Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου Facebook Twitter
Αυτό που προτείνω στο βιβλίο είναι μια ευτυχία στην οποία χωρούν και η λύπη και η δυσκολία και το πρόβλημα, ακόμα και ο πόνος. Γι’ αυτό και μπορεί να διαρκέσει. Φωτ.: Δημήτρης Καλλιγάς
0

— Ζούμε σε μια εποχή που κυριαρχείται από δίπολα. Πώς μπορεί να τα διαχειριστεί κανείς και να βρει τη θέση του μέσα στη σύγχυση που συνήθως δημιουργούν;
Τα δίπολα κυβερνούν τον κόσμο: καλό-κακό, άσπρο-μαύρο, Παράδεισος-Κόλαση, χαρά-λύπη, νέο-παλιό, ευτυχία-δυστυχία. Δεν αντιλαμβανόμαστε τον Παράδεισο χωρίς μια Κόλαση να τον απειλεί. Χωρίς το κακό, δεν υπάρχει το καλό. Χωρίς το παλιό, πώς να διακρίνεις το νέο; Για να διαχειριστούμε τα δίπολα θα πρέπει πρώτα να αποδεχτούμε ότι, χωρίς τον έναν πόλο, ο έτερος είναι ανύπαρκτος. Αν θέλετε τη γνώμη μου, ο λόγος ύπαρξης των πόλων (άκρων) είναι για να φτάσεις κάπου στη μέση.

— Αναφέρεστε στον αναγνώστη ως «συνοδοιπόρο», περιγράφετε μια διαδικασία που θυμίζει ταξίδι. Αυτό το ταξίδι ολοκληρώνεται κάποια στιγμή;
Νιώθω ότι έχω τον αναγνώστη απέναντί μου και συνομιλούμε. Μαζί ταξιδεύουμε με προορισμό τις έννοιες που πραγματεύομαι στο βιβλίο. Τα ψέματα, τις αλήθειες, την ευτυχία, τη φύση του ανθρώπου, την ύπαρξη, το νόημα. Το ταξίδι αυτό σταματά όταν σταματήσει η ύπαρξη, τότε παύουμε να θέτουμε ερωτήσεις, να ψάχνουμε απαντήσεις, να αναζητάμε το νόημα. 

Η μεγαλύτερη αγωνία του ανθρώπου είναι να γίνει αποδεκτός. Πίσω από την ανάγκη για αναγνώριση κρύβεται η κραυγή για αγάπη. Και πίσω από την κραυγή για αγάπη, η ανάγκη να γίνει αποδεκτός από τον εαυτό του. 

— Προτείνετε να δούμε τον κόσμο ανάποδα, ακολουθώντας τη θεώρηση «όλα είναι ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου». Πώς ξέρουμε τι είναι προς αμφισβήτηση και τι όχι;
Υπάρχουν κάποιες σταθερές που στηρίζουν μια τόσο ριζοσπαστική πορεία; Δεν ξέρω καλύτερο τρόπο για να αποδείξει την αξία της από το να δεχτεί να περάσει τη δοκιμασία της αμφισβήτησης. Δεν είναι αφορισμός αυτό. Είναι ο τρόπος να ξεχωρίσουμε τα ψέματα από την αλήθεια. Σε όλα αυτά, προφανώς, η υποκειμενικότητα είναι έντονη. Ο ίδιος ο Καρτέσιος θεωρούσε ότι το μόνο πράγμα για το οποίο μπορούσε να είναι σίγουρος ήταν η εμπειρία της αμφισβήτησης, εξού και το «σκέφτομαι, άρα υπάρχω». Για να είμαι δίκαιος, προτείνω η διαδικασία «όλα είναι ένα ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου» να ξεκινήσει απ’ όσα θα διαβάσει κάποιος μέσα σε αυτό το βιβλίο. 

νικόλας σμυρνάκης Ψέματα που  μας έμαθαν  για αλήθειες Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 264
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ. Νικόλας Σμυρνάκης, Ψέματα που μας έμαθαν για αλήθειες, Εκδόσεις Διόπτρα, Σελ.: 264

— Ποια πιστεύετε ότι είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος;
Και ποια η μεγαλύτερη αγωνία του; Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη ζωή ενός ανθρώπου είναι να αποτινάξει τα ψέματα που του έχουν επιβληθεί από τις αυθεντίες της πρώτης νιότης. Εξίσου δύσκολο είναι να σεβαστεί την Αλήθεια του συνανθρώπου του. Η βία, ο ρατσισμός είναι απόρροια της δυσκολίας μας να αποδεχτούμε την άλλη αλήθεια. Δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε ότι η μία ηθική συνήθως είναι «ανήθικη». Η μεγαλύτερη αγωνία του ανθρώπου είναι να γίνει αποδεκτός. Πίσω από την ανάγκη για αναγνώριση κρύβεται η κραυγή για αγάπη. Και πίσω από την κραυγή για αγάπη, η ανάγκη να γίνει αποδεκτός από τον εαυτό του.

— Τι συνιστά την ευτυχία;
Πολλοί τη συνδέουν με μια κατάσταση μόνιμης χαράς και θετικής σκέψης. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο; Άλλο ένα ψέμα που μας έμαθαν για αλήθεια. Η θετική σκέψη χωρίς φίλτρα οδηγεί στον στρουθοκαμηλισμό. Επίσης, άλλο χαρά και άλλο ευτυχία. Ενώ η χαρά συνήθως έχει να κάνει με ένα εξωτερικό γεγονός, η ευτυχία είναι εσωτερική υπόθεση. Μπορεί κάποιος να χαρεί στιγμιαία, ακόμα και αν δεν είναι ευτυχισμένος. Και μπορεί να συνεχίσει να είναι ευτυχισμένος, ακόμα και αν λυπάται προσωρινά. Αυτό που προτείνω στο βιβλίο είναι μια ευτυχία στην οποία χωρούν και η λύπη και η δυσκολία και το πρόβλημα, ακόμα και ο πόνος. Γι’ αυτό και μπορεί να διαρκέσει. 

— Η εκπλήρωση των στόχων, των ονείρων μας είναι κάτι που εξαρτάται από εμάς, αρκεί να προσπαθήσουμε συνειδητά;
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει μονοσήμαντα. Αν αύριο πέσει στο κεφάλι μου μια γλάστρα και πεθάνω, θα λέμε ότι όλα εξαρτώνται από μένα; Αν, πάλι, μείνω ανάπηρος; Τι τεράστια ατυχία. Κι όμως, υπάρχουν άνθρωποι που έχουν βρει το νόημα της ζωής τους σε αυτό που αρχικά φάνηκε ως ατυχία. Ο ψυχίατρος Βίκτωρ Φρανκλ έλεγε πως ένα μονοπάτι για να αναζητήσουμε το νόημα είναι η ορθή στάση μπροστά στο αναπόδραστο πάσχειν. Είναι, λοιπόν, πολυπαραγοντική η εξίσωση. Υπάρχουν σταθερές και μεταβλητές. Η σημαντικότερη μεταβλητή είμαστε εμείς.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT
Νίκος Μάντης «Το χιόνι του καλοκαιριού»

Το πίσω ράφι / Για τις απουσίες που μας κάνουν αργούς στα αισθήματα

Καλοκαίρι στην Πελοπόννησο, στη σκιά της δεκαετίας του ’80: ένα πληγωμένο παιδί, μια μητέρα που επιστρέφει αλλαγμένη και μυστικά που βαραίνουν τη σιωπή των ενηλίκων - αυτά ξετυλίγει ο Νίκος Α. Μαντής στο πρώτο του μυθιστόρημα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Νέα βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος του χρόνου, και κάποιες επανεκδόσεις

Fall Preview 2025 / 13 βιβλία που περιμένουμε ως το τέλος της χρονιάς

Ο πάντα επίκαιρος Καβάφης, νέα, σύγχρονα και παλιότερα ονόματα της λογοτεχνικής σκηνής και κάποιες ξεχωριστές επανεκδόσεις που δικαίως θα διεκδικήσουν χώρο στη βιβλιοθήκη όλων, βιβλιόφιλων και μη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Εμανουέλ Καρέρ «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα»

Το πίσω ράφι / Ένα επτασφράγιστο μυστικό που προκάλεσε αμηχανία και πάταγο

Προκλητικός, ωμός, συχνά σοκαριστικός, ο Εμανουέλ Καρέρ εξερευνά στο «Ένα ρωσικό μυθιστόρημα» το οικογενειακό του παρελθόν, φέρνοντας σε δύσκολη θέση ακόμα και τα πιο κοντινά του πρόσωπα.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Αναγνώσεις / Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Πώς ήταν η ζωή στην αρχαία Αίγυπτο; Ένας Αμερικανός αρχαιολόγος περιγράφει το 24ωρο των ανθρώπων κάθε ιδιότητας και κοινωνικής τάξης στις Θήβες της αρχαίας Αιγύπτου μέσα από ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι αληθινές.
THE LIFO TEAM