Το λεξικό που παίζει με τον θάνατο

Το λεξικό που παίζει με τον θάνατο Facebook Twitter
0

Εφόσον για να ζήσει κανείς, να εργαστεί και να μακροημερεύσει, οφείλει -θέλοντας και μη- να επινοήσει το εγώ του, την εργασία του και τον χρόνο του, ο Νίκος Δ. Πλατής επινόησε τη λεξικογραφία ως παραβλάστημα του μαύρου χιούμορ, της ελεύθερης γραφής και της σοβαρότητας, όσο κι αν η τελευταία υπονοείται, αλλά κατά κανόνα δεν κατονομάζεται. Ήδη έχουμε έναν μακρύ κατάλογο λεξικών: Κάμα Τσούχτρα (μείζων οδηγός του περιθωρίου), Το μαύρο λεξικό, το Μπαχαρικό λεξικό, το Αθωνικό λεξικό, το Ουαλικό λεξικό του σεξ, και πάει λέγοντας. Η ίδια η σύνθεση των λημμάτων, παρότι δείχνει να σέβεται την αλφαβητική κατάταξη (μάνα και πατέρας των πάσης φύσεως λεξικoγραφίας), ουσιαστικά ακολουθεί μιαν εσωτερική αφήγηση, η οποία διασκεδάζει με τις ασυνέχειες, τις παλιλλογίες και -γιατί όχι;- με την επιστημοσύνη του αντικειμένου που ενυπάρχει, αλλά σκοπίμως δεν δηλώνεται.

Στο «Α», για παράδειγμα, όπου το γράμμα άρχεται με το λήμμα «αθάνατο νερό», συνεχίζει με τη λέξη «αθάνατος», «αιφνίδιος θάνατος» και «ακαριαίος θάνατος», φτάνουμε στη λέξη «αλισίβα»: «Σταχτόνερο (νερό βρασμένο με στάχτη) χρησιμοποιούμενο, παλαιότερα, στο πλύσιμο ασπρόρουχων (μπουγάδα), αλουσιά. Υπάρχουν δυο λογιώ αλισίβες. Η μία θεωρείται η χαρά του κηπουρού και η άλλη είναι αυτή που προκαλεί την έντονη ευαρέσκεια του... κρυψίνοου δολοφόνου (βοηθάει τα μέγιστα στην αποσύνθεση του πτώματος). Εχει και διακριτική οσμή η αλισίβα, όπως μας... διαβεβαιώνει η φιλτάτη Αμερικανίς Τζόις Κάρολ Όουτς: «Όταν εγκαταστάθηκαν στο αραχνιασμένο πέτρινο κτίσμα του νεκροταφείου, που μόνο επιφανειακά είχε καθαριστεί μετά την αποχώρηση των προηγούμενων ενοίκων και μύριζε σαν αλισίβα (...) (Κόρ.). Είναι, λένε, η αλισίβα λίπασμα πρώτης τάξεως για τα φυτά των κήπων».

Ο Πλατής χαίρεται (σαν μικρό παιδί) κάθε φορά που η λελογισμένη ερμηνεία της λέξης παντρεύεται με κάτι αλλόκοτο, δυσεύρετο, το οποίο, αντί να μας παρασύρει σε ανούσια σχόλια, δένει τραγελαφικά και τέλεια με το δέον του λήμματος. Στη λέξη αλτσχάιμερ (έξω από δω), όπου τονίζεται η άνευ μνήμης απούσα προσωπικότητα του αλτσχαϊμερικού, ένα κείμενο του Γιάλομ έρχεται να προσφέρει μια βιωματική επαλήθευση. Ο 95άρης Φρανκ Τζέρομ, κλεισμένος σε ίδρυμα, όταν ο επισκέπτης τού θυμίζει την αλλοτινή καταπληκτική του μνήμη, παρατηρεί ότι δεν είναι κάτι τρομερό. Ξυπνάει, παίρνει το πρωινό του με τους άλλους ασθενείς που κάθε πρωινό του φαίνονται άγνωστοι (!), αλλά σιγά σιγά γίνονται γνώριμοι, βλέπει τηλεόραση, απολαμβάνει τα όσα βλέπει - δεν είναι και τοσο άσχημα... Γειασάν, λέμε εμείς.

Στο «Γ» ο Γεώργιος δε Ρώσσης, φίλος και γραμματικός του Διονύσιου Σολωμού αρχικά, μισητό πρόσωπο στη συνέχεια, επειδή ευνόησε τον Ιωάννη Λεονταράκη για τα γνωστά κληρονομικά ζητήματα του εθνικού μας ποιητή, τιμάται με την παράθεση του γνωστού εξαίσιου ποιημάτιου: «Του πατέρα σου, όταν έλθεις / δεν θα ιδείς παρά τον τάφο / είμαι ομπρός του και σου γράφω/ μέρα πρώτη του Μαϊού». Ακολουθεί μια εξομολόγηση για τη νεκρή γιαγιά του συγγραφέα, όλο συγκίνηση αυτή και χωρίς ίχνος χιούμορ. Αντίθετα, όταν έρχεται η σειρά να σχολιαστεί ο διάσημος «γύρος του θανάτου», που παίζεται ακόμα στα πανηγύρια της Κοζάνης, της Καρδίτσας, της Λάρισας, της Κατερίνης και της Θράκης, ο Πλατής γυρεύει (και βρίσκει, όπως πάντα) το έναυσμα του φιλόγελου. «Ο Ναπολέων Γεωργόπουλος φέρεται (από ανυπόστατο θρύλο) ότι ανακάλυψε στα 1714 τον γύρο του θανάτου (ελλείψει, όμως, μοτοσικλέτας, τον έκανε μόνος, τρέχοντας με τα πόδια). Κατασκοτώθηκε τρία χρόνια αργότερα, όταν παραπάτησε (κι ενώ έτρεχε με 30 χιλιόμετρα την ώρα)».

Από γράμμα σε γράμμα και από κεφαλή σε κεφαλή αντιλαμβανόμαστε την τακτική του Πλατή. Δεν πρόκειται μόνο για εξαντλητική λεξικογράφηση περί θανάτου, αλλά για ανθολόγιο ανεκδότων, βιωμάτων, επεισοδίων που τα αλέθει η ρόδα της ημέρας και της νύχτας και τα διατάσσει με πανουργία η αγέλαστη γραφίδα του. Λόγου χάρη, η φράση «Δεν θα με πειράξει καθόλου αν πεθάνω δέκα λεπτά νωρίτερα...» είναι εξαίσιο εύρημα που περατούται ακόμα πιο εύστοχα και τραγικοκωμικά: «Και δώδεκα και δεκαπέντε λεπτά...! Αρκεί μόνο να πεθάνω σπίτι μου!».

Στη λέξη «διασκέδαση» έχουμε μια καρτ ποστάλ των εκδόσεων Καράμπελα, όπου απαθανατίζεται η κηδεία του βασιλέως Γεωργίου Α’. Γιατί διασκέδαση; Μα, επειδή «ο λαουτζίκος ένιωθε τιμή και χαρά μεγάλη βλέποντας πρίγκιπες να παρευλάνουν με καϊζερικά κρανάκια και τα σπαθάκια τους, συν το μοναδικό θέαμα να δουν τον βασιλέα (έστω και σανιδωμένο) εκ του σύνεγγυς».

Το κωμικό, όπως ξέρουμε, έχει ιδιάζουσα σχέση με την αθανασία. Πόσες «κηδείες» έχουμε δει σε κωμωδίες; Ελάχιστες. Ο λόγος; Όσο πειστική κι αν είναι η νεκρώσιμος ακολουθία, ουδέποτε πειστήκαμε ότι ο νεκρός είναι όντως «πεθαμένος». Γι’ αυτό, κατά κανόνα, αν αναλογιστούμε τις κωμωδίες με Σταυρίδη, Χατζηχρήστο, Αυλωνίτη, Λογοθετίδη κ.λπ., η κηδεία απουσιάζει. Όπερ σημαίνει ότι ο κωμικός είναι «αθάνατος», όπου κι αν τον βάλεις -σε φέρετρο, σε νοσοκομείο, σε μάχη, σε μονομαχία, σε δυστύχημα- θα ανακαλύψει την κωμική διέξοδο για να σώσει την ίδια τη ζωή. Για να επιβιώνει κανείς δεν χρειάζεται απλώς να ξεχνάει τον θάνατο, αλλά να τον θυμάται με αλογάριαστα χρονικά περιθώρια, να είναι νεκρός επ’ αδεία, όπως έλεγαν οι μπολσεβίκοι, να σκέπτεται το όχι-ακόμα του Μαλλαρμέ, συνδυασμένο με το σαθρό ουδεπώποτε της νεανικής και αδοκίμαστης σοφίας. Το μέγα στυλ των προικισμένων ανθρώπων οξύνει τη ζώ-νεκρη διάθεση. Μην ξεχνάμε και τη Μικρή μας πόλη του Θορντον Γουάιλντερ, όπου οι κάτοικοι ζουν στις μνήμες κάποιου επιβιώσαντος (μια και αυτοί έχουν εν τω μεταξύ πεθάνει). Από κοντά και τον λαϊκό τρόπο:«Καλύτερα να χηρέψω εγώ 40 φορές, παρά μία η γυναίκα μου»!

Ο θάνατος, παρότι πλήττει τον νεκρό, ουσιαστικά είναι υπόθεση των ζωντανών. Κηδείες, θαφτικά, γραφειοκρατία, κηδειοχάρτι (δήλωση του νεκρού, διαθήκη, ψάξιμο στα στρώματα για κρυμμένα χρήματα), τα αναλαμβάνουν οι συγγενείς. Μια πολύ κομψή λεπτομέρεια περί του θανόντος αλίευσε ο Πλατής στη λαογραφία. Η βουλγάρικη φράση «Τσερέσοβα ζαντούσνιτσα» σημαίνει «Κεράσια για τις ψυχές», ήτοι το ψυχοσάββατο του Θέρους, όπου οι συγγενείς τρατάρουν (σε ζωντανούς και μακαρίτες) χούφτες με ολόφρεσκα κεράσια. Οι τάφοι αγάλλονται καθώς στολίζονται με το κόκκινο κερασί χρώμα και οι επισκέπτες τραγουδούν χαρούμενα.

Ούτε η λογοκλοπή του γνωστού στίχου: «Για δες καιρό που διάλεξε ο Χάρος να με πάρει, τώρα που ανθίζουν τα κλαριά και βγάνει η γης χορτάρι» διέφυγε από το δαιμόνιο του λεξικογράφου. Ο στίχος έχει αποδοθεί στον Αθανάσιο Διάκο (Μασαβέτας το πραγματικό του όνομα, Διάκος ήταν η εκκλησιαστική του ιδιότητα), ενώ ανήκει στον Κιοπρουλή Πασά, ένδοξο στρατηγό και πρώτο βεζύρη επί βασιλείας Μωάμεθ του Δ’. Ήταν Αλβανός υιός ενός Ελληνα ιερέα και απεβίωσε στην Ανδριανούπολη το 1665.

Το μαύρο περιβραχιόνιο που έφεραν άλλοτε οι απαρηγόρητοι συγγενείς νομίζουμε ότι δεν σχολιάζεται όσο θα του έπρεπε. Μικρά παιδιά πηγαίναμε στις κηδείες όπου, ως γνωστόν, διασκεδάζαμε με την όλη τελετή. Κλάματα, τσιρίδες, λιποθυμίες, μαύρα ρούχα, μαύρα μαντήλια, κραυγές, σπαραγμοί, κλάματα, κλάματα, κλάματα... Αλλά αυτό το μαύρο περιβραχιόνιο στο αριστερό χέρι τι ρόλο έπαιζε; Γιατί οι γυναίκες της οικογένειας του αποθανόντος μαυροφορούσαν επί χρόνια; Γιατί οι άνδρες έφεραν επί μήνες ένα μαύρο σειρήτι στον γιακά (που θύμιζε πένθιμο επιστολόχαρτο); Αυτή η ανεξήγητη υποχρέωση έμοιαζε λίγο (πολύ λίγο...) με τα καπέλα που φορούσαν υποχρεωτικά τα γυμνασιόπαιδα και τις ποδιές με το άσπρο γιακαδάκι που εφεραν τα κορίτσια. Μόνο όταν ακούγαμε τη φοβερή φράση «έβγαλε τα μαύρα» για τη χήρα, αρχίσαμε να υποψιαζόμαστε το τι και το πώς... Οι γριές δεν έβγαζαν ποτέ τα μαύρα. Πενθούσαν ισοβίως.

Η νεκροφάνεια παίδεψε πολύ τους ζωντανούς, όχι για την απατηλή εμφάνιση του ασθενούς αλλά κυρίως επειδή συνέβαινε το μακάβριο ολίσθημα να θάβουν τον ημιθανή και μετά από χρόνια, όταν συνέλεγαν τα οστά του, να τον βρίσκουν μπρούμυτα μέσα στο φέρετρο... Κατά τον Μεσαίωνα υπήρχαν κοινότητες όπου η συχνή ταφή νεκροφανών τις ανάγκασε να δένουν το χέρι του «θανόντος» με ένα μακρύ σχοινί που η άλλη άκρη του ήταν δεμένη στο γλωσσίδι της καμπάνας. Αναστήθηκα, σπεύσατε! Όπως αναφέρει ο Πλατής, στο Σαντιάγκο της Χιλής, σε ένα κοιμητήριο Ευαγγελιστών, είχαν τη φαεινή και ψιλομακάβρια ιδέα να τοποθετούν μέσα στο φέρετρο ένα σύστημα συναγερμού. Άλλωστε, γνωστή εταιρεία των ΗΠΑ έχει λανσάρει ένα ειδικό μοντέλο κινητού για νεκροφανείς. Ποιος διάσημος παρακαλούσε τη γυναίκα του να επιμείνει στη διάγνωση του θανάτου του για να μη βρεθεί «ζωντανός» μέσα στον τάφο του; Ποιος άλλος από τον Ντοστογιέφσκι...

Η λέξη «μακάβριος» που κυκλοφορεί στις καθημερινές κουβέντες μας άνευ ετυμολογικού διαβατηρίου, εξηγείται γελοιογραφικά από τον Πλατή, επιτρέποντας στον αναγνώστη να σπεύσει στα ετυμολογικά λεξικά. Ο Μπαμπινιώτης παραδέχεται ότι η καταγωγή, το έτυμον της λέξης, παραμένει αμφίβολη. Η λέξη μαρτυρείται από το 1897 και είναι μεταφορά του γαλλικού macabre που δήλωνε τον «μακάβριο χορό». Μια από τις εκδοχές μολογάει ότι η λέξη προέρχεται από τον ζωγράφο Μακαμπρέ, άλλη υποστηρίζει ότι η σκούφια της κρατάει από το λατινικό Maccabaeus (ελληνιστική Μακκαβαίος), όσο για την τρίτη εκδοχή, συνδέει τη λέξη με το συριακό Μακαμπρέι, ήτοι τάφρος, λάκκος. Πάντως, οι λέξεις έχουν αυτό το ιδιάζον: κυκλοφορούν αιωνίως σε όλα τα στόματα, μεταφέρουν τα νοήματα, έρχονται και φεύγουν χωρίς να ξέρει κανείς πού κατοικούν, άλλωστε αποτελούν τη σφραγίδα του ανθρώπου, καθότι αυτές χάρισαν στον χόμο σάπιενς την ισχύ και τον αληθινό χρόνο.

Πέρα από την αναγνωστική αξία που παρουσιάζει το τετραπέρατο λεξικό του Πλατή, υπάρχει και η αμιγώς οπτική πλευρά, που χαρίζει στον αναγνώστη ιλαρή διάθεση και ανανεωμένο ενδιαφέρον. Μιλάμε για δεκάδες κι εκατοντάδες φωτογραφικά στιγμιότυπα, γελοιογραφίες, σκηνές δρόμου, νεκροταφεία, σκίτσα, φάτσες διασήμων που, εικονικά, αλλάζουν τρόπον τινά τις ταχύτητες του κειμένου. Ο λεξικογράφος, μετά από τοση πείρα που αποταμίευσε με τις ερευνές του, έχει αποκτήσει ανθηρό ήθος, έκτακτη ευγένεια κι ένα είδος ανθρωπιστικης ανωτερότητας, καθότι βλέπει όλους τους τομείς των λεξικών του ως μια ισόβια προσήλωση στις σοβαρές και γελοίες στιγμές του ανθρώπου. Ασφαλώς η αντιστροφή είναι μέσα στα πράγματα: η σοβαρότητα έχει πάντα (και) το τικ της γελοιότητας, όπως και η γελοιότητα συχνά πυκνά αποδεικνύεται πιο σοβαρή κι από κηδεία... 

      

     

     

      

       

       

        

         

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ