Το Φεστιβάλ ''Εικόνες & Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου'', γνωστό εδώ και χρόνια ως ''Φεστιβάλ Αντεργκράουντ Κινηματογράφου της Κύπρου'', αποτελεί θεσμό στα πολιτιστικά δρώμενα της Μεγαλονήσου. Κατ' αρχάς τελεί υπό την αιγίδα του Κυπριακού ΥΠΠΟ και όλες οι προβολές του είναι με ελεύθερη είσοδο. Διεξάγεται κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, στο Θέατρο Ένα της Λευκωσίας, απέναντι από την Πύλη της παλιάς Αμμοχώστου.
Ψυχή του φεστιβάλ υπήρξε από το ξεκίνημα του ο Έλληνας ποιητής και θεωρητικός του κινηματογράφου, Αντρέας Παγουλάτος, με τις εισηγήσεις του και τα κείμενα του στους ετήσιους καταλόγους να έχουν αφήσει εποχή. Σήμερα το ίδιο φεστιβάλ ''τρέχει'' ο Γιάγκος Χατζηγιάννης, καλλιτεχνικός διευθυντής επίσης του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού, με τη συμβολή της Έλενας Χριστοδουλίδου από το τμήμα κινηματογραφίας του ΥΠΠΟ.
Το σινεφίλ κοινό μπόρεσε να έρθει σε επαφή με σπάνιες ταινίες της ρωσικής πρωτοπορίας, της γαλλικής αβάν γκαρντ ή του ντανταϊστικού κινήματος. Εννοείται πως δεν μένουν εκτός οι τέχνες του σύγχρονου video art και του λεγόμενου πειραματικού κινηματογράφου.
Στο εν λόγω φεστιβάλ θέση έχουν όλα τα πρωτοποριακά κινηματογραφικά ρεύματα και όλες οι τάσεις: Έτσι, μέσα στα χρόνια έχουν φιλοξενηθεί εξαιρετικά αφιερώματα σε δημιουργούς σαν την Agnes Varda, τη Vera Chytilova ή τον Σταύρο Τορνέ, ενώ το σινεφίλ κοινό μπόρεσε να έρθει σε επαφή με σπάνιες ταινίες της ρωσικής πρωτοπορίας, της γαλλικής αβάν γκαρντ ή του ντανταϊστικού κινήματος. Εννοείται πως δεν μένουν εκτός οι τέχνες του σύγχρονου video art και του λεγόμενου πειραματικού κινηματογράφου.
Το φετινό Φεστιβάλ "Εικόνες & Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου", που πέρσι είχε υποστεί μία άνευ προηγουμένου συρρίκνωση του κοινού του (ελέω Μουντιάλ ίσως;), φιλοξενεί και πάλι τέσσερα εξαιρετικά ενδιαφέροντα προγράμματα: Ένα αφιέρωμα στον σημαντικό Αμερικανό δημιουργό Bill Morrison, ο οποίος χρησιμοποιεί την αποσύνθεση του νιτρικού φιλμ 35mm ως καταλύτη για την έρευνα γύρω από τη μνήμη, τα αρχεία και την ιστορία της κινούμενης εικόνας. Ακόμη ένα αφιέρωμα στην ιδιαίτερη περίπτωση του, χιλιανό-ρωσο-εβραϊκής καταγωγής, καλλιτέχνη Alejandro Jodorowsky με επτά μεγάλου μήκους και δύο μικρού μήκους ταινίες του, στις οποίες εμπλέκονται ο μυστικισμός, η gore βία, η θρησκεία, τα ταρώ, η πολιτική, η ειρωνία, το γυμνό και η μυθολογία. Το πρόγραμμα, επίσης, με τίτλο "Mirror me - Η προϊστορία της σέλφι" με μία επιλογή από μικρού μήκους ταινίες της περιόδου 1970 - 2010, που επιμελούνται και παρουσιάζουν ο Αμερικανός Christopher Zimmermann και ο Ελβετός Pascal Richard. Τέλος, την ενότητα "Η Εποχή της Underground Μουσικής Σκηνής" με τρία μουσικά ντοκιμαντέρ και μία ταινία από τα τριπαριστά βρετανικά και αμερικανικά 60s!
Ωστόσο, στη χθεσινή πρώτη μέρα του φεστιβάλ είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και τη δουλειά της Κύπριας εικαστικού Κατερίνας Κανά που τα τελευταία χρόνια ζει στην Αθήνα και με την κάμερα της καταγράφει την Κρίση. Μέσα από τέσσερις ασπρόμαυρες μικρού μήκους ταινίες - στην ουσία, τέσσερις βιντεοσκοπημένες art performances - η Κανά εξαντλεί όλο το αναρχικό μαύρο χιούμορ της για να περιγράψει τη μετατροπή του Ανθρώπου σε Κτήνος, τον ύποπτο ρόλο του Κλήρου στη χώρα μας και τον ξέφρενο Καταναλωτισμό. Στο τέλος, με τους συνεργάτες της να προτείνουν τα οπίσθια τους στον φακό, η Κανά μας λέει πως ο φαινομενικός σεξισμός δεν είναι κάτι απαραιτήτως κακό, εφόσον μόνο το σεξ και η απελευθέρωση του δύναται να σώσει τις ρημαγμένες ανθρώπινες κοινωνίες. Όλα αυτά, με μία industrial punk αισθητική, που μου θύμισε τις καλύτερες στιγμές του σύγχρονου αμερικανικού αντεργκράουντ.
Η ταινία "Festival Express" έκλεισε την εναρκτήρια μέρα του φεστιβάλ, μεταδίδοντας το μήνυμα της Αγάπης, όπως αυτό "διασώθηκε" από τους χίπις μουσικούς στο ντοκιμαντέρ των Bob Smeaton - Frank Cvitanovich. Και πως να μην εισπράξει ο θεατής Αγάπη, βλέποντας το συγκινητικό τζαμάρισμα της Janis Joplin και του Buddy Guy με τον Rick Danko των Band και τον Jerry Garcia των Grateful Dead, όλοι τους σε "λιώμα" κατάσταση, ενόσω συνταξίδευαν με τρένο στον Καναδά του 1970; Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που πρωτοπροβλήθηκε μόλις το 2003, βασισμένο σε ένα footage 90 και 60 ωρών οπτικού και ακουστικού υλικού αντιστοίχως, το οποίο φυλασσόταν για περισσότερο από τριάντα χρόνια σε καναδικά κινηματογραφικά αρχεία.
Στην αποψινή δεύτερη βραδιά του φεστιβάλ θα προβληθούν 14 μικρού μήκους ταινίες της ενότητας "Mirror me - Η Προϊστορία της σέλφι" και το μουσικό ντοκιμαντέρ "Dont look back" (1967) του D. A. Pennebaker για τον Bob Dylan.
σχόλια