Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter
«Αποτυχημένο [αυτο]πορτραίτο»: τα σημειωματάρια που επιμελώς διατηρούσε μέχρι τον θάνατό του περιλαμβάνουν και διάφορα αυτοσαρκαστικά πορτρέτα υπό τη μορφή καρικατούρας με σαρδόνιες και συχνά ξεκαρδιστικές συνοδευτικές ατάκες.
0

Δυο χρόνια συμπληρώθηκαν στις 7 Νοεμβρίου από την οριστική (δύσκολο να το χωνέψει ακόμα κάποιος, παρά την «προχωρημένη» σχετικά ηλικία του) απώλεια του μέγιστου τραγουδοποιού, ερμηνευτή, ποιητή και υποδείγματος μιας βαθιά οικουμενικής και σκεπτόμενης ευζωίας, παρά τη σύνδεσή του σε ένα πρώτο επίπεδο από μέρος του κοινού με τους πιο μελαγχολικούς τόνους και τους πιο ανεκπλήρωτους πόθους. Τουλάχιστον γλύτωσε τη βασιλεία του Ντόναλντ Τραμπ...

Συγχρόνως σχεδόν με τη θλιβερή (αλλά όχι και χωρίς τις βάσιμες επικλήσεις στην ελπίδα που ανακαλεί πάντα η ανάμνηση της ζωής και του έργου του) επέτειο, κυκλοφόρησε από τον γνωστό και έγκριτο εκδοτικό οίκο Farrar, Straus και Giroux, το τελευταίο έργο του.

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter
 

Πρόκειται για την έκδοση με τίτλο "The Flame", μια συλλογή από ποιήματα, στίχους, σκίτσα και σελίδες από τα σημειωματάριά του – ένα βιβλίο αντίστοιχο στο ύφος και την αισθητική με το "The Book of Longing" («Το βιβλίο του πόθου» είχε μεταφραστεί στην ελληνική του έκδοση) του 2006.

Όπως σημειώνει ο γιος του Άνταμ (αποκλειστικός διαχειριστής πλέον και τακτικός επισκέπτης του «ιστορικού» σπιτιού του πατέρα του στην Ύδρα) στην εισαγωγή, «αυτό το βιβλίο περιλαμβάνει τις τελευταίες ποιητικές απόπειρες του πατέρα μου... Ήταν το έργο προς χάρη του οποίου παρέμενε ζωντανός, ο μόνος λόγος για τον οποίο ανέπνεε, ειδικά προς το τέλος».

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter
 

Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη: τα (εξήντα τρία) «Ποιήματα», τους «Στίχους» (κυρίως από τα τρία τελευταία του άλμπουμ Old Ideas, Popular Problems και You Want It Darker) και τα «Σημειωματάρια» που αποτελούν –επιλεγμένες από τον ίδιο τον Κόεν– σελίδες από τα σημειωματάρια που επιμελώς διατηρούσε μέχρι τον θάνατό του και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και διάφορα αυτοσαρκαστικά πορτρέτα υπό τη μορφή καρικατούρας, με σαρδόνιες και συχνά ξεκαρδιστικές συνοδευτικές ατάκες.

Ανάμεσα στα επαναλαμβανόμενα θέματα και μοτίβα της συλλογής, όπως μαρτυρά ο τίτλος, είναι αυτά της φλόγας και της φωτιάς, μαζί με τους αναμενόμενα λεπτές, διεισδυτικές και πνευματώδεις βινιέτες / μικροπραγματείες για τον έρωτα, τον θάνατο, την επιθυμία, τη φήμη, την πίστη, την ομορφιά.

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter
Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter

Αλλά και για το πέρασμα του χρόνου, για το γήρας, για την κληρονομιά που επιθυμεί κάποιος να αφήσει πίσω του. Όπως ο τίτλος του ποιήματος "I Pray for Courage" (Προσεύχομαι για κουράγιο) ή οι στίχοι του "If I Took a Pill" (Αν έπαιρνα ένα χάπι): «Προσπαθώ να τελειώσω / Την άθλια καριέρα μου / Με λίγη αλήθεια / Για το τώρα και το εδώ».

Έντονη είναι επίσης για μια άλλη φορά στο έργο του σπουδαίου Καναδού η επιρροή του Λόρκα (δεν είναι τυχαίο φυσικά ότι έδωσε στην κόρη του το όνομα του μεγάλου Ισπανού ποιητή) στην αμεσότητα και τον απέριττο λυρισμό με τον οποίο αγγίζουν οι στίχοι του (αυτοί οι έμπιστοι, «παλιοί σύντροφοι») όλα τα μεγάλα και τα μικρά, τα αιώνια και τα καθημερινά ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται.

 

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter

Ερωτηθείς κάποτε σε μια συνέντευξη σχετικά με τη διαφορά ανάμεσα σ' ένα τραγούδι και σ΄ ένα ποίημα, ο Κόεν αποκρίθηκε: «Το ποίημα έχει διαφορετικό χρόνο. Δεν καθοδηγείται από ένα συγκεκριμένο τέμπο – με άλλα λόγια, μπορείς να πηγαίνεις μπροστά και πίσω, να προχωράς, να επιστρέφεις, να χασομεράς ενδιάμεσα. Στο τραγούδι αντίθετα, το τέμπο είναι καθοριστικό και δεν μπορείς να σταματήσεις την προέλαση του, σε οδηγεί εκείνο».

Ο Λέοναρντ Κόεν υπήρξε αναμφισβήτητος μάστορας και στα δύο, όπως μας υπενθυμίζει και αυτό το κύκνειο άσμα του. Γράφει ο γιος του στην εισαγωγή, επιχειρώντας μια σύνθεση των τίτλων του τελευταίου του δίσκου και αυτού εδώ του βιβλίου: «Πέθανε στις 7 Νοεμβρίου 2016. Είναι πιο σκοτεινά τώρα, αλλά η φλόγα δεν φονεύτηκε».

Σελίδες από το κύκνειο άσμα του Λέοναρντ Κόεν Facebook Twitter
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ