Ο Λευτέρης Καλοσπύρος και ο Roberto Bolano

Ο Λευτέρης Καλοσπύρος και ο Roberto Bolano Facebook Twitter
0
Ο Λευτέρης Καλοσπύρος και ο Roberto Bolano Facebook Twitter
Roberto Bolano

1. Roberto Bolano: Είναι δεδομένη και διακηρυγμένη η αγάπη της στήλης για το έργο του Χιλιανού ποιητή και συγγραφέα, αυτού του θαυμαστού γενναίου άντρα, του πολύπλαγκτου χεγκελιανού χαλυβουργού. Εξήντα χρόνια από τη γέννησή του και δέκα από τον θάνατό του, φροντίζουμε, όπως και όπου μπορούμε, να τιμούμε τον βίο και το έργο του. Το μυθιστόρημα Τρίτο Ράιχ (εκδ. Άγρα, μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος), γραμμένο στα 1989, πολύ προτού κατακτήσει τα Ιμαλάια της δόξας ο Bolano, μπορεί να διαβαστεί σαν ένα ασπρόμαυρο ραντεβού του Ρέιμοντ Τσάντλερ με τον Φραντς Κάφκα στη σκιά του Γκι Ντεμπόρ. Ένα επιτραπέζιο Kriegspiel, παιχνίδι πολέμου, μερικοί μανιακοί, μνήμες από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ισπανία, μια ονειρική, άλλοτε λυρική και άλλοτε απειλητική ατμόσφαιρα, η επινοητικότητα του συγγραφέα, καθιστούν το Τρίτο Ράιχ συναρπαστικό και ψυχωφελές ανάγνωσμα. «Φυσικά, το δικό μου παιχνίδι είναι πιο περίπλοκο» διαβάζω στη σελίδα 241. «Απαιτεί ψυχρό μυαλό, θεωρητικό και ριψοκίνδυνο. Είναι δύσκολο να μπορέσεις να το μάθεις, κάθε λίγους μήνες προστίθενται νέοι κανόνες και παραλλαγές. Γράφονται κείμενα γι' αυτό. Εσύ δεν θα μπορούσες να το καταλάβεις. Εννοώ ότι δεν θα κατανοούσες την αφοσίωση σ' αυτό». Μολονότι μιλάει ο εικοσιπεντάχρονος Ούντο Μπέργκερ, ο ήρωας και αφηγητής του βιβλίου, για το επιτραπέζιο παιχνίδι του, μ' αρέσει να σκέφτομαι ότι πρόκειται ουσιαστικά για την άποψη του Bolano σχετικά με την τέχνη και το παιχνίδι της μυθιστοριογραφίας.

 

2. Μέθοδος / Τόλμη / Συγκρότηση:

«Έτσι όμως χάνεις το νόημα, πατέρα. Η σωστή παράταξη των λέξεων, αυτή που ανέφερα, διαθέτει τον αυστηρό μουσικό ρυθμό μιας εκθετικής συνάρτησης. Ακούγεται σαν καθαρτήριο πέρασμα από το Εγώ στο Αυτός».

«Cogito ergo sum. Αυτή είναι όντως μια ωραία μουσική πρόταση».

«Αυτή είναι μια στατική μουσική πρόταση. Και, τέλος πάντων, το θέμα μας δεν είναι η μουσικότητα της πρότασης, αλλά ο Καντ».

«Κάντυ-Κάντυ».

«Ναι, λοιπόν, εγώ υποτίθεται ότι είμαι –έστω, ήμουν– ο ακροαριστερός της υπόθεσης. Εκείνος που θα 'πρεπε να ειρωνεύεται τον Καντ, κι ας έχω αλλάξει πια γνώμη γι' αυτόν».

«Δεν ειρωνεύομαι τον Καντ. Απλώς δεν καταλαβαίνω γιατί συνεχίζουμε αυτή την κουβέντα την ημέρα των γενεθλίων της μητέρας σου. Πάρε να φας ένα κομμάτι τούρτα, πιες λίγη μπίρα, πήγαινε να μιλήσεις λίγο με την παρέα του αδερφού σου».

«Να διαβάσεις πρώτα τα «Θεμέλια της Μεταφυσικής των Ηθών» για να καταλάβεις πόσο σημαντική είναι η προϋπόθεση της ελευθερίας για τη διαμόρφωση της έννοιας του ηθικού νόμου στην κατηγορική προσταγή. Και μετά να διαβάσεις την «Κριτική του Πρακτικού Λόγου», για να δεις πώς αλληλεπιδρούν η ελευθερία με τον ηθικό νόμο».

Προδημοσιεύω, με άδεια του εκδότη, που είχε την ευγενή καλοσύνη να μου το στείλει, απόσπασμα από το μυθιστόρημα Μοναδική Οικογένεια του Λευτέρη Καλοσπύρου που κυκλοφορεί μεθαύριο από τις εκδόσεις Πόλις. Τριακόσιες σελίδες καλώς συγκερασμένες και λίαν λεπταίσθητες. Μεθοδικότητα, τόλμη, σύστημα, φαντασία, επινοητικότητα, εργασία, κιβώτια γνώσεων και σακίδια εκστρατείας για την περιπλάνηση στα όρη της λογοτεχνίας: τα έχει όλα ο Λευτέρης Καλοσπύρος, ήδη γνωστός και σεβαστός στους κύκλους όσων καταπιάνονται μανιωδώς με τους θησαυρούς της αμερικανικής μυθιστοριογραφίας (David Foster Wallace, Thomas Pynchon, Don DeLillo, Jonathan Franzen). Ήδη οφείλουμε στον Καλοσπύρο τα καλοδουλεμένα πονήματά του στο ανείπωτα ανιδιοτελές ηλεκτρονικό περιοδικό The Zone –βλέπε www.thezone.gr– που έφτασε αισίως στο πέμπτο τεύχος, την αρθρογραφία και κριτικογραφία του στο «Διαβάζω» και στη «The Books' Journal», και το εμπεριστατωμένο, μεστό επίμετρό του, είκοσι πυκνογραμμένες σελίδες, στην Αμερικανική Λήθη του DFW (μτφρ. Γιάννος Πολυκανδριώτης, εκδ. Κέδρος).

3. Εκ των ων ουκ άνευ: Καταγράφω, με μοναδικό σχόλιο ότι η ανάγνωση αυτών των βιβλίων (και άλλων που θα προτείνω τις επόμενες εβδομάδες) ανοίγει νου και μάτια, πλουτίζει τις γνώσεις μας για την ιστορία του 20ού αιώνα, μεστώνει τη συνείδησή μας για όσα διαδραματίζονται γύρω μας. Για κάποια από αυτά έχω ήδη μιλήσει, άλλα θα τα παρουσιάσω εκτενέστερα αργότερα, εδώ στο Radiobookspotting: 1. Δημήτρης Ψαρράς, Η Μαύρη Βίβλος της Χρυσής Αυγής (εκδ. Πόλις). 2. Διάφοροι (επιλογή/μετάφραση: Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος), Φωνές από τη Βαϊμάρη (εκδ. ύψιλον/βιβλία). Jeffrey Herf, Αντιδραστικός Μοντερνισμός – Τεχνολογία, Κουλτούρα και Πολιτική στη Βαϊμάρη και το Τρίτο Ράιχ (μτφρ. Παρασκευάς Ματάλας, εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). 3. Heinrich A. Winkler, Βαϊμάρη – Η Ανάπηρη Δημοκρατία, 1918-1933 (μτφρ. Άντζη Σαλταμπάση, εκδ. Πόλις). 4. Γκύντερ Άντερς, Εμείς οι γιοι του Άιχμαν (μτφρ. Κώστας Σπαθαράκης, επίμετρο: Σταύρος Ζουμπουλάκης, εκδ. Εστία). 5. Φιλίπ Λακού-Λαμπάρτ & Ζαν-Λυκ Νανσύ, Ο μύθος του Ναζισμού (μτφρ. Βίκτωρ Καμχής, εκδ. Εστία). 6. Jonathan Littell, Ευμενίδες (μτφρ. Άγγελος Φιλιππάτος, εκδ. Λιβάνη). 7. Έρικ Λάρσον, Στον κήπο με τα θηρία – ένα συναρπαστικό χρονικό της ανόδου του Τρίτου Ράιχ (μτφρ. Ανδρέας Μιχαηλίδης, εκδ. Μεταίχμιο).

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζόναθαν Κόου: «Τι ωραίο πλιάτσικο!»

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT