Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ»

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept ... Φωτ.: Evening Standard/Getty Images
4

Στις οθόνες μας, από το 1977 φτάνει με αυτό το επουράνιο παρουσιαστικό, με αυτά τα τεράστια, γεμάτα αγνότητα μάτια και όχι άδικα έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο επιτυχημένος «Ιησούς» από καταβολής τηλεόρασης (και κινηματογράφου). Και όντως, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, κατά κόσμον Ρόμπερτ Πάουελ αποδείχθηκε ο μεγάλος άσος στο μανίκι του φιλόδοξου σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλι, ο οποίος για χρόνια αναζητούσε μέσα από castings τον καταλληλότερο για τον ρόλο του Ιησού, τον πιο πειστικό στην απόδοση του Θείου Πάθους. 

Βέβαια, ο Τζεφιρέλι είχε υψηλό στόχο και μέθοδο πριν ακόμη ξεκινήσει τα μαραθώνια castings για την τηλεσειρά που έμελλε να γίνει "σημαία" των τηλεοράσεων σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, κάθε χρόνο με την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας. Και ιδού ποιο ήταν το πλάνο, η μέθοδος του σκηνοθέτη και η οδηγία που είχαν πάρει όσοι ηθοποιοί είχαν περάσει από δοκιμαστικό για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της εν λόγω εμβληματικής τηλεταινίας.

Χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Η οδηγία έλεγε ότι ο υποψήφιος για τον ρόλο του Ιησού δεν έπρεπε με τίποτα να ανοιγοκλείνει τα μάτια του σαν κανονικός άνθρωπος. Ήταν ένα σκηνοθετικό τρικ, προκειμένου με κάποιον τρόπο, φυσικό και χωρίς εφέ, να υποδηλώνεται η θεία καταγωγή του Ιησού. Ομοίως, ο σκηνοθέτης έψαχνε το ιδανικό βλέμμα μεταξύ ηθοποιών με μεγάλα, κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμα γαλανά ή πράσινα μάτια, με ήρεμο πρόσωπο και γλυκά, αλλά όχι και απολύτως αγαθά χαρακτηριστικά.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept

Όταν ο Τζεφιρέλι συνάντησε τον Πάουελ δεν ήταν ακριβώς σίγουρος ότι είχε απέναντι του αυτό που πραγματικά έψαχνε. Την ιδέα να περάσει από casting ο συγκεκριμένος πασίγνωστος πλέον ηθοποιός είχε ο ιμπρεσάριος Lew Grade ή για την ακρίβεια η σύζυγος του Kathie Moody, η οποία είχε παρακολουθήσει την παράσταση "Jude the Obscure" του 1971. Χαρακτηριστικά είχε αναφέρει τότε ότι είχε μείνει εκστατική από τα τεράστια μπλε μάτια του πρωταγωνιστή.

Ωστόσο, χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Προφανώς, ο Πάουελ κάτι έκανε σωστά, γιατί ως "Ιησούς" καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας ανοιγοκλείνει τα μάτια του μία και μοναδική φορά. Ομοίως, και το παιδάκι που υποδύεται τον Ιησού σε νεαρή ηλικία -ο 12χρονος τότε Λορέντζο Μονέ- ανοιγοκλείνει τα μάτια του όλες κι όλες δύο φορές. 

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο 12χρονος τότε ηθοποιός Λορέντζο Μονέ που υποδύεται τον Ιησού σε πολύ μικρή ηλικία

Βέβαια, το επουράνιο βλέμμα είχε και μια μικρή βοήθεια από τους make up artists της παραγωγής, καθώς ο Τζεφιρέλι ήθελε ένταση και αγιοσύνη στο βλέμμα, τεράστια μάτια και μια αίσθηση απόκοσμου, χωρίς υπερβολές, σε κάθε κοντινό πλάνο στο πρόσωπο του ηθοποιού - και υπήρξαν πολλά τέτοια. Για τον λόγο αυτό, πριν από κάθε γύρισμα, ο φαινομενικά απλός και ταπεινός χαρακτήρας υποβάλλετο στην εξής διαδικασία: μία λεπτή γραμμή σκούρου μπλε eyeliner στα άνω βλέφαρα και μία εξίσου λεπτή γραμμή λευκού eyeliner στα κάτω και μέσα στα μάτια. Αυτό το εφέ τόνιζε διακριτικά -ωστόσο, απολύτως έντονα- το μπλε χρώμα των ματιών του ηθοποιού, δίνοντας του αυτό το διεισδυτικό βλέμμα που θεωρούσε ζητούμενο ο Τζεφιρέλι.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο Ρόμπερτ Πάουελ

Με την απουσία ανοιγοκλεισίματος των ματιών, ο ίδιος θεωρούσε ότι προκύπτει ένα αποτέλεσμα σχεδόν μεταφυσικό που θα κατάφερνε να αιχμαλωτίσει τους τηλεθεατές στον χαρακτήρα. Και προφανώς είχε δίκιο: από το 1977 έως σήμερα η τηλεταινία των 2 μερών (τόσα είναι πραγματικά τα επεισόδια που την απαρτίζουν) θεωρείται η εμπορικότερη και η πιο επιτυχημένη όλων των εποχών. Μόνο τις φορές που έχει προβληθεί στην Ελλάδα -κάθε χρόνο, δηλαδή, από την έναρξη λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης- γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της επιτυχίας.

Οθόνες
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM
Ο άνθρωπος που έφερε την μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Daily / Ο άνθρωπος που έφερε τη μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Το ντοκιμαντέρ «Sunday Best: The untold story of Ed Sullivan» αναδεικνύει τη συμβολή του Εντ Σάλιβαν και της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής εκπομπής του στην ανάδειξη τεράστιων μορφών της μαύρης μουσικής, από τη Nίνα Σιμόν και τον Τζέιμς Μπράουν μέχρι την Tίνα Τέρνερ και τον Στίβι Γουόντερ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ