10 ταινίες για τον ύπνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου

10 ταινίες για τον ύπνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου Facebook Twitter
H Νικόλ Κίντμαν στο «Μάτια ερμητικά κλειστά» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
0

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του ύπνου για την ανθρώπινη υγεία, ο ΠΟΥ όρισε την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου. Κάποιος κακεντρεχής θα έλεγε ότι πρόκειται για ένα σαδιστικό αστείο του διεθνούς οργανισμού σε βάρος της ανθρωπότητας να ορίζει μια τέτοια επέτειο σε εργάσιμη μέρα, για να μη σχολιάσουμε τον εμπαιγμό απέναντι σε όσους πάσχουν από σχετικές διαταραχές – φαντάζεσαι κάποιον φουκαρά να αναφωνεί πικραμένος «δεν μπόρεσα να κοιμηθώ ούτε την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου» και σε πιάνει το στομάχι σου.

Με δεδομένο πως περνάμε το 1/3 της ζωής μας κοιμώμενοι, ήταν επόμενο οι κινηματογραφιστές, που τίποτα από όσα απαρτίζουν την ανθρώπινη κατάσταση δεν άφησαν ανέγγιχτο, να ασχοληθούν και με τον ύπνο, την απουσία του, αλλά και όσα συμβαίνουν ή θα μπορούσαν να συμβούν κατά τη διάρκειά του.

Η λίστα που ακολουθεί, περιλαμβάνει μερικές από τις χαρακτηριστικότερες ταινίες που αφορούν άμεσα ή σχετίζονται με κάποιο τρόπο με τον ύπνο. Λήθαργος και αϋπνία, όνειρα και εφιάλτες, ροχαλητά και χασμουρητά συνθέτουν μια binge-watching πρόταση με αφορμή τη σημερινή επέτειο.

Καλές προβολές και όνειρα γλυκά.

Με δεδομένο πως περνάμε το 1/3 της ζωής μας κοιμώμενοι, ήταν επόμενο οι κινηματογραφιστές, που τίποτα από όσα απαρτίζουν την ανθρώπινη κατάσταση δεν άφησαν ανέγγιχτο, να ασχοληθούν και με τον ύπνο, την απουσία του, αλλά και όσα συμβαίνουν ή θα μπορούσαν να συμβούν κατά τη διάρκειά του.

Peter Ibbetson

1935

του Χένρι Χάθαγουεϊ

Peter Ibbetson Facebook Twitter

Σκηνοθετημένο από τον Χένρι Χάθαγουεϊ, έναν εργάτη του κλασικού Χόλιγουντ με 4-5 τίτλους που θα έκαναν ένα ισχυρό case για να ασχοληθεί (ακόμα πιο) σοβαρά η κριτική μαζί του σήμερα, το Peter Ibbetson συνιστά μια γοητευτική, άγνωστη κατάθεση στο κίνημα του (κινηματογραφικού) μαγικού ρεαλισμού που, όπως θα έλεγε κι ο Όρσον Ουέλς, θα έκανε και μια πέτρα να κλάψει. Δυο ψυχές πλασμένες για να είναι μαζί, χωρίζονται ως παιδιά, ξαναβρίσκονται ως ενήλικες για να χωριστούν ξανά βίαια, μα συνεχίζουν να συναντιούνται στον ύπνο τους, όπου πλάθουν έναν παραδεισένιο ονειρότοπο.

Sleeping Beauty

1959

των Κλάιντ Τζερόνιμι, Χάμιλτον Λασκ και Λες Κλαρκ

Sleeping Beauty Facebook Twitter

Η πριγκίπισσα Αουρόρα τρυπά το δάχτυλο της σε αδράχτι και πέφτει σε πολυετή λήθαργο, από τον οποίο μπορεί να ξυπνήσει μόνο με ένα φιλί αληθινής αγάπης. Βασισμένη στο σχετικό παραμύθι, με κουκλίστικο background και δανεική τη μουσική του ομώνυμου μπαλέτου του Πιοτρ Τσαϊκόφσκι, η «Ωραία Κοιμωμένη» παραμένει μέχρι σήμερα από τις δημοφιλέστερες ντισνεϊκές πριγκίπισσες, αν και υστερεί σε ευρήματα σε σχέση με άλλα φιλμ που κατασκευάστηκαν υπό την επίβλεψη του ίδιου του Ντίσνεϊ.

A Nightmare on Elm Street

1984

του Γουές Κρέιβεν

A Nightmare on Elm Street Facebook Twitter

Ο τρόμος του «Εφιάλτη» του Γουές Κρέιβεν στηρίζεται σε μια απλή, αλλά άκρως αποτελεσματική ιδέα: αν κοιμηθείς, πέθανες. Το σασπένς γεννάται από το δεδομένο ότι είναι ανθρωπίνως αδύνατο να μη σε πάρει ο ύπνος μακροπρόθεσμα, με τις ονειρικές σεκάνς να δίνουν στον Κρέιβεν τη δυνατότητα να πλάσει μερικές αξέχαστες εικόνες τρόμου, κι ας μην υπήρξε ποτέ του εικονοκλάστης. Το είδος απέκτησε ακόμα ένα franchise με μερικές αξιόλογες προσθήκες και οι εφιάλτες μας απέκτησαν το όνομα Φρέντι Κρούγκερ – ο μπαμπούλας που πάντοτε φοβόσουν ότι κρύβεται μέσα στην ντουλάπα ή κάτω από το κρεβάτι σου.

Sleepless in Seatle

1993

της Νόρα Έφρον

sleepless in seattle Facebook Twitter

Μία από τις αγαπημένες συνήθειες όσων δυσκολεύονται να κοιμηθούν είναι (ή τουλάχιστον ήταν) οι εκπομπές λόγου στο ραδιόφωνο, εκείνες που δίνεται το μικρόφωνο στους ακροατές για να μιλήσουν περί ανέμων και υδάτων. Σε μια τέτοια καλεί ο Τομ Χανκς με το ψευδώνυμο του τίτλου, αναζητώντας κατά βάθος μια αδερφή ψυχή, με τη Μεγκ Ράιαν να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα. Aπό τις ωραιότερες κομεντί των ‘90s, η οποία ενσωματώνει θαυμάσια στην πλοκή της το An Affair to Remember (1957) του Λίο ΜακΚάρεϊ.

Insomnia (1997) / Insomnia (2002)

του Έρικ Σκιόλντμπεργκ / του Κρίστοφερ Νόλαν

Insomnia 1997 Facebook Twitter
Το νορβηγικό πρωτότυπο με τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ είναι ένα μαυρόψυχο διαμάντι ομιχλώδους ατμόσφαιρας και ηθικής.
Insomnia 2002 Facebook Twitter
Tο αμερικανικό ριμέικ του Κρίστοφερ Νόλαν έχει μια σπουδαία ερμηνεία από τον Αλ Πατσίνο.

Θρίλερ με ήρωα έναν αστυνομικό με σοβαρά προβλήματα αϋπνίας, προερχόμενα από το φυσικό περιβάλλον αλλά και από μια ένοχη συνείδηση. Το νορβηγικό πρωτότυπο με τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ είναι ένα μαυρόψυχο διαμάντι ομιχλώδους ατμόσφαιρας και ηθικής, το αμερικανικό ριμέικ του Κρίστοφερ Νόλαν έχει μια σπουδαία ερμηνεία από τον Αλ Πατσίνο και τη γνώριμη ιδεαλιστική πινελιά του σκηνοθέτη στο φινάλε. Καθένα από τα δύο έχει τις αρετές του, όποιο και να επιλέξετε, you’re in for a treat, που λέμε και στο χωριό μου.

Εyes Wide Shut

1999

του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

eyes wide shut Facebook Twitter

Traumnovelle είναι ο τίτλος του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε το κύκνειο άσμα του Κιούμπρικ, μια ιστορία ονείρου δηλαδή. Η εξομολόγηση μιας φαντασίωσης της γυναίκας του κινητοποιεί σε έναν άνδρα φόβους φωλιασμένους βαθιά στην αρσενική ψυχοσύνθεση και τον οδηγεί σε μια ονειρική οδύσσεια όπου έρχεται αντιμέτωπος με αυτούς, κυνηγώντας μια ανείπωτη σεξουαλική εμπειρία που διαρκώς ματαιώνεται, ματαιώνοντας στα μάτια του και την αρσενική του υπόσταση. Όταν ξυπνήσει, είναι έτοιμος πια να αποδεχτεί τη φαντασίωση ως αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και να προχωρήσει και στην ενδεδειγμένη αντιμετώπισή της, πάντα με την προτροπή της συζύγου του, γιατί μέχρι εκεί του (και μας) κόβει. 

Le conseguenze dell'amore

2004

του Πάολο Σορεντίνο

consequences of love Facebook Twitter

«Υπάρχει μια σέκτα με μέλη άνδρες και γυναίκες κάθε κοινωνικής τάξης, ηλικίας, ράτσας και θρησκείας, η σέκτα εκείνων που πάσχουν από αϋπνία. Άνθρωποι που δεν είναι μέλη της λένε συχνά σε εκείνους που είναι ότι, αν δεν μπορούν να κοιμηθούν, μπορούν να διαβάσουν, να δουν τηλεόραση ή να κάνουν κάτι άλλο. Αυτά τα λόγια είναι πολύ εκνευριστικά για έναν πολύ απλό λόγο: Όσοι πάσχουν από αϋπνία μόνο μία εμμονή έχουν. Να κοιμηθούν». Με αυτά τα λόγια ο ήρωας στο φιλμ του Σορεντίνο συνοψίζει την τραγωδία όσων λαχταρούν κάτι αυτονόητο για πολύ κόσμο, έναν γρήγορο και ήσυχο ύπνο. Οι λόγοι της αϋπνίας του εντοπίζονται σε μια (αναγκαστική) καθημερινή ρουτίνα δίχως τέλος, μέχρι που έρχεται ο έρωτας για να του δείξει ότι μπορεί και καλύτερα. 

Paranormal Activity

2007

του Όρεν Πέλι

Με ήρωες ένα ζευγάρι που βιντεοσκοπεί τον ύπνο του για να εντοπίσει μια φαντασματική παρουσία στο σπίτι, το Paranormal Activity έδωσε το έναυσμα για ένα καταιγισμό από found footage ταινίες τρόμου. Στην επιτυχία του συνέβαλε το καλό marketing, μα ακόμα περισσότερο συνέβαλε η αποτελεσματικότητά του στην παραγωγή ουρλιαχτών, η οποία επιτυγχάνεται με μια λιτή, οικονομική προσέγγιση του φιλμικού τρόμου, όπου η παραμικρή κίνηση εντός του κάδρου σε ένα (ως επί το πλείστον) σταθερό πλάνο συνιστά γεγονός. Αν αναρωτιέστε τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στο σπίτι την ώρα που κοιμάστε, το φιλμ έχει μερικές απαντήσεις.

Ιnception

2010

του Κρίστοφερ Νόλαν

O Κρίστοφερ Νόλαν στήνει μια πολυεπίπεδη και ρηξικέλευθη φιλμική κατασκευή για να εξηγήσει τη λειτουργία των ονείρων, στην καρδιά της ταινίας του, όμως, βρίσκεται μια ψυχή σε λήθαργο, καταρρακωμένη από τις ενοχές της, που χρειάζεται απεγνωσμένα τη βοήθεια μερικών φίλων προκειμένου να αφυπνιστεί – το ωραιότερο μυστικό μιας ταινίας που διαθέτει περίσσευμα από τέτοια. Αναμφίβολα από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας που πέρασε, μας έκανε δικαιολογημένα να περιμένουμε πολλά περισσότερα από μια κινηματογραφική υπερπαραγωγή. 

Τhe Nightmare

2015

του Ρόντνεϊ Άσερ

the nightmare Facebook Twitter

Ο δημιουργός του απίθανου ντοκιμαντέρ Room 237, που σταχυολογεί ερμηνείες και θεωρίες συνωμοσίας σχετικές με τη Λάμψη (1980) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, επιχειρεί μια μελέτη πάνω στο ανατριχιαστικό φαινόμενο της υπνικής παράλυσης. Καταγράφοντας μαρτυρίες ανθρώπων που περιγράφουν όμοιες, κοινές εμπειρίες και αναπαριστώντας τις τελευταίες στήνει μια ταινία τεκμηρίωσης με στοιχεία τρόμου –ηθικά συζητήσιμο κατά πόσο θεμιτό είναι να επιχειρείς να τρομάξεις τον θεατή σου με όχημα τον πόνο και το βάσανο αληθινών ανθρώπων– η οποία ενδέχεται να εξασφαλίσει αρκετές άγρυπνες νύχτες στους θεατές της.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι ταινίες που περιμένουμε το 2021

Pulp Fiction / Οι ταινίες που περιμένουμε το 2021

Οι κριτικοί κινηματογράφου Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος και Γιάννης Ζουμπουλάκης συζητούν για τις πιο σημαντικές ταινίες που θα δούμε μέσα στο 2021, ξεκινώντας με κριτική αποτίμηση αυτών που προβάλλονται τον Ιανουάριο σε streaming πλατφόρμες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Cocaine Bear : Η ταινία για τη ζωή της αρκούδας που πέθανε από υπερβολική δόση κοκαΐνης κάνει πάταγο πριν ακόμα γυριστεί

Πολιτισμός / Cocaine Bear: Η ταινία για τη ζωή της αρκούδας που πέθανε από υπερβολική δόση κοκαΐνης κάνει πάταγο πριν ακόμα γυριστεί

Ένας έμπορος ναρκωτικών με 75 κιλά κοκαΐνης σκοτώνεται και μια αρκούδα καταναλώνει το παράνομο φορτίο, μια αληθινή ιστορία που μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM
Ο άνθρωπος που έφερε την μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Daily / Ο άνθρωπος που έφερε τη μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Το ντοκιμαντέρ «Sunday Best: The untold story of Ed Sullivan» αναδεικνύει τη συμβολή του Εντ Σάλιβαν και της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής εκπομπής του στην ανάδειξη τεράστιων μορφών της μαύρης μουσικής, από τη Nίνα Σιμόν και τον Τζέιμς Μπράουν μέχρι την Tίνα Τέρνερ και τον Στίβι Γουόντερ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έντουαρντ Νόρτον: Γεννημένος σε λάθος εποχή

Οθόνες / Έντουαρντ Νόρτον: Γεννημένος σε λάθος εποχή

Με αφορμή τα σημερινά του γενέθλια, ανατρέχουμε στην καριέρα ενός ηθοποιού με την ερμηνευτική στόφα των μεγάλων ονομάτων του New Hollywood, μα καταδικασμένου να εργάζεται σε καιρούς που η κινηματογραφική βιομηχανία δεν ξέρει τι να κάνει μαζί του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ana Kokkinos: «Αν ήμουν ένας στρέιτ, Άγγλος άντρας, η ζωή θα ήταν ευκολότερη»

Οθόνες / Ana Kokkinos: «Αν ήμουν ένας στρέιτ, Άγγλος άντρας, η ζωή θα ήταν ευκολότερη»

Η ελληνικής καταγωγής Αυστραλή σκηνοθέτιδα πίσω από το «Ten Pound Poms» μιλά στη LiFO για τη στάση των Αυστραλών απέναντι στους μετανάστες, την ταινία της που εξόργισε την ομογένεια, και το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος ακόμη κι όταν το έργο σου έχει δει πολύς κόσμος.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μιχάλης Ρέππας: «Θέλω να διασκεδάζω. Πέρασα τα 65 και έχει αρχίσει να μη με νοιάζει»

Οι Αθηναίοι / Μιχάλης Ρέππας: «Θέλω να διασκεδάζω. Πέρασα τα 65 και έχει αρχίσει να μη με νοιάζει»

«Τρεις Χάριτες», «Βίρα τις Άγκυρες», «Δις εξαμαρτείν», «Safe Sex», «Το Κλάμα βγήκε από τον Παράδεισο», «Μπαμπάδες με ρούμι». Λίγοι μας έχουν κάνει να γελάσουμε τόσο τα τελευταία 30 χρόνια όσο ο Μιχάλης Ρέππας. Ο ηθοποιός, συγγραφέας και σκηνοθέτης που εξαιτίας του «το Τζέλα Δέλτα δεν είχε φουγάρα» αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το τρίο Πασκάλ-Τζόνσον-Έβανς και 9 ακόμα λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Το τρίο Πασκάλ-Τζόνσον-Έβανς και 9 ακόμα λόγοι να πάτε σινεμά

Μια ταινία που η Τζέιν Όστιν θα ήταν περήφανη να είχε σκηνοθετήσει, η Λίντσεϊ Λόχαν ανταλλάζει σώμα με την Τζέιμι Λι Κέρτις ξανά μετά από 22 χρόνια κι ένας μεταλλαγμένος Μπάμπι εκδικείται για τον θάνατο της μαμάς του. – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Νεαρές μητέρες»: Είναι καλοκαιρινή επιλογή μία ταινία των αδελφών Νταρντέν; 

The Review / «Νεαρές μητέρες»: Tα κατάφεραν πάλι οι αδελφοί Νταρντέν; 

Τι κάνει τις «νεαρές μητέρες» να ξεχωρίζουν από τις προηγούμενες δουλειές των Βέλγων δημιουργών; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητάνε για τη βραβευμένη ταινία που παίζεται στους θερινούς κινηματογράφους της Αθήνας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Οθόνες / American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Η American Apparel πουλούσε απελευθέρωση, αλλά πίσω από τις βιτρίνες και το φίνο βαμβάκι το brand ήταν βουτηγμένο στα σκάνδαλα: σεξουαλική παρενόχληση, κατάχρηση εξουσίας και ένα εργασιακό κλίμα που κάθε άλλο παρά cool ήταν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Movies

Οθόνες / Η σπαρταριστή επιστροφή των «Τρελών Σφαιρών» και 9 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ο Λίαμ Νίσον δείχνει την κωμική στόφα του, η Άλισον Μπρι και ο Ντέιβ Φράνκο πρωταγωνιστούν στην πιο αναμενόμενη ταινία τρόμου της χρονιάς, η νέα ταινία των αδερφών Νταρντέν και 4 επανεκδόσεις – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Είδαμε την ταινία που διασκευάζει ο Γιώργος Λάνθιμος

Οθόνες / Η ταινία στην οποία βασίστηκε ο Λάνθιμος: Ένα κρυμμένο νοτιοκορεατικό διαμάντι

Η επικείμενη κυκλοφορία του «Bugonia» στάθηκε αφορμή για να επισκεφτούμε ξανά την κινηματογραφική του πηγή, το cult «Save the Green Planet!», έναν από τους κρυμμένους θησαυρούς του νοτιοκορεατικού σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ