H αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας: Η νέα μεγάλη ομαδική έκθεση του ΕΜΣΤ

Modern Love Facebook Twitter
Melanie Bonajo, Night Soil - Economy of Love, 2015 (στιγμιότυπο). Μονοκάναλο βίντεο, έγχρωμο με ήχο, 32' 46''. Ευγενική παραχώρηση από το καλλιτέχνη και της AKINCI, Άμστερνταμ.
0

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Γρέγου επιμελείται μια έκθεση για την αγάπη και τους στενούς ανθρώπινους δεσμούς στα χρόνια του ύστερου καπιταλισμού, της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιακής διασύνδεσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στην έκθεση συμμετέχουν πέντε Έλληνες και δεκαεννέα διεθνείς καλλιτέχνες από δεκατέσσερις χώρες, πολλοί από τους οποίους παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα το έργο τους, προϊόν μιας συνεχιζόμενης έρευνας που έρχεται στο ΕΜΣΤ μετά από παρουσιάσεις στο Museum für Neue Kunst - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Φράιμπουργκ στη Γερμανία, στην Kunsthalle του Ταλίν, στο IMPAKT Media Organization και το Μουσείο Centraal στην Ουτρέχτη.

Ο ψηφιακός κόσμος, οι κολοσσοί της τεχνολογίας και ο νεοφιλελευθερισμός έχουν αλλάξει την έννοια της αγάπης και των κοινωνικών σχέσεων, αμβλύνοντας τον διαχωρισμό μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού και επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε μεταξύ μας, με το εικονικό να έχει περιπλεχθεί με την πραγματικότητα σε χώρο και χρόνο που μεταλλάσσονται καθημερινά. Η έννοια της αγάπης εργαλειοποιείται, εκχυδαΐζεται, εμπορευματοποιείται μέσα από τα social media, γίνεται κεφάλαιο που συγκρούεται με τις οικείες, αυθεντικές σχέσεις. 

Μέσα από τα νέα μοντέλα επικοινωνίας που ρυθμίζουν τη συναισθηματική μας ζωή και τις κοινωνικές μας σχέσεις δημιουργείται μια «νέα απαίτηση να αναγνωρίζεται κανείς από τους άλλους και να αναγνωρίζει τους άλλους». 

Η έκθεση εξετάζει πώς το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τη μια έχουν διευκολύνει την έκφραση διαφορετικών ταυτοτήτων και εναλλακτικών τρόπων ύπαρξης και κατασκευής του εαυτού και πώς, από την άλλη, παίζουν επιβαρυντικό ρόλο στην καλλιέργεια παθολογιών, όπως ο ναρκισσισμός, η εμμονή της αυτοπροβολής, η ψηφιακή εξάρτηση και η εμπορευματοποίηση του συναισθήματος.

Μελετά πώς η διαπλοκή της πραγματικότητας, του εικονικού και της φαντασίας δημιουργεί πολύπλοκες ψυχολογικές και διαπροσωπικές καταστάσεις και εμπλοκές, ενώ ταυτόχρονα καταγράφει σύγχρονα κοινωνικά πρότυπα και προκλήσεις. Η μέτρηση, η ποσοτικοποίηση και η κατηγοριοποίηση αξιολογούν τα συναισθήματα και τις σχέσεις, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μια «συναισθηματική οντολογία», στην ιδέα ότι τα συναισθήματα μπορούν να αποσπαστούν από το υποκείμενο, να ελεγχθούν και να παζαρευτούν.

Modern Love Facebook Twitter
Candice Breitz, TLDR, 2017 (στιγμιότυπο). Εγκατάσταση βίντεο 13 καναλιών. Ανάθεση από την B3 Biennale of the Moving Image, Φρανκφούρτη στο Μάιν. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας.

H έκθεση «Modern Love, H αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας» δανείζεται τον υπότιτλό της από το βιβλίο της Eva Illouz, Cold Intimacies: The making of emotional capitalism, που αναλύει πώς οι σύγχρονες, στενές σχέσεις καθορίζονται όλο και περισσότερο από οικονομικά και πολιτικά μοντέλα διαπραγμάτευσης και ανταλλαγής.

Η Illouz απορρίπτει τη συμβατική ιδέα ότι ο καπιταλισμός έχει δημιουργήσει έναν μη συναισθηματικό κόσμο, στον οποίο κυριαρχεί ο γραφειοκρατικός ορθολογισμός, ότι η συμπεριφορά που κινείται από οικονομικά κίνητρα συγκρούεται με τις στενές, αυθεντικές σχέσεις, ότι η δημόσια και η ιδιωτική σφαίρα είναι διαμετρικά αντίθετες όπως και η αληθινή αγάπη με τον υπολογισμό και το προσωπικό συμφέρον.

Υποστηρίζει ότι η κουλτούρα του καπιταλισμού έχει καλλιεργήσει μια έντονα συναισθηματική κουλτούρα στον εργασιακό χώρο, στην οικογένεια και στη σχέση μας με τον εαυτό μας και ονομάζει συναισθηματικό καπιταλισμό τη διαδικασία με την οποία οι συναισθηματικές και οι οικονομικές σχέσεις έρχονται να καθορίσουν και να διαμορφώσουν η μία την άλλη.

Modern Love Facebook Twitter
Marge Monko, I Don’t Know You, So I Can’t Love You, 2018 (λεπτομέρεια). Εγκατάσταση, smart assistants, ηχεία, εκτυπώσεις. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας. Άποψη εγκατάστασης Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Φράιμπουργκ, Γερμανία. Φωτογραφία: Bernhard Strauss

Τα στοιχεία αυτής της διαδικασίας υπάρχουν σε διάφορους κοινωνικούς χώρους, σε βιβλία αυτοβοήθειας, γυναικεία περιοδικά, talk shows, ομάδες υποστήριξης και ιστοσελίδες γνωριμιών στο διαδίκτυο.

Έχει ενδιαφέρον να ερευνήσουμε πώς συνέβη αυτό, ποιες είναι οι κοινωνικές συνέπειες της ενασχόλησης με τα συναισθήματα σήμερα, πώς η χρήση των μέσων μεταμόρφωσε τις συναισθηματικές μας εμπειρίες, πώς η δημόσια σφαίρα έχει διαποτιστεί από την έκθεση της ιδιωτικής ζωής και πώς ο πόνος κατέχει κεντρική θέση στη σύγχρονη ταυτότητα.

Σύμφωνα με τα λόγια του Robert Hughes, ζούμε σε «μια ολοένα και περισσότερο εξομολογητική κουλτούρα». Μέσα από τα νέα μοντέλα επικοινωνίας που ρυθμίζουν τη συναισθηματική μας ζωή και τις κοινωνικές μας σχέσεις δημιουργείται μια «νέα απαίτηση να αναγνωρίζεται κανείς από τους άλλους και να αναγνωρίζει τους άλλους».

Το διαδίκτυο, σύμφωνα με την Illouz, είναι μια κατεξοχήν ψυχολογική τεχνολογία που προϋποθέτει και ενεργοποιεί έναν δημόσιο συναισθηματικό εαυτό. Στην πραγματικότητα κάνει ακόμη και τον δημόσιο συναισθηματικό εαυτό να προηγείται των ιδιωτικών αλληλεπιδράσεων, συγκροτώντας τες. Μια νέα μορφή αγάπης γεννιέται, βασισμένη σε πρακτικές έκθεσης του εαυτού στο διαδίκτυο που ενθαρρύνουν ένα μοντέλο αισθημάτων στο οποίο πρωταγωνιστεί η διείσδυση του πολιτισμικού φαντασιακού της ψυχολογίας.

Modern Love Facebook Twitter
Melanie Bonajo, Night Soil - Economy of Love, 2015 (στιγμιότυπο). Μονοκάναλο βίντεο, έγχρωμο με ήχο, 32' 46''. Ευγενική παραχώρηση από το καλλιτέχνη και της AKINCI, Άμστερνταμ.

Στα εγκαίνια της έκθεσης, στις 21:00, στον εκθεσιακό χώρο του ισογείου του μουσείου θα παρουσιαστεί η περφόρμανς της Marijke De Roover, «Live, Laugh, Limerence», μια opera buffa σε τέσσερις πράξεις. Η οπερατική αυτή παράσταση είναι ένα δηκτικό σχόλιο για τον τρόπο με τον οποίο χορογραφούμε και οργανώνουμε πολιτισμικά την αναπαράσταση της αγάπης μέσα από ετεροκανονικές δομές. Το έργο αξιοποιεί με απολαυστικό τρόπο όλα τα κλισέ των ρομαντικών κομεντί, του μουσικού θεάτρου, της όπερας, του καραόκε και του Χόλιγουντ.
 
Μετά τη μεγάλη αυτή ομαδική έκθεση θα ακολουθήσει μια σειρά ατομικών εκθέσεων τον Ιανουάριο του 2023, οι οποίες θα επικεντρώνονται στην επίδραση της ψηφιακής τεχνολογίας, του διαδικτύου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της οικονομίας που παράγουν στις κοινωνικές σχέσεις και τη σύγχρονη ζωή.

Modern Love Facebook Twitter
Peter Puklus, With dog and kids in the park (Balance), Budapest, 2019. Από την σειρά The Hero Mother – How to build a house, 2016-2019. Ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη & Glassyard Gallery, Βουδαπέστη.
Modern Love Facebook Twitter
Laura Cemin, In Between. The warmth. 2017/2020 (λεπτομέρεια). Εκτυπώσεις inkjet σε χαρτί, διάφορα υλικά. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας.

Modern Love, Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας
Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
15/12/2022-28/5/2023
Εγκαίνια: 15/12, 18:30 μέχρι αργά
Χώρος διεξαγωγής της έκθεσης: -1

Καλλιτέχνες: Gabriel Abrantes, Ανδρέας Αγγελιδάκης, Melanie Bonajo, Candice Breitz, Laura Cemin, Benjamin Crotty, Κυριακή Γονή, David Haines, Juliet Jacques, Sanam Khatibi, Mahmood Khaled, Duran Lantink, Ariane Loze, Μαρία Μαυροπούλου, Lauren Lee McCarthy, Kyle McDonald, Marge Monko, Εύα Παπαμαργαρίτη, Peter Puklus, Γιώργος Πρίνος, Marijke De Roover, Margaret Salmon, Hannah Toticki, István Zsíros

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ