Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ

Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, ΙΙ Facebook Twitter
0

1.Ο Ποιητής: «Φαντάζομαι, εκείνος που θα ξαναβρεί τη ζωή, έξω από τόσα χαρτιά, τόσα συναισθήματα, τόσες διαμάχες και τόσες διδασκαλίες, θα είναι κάποιος σαν εμάς, μόνο λιγάκι πιο σκληρός στη μνήμη», γράφει ο Γιώργος Σεφέρης, οχτώ-εννέα δεκαετίες πριν, στο μεσοπολεμικό Λονδίνο, το 1932 (Ποιήματα, έβδομη έκδοση, εκδ. Ίκαρος, 1967, σ. 129). Αυτήν τη φράση ευχαρίστως θα θέλαμε να τη χαρίσουμε, ο Θάνος Σταθόπουλος κι εγώ, στον συγγραφέα των Άγριων Ντετέκτιβ, τον Ρομπέρτο Μπολάνιο (μτφρ.Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτης), ευχόμενοι να γυρίσουμε στο 1985 για να πιούμε ένα τάνκερ τεκίλα μαζί του και να κουβεντιάσουμε για τον ρόλο της μνήμης στη σύνθεση μπαρόκ/μίνιμαλ και μίνιμαλ/μπαρόκ, λίαν πολυσέλιδων αλλά και ενίοτε ολιγοσέλιδων αριστουργημάτων ηλεκτρολετριστικής πνοής που συνοψίζουν μεταλλικά την αμήχανη αγωνία των συγγραφέων/ποιητών μετά το Μανιτάρι και τη γνωστή ρήση του Aντόρνο, καθώς επίσης (συνοψίζουν μεταλλικά) τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο απόρρητο τεμπελίκι και την ακατάσχετη εργασιο/γραφομανία στην οποία έχουμε επιδοθεί, παρά τις θυσίες, όχι πάντα αναίμακτες, στους βωμούς των Teacher’s/Ballantines/Jameson, τις τελευταίες τεθλασμένες δεκαετίες, δίχως να παραλείψουμε ενδιαμέσως να πιούμε και κάνα ποτήρι παραπάνω σε ευαγή ιδρύματα, όπως το Flower, ο Λώρας, το Aurevoir, το Galaxy, δίχως να περιφρονούμε, εμείς, τα λευκόσαρκα μειράκια, ακόμα και την κακουχία σε σκληρούς υπαίθριους (ήλιος/βροχή/ αέρηδες) χώρους - πρόχειρα ας θυμηθούμε τη Δεξαμενή (η οποία, παρεμπιπτόντως, άνοιξε πάλι). Αυτός είναι ο τρόπος μας να δεξιωνόμαστε και να γιορτάζουμε το Νομπέλ: με γλέντια και με συνειρμούς που φέρνουν άλλα γλέντια κι άλλους συνειρμούς.

 

2. Ο Τροβαδούρος: «Πάντα ήθελα να αγαπηθώ από το Κομμουνιστικό Κόμμα και τη Μητέρα Εκκλησία. Ήθελα να ζήσω σε μια φολκ μπαλάντα, όπως ο Τζο Χιλ. Ήθελα να χύσω τα δάκρυά μου για τους ανθρώπους που θα σακάτευε η βόμβα μου. Ήθελα να ευχαριστήσω τον αγρότη πατέρα που μας ανάθρεψε κυριολεκτικά “στον δρόμο”. Ήθελα να κυκλοφορήσω με το άδειο μανίκι μου διπλωμένο και καρφιτσωμένο στο στήθος και να βλέπω τους ανθρώπους να χαμογελούν, ενώ τους χαιρετάω με το λάθος χέρι. Ήθελα να πολεμήσω τους πλούσιους, έστω κι αν μερικοί από αυτούς ήξεραν τον Δάντη: λίγο πριν από τον χαμό του, ένας από αυτούς θα μάθαινε πως ήξερα κι εγώ τον Δάντη». (Λέοναρντ Κοέν, Beautiful Losers / Υπέροχοι Απόκληροι, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος, σ. 33). Ο Τροβαδούρος έκλεισε τα εβδομήντα οχτώ (78!) τις προάλλες, στις 21 Σεπτεμβρίου, και δεν έχει πάψει να μας κερνάει συγκινήσεις, λυρισμό, ποίηση. Οι Υπέροχοι Απόκληροι είναι το δεύτερο μυθιστόρημά του. Στα ελληνικά κυκλοφορεί και το πρώτο, το Αγαπημένο Παιχνίδι (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μελάνι). Ο Τροβαδούρος, και άλλοι της εκλεκτής παλιοπαρέας, αποδεικνύουν περίτρανα τη θεωρία του γράφοντος ότι κάποιοι κατάργησαν τα γηρατειά, ζούνε διαρκώς μέσα σε μια δημιουργική νεότητα και απλώς, κάποια στιγμή, αναχωρούν ανάλαφρα και δίχως ήχο, σαν πτώση πούπουλου σε μεταξένια απλωσιά.

 

3. Ο Συγγραφέας: Θα έκλεινε μισό αιώνα ζωής, γεννημένος γαρ το 1962 (στις 21 Φεβρουαρίου), αλλά έφυγε στις 12 Σεπτεμβρίου του 2008, όχι όμως προτού προλάβει να συλλάβει και να αποδώσει την πραγματικότητα ενός μη πραγματικού κόσμου, να μας δωρίσει ένα μυθιστόρημα-ορόσημο 1.079 πυκνογραμμένων σελίδων, συνδυάζοντας με αριστοτεχνική και σπαρακτική μαεστρία (προερχόμενη από έναν προικισμένο εγκέφαλο, μια παλλόμενη ψυχή και απανωτές τιτάνιες προσπάθειες) την εξτραβαγκάντσα ακριβείας αλά Tόμας Πίντσον, τη μεταλλική αποστασιοποίηση αλά Ντον Ντελίλλο και τα λυτρωτικά πυρωμένα νάματα, να πούμε: αναμμένα νάματα, των στροβίλων του Ντοστογιέφσκι. Μιλώ, βέβαια, για τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας και το Infinite Jest. Αφορμή το ότι διαβάζω τη βιογραφία του (την πρώτη βιογραφία ανθρώπου της αλαμπουρνέζικης γενιάς μου), που εκπόνησε σεμνά και εργατικά, αν και χωρίς την έμπνευση ενός Richard Ellmann, ο D.T. Max, και μόλις πριν από λίγο κυκλοφόρησε. Τίτλος: Every LoveStory is a Ghost Story. Εκδοτικός οίκος: Granta. Σελίδες: 352. Θα επανέλθω στο βιβλίο του D.T. Max και στον Γουάλας, αφού σημειώσω ότι στη σελίδα 120 θα βρει ο αναγνώστης την ακόλουθη ιστορία: Ο Γουάλας συγκατοικεί, στα 1989, στη Βοστώνη, με τον φίλο του και συγγραφέα Mark Costello. Έχει ήδη εκδώσει το BroomoftheSystem. Διαβάζει μετά μανίας, μεταξύ άλλων, το ιδιαίτερο μυθιστόρημα WittgensteinsSisterτου David Markson.

Από κάτω κατοικεί ένας μυστήριος διανοούμενος και η καλλονή κοπέλα του, «Σαύρα» είναι το παρατσούκλι της. Ο Γουάλας ερωτοτροπεί μαζί της. Συνάπτουν σχέση. Κάποια στιγμή καβγαδίζει και πλακώνεται στις μπουνιές με τον καλό της. Αλλά όχι λόγω της «Σαύρας». Λόγω του ότι διαφώνησαν για το μυθιστόρημα του Markson! Περίεργα όντα οι φανατικοί βιβλιόφιλοι! Και τόσο γοητευτικά!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ