ΑΘΗΝΑ

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την Πηγή των Παρθένων

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την Πηγή των Παρθένων Facebook Twitter
0

Ο Μπέργκμαν διένυε μια από τις πιο παραγωγικές περιόδους της ζωής του όταν γύριζε την Πηγή των Παρθένων (1960). Σε προσωπικό επίπεδο ζούσε ευτυχισμένα με την τέταρτη σύζυγό του, την πιανίστα Käbi Laretei, ενώ σε επαγγελματικό μόλις είχε ξεκινήσει να συνεργάζεται με τον κινηματογραφιστή Sven Nykvist, αφού ο σταθερός του συνεργάτης, Gunnar Fischer, γύριζε τότε με τη Ντίσνευ και δεν ήταν διαθέσιμος. Ήταν η πρώτη ευκαιρία του Nykvist να συνεργαστεί με τον μεγάλο σκηνοθέτη και η χημεία μεταξύ τους ήταν εξαιρετική από την πρώτη στιγμή. Ο Nykvist στις μετέπειτα συνεργασίες του με τον Μπέργκμαν έφερε έναν αέρα φρεσκάδας στην εικόνα των ταινιών του πρώτου και διασφάλισε μια πολύχρονη συνεργασία.

 

Ο Μπέργκμαν δεν συμπεριέλαβε ποτέ την Πηγή των παρθένων στις μεγάλες ταινίες του. Σπάνια την αναφέρει στα αυτοβιογραφικά βιβλία που έγραψε. Δήλωνε βέβαια πως τα τέσσερα Όσκαρ που κέρδισε η ταινία το 1961 του διευκόλυναν το έργο του τουλάχιστον σε οικονομικό επίπεδο. Παρά τις αντιρήσεις του σκηνοθέτη, Η Πηγή των Παρθένων, τέσσερεις δεκαετίες μετά, παραμένει ένα εκπληκτικό έργο τέχνης, από τα σημαντικότερα του Μπέργκμαν, με εικόνες μοναδικής αγνότητας και μια ρωμαλέα αφήγηση, σπάνια για τα δεδομένα της εποχής.

Από τις σπάνιες περιπτώσεις ταινιών που ο Μπέργκμαν σκηνοθέτησε και το σενάριο ανήκε σε άλλον. Η σημαντική συγγραφέας Ulla Isaksson, γράφει το σενάριο για την Πηγή των Παρθένων και προσδίδει εσωτερική ένταση σε μια ιστορία που για αφετηρία της έχει ένα σουηδικό παραμύθι του 13ου αιώνα. Η βασική πλοκή αφορά μια νεαρή κοπέλα η οποία στο δρόμο για την εκκλησία πέφτει θύμα βιασμού και τον όρκο για εκδίκηση που παίρνει ο πατέρας της.

Η ταινία λαμβάνει χώρα την εποχή όπου η Σουηδία αμφιταλαντευόταν μεταξύ παγανισμού και χριστιανισμού. Το θετό παιδί της οικογένειας λατρεύει (κρυφά από τους Χριστιανούς γονείς του) την Odin, μια παγανιστική θεότητα που εκπροσωπούσε τον πόλεμο και τον θάνατο.

Η σύγκρουση ανάμεσα στο καλό πνεύμα της Αγίας Γραφής και τη βαρβαρότητα του Παγανισμού είναι το λάιτ μοτίφ που διατρέχει την ταινία.

Ο Max Von Sydow, μετά τις εκπληκτικές του ερμηνείες στην Έβδομη Σφραγίδα (1957) και στον Μάγο (1958), υποδύεται μοναδικά τον Töre, τον πατέρα του θύματος.

Η σκηνή του βιασμού πολύ προσεκτικά σκηνοθετημένη για να αντισταθμίσει το μέγεθος της οργής και του πάθους για εκδίκηση του πατέρα. Παγιδευμένη στο δάσος από τρεις αδερφούς, η Καρίν πέφτει θύμα βιασμού από τους δύο μεγαλύτερους ενώ ο τρίτος δεν τα πολυκαταφέρνει αν και προσπαθεί. Για τα σημερινά δεδομένα η συγκεκριμένη σκηνή φαίνεται έως και αθώα. Την εποχή που κυκλοφόρησε η ταινία προκάλεσε σάλο. Ακόμα και σήμερα, ο τρόπος που στη συγκεκριμένη σκηνή απεικονίζεται η χαμένη αθωότητα, συνεχίζει να καθηλώνει τους σινεφίλ. Ο Μπέργκμαν κάνει το θεατή συμμέτοχο στο δράμα της Καρίν. Όταν αυτή κοιτάζει τον βιαστή – δήμιο της στα μάτια λίγο πριν πεθάνει είναι σα να απευθύνεται στο κοινό. Οι αντιδράσεις του πατέρα είναι και ο πυρήνας του ηθικού θέματος της ταινίας. Η απόλυτα δικαιολογημένη ορμή για εκδίκηση συγκρούεται με το Χριστιανικό ήθος που τον καλεί να συγχωρέσει. Μια εξαιρετική απεικόνιση της σύγχυσης του σύγχρονου ανθρώπου αλλά και της σύγκρουσης ανάμεσα στα φυσικά μας ένστικτα και στις πνευματικές μας επιθυμίες. Και ενώ με το εμβάπτισμά της Καρίν στην Πηγή των Παρθένων ο Χριστιανισμός υπερτερεί, ο Μπέργκμαν δεν παύει να κλείνει το μάτι και στρην ύπαρξη μιας πιο σκοτεινής ενέργειας στην ανθρωπότητα.

Μαζί με τους Κουροσάβα και Μιζογκούτσι ο Μπέργκμαν είναι ένας ακόμα σκηνοθέτης που λάτρεψε τον Μεσαίωνα ως σκηνικό για να απλώσει τα έπη του και το κάνει με έναν απόλυτα λιτό τρόπο που σχεδόν σοκάρει.

Οι ταινίες του Μπέργκμαν ποτέ δεν είχαν μεγάλη απήχηση στη γενέτειρά του, και πάντα γύριζε τις ταινίες του με έναν πολύ σφιχτό οικονομικό προυπολογισμό. Για Χολυγουντιανά δεδομένα το 22 ατόμων συνεργείο που χρειάστηκε για τα γυρίσματα της ταινίας είναι μηδαμινό. Η ομάδα του περίμενε στωικά να φτιάξει ο καιρός για να απλώσουν τα κουροσαβικά σκηνικά της ταινίας μέσα στα πυκνά δάση. Πάντα πιστός στο εξαιρετικά προσωπικό και χωρίς πρωτόκολλο τρόπο προσέγγισης του με τους ηθοποιούς. Ηθοποιοί και λοιπό προσωπικό έπρεπε καθημερινά να αυτοσχεδιάζει ανάλογα με τις ανάγκες που προέκυπταν.

Η σημύδα όπου ξεριζώνει ο πατέρας, καθώς προετοιμάζεται για την εκδίκησή του, έπρεπε να φυτευτεί ειδικά για το γύρισμα αφού δεν έβρισκαν πουθενα μια τοποθεσία τόσο άδεια που να περιέχει ένα μόνο δέντρο.

Η Πηγή των Παρθένων σηματοδότησε μια κρίσιμη καμπή στην καριέρα του Μπέργκμαν. Και θα έλεγε κανείς πως μετά από αυτήν την ταινία η στάση του τόσο στη ζωή όσο και στο σινεμά άλλαξε. Οι αναζητήσεις του έγιναν περισσότερο ψυχολογικού χαρακτήρα παρά υπαρξιακού και ηθικού. Στα επόμενα έργα του απέρριψε το ιστορικό υπόβαθρο των προηγούμενων ταινιών του και το αντικατέστησε με ένα πιο στιβαρό, λιγότερο λυρικό στυλ.

Οθόνες
0

ΑΘΗΝΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ξεχασμένος απαγωγέας Τόνι Κυρίτσης, που ενέπνευσε τον Γκας Βαν Σαντ για το Dead Man's Wire

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Dead Man’s Wire»: Η χλιαρή επιστροφή του Γκας βαν Σαντ

Μετά από πέντε χρόνια ο Αμερικανός σκηνοθέτης επανέρχεται με την ξεχασμένη ιστορία ενός απαγωγέα, κάνοντας μια βιογραφία με νόημα, που όμως δεν προσθέτει κάτι στη φιλμογραφία του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βίκι Κριπς στη LIFO: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Οθόνες / Βίκι Κριπς: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Η ηθοποιός που στάθηκε σαν ίση προς ίσο απέναντι σε ολόκληρο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις μιλάει στη LiFO σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την κυκλοφορία του «Hot Milk», που συμπεριλαμβάνει γυρίσματα στη χώρα μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM