H αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας: Η νέα μεγάλη ομαδική έκθεση του ΕΜΣΤ

Modern Love Facebook Twitter
Melanie Bonajo, Night Soil - Economy of Love, 2015 (στιγμιότυπο). Μονοκάναλο βίντεο, έγχρωμο με ήχο, 32' 46''. Ευγενική παραχώρηση από το καλλιτέχνη και της AKINCI, Άμστερνταμ.
0

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Γρέγου επιμελείται μια έκθεση για την αγάπη και τους στενούς ανθρώπινους δεσμούς στα χρόνια του ύστερου καπιταλισμού, της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιακής διασύνδεσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στην έκθεση συμμετέχουν πέντε Έλληνες και δεκαεννέα διεθνείς καλλιτέχνες από δεκατέσσερις χώρες, πολλοί από τους οποίους παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα το έργο τους, προϊόν μιας συνεχιζόμενης έρευνας που έρχεται στο ΕΜΣΤ μετά από παρουσιάσεις στο Museum für Neue Kunst - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Φράιμπουργκ στη Γερμανία, στην Kunsthalle του Ταλίν, στο IMPAKT Media Organization και το Μουσείο Centraal στην Ουτρέχτη.

Ο ψηφιακός κόσμος, οι κολοσσοί της τεχνολογίας και ο νεοφιλελευθερισμός έχουν αλλάξει την έννοια της αγάπης και των κοινωνικών σχέσεων, αμβλύνοντας τον διαχωρισμό μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού και επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε μεταξύ μας, με το εικονικό να έχει περιπλεχθεί με την πραγματικότητα σε χώρο και χρόνο που μεταλλάσσονται καθημερινά. Η έννοια της αγάπης εργαλειοποιείται, εκχυδαΐζεται, εμπορευματοποιείται μέσα από τα social media, γίνεται κεφάλαιο που συγκρούεται με τις οικείες, αυθεντικές σχέσεις. 

Μέσα από τα νέα μοντέλα επικοινωνίας που ρυθμίζουν τη συναισθηματική μας ζωή και τις κοινωνικές μας σχέσεις δημιουργείται μια «νέα απαίτηση να αναγνωρίζεται κανείς από τους άλλους και να αναγνωρίζει τους άλλους». 

Η έκθεση εξετάζει πώς το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τη μια έχουν διευκολύνει την έκφραση διαφορετικών ταυτοτήτων και εναλλακτικών τρόπων ύπαρξης και κατασκευής του εαυτού και πώς, από την άλλη, παίζουν επιβαρυντικό ρόλο στην καλλιέργεια παθολογιών, όπως ο ναρκισσισμός, η εμμονή της αυτοπροβολής, η ψηφιακή εξάρτηση και η εμπορευματοποίηση του συναισθήματος.

Μελετά πώς η διαπλοκή της πραγματικότητας, του εικονικού και της φαντασίας δημιουργεί πολύπλοκες ψυχολογικές και διαπροσωπικές καταστάσεις και εμπλοκές, ενώ ταυτόχρονα καταγράφει σύγχρονα κοινωνικά πρότυπα και προκλήσεις. Η μέτρηση, η ποσοτικοποίηση και η κατηγοριοποίηση αξιολογούν τα συναισθήματα και τις σχέσεις, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μια «συναισθηματική οντολογία», στην ιδέα ότι τα συναισθήματα μπορούν να αποσπαστούν από το υποκείμενο, να ελεγχθούν και να παζαρευτούν.

Modern Love Facebook Twitter
Candice Breitz, TLDR, 2017 (στιγμιότυπο). Εγκατάσταση βίντεο 13 καναλιών. Ανάθεση από την B3 Biennale of the Moving Image, Φρανκφούρτη στο Μάιν. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας.

H έκθεση «Modern Love, H αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας» δανείζεται τον υπότιτλό της από το βιβλίο της Eva Illouz, Cold Intimacies: The making of emotional capitalism, που αναλύει πώς οι σύγχρονες, στενές σχέσεις καθορίζονται όλο και περισσότερο από οικονομικά και πολιτικά μοντέλα διαπραγμάτευσης και ανταλλαγής.

Η Illouz απορρίπτει τη συμβατική ιδέα ότι ο καπιταλισμός έχει δημιουργήσει έναν μη συναισθηματικό κόσμο, στον οποίο κυριαρχεί ο γραφειοκρατικός ορθολογισμός, ότι η συμπεριφορά που κινείται από οικονομικά κίνητρα συγκρούεται με τις στενές, αυθεντικές σχέσεις, ότι η δημόσια και η ιδιωτική σφαίρα είναι διαμετρικά αντίθετες όπως και η αληθινή αγάπη με τον υπολογισμό και το προσωπικό συμφέρον.

Υποστηρίζει ότι η κουλτούρα του καπιταλισμού έχει καλλιεργήσει μια έντονα συναισθηματική κουλτούρα στον εργασιακό χώρο, στην οικογένεια και στη σχέση μας με τον εαυτό μας και ονομάζει συναισθηματικό καπιταλισμό τη διαδικασία με την οποία οι συναισθηματικές και οι οικονομικές σχέσεις έρχονται να καθορίσουν και να διαμορφώσουν η μία την άλλη.

Modern Love Facebook Twitter
Marge Monko, I Don’t Know You, So I Can’t Love You, 2018 (λεπτομέρεια). Εγκατάσταση, smart assistants, ηχεία, εκτυπώσεις. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας. Άποψη εγκατάστασης Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Φράιμπουργκ, Γερμανία. Φωτογραφία: Bernhard Strauss

Τα στοιχεία αυτής της διαδικασίας υπάρχουν σε διάφορους κοινωνικούς χώρους, σε βιβλία αυτοβοήθειας, γυναικεία περιοδικά, talk shows, ομάδες υποστήριξης και ιστοσελίδες γνωριμιών στο διαδίκτυο.

Έχει ενδιαφέρον να ερευνήσουμε πώς συνέβη αυτό, ποιες είναι οι κοινωνικές συνέπειες της ενασχόλησης με τα συναισθήματα σήμερα, πώς η χρήση των μέσων μεταμόρφωσε τις συναισθηματικές μας εμπειρίες, πώς η δημόσια σφαίρα έχει διαποτιστεί από την έκθεση της ιδιωτικής ζωής και πώς ο πόνος κατέχει κεντρική θέση στη σύγχρονη ταυτότητα.

Σύμφωνα με τα λόγια του Robert Hughes, ζούμε σε «μια ολοένα και περισσότερο εξομολογητική κουλτούρα». Μέσα από τα νέα μοντέλα επικοινωνίας που ρυθμίζουν τη συναισθηματική μας ζωή και τις κοινωνικές μας σχέσεις δημιουργείται μια «νέα απαίτηση να αναγνωρίζεται κανείς από τους άλλους και να αναγνωρίζει τους άλλους».

Το διαδίκτυο, σύμφωνα με την Illouz, είναι μια κατεξοχήν ψυχολογική τεχνολογία που προϋποθέτει και ενεργοποιεί έναν δημόσιο συναισθηματικό εαυτό. Στην πραγματικότητα κάνει ακόμη και τον δημόσιο συναισθηματικό εαυτό να προηγείται των ιδιωτικών αλληλεπιδράσεων, συγκροτώντας τες. Μια νέα μορφή αγάπης γεννιέται, βασισμένη σε πρακτικές έκθεσης του εαυτού στο διαδίκτυο που ενθαρρύνουν ένα μοντέλο αισθημάτων στο οποίο πρωταγωνιστεί η διείσδυση του πολιτισμικού φαντασιακού της ψυχολογίας.

Modern Love Facebook Twitter
Melanie Bonajo, Night Soil - Economy of Love, 2015 (στιγμιότυπο). Μονοκάναλο βίντεο, έγχρωμο με ήχο, 32' 46''. Ευγενική παραχώρηση από το καλλιτέχνη και της AKINCI, Άμστερνταμ.

Στα εγκαίνια της έκθεσης, στις 21:00, στον εκθεσιακό χώρο του ισογείου του μουσείου θα παρουσιαστεί η περφόρμανς της Marijke De Roover, «Live, Laugh, Limerence», μια opera buffa σε τέσσερις πράξεις. Η οπερατική αυτή παράσταση είναι ένα δηκτικό σχόλιο για τον τρόπο με τον οποίο χορογραφούμε και οργανώνουμε πολιτισμικά την αναπαράσταση της αγάπης μέσα από ετεροκανονικές δομές. Το έργο αξιοποιεί με απολαυστικό τρόπο όλα τα κλισέ των ρομαντικών κομεντί, του μουσικού θεάτρου, της όπερας, του καραόκε και του Χόλιγουντ.
 
Μετά τη μεγάλη αυτή ομαδική έκθεση θα ακολουθήσει μια σειρά ατομικών εκθέσεων τον Ιανουάριο του 2023, οι οποίες θα επικεντρώνονται στην επίδραση της ψηφιακής τεχνολογίας, του διαδικτύου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της οικονομίας που παράγουν στις κοινωνικές σχέσεις και τη σύγχρονη ζωή.

Modern Love Facebook Twitter
Peter Puklus, With dog and kids in the park (Balance), Budapest, 2019. Από την σειρά The Hero Mother – How to build a house, 2016-2019. Ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη & Glassyard Gallery, Βουδαπέστη.
Modern Love Facebook Twitter
Laura Cemin, In Between. The warmth. 2017/2020 (λεπτομέρεια). Εκτυπώσεις inkjet σε χαρτί, διάφορα υλικά. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας.

Modern Love, Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας
Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
15/12/2022-28/5/2023
Εγκαίνια: 15/12, 18:30 μέχρι αργά
Χώρος διεξαγωγής της έκθεσης: -1

Καλλιτέχνες: Gabriel Abrantes, Ανδρέας Αγγελιδάκης, Melanie Bonajo, Candice Breitz, Laura Cemin, Benjamin Crotty, Κυριακή Γονή, David Haines, Juliet Jacques, Sanam Khatibi, Mahmood Khaled, Duran Lantink, Ariane Loze, Μαρία Μαυροπούλου, Lauren Lee McCarthy, Kyle McDonald, Marge Monko, Εύα Παπαμαργαρίτη, Peter Puklus, Γιώργος Πρίνος, Marijke De Roover, Margaret Salmon, Hannah Toticki, István Zsíros

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ