Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Robert McCabe- Μύκονος 1957
0

«Θέλετε να ξεκουραστεί το σώμα σας; Θέλετε να ηρεμήσει η ψυχή σας; Θέλετε ν’ απαλλαγεί το μυαλό σας από έγνοιες και φροντίδες; Ελάτε στη Μύκονο. Μόνο μ’ ένα παλιό παντελόνι, ένα τριμμένο πουκάμισο, ένα ξεθωριασμένο πουλόβερ, μια άχρηστη κάλτσα της γυναίκας σας για σκούφο, ένα ζευγάρι ερειπωμένα πέδιλα. Όλα τ’ άλλα -γραβάτες, κουκουλάρικα, παπούτσια, ξυριστικά, ματαιοδοξίες, κοσμικότητες, επιδειξιομανίες, σοβαροφάνειες, κοινωνικές υποστάσεις, «καλές» σχέσεις, νερόβραστες ρομάντζες, ρούμπες, σάμπες και «τι θα κάνουμε απόψε» παρατήστε τα στην Αθήνα. Ειδάλλως καλύτερα να πάτε σε κάποιο άλλο νησί…»

Ο Μ. Καραγάτσης σοβαρολογούσε. Ακόμα και τότε που έγραφε αυτές τις γραμμές (Βραδυνή, 1952), η γενέθλια γη της Μέλπως Αξιώτη αντιμετωπιζόταν ως τόπος παραθερισμού των σνομπ των Αθηνών. Όμως εκείνος επέμενε: τι να ΄ρθουν να κάνουν οι πλούσιοι εδώ; Να κοιμηθούν στις φτωχικές καμαρούλες της, να φάνε στα λαϊκά μαγειριά της, να περάσουν ένα καλοκαίρι χωρίς ζεστό μπάνιο, χωρίς τρεχούμενο νερό, χωρίς μπαρ; Όχι, η Μύκονος είναι για να παραδώσεις το κορμί σου «στο όργιο του χλιαρού ήλιου, της υπόψυχρης θάλασσας, της χρυσής άμμου, του βάναυσου μελτεμιού και του κόκκινου βράχου», για να ξαναβρείς «μέσα στη γαλήνη και τον πρωτογονισμό της αιγαίας φύσεως, όλα εκείνα που σπατάλησες στον πόλεμο της αστικής ζωής: ηρεμία, καλοσύνη, κατανόηση, πραότητα, ταπεινοσύνη».

Ο Σταυρός των Χανίων, όπου έστησε το ΄64 ο Μιχάλης Κακογιάννης το συνεργείο του για να μεταφέρει το μυθιστόρημα του Καζαντζάκη στο σινεμά, χρόνια τώρα θυμίζει Λούτσα.

Εβδομήντα χρόνια αργότερα, ένας από τους ελάχιστους τόπους όπου διαφυλάσσεται ατόφια η γαλήνη και ο πρωτογονισμός της αιγαίας φύσης, είναι οι κιτρινισμένες σελίδες κάποιων βιβλίων. Σελίδες μέσα από τις οποίες αναδύεται ένα ελληνικό καλοκαίρι πλημμυρισμένο στις ευωδιές και το φως.

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Σαντορίνη, 1930.

Τα Φηρά της Σαντορίνης του ΄30 που αποτύπωσε ο Κώστας Ουράνης στα ταξιδιωτικά του, με τα μετρημένα στα δάχτυλα σπίτια, «σφηνωμένα στα πόδια του θεόρατου βράχου της σκουριάς», λυγίζουν τώρα υπό το βάρος του μπετόν. Οι «εκθαμβωτικά λευκές, απρόσιτες κι ανάερες» πολιτείες του νησιού, ούτε μικρές είναι πια ούτε αποξενωμένες από τον κόσμο. Μένει, ωστόσο, για πάντα η «Ωδή στη Σαντορίνη» του Ελύτη από τους «Προσανατολισμούς»: «Θαλασσοξυπνημένη, αγέρωχη/ Όρθωσες ένα στήθος βράχου/ κατάστιχτου απ’ την έμπνευση της όστριας/ Για να χαράξει εκεί τα σπλάχνα της η οδύνη/Για να χαράξει εκεί τα σπλάχνα της η ελπίδα/ Με φωτιά με λάβα με καπνούς/ Με λόγια που προσηλυτίζουν το όνειρο/ Γέννησες τη φωνή της μέρας/ Έστησες ψηλά/ Στην πράσινη και ρόδινη αιθεροβασία/ Τις καμπάνες που χτυπάει ο ψηλορείτης της νους/ Δοξολογώντας τα πουλιά στο φως του μεσαυγούστου»…

Ας πάμε πίσω λοιπόν: σε «ρόδιν’ ακρογιάλια» που λες κι έχουν χαθεί από τον χάρτη, σε παραλίες με παμπάλαιες καμπίνες μπάνιου, αραποσυκιές και καλαμιές όπου δροσίζονταν ο Ζορμπάς ή στα διάφανα και βαθυγάλαζα κάποτε νερά της Καστέλας όπου έκανε τις σκανταλιές του ο «Τρελλαντώνης», ο αδελφός της Πηνελόπης Δέλτα. Ας ξαπλώσουμε στο «αλαφρό σαν αμύγδαλο» αιγινήτικο χώμα που ύμνησε ο Σικελιανός, ας ακούσουμε τις κραυγές των παιδιών να μπερδεύονται με το κελάηδημα του πουνέντε όπως ο Γκάτσος στην «Αμοργό», κι ας αντικρύσουμε την Άνδρο, όπως κι ο ήρωας του Εμπειρίκου στον «Μεγάλο Ανατολικό»: σαν μια «καλλίμαστο και σφριγηλή γυνή, θαλερά και αυροφίλητο» που αναδύεται με μυθική μεγαλοπρέπεια εκ του Αρχιπελάγους.

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Ο Ανδρέα Εμπειρίκος στην Άνδρο.

Σ’ αυτήν την εκδρομή δεν είναι όλα ειδυλλιακά. Τίποτε, για παράδειγμα, στην εκκίνηση της «Γαλήνης» του Βενέζη δεν προσφέρει αισθήματα ευφορίας. Καθώς όμως ένα κοπάδι κυνηγημένοι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία αναζητούν νέα πατρίδα στην Αττική, ξεπροβάλλει μπροστά μας η Ανάβυσσος το καλοκαίρι του 1923: ένα μέρος άγονο, γεμάτο σκίνα, αγκάθια, βούρλα, λαγούς, τσακάλια και άμμο, και το μονοπάτι που οδηγεί στην ακρογιαλιά καταλήγοντας στις αλυκές, να ΄ναι «το μοναδικό σημάδι πως υπάρχει ζωή ανθρώπινη σ’ εκείνη την ερημιά»…

Σε μιαν άλλη «Γαλήνη», στη βίλα του Πόρου όπου είχε καταλύσει τον Αύγουστο του 1946 ο Σεφέρης, εξουθενωμένος από το κλίμα της εποχής που κυοφορούσε τον εθνικό διχασμό, στο μέρος όπου θα συνθέσει την «Κίχλη», ο ποιητής συνειδητοποιεί πόσο ολιγαρκής θα έπρεπε να είναι τελικά: «Η λίμνη του Πόρου με τα φώτα που συλλαβίζω κάθε βράδυ, μοιάζει να βουλιάζει κάθε μέρα πιο βαθιά», γράφει στο ημερολόγιό του. «Ο Πόρος, κλειστός όπως είναι, μου θυμίζει, πως λίγα είναι τα πράγματα που χρειάζομαι, πως θα ΄πρεπε να παραμερίζω πράγματα που μ’ εμποδίζουν να βλέπω. Ό,τι έχω εδώ μπροστά μου, φτάνει: ένα ξύλο στην ακρογιαλιά, ο χάλκινος ήχος του Προγυμναστηρίου, οι λιθογραφίες στα μπακάλικα της χώρα, τα ουδέτερα πρόσωπα, μου φτάνουν για να γράψω ό,τι θέλω (…) Η κουβέντα ενός βαρκάρη, η χειρονομία ενός ψαρά, έχουν ένα κύρος για μένα που δεν ένιωσα παρά πολύ σπάνια στη συναναστροφή τόσων υπουργών, λ.χ., ή καθηγητών και διανοουμένων».

Ο Πόρος με την αλλοτινή χλιδή και τη νωχέλειά του, θύμιζε στον Σεφέρη κάτι από Βενετιά. Και το ακμαίο ακόμα Λεμονοδάσος απέναντι, τον έκανε ν’ ανακαλεί -τι άλλο;- αισθησιακούς πειρασμούς. Μια βαρκάδα προς τα κει συντροφιά με τον Κοσμά Πολίτη, νωρίς, πριν σηκωθεί ο μπάτης, μέσα στο τριανταφυλλένιο θάμπος του πελάγους, θα ΄ταν αρκετή για να χάσει κανείς την αίσθηση του χρόνου. Κι η βόλτα στην καρδιά του δάσους, μεθυστική: «Οι πρώτες λεμονιές χύνουν το άρωμά τους μέσα στον πρωινό αέρα. Δέντρα σφιχτοδεμένα όλο σφρίγος και χυμούς, όσο ανεβαίνομε πυκνώνουν οι φυλλωσιές και όσο παν μικραίνουν οι φωτερές και παιχνιδιάρικες σταλαματιές του ήλιου πάνω στο χώμα και πάνω στην ξερολιθιά που εδώ κι εκεί το συγκρατάει. Μα ο ίσκιος απομένει ανάλαφρος κι αερικός. Ένα ρυάκι κατεβαίνει πηδηχτά την πλαγιά κελαδώντας, και τα πουλιά, πάνω από το κεφάλι μας, τονίζουν το τραγούδι τους πάνω στον ίδιο αυτό σκοπό».

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Πόρος Ασκέλι, 1940. Φωτογραφία του Γ. Σεφέρη.

Πόσο διαφορετικό είναι το τοπίο που αντικρίζει το alter ego του Καζαντζάκη στον «Βίο και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»! Είναι ξημερώματα, έχει μόλις βγει από το ξενοδοχειάκι της Μαντάμ Ορντάνς, έχει γνωριστεί στα πεταχτά με το νερό, το χώμα και τον αγέρα του τόπου, οι παλάμες του μυρίζουν φασκόμηλο, φλισκούνι και θρούμπα, κι από ένα ψήλωμα αγναντεύει το «κυματιστό ριγάτο δέρμα τίγρης» που συνθέτουν οι ζώνες από σιδερόπετρες, οι σκουροπράσινες χαρουπιές και οι ασημόφυλλες ελιές:

«Έμοιαζε το κρητικό ετούτο τοπίο, έτσι μου φάνηκε, με την καλή πρόζα: καλοδουλεμένο, λιγόλογο, λυτρωμένο από περιττά πλούτη, δυνατό και συγκρατημένο. Διατύπωνε με τ’ απλούστερα μέσα την ουσία. Δεν έπαιζε, δεν καταδέχουνταν να χρησιμοποιήσει κανένα τερτίπι, δε ρητόρευε. Έλεγε ό,τι είχε να πει με αντρίκια αυστηρότητα. Μα ανάμεσα από τις αυστηρές γραμμές του ξεχώριζες στο κρητικό ετούτο τοπίο απροσδόκητη ευαιστησία και τρυφεράδα -σε απάνεμες γούβες μοσκοβολούσαν οι λεμονιές και οι πορτοκαλιές, και πέρα, από την απέραντη θάλασσα, ξεχύνουνταν αστέρευτη ποίηση. Η Κρήτη, μουρμούριζα, η Κρήτη… κι η καρδιά μου αναπετάριζε».

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Ο Ζορμπάς του Κακογιάννη γυρίστηκε στον Σταυρό των Χανίων.

Ο Σταυρός των Χανίων, όπου έστησε το ΄64 ο Μιχάλης Κακογιάννης το συνεργείο του για να μεταφέρει το μυθιστόρημα του Καζαντζάκη στο σινεμά, χρόνια τώρα θυμίζει Λούτσα. Η ανατολική παραλία του Ρεθύμνου, επίσης, που περιδιαβαίνει ο Παντελής Πρεβελάκης στο «Χρονικό μιας πολιτείας» (1938) υποκλινόμενος στη «χάρη της μοναξιάς», αυτό το καθαρό και πλατύ περιγιάλι με την ψιλή άσπρη άμμο που «φεύγει θαρρείς σαν καροτσόδρομος να πάει να σμίξει με το Μεγαλόκαστρο», είναι σήμερα χτισμένο με μεγαθήρια.

Μήπως όμως έχει απομείνει κάτι από την Σκιάθο του Παπαδιαμάντη; Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελένη Αλεξανδράκη επέλεξε να γυρίσει σ’ άλλο φυσικό σκηνικό την «Νοσταλγό», στην Νίσυρο. Ούτε η Μυτιλήνη έχει γλυτώσει εντελώς. Η οικοδομική έκρηξη έπληξε και τα δικά της προάστια. Στη Βίγλα άραγε φουντώνουν ακόμη πάθη; Ο Στρατής Μυριβήλης που δεν κουράστηκε ποτέ να εμπνέεται από τις φυσικές χάρες της γενέτειράς του, στήνει στον γιαλό της Βίγλας –«μια κυκλική παράταξη από άγριους βράχους»- ένα απροσδόκητο συναπάντημα ανάμεσα στον Λεωνή και τη Σαπφώ, τη «Δασκάλα με τα χρυσά μάτια». Ζωγράφος με νωπές ακόμα τις μνήμες από τον πόλεμο του ΄22 ο πρώτος, χήρα συμπολεμιστή του η δεύτερη, πάλλονται και οι δυο από έναν έρωτα αμοιβαίο αλλά βουβό.

Κι εκεί, στις «Βίγλας τα ράχτα», καθώς η Σαπφώ προπορεύεται με το ομπρελίνο της πάνω στη στενή λουρίδα της ακρογιαλιάς με τα χοντρά στρογγυλεμένα βότσαλα, καθώς η φλογισμένη βροχή του ήλιου χύνεται πάνω στους καλοδουλεμένους ώμους της και τις μακριές της γάμπες, ο Λεωνής ονειρεύεται πώς θα την αποτυπώσει στον καμβά: σαν μια Σαλώμη ολόγυμνη κι ακίνητη, αλλά πανέτοιμη να ορμήσει σ’ έναν οργιαστικό χορό, με μια θάλασσα από υδράργυρο μπροστά της «βαριά, σαν ετοιμόγεννη σκύλα», ενώ «κάτω από την πηχτή πέτσα του νερού, θα παραφυλάει την ώρα του ξύπνιο το παράφορο πνέμα της τρικυμμίας και ο καλπασμός των κυμάτων».

Καλοκαιρινά τοπία στην ελληνική λογοτεχνία Facebook Twitter
Άμαξα στην Κηφισιά. Οδός Ηρώδου Αττικού, πλάι στο άλσος της Κηφισιάς. Στο πίσω μέρος είναι οι γραμμές του τρένου.

Επιστροφή στην Αθήνα. Για την ακρίβεια, στην προπολεμική Κηφισιά, εκείνο το ζεστό καλοκαίρι που τρεις αδελφές, εφοδιασμένες από την Μαργαρίτα Λυμπεράκη με «Ψάθινα καπέλα», ξάπλωναν πάνω στα στάχυα για να σιγοκουβεντιάσουν τα μυστικά τους, και γίνονταν ένα με τ’ αγριολούλουδα και τον ουρανό. Τότε που στις καλαμιές της λεωφόρου Ανοίξεως έκρωζαν σαν τρελαμένα τα βατράχια, το μεγάλο ρυάκι που κατέβαινε από το Κεφαλάρι πότιζε τα κτήματα, οι δρόμοι κόβονταν από τις αμπολές στα δυο, και στα περιβόλια της Χελιδονούς, οι κερασιές, κατακόκκινες, βάραιναν από τους καρπούς. Τότε που ο Υμηττός απλωνόταν στον ορίζοντα «ροδολεβάντινος», κι όλες οι ερωτικές προσδοκίες των κοριτσιών βιάζονταν να εκπληρωθούν…

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το Νόμπελ του Σεφέρη: «Βρε Μαρώ, τι τους έκανα και με μισούν έτσι;»

Σαν Σήμερα / Το Νόμπελ του Σεφέρη: «Βρε Μαρώ, τι τους έκανα και με μισούν έτσι;»

Οι στιγμές λίγο πριν από την αναγγελία του βραβείου Νόμπελ στην Αθήνα, ο μοναχικός θρίαμβός του και ο φθόνος των ομοτέχνων του, οι λαμπρές στιγμές στη Στοκχόλμη και η συνάντησή του με τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Οι συναρπαστικές στιγμές της κορυφαίας αναγνώρισης του Έλληνα ποιητή μέσα από σπάνια ντοκουμέντα.
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ
Ο Σεφέρης στα Καμένα Βούρλα

Μέρες / Ο Σεφέρης στα Καμένα Βούρλα

Το 1962 ο ποιητής επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα, κουρασμένος ψυχικά και σωματικά από την Πρεσβεία του Λονδίνου, και ενώ περιμένει να ολοκληρωθεί το σπίτι του στην Οδό Άγρας, παραθερίζει στα Καμένα Βούρλα κάνοντας μια ανασκόπηση ολόκληρης της ζωής του. Είναι στα 62 του χρόνια και αισθάνεται μέσα του το απόλυτο κενό.
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ