O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά

O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά Facebook Twitter
Υπάρχουν cult ταινίες και έπειτα υπάρχει και ο «Μεγάλος Λεμπόφσκι».
0

Υπάρχουν cult ταινίες και έπειτα υπάρχει και ο «Μεγάλος Λεμπόφσκι». Που δεν θα δώσει απλώς στον Τζεφ Μπρίτζες, της πολυετούς καριέρας και της βαριάς φιλμογραφίας, τον χαρακτήρα για τον οποίο θα τον θυμόμαστε, ούτε θα κάνει μόνο το White Russian και πάλι δημοφιλές κοκτέιλ, αλλά θα γεννήσει ακόμα και δική του θρησκεία, τον dudeισμό, με κοσμοθεωρία που ενσωματώνει στοιχεία από τον ταοϊσμό, πολυάριθμο ποίμνιο, χιλιάδες ιερείς που μπορούν να τελέσουν γάμους ανάμεσα στους πιστούς, και τη μέρα της επίσημης πρεμιέρας της ταινίας στις ΗΠΑ ως…Χριστούγεννα.

Όπως οι περισσότερες cult ταινίες, ο «Λεμπόφσκι» απέτυχε στα ταμεία όταν κυκλοφόρησε, αγνοήθηκε παντελώς όχι μόνο από τα Όσκαρ, αλλά και από τις Ενώσεις Κριτικών, για να ανακαλυφθεί και να αγαπηθεί σύντομα στην αγορά του βίντεο και να γνωρίσει όχι απλώς κριτική επανεκτίμηση, αλλά κριτική αποθέωση στα χρόνια που ακολούθησαν. Δεν χρειάζεται να γράψουμε περισσότερα επ’ αυτών, αρκεί απλώς να επισημάνουμε πόση ώρα μπορεί να χρειαστεί για να σβήσει το χαμόγελο από το πρόσωπο δυο φαν της ταινίας, όταν ανταμωθούν τυχαία και κάποιος εκ των δύο αναφερθεί σ’ αυτή και ανάψει η συζήτηση – πάρα πολλή, σε περίπτωση που δεν γνωρίζεις την απάντηση.

Nα ξεκαθαρίσουμε ότι, λίγο πολύ, το σύνηθες μοτίβο του κοενικού σινεμά είναι το εξής: το χάος κυριαρχεί στον κόσμο και μόνες σταθερές είναι η τυχαιότητα, η αδικία και ο θάνατος.

Η ταινία ξεκινά με έναν αφηγητή καουμπόι –απολαυστικός ο Σαμ Έλιοτ– να έρχεται από κάπου μακριά, από πολύ παλιά, μαζί με τη χαρακτηριστική ξερή αφάνα που παρασέρνει ο άνεμος στα γουέστερν, και να καταλήγει στο Λος Άντζελες των ‘90s για να αφηγηθεί την ιστορία του Τζεφ Λεμπόφσκι, που προτιμά να τον αποκαλούν «The Dude». Η παλιοϊστορία στην οποία θα εμπλακεί ο ήρωας παραπέμπει ευθέως σε παρωδία τσαντλερικής ίντριγκας –εκ του Ρέιμοντ Τσάντλερ– η οποία, παραδοσιακά, όσο περνά η ώρα περιπλέκεται αντί να ξεδιαλύνεται.

O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά Facebook Twitter
Όπως οι περισσότερες cult ταινίες, ο «Λεμπόφσκι» απέτυχε στα ταμεία όταν κυκλοφόρησε, αγνοήθηκε παντελώς, όχι μόνο από τα Όσκαρ.

Όπως συνηθίζεται στην τσαντλερική μυθοπλασία, ο ήρωας, εδώ ένα απρόθυμο υποκατάστατο του τσαντλερικού ντετέκτιβ, θα γνωρίσει στη διαδρομή του εκκεντρικούς χαρακτήρες, δίνοντας στους Κοέν τη δυνατότητα να εμπλουτίσουν την πινακοθήκη χαρακτήρων τους με απερίγραπτες φιγούρες, διαλεγμένες μία προς μία, και δεν αναφερόμαστε μόνο στις προφανείς, αλλά και στις δευτερεύουσες, από τον σφουγγοκωλάριο του Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ως τον πορνοβιομήχανο του Μπεν Γκαζάρα

Διαβάζοντας, θα παρατήρησες ήδη ότι οι Κοέν έχουν ξεκινήσει από την Άγρια Δύση, ενσωματώνουν στο σενάριό τους κάτι από την γκανγκστερική μυθολογία που θέριεψε στα ‘30s και στα '40s, βάζουν τον βετεράνο πολέμου, συνωμοσιολόγο και φανατικό της οπλοκατοχής του Τζον Γκούντμαν να μιλά διαρκώς για το Βιετνάμ και τοποθετούν τη δράση στα ‘90s, αναφερόμενοι, μοιραία, στην ένοπλη επέμβαση στο Ιράκ – ναι, ακόμα και ο Σαντάμ χωρά στον «Μεγάλο Λεμπόφσκι».

Μέσα στα πρώτα λεπτά του έργου, δηλαδή, διατρέχουν την αμερικανική ιστορία, που είναι γεμάτη από συγκρούσεις. Παρατηρώντας λίγο περισσότερο τον περίγυρο του Dude και το τι συμβαίνει, κάτι που μόνο σε επαναληπτικές προβολές μπορείς να κάνεις, όταν έχεις πια εξοικειωθεί με τα απανωτά χτυπήματα σουρεαλιστικής κωμωδίας και random σεναριακών ευρημάτων –αν σε πιάσει το χιούμορ της ταινίας, φυσικά–, θα διαπιστώσεις ότι είναι γεμάτος από ετερόκλητες προσωπικότητες, έτοιμες να συγκρουστούν δι’ ασήμαντον αφορμή. Διάολε, ακόμα και η αγαπημένη ασχολία των κεντρικών ηρώων είναι το μπόουλινγκ, ένα ευγενές χόμπι μεν, αλλά εδώ δοσμένο στην εντελώς ανταγωνιστική του μορφή. Και δεν είναι τυχαίο ότι στην ταινία δεν βλέπουμε ποτέ τον Dude να παίζει.

O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά Facebook Twitter
Παρατηρώντας λίγο περισσότερο τον περίγυρο του Dude και το τι συμβαίνει, θα διαπιστώσεις ότι είναι γεμάτος από ετερόκλητες προσωπικότητες, έτοιμες να συγκρουστούν δι’ ασήμαντον αφορμή.

Πριν προχωρήσουμε, να ξεκαθαρίσουμε ότι, λίγο πολύ, το σύνηθες μοτίβο του κοενικού σινεμά είναι το εξής: το χάος κυριαρχεί στον κόσμο και μόνες σταθερές είναι η τυχαιότητα, η αδικία και ο θάνατος. Σε αυτή την ταινία, π.χ., ο Dude κατά τύχη μοιράζεται το ίδιο όνομα με έναν πολυεκατομμυριούχο και μπλέκει σε περιπέτειες, ο Ντόνι αγαπά περισσότερο από οτιδήποτε το μπόουλινγκ σε αυτό τον κόσμο, αλλά στην τελευταία του παρτίδα θα δει μια κορίνα να μένει όρθια, σαν ένα παράδοξο, σαδιστικό συμπαντικό αστείο σε βάρος του, και μετά θα έρθει ο αναπάντεχος θάνατος.

Από αυτή την αφετηρία, στις μαύρες στιγμές του αχτύπητου καλλιτεχνικού διδύμου γεννάται τραγωδία, στις πιο ελαφριές κωμωδία και, βέβαια, υπάρχει και το «Serious Man», που τα συνδυάζει και τα δύο αρμονικά και γι’ αυτό είναι σπουδαίο. Συνήθως ο κοενικός ήρωας πιστεύει ότι μπορεί να ταξινομήσει και να διευθετήσει το χάος, τις περισσότερες φορές λόγω βλακείας, ο Dude, όμως, είναι μια διαφορετική περίπτωση. Αν και άεργος, αν και μονίμως μαστουρωμένος, μοιάζει να αντιλαμβάνεται όσα γράψαμε λίγο πριν και οι περισσότεροι επιλέγουμε να αγνοήσουμε και να προτείνει μια διαφορετική στάση ζωής, η οποία αντιλαμβάνεται τον άλλο ως ένα σύνολο αντιφάσεων και όχι ως αντίπαλο.

Ναι, ο Dude είναι χίπης και δεν μετέχει στο ΑΕΠ της χώρας του, ταυτόχρονα, όμως, όπως εύστοχα παρατήρησε ο φίλος και συνάδελφος Ηλίας Δημόπουλος σε παλιότερη συζήτησή μας για την ταινία, ενθουσιάζεται βλέποντας ότι ο συνονόματος Λεμπόφσκι έχει κρεμασμένες στον τοίχο του φωτογραφίες με «τη Νάνσι», όπως την αποκαλεί – τη Ρίγκαν. Στην τελευταία προβολή, δε, είχα παρατηρήσει ότι στο σπίτι του έχει και πόστερ με τον Νίξον να παίζει μπόουλινγκ. Ο συνάδελφος ισχυριζόταν ότι ο Λεμπόφσκι είναι Ρεπουμπλικάνος, για μένα όχι απαραίτητα.

O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά Facebook Twitter
Από αυτή την αφετηρία, στις μαύρες στιγμές του αχτύπητου καλλιτεχνικού διδύμου γεννάται τραγωδία, στις πιο ελαφριές κωμωδία και, βέβαια, υπάρχει και το «Serious Man», που τα συνδυάζει και τα δύο αρμονικά και γι’ αυτό είναι σπουδαίο.

Ασπάζεται μέρος από το lifestyle και τη mentalité των χίπηδων, αλλά εκτιμά για τους λόγους του και τη «Νάνσι». Αποτελεί, περισσότερο, μια δύναμη ισορροπίας, ένα σύμβολο (πέρα για πέρα ανθρώπινης) αντίφασης και, τελικά, αντίστασης στην πόλωση και στον διχασμό. Αν είκοσι πέντε χρόνια μετά την πρεμιέρα κάτι έχει να μας πει ο ήρωας – και κατ’ επέκταση η ταινία– εκεί το εντοπίζω, στον ενδεδειγμένο τρόπο να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις και τους ανθρώπους γύρω μας, αναγνωρίζοντας και όχι παραγνωρίζοντας την «ανθρώπινη κωμωδία», όπως την αποκαλεί ο αφηγητής στον επίλογό του.

Ο εραστής της (σοσιαλμιντιακής και μη) πόλωσης δεδομένα θα κατηγορούσε τον Dude για «ισαποστακισμό» –τι ωραία που έχουμε αντικαταστήσει τα επιχειρήματα με στείρα λήμματα–, θα έβλεπε στο πρόσωπό του ακόμα έναν εχθρό και θα του έκανε, πιθανότατα, μια υβριστική επίθεση. Ο Dude θα του απαντούσε νηφάλια «well, you know, that’s just, like, your opinion, man», όπως ακούγεται να λέει και στο έργο, και θα προχωρούσε παρακάτω.

O «Μεγάλος Λεμπόφσκι» έγινε 25 χρονών και επιστρέφει στα θερινά σινεμά Facebook Twitter
Σε κάθε περίπτωση, στον κόσμο θα συνεχίσει να κυριαρχεί το χάος και μοναδικές σταθερές θα παραμείνουν η τυχαιότητα, η αδικία και ο θάνατος.

Σε κάθε περίπτωση, στον κόσμο θα συνεχίσει να κυριαρχεί το χάος και μοναδικές σταθερές θα παραμείνουν η τυχαιότητα, η αδικία και ο θάνατος. Απλώς, ο ένας από τους δύο δεν θα βοηθούσε να γίνει ο κόσμος ένα ελαφρώς καλύτερο μέρος για όσους κατοικούν σε αυτόν, όχι γιατί νομίζει πως έχει το δίκιο με το μέρος του, που κάλλιστα μπορεί να το έχει και καλώς το διεκδικεί, αλλά επειδή είναι πεπεισμένος ότι ΜΟΝΟ αυτός έχει το δίκιο με το μέρος του και επιχειρεί να το επιβάλει διά πυρός και σιδήρου στον (όποιον κάθε φορά) «άλλο». Κι αυτό δεν είναι καθόλου λεμποφσκικό εκ μέρους του. 

The Big Lebowski - Official Trailer 

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ MICHAEL DOUGLAS

Οθόνες / Μάικλ Ντάγκλας: Το ήσυχο αντίο ενός ανήσυχου σταρ

«Nepo baby» πριν καν υπάρξει ο όρος, ο Μάικλ Ντάγκλας βρήκε τη δική του φωνή μέσα από ρόλους που σφράγισαν το Χόλιγουντ, φτάνοντας σε μια καριέρα έξι δεκαετιών γεμάτη σκαμπανεβάσματα και δυνατές στιγμές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
TAINIES

Οθόνες / Ο ανανεωμένος Superman και 6 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ένας υπερήρωας, μερικοί επικίνδυνοι καρχαρίες, ένα αμερικανικό ρομαντικό δράμα, μπόλικος σουρεαλισμός και γαλλικό chanson: Το κινηματογραφικό μενού της εβδομάδας έχει από όλα - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου cartoon

Oθόνες / Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου καρτούν

Υπερφορτωμένο, κατά διαστήματα απολαυστικό, με μια τετράποδη προσθήκη που θα κάνει τους ζωόφιλους να γαβγίζουν από χαρά, το «Superman» του Τζέιμς Γκαν δεν προσποιείται πως θέλει να προσφέρει τίποτα παραπάνω από δύο ευχάριστες ώρες στο σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Οθόνες / Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Ο μεγαλοπαραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ επιθυμούσε ένα trendy δράμα για την ψυχανάλυση, ενώ ο Άλφρεντ Χίτσκοκ γύρισε άλλο ένα θρίλερ για το σεξ, την ερωτική επιθυμία και τον ρόλο μιας δυναμικής γιατρού, απροστάτευτης σε ένα σεξιστικό ανδροκρατούμενο μικρόκοσμο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αναγέννηση του Jurassic World με ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικά αναχρονιστική

Οθόνες / Jurassic World: Ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικό πισωγύρισμα

Ο Κόλιν Τρεβόροου ξεκίνησε δυνατά τη δεύτερη τριλογία του Jurassic σύμπαντος και την έστειλε στον αγύριστο ή περίπου στη μέση του πουθενά, με τους τροποποιημένους δεινοσαύρους αδέσποτους, οπλισμένους κι επικίνδυνους, σε ένα φινάλε με οικολογικές κορόνες, πανηγυρικά χαοτικό, ψευδεπίγραφα απειλητικό και, εν τέλει, εξαιρετικά ανιαρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Οθόνες / Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Ο Μπραντ Πιτ, σε έναν μεγαλειώδη αναχρονισμό σε σύγκριση με τους ζορισμένους άνδρες του σύγχρονου κινηματογράφου, παίζει την ψυχούλα που όλοι φανταζόμαστε στο «F1», έναν (καθόλου σκοτεινό) ιππότη της ασφάλτου, ριψοκίνδυνο για το fun της ιστορίας, σε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, πιστό στο σχεδόν ερωτικό του ραντεβού με τον φακό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικές προβολές-events που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το καλοκαίρι

Οθόνες / 10 θρυλικές ταινίες που θα δούμε φέτος στα θερινά

Πέρα από τις ταινίες της διανομής, το καλοκαίρι διεξάγονται events, φεστιβάλ κaι αφιερώματα που (επανα)συστήνουν θησαυρούς από το κινηματογραφικό παρελθόν. Επιλέγουμε μια προβολή από δέκα τέτοιες δράσεις, στις οποίες κάθε σινεφίλ αξίζει να χτυπήσει κάρτα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ