας χειραφέτησης στη λογοτεχνία

Βιβλίο / Φωνές γυναικείας χειραφέτησης στη λογοτεχνία

Πέντε εμβληματικά βιβλία γυναικείας χειραφέτησης με ηρωίδες που αντιδρούν στο κατεστημένο και στις οριοθετημένες φυλετικές ταυτότητες αναδεικνύει η πρόσφατη λογοτεχνική παραγωγή, με κλασικούς τίτλους και βραβευμένα βιβλία.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους

Βιβλίο / Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους

Από την Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην Τζόνι Μίτσελ κι από την Ντόρις Λέσινγκ στη Μίριελ Σπαρκ, ένα νέο βιβλίο καταγράφει τις περιπτώσεις των διάσημων γυναικών που άφησαν τα παιδιά τους χωρίς να κοιτάξουν πίσω.
THE LIFO TEAM
Στο Σώμα της

Θέατρο / Ένα έργο στο Εθνικό Θέατρο για την περίοδο, την εμμηνόπαυση, την κλειτορίδα και τον γυναικείο αυνανισμό

Μαζί με άλλες 22 γυναίκες, η Ελένη Ευθυμίου, η Σοφία Ευτυχιάδου και η Νεφέλη Μαϊστράλη ανεβάζουν το έργο «Στο σώμα της» για ζητήματα που θεωρητικά μπορούν να συζητηθούν ανοιχτά, αλλά στην πραγματικότητα όχι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Οθόνες / American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Η American Apparel πουλούσε απελευθέρωση, αλλά πίσω από τις βιτρίνες και το φίνο βαμβάκι το brand ήταν βουτηγμένο στα σκάνδαλα: σεξουαλική παρενόχληση, κατάχρηση εξουσίας και ένα εργασιακό κλίμα που κάθε άλλο παρά cool ήταν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Movies

Οθόνες / Η σπαρταριστή επιστροφή των «Τρελών Σφαιρών» και 9 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ο Λίαμ Νίσον δείχνει την κωμική στόφα του, η Άλισον Μπρι και ο Ντέιβ Φράνκο πρωταγωνιστούν στην πιο αναμενόμενη ταινία τρόμου της χρονιάς, η νέα ταινία των αδερφών Νταρντέν και 4 επανεκδόσεις – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Είδαμε την ταινία που διασκευάζει ο Γιώργος Λάνθιμος

Οθόνες / Η ταινία στην οποία βασίστηκε ο Λάνθιμος: Ένα κρυμμένο νοτιοκορεατικό διαμάντι

Η επικείμενη κυκλοφορία του «Bugonia» στάθηκε αφορμή για να επισκεφτούμε ξανά την κινηματογραφική του πηγή, το cult «Save the Green Planet!», έναν από τους κρυμμένους θησαυρούς του νοτιοκορεατικού σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Αποκάλυψη στους Τροπικούς»: Ένα πραγματικά σπουδαίο ντοκιμαντέρ μόλις ανέβηκε στο Netflix  

Daily / «Αποκάλυψη στους Τροπικούς»: Ένα πραγματικά σπουδαίο ντοκιμαντέρ μόλις ανέβηκε στο Netflix  

Η τελευταία ερευνητική δουλειά της βραβευμένης σκηνοθέτριας Πέτρα Κόστα, είναι ένα υποδειγματικό, υποβλητικό ντοκιμαντέρ με κεντρικό άξονα την καθοριστική συμβολή των Βραζιλιάνων Ευαγγελιστών στην άνοδο του «Τραμπ των Τροπικών» στην εξουσία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «requel» ενός θρίλερ των 90s και 8 ακόμη λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Το requel ενός θρίλερ των ΄90s και 7 ακόμα λόγοι να πάτε σινεμά

Η ανάσταση του «I Know What You Did Last Summer», η νέα ταινία του Φρανσουά Οζόν, η έκπληξη των Καννών «Sorry Baby» και η ταινία που εδραίωσε το άστρο της Μόνικα Μπελούτσι - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ MICHAEL DOUGLAS

Οθόνες / Μάικλ Ντάγκλας: Το ήσυχο αντίο ενός ανήσυχου σταρ

«Nepo baby» πριν καν υπάρξει ο όρος, ο Μάικλ Ντάγκλας βρήκε τη δική του φωνή μέσα από ρόλους που σφράγισαν το Χόλιγουντ, φτάνοντας σε μια καριέρα έξι δεκαετιών γεμάτη σκαμπανεβάσματα και δυνατές στιγμές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
TAINIES

Οθόνες / Ο ανανεωμένος Superman και 6 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ένας υπερήρωας, μερικοί επικίνδυνοι καρχαρίες, ένα αμερικανικό ρομαντικό δράμα, μπόλικος σουρεαλισμός και γαλλικό chanson: Το κινηματογραφικό μενού της εβδομάδας έχει από όλα - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου cartoon

Oθόνες / Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου καρτούν

Υπερφορτωμένο, κατά διαστήματα απολαυστικό, με μια τετράποδη προσθήκη που θα κάνει τους ζωόφιλους να γαβγίζουν από χαρά, το «Superman» του Τζέιμς Γκαν δεν προσποιείται πως θέλει να προσφέρει τίποτα παραπάνω από δύο ευχάριστες ώρες στο σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ