Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter
0

Σύμφωνα με την σημερινή ειδησεογραφία αυθεντικό χειρόγραφο του ποιητή Κωστή Παλαμά, με το ποίημα «Κύπρος», εξαφανίστηκε από τη δημοτική βιβλιοθήκη Πάφου, όπου φυλασσόταν. Το χειρόγραφο είχε δωρήσει το 1951 ο παλαίμαχος πολιτικός, Νικόλαος. Κλ. Λανίτης, στον τότε δήμαρχο Πάφου, Χριστόδουλο Γαλατόπουλο.

Η είδηση, περιέργως, διαβάστηκε πολύ, αν λάβει κανείς υπ' όψιν ότι το ποίημα είναι ελάχιστα γνωστό στην Ελλάδα και σπάνια αναδημοσιεύεται. Περιλαμβάνεται στη συλλογή "Η πολιτεία και η μοναξιά" που εκδόθηκε το 1912, η πρώτη του όμως δημοσίευση έγινε σ' ένα τεύχος της Εφημερίδας των Κυριών με ημερομηνία 15.04.1901, απ' όπου και το αντιγράφουμε ολόκληρο: 

ΚΥΠΡΟΣ

Καλώς μας ήρθατε, παιδιά! Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη,
Στάζει το μέλι διαλεχτό σαν πρώτα; Ακόμα γίνεται
Τ' ολόγλυκο κρασί;

 

Η χαρουπιά η ολόχλωρη λέει τα παληά και τ' άξια
Της αργυρής εληάς;
Και τ' αηδόνι τραγουδεί στην ευωδιά του λάδανου
Τα πάθη της καρδιάς;


Κ' οι ακρογιαλιές λαχταριστές, τ' αραξοβόλια ολόβαθα
Και τ' ακροτόπια ορθά,
Το καρτερούνε της θεάς το υπέρκαλο ξαγνάντεμα
Και δεύτερη φορά;


Καλώς μας ήρθατε παιδιά! Στην Κύπρο την πολύχαλκη,
Στην καρποφόρα γη,
Ακόμη η Μοίρα της οργής, η Μοίρα όλων των ώμορφων,
Ξεσπάει και καταλεί;


Λυσσάει με την αναβροχιά, με την ακρίδα μαίνεται,
Χτυπάει με τη σκλαβιά;
Στ' ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε;
Πέστε το, εσείς παιδιά!


Καλώς μας ήρθατε παιδιά, και φέρτε, κελαϊδίστε μας
Το ευγενικό νησί.
Μεσ' στη βαθειά της αγκαλιά μητέρα η άσπρη θάλασσα
Να κρύψει εσέ ζητεί.


Του κάκου στεριές πέλαγα, λαοί τρυγύρω σου ήμεροι
Και βάρβαροι λαοί
Σε είδανε, σε ωρέχτηκαν, και κατά σένα χύθηκαν
Ασία και Αφρική.


Ρωμαίους και Σαρακηνούς, Τούρκους και Φράγκους γνώρισες!
Ω, Ροδαφνούσα εσύ,
Από τη Δύσι ο βασιληάς κι' ο Ρήγας σ' ερωτεύτηκαν
Απ' την Ανατολή.


Κι' απ' τον καιρό που σε ηύρανε θαλασσομάχοι Φοίνικες,
Ως τώρα που σοφά
Πατάει σ' εσένα ο Βρεταννός, πολλούς αφέντες άλλαξες.
Δεν άλλαξες καρδιά.


Κ' είνε η καρδιά σου εσέ πιστή, και δένεις με γητέματα,
Και πήραν από σε
Μια ρίζα τα διαβατικά, και μοίρανε τ' αλλότρια
Δική σου χάρη, ω ναι!


Και την Αστάρτη ξέγραψεν η θεία Ποθοκρατόρισσα
Που γέννησαν οι αφροί,
Κι' από της Τύρου το Μελκάρθ, και με τα σπλάγχνα σου έπλασες
Τον Έλληνα Ηρακλή


Κι' αφού πετάξαν οι θεοί, και της Παφίας απόμεινε
Συντρίμματα ο βωμός,
Η Ροδαφνούσα σου έφτασε, και γίνηκε τραγούδι σου,
Και σ' άναψε, καϋμός.


Και του Ηρακλή το ρόπαλον επήρε και κυνήγυσε
Τον ξένο, εκδικητής.
Κ' εσέ λημέρι του έκαμε, το κάλεσμα προσμένοντας
Το μέγα, ο Διγενής.


Κ' εσύ κρυφοζωντάνεψες, ωραίο νησί, και φύλαξες,
Κ' εσύ τα προσκυνάς,
Της Ρωμηοσύνης τα είδωλα. Της Ωμορφιάς το είδωλο
Και της Παλληκαριάς.


Από τα κέδρα του Όλυμπου σκαλίστε γοργοκάραβα,
Ω Ακρίτα! Ω Ροδαφνού!
Ή κάμετε καράβια σας τα ολάνθιστα κ' ολόδροσα
Φτερούγια του Απριλιού!


Και των Ελλάδων τα νεκρά ακρογιάλια γύρα φέρτε τα,
Ξυπνήστε ένα βορειά,
Απλώστε ένα τρικύμισμα, κι' αστράφτε εμπρός και μέσα μας
Τα ωραία, τα δυνατά.


Καλώς μας ήρθατε παιδιά! Σ' εσένα Κύπρο αέρινη,
Ω Μακαρία γη,
Πήγεν ο μέγας Έρωτας και χτύπησε, κι' ανάβρησε
Θαυματουργή πηγή.


Στοιχειό ωργισμένο την πηγή βαθειά την καταχώνιασε.
Ω χέρι ονειρευτό
Που πάντα σε προσμένουμε, ξεσκέπασε, και φέρε μας
Το αθάνατο νερό!


Καλώς μας ήρθατε, παιδιά! Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη.
Στ' ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε.
Και ζη, και ζη, και ζη!

 

 



________________

Να και μια έκδοση του ποιήματος στη Νέα Εστία, συντομευμένη (κλικ για μεγέθυνση).

 

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM