H μελαγχολική φύση του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν

H μελαγχολική φύση του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν Facebook Twitter
Ως σκηνοθέτης, αποφεύγω να πάρω ευθεία θέση στα πολιτικά ζητήματα. Προτιμώ να εκφραστώ σε δεύτερο χρόνο, παίρνοντας αποστάσεις, βλέποντας τα θέματα από μια ευρεία προοπτική...
0

H μελαγχολική φύση του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν Facebook Twitter
Πολλοί ηθοποιοί στην Τουρκία έχουν σταματήσει να εργάζονται κι έχουν ανοίξει επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία σε μικρές πόλεις. Η κατάσταση μού είναι οικεία κι έχω πολλούς τέτοιους φίλους...

 

Ο Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, ο μεγαλύτερος εν ζωή σκηνοθέτης της Τουρκίας κι ένας από τους πιο πολυβραβευμένους κινηματογραφιστές στην ιστορία του Φεστιβάλ Καννών, με δύο μεγάλα βραβεία της επιτροπής για το Μακριά και το Κάποτε στην Ανατολία, ένα βραβείο σκηνοθεσίας για τους Τρεις Πίθηκους και τον πολυπόθητο Χρυσό Φοίνικα πέρσι για τη Χειμερία Νάρκη, μιλάει αποκλειστικά στη LIFO για τη μελαγχολική του φύση και τις συνήθειές του, την αναπάντεχη χρήση του διαλόγου στην τελευταία του ταινία, τον φόβο του μήπως χρησιμοποίησε παραπάνω απ’ ό,τι έπρεπε το μαγευτικό τοπίο της Καππαδοκίας, τις πηγές έμπνευσης για την ταινία, τους απαθείς προοδευτικούς της χώρας του και τη δική του εμπλοκή στα πολιτικά ζητήματα, τους κλασικούς σκηνοθέτες που θαυμάζει αλλά και έναν νέο συνάδελφο που ξεχωρίζει, και που πραγματικά δεν θα μπορέσετε να φανταστείτε ποιος μπορεί να είναι....

 

Εκπλαγήκαμε πραγματικά που διαπιστώσαμε πως βρήκατε την έμπνευση κυρίως σε λέξεις και φράσεις στη Χειμερία Νάρκη, έπειτα από κυρίως οπτικές αφηγήσεις στην πλειονότητα των ταινιών σας. Με δεδομένο τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και τις εξαιρετικές κριτικές που έχει αποσπάσει η ταινία σας μέχρι τώρα, θα σας δούμε εφεξής να εναλλάσσετε το ύφος σας ανάμεσα στις εικόνες και τον διάλογο στις επόμενες ταινίες σας;

Η αλήθεια είναι πως ακόμα κι εγώ λάτρευα τον διάλογο, από τα πρώτα βήματα της καριέρας μου. Τόσα χρόνια αποφεύγω να τον χρησιμοποιήσω εξαιτίας μιας πολύ κακής εμπειρίας που είχα στην πρώτη μου ταινία. Γράψαμε τον ήχο χωριστά από την εικόνα και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να συναντήσουμε τεράστια προβλήματα με την τελευταία μπομπίνα. Αυτός ήταν και ο λόγος που δεν έβαζα τόσο πολύ διάλογο στις επόμενες ταινίες μου. Αλλά τώρα, λόγω της λογοτεχνικής φύσης της Χειμερίας Νάρκης ήμουν αναγκασμένος να λογαριαστώ με τους χειρότερους εφιάλτες μου. Τώρα μπορώ να ομολογήσω πως έχω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για το μέλλον. Επομένως, συμφωνώ πως το στυλ μου θα αλλάξει ελαφρώς σε σχέση με το παρελθόν.

 

 

Όποτε το θεωρώ αναγκαίο, εκφράζω τις θέσεις μου δημοσίως, όπως συνέβη πρόσφατα στις Κάννες και στην πλατεία Ταξίμ.

 

Στην ταινία γινόμαστε μάρτυρες μιας σειράς από φαινομενικά ήρεμους, μεγάλους σε έκταση διαλόγους ανάμεσα σε μέλη μιας καλλιτεχνικής κοινότητας που είναι απογοητευμένη και κρύβει βαθιά πικρία. Κατά κάποιον τρόπο πρόκειται για διανοούμενους που έχουν πάρει απόσταση από την κατρακύλα του σιναφιού τους, αρνούμενοι να συμμετάσχουν στην παρούσα κατάσταση, στην παρούσα φάση. Είναι σωστή αυτή η υπόθεση; Κι αν ναι, είσαστε κι εσείς ένας από αυτούς;

Ήδη γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που βρίσκονται στην κατάσταση που περιγράφει η ταινία. Ο λόγος είναι πιθανώς αυτός που αναφέρατε. Πολλοί ηθοποιοί στην Τουρκία έχουν σταματήσει να εργάζονται κι έχουν ανοίξει επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία σε μικρές πόλεις. Η κατάσταση μού είναι οικεία κι έχω πολλούς τέτοιους φίλους. Αλλά, παρά την οικειότητα, εγώ δεν είμαι ακριβώς ένας από αυτούς! Ο Αϊντίν είναι μερικώς αυτοβιογραφικός χαρακτήρας, χωρίς να με αντιπροσωπεύει 100%.

 

Έχετε δηλώσει πως φοβόσασταν το απίστευτα όμορφο τοπίο της Καππαδοκίας. Πού έγκειται η ανησυχία σας; Στην περίπτωση που το σκηνικό αποσπάσει την προσοχή του θεατή ή στο ότι μπορεί να «καταπιεί» τους χαρακτήρες; Ο λόγος που ρωτάω είναι διότι ανέκαθεν ήσασταν ένας εστέτ του σινεμά, που δεν φοβήθηκε ποτέ να χρησιμοποιήσει την άπλετη έκταση, τις υπέροχες εικόνες και το χρώμα για να ενισχύσει την ατμόσφαιρα, τα ευρέα φορμάτ και μια ποικιλία από γωνίες λήψης για να υποστηρίξει την αφήγηση.

Έχετε απόλυτο δίκιο: ως φωτογράφος, προτιμώ να χρησιμοποιώ πάντα το τοπίο ως τον έτερο σταρ της ταινίας. Οι αμφιβολίες μου γύρω από το τοπίο εντοπίζονται στο ότι ήταν πολύ φαντασμαγορικό, εντυπωσιακό, εξαιρετικά ωραίο. Στην πραγματικότητα, χρειαζόμουν ένα ήσυχο, μοναχικό, μικρό ξενοδοχείο, λίγο απομονωμένο, μακριά από την τουριστική ζώνη. Ύστερα από μια ενδελεχή έρευνα τοποθεσιών, αυτό που βρήκα ήταν το μοναδικό «τουριστικό» μέρος που λειτουργούσε και τον χειμώνα. Τουλάχιστον, ήταν το μοναδικό που μπόρεσα να εντοπίσω. Ήμουν λίγο φοβισμένος για τα γυρίσματα στον συγκεκριμένο χώρο, μήπως και παραήταν όμορφος ή ενδιαφέρων, αλλά δεν τον έδειξα πολύ. Έδειξα μόνο το πρώτο χιόνι, γιατί είχαμε ανάγκη μια αλλαγή στην ατμόσφαιρα. Χρειαζόμασταν πλάνα με ευρυγώνιο, για ψυχολογικούς λόγους. Δυστυχώς, δεν χιόνισε αρκετά. Τα πλάνα με το χιόνι τα γυρίσαμε σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, και μάλιστα σε άλλη επαρχία της Τουρκίας.

 

Η πρόθεσή μου είναι να ενεργοποιήσω τον θεατή με εικόνες, ήχους, και φυσικά με διάλογο. Θέλω να τον αφυπνίσω από τη χειμερία νάρκη του, για να δει τα πράγματα που συμβαίνουν από διαφορετική οπτική γωνία.

 

Η υπέροχη σεκάνς με επίκεντρο το σπασμένο τζάμι του αυτοκινήτου στην αρχή του φιλμ σηματοδοτεί την ταξική απόσταση, αλλά για μένα σημαίνει κυρίως την αποκαρδιωτική απάθεια και την απουσία σύγκρουσης και ευθείας αντιπαράθεσης των αποκαλούμενων «προοδευτικών», όταν προκαλούνται στην «αληθινή» ζωή από την εργατική τάξη – επιλέγοντας να εκφράζονται περιφραστικά, αντί να λύνουν ένα πρόβλημα. Ποιο είναι το σχόλιο σας;

Προσθέσατε τις ατάκες που είχα στο μυαλό μου στις εικόνες που έδειξα και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος γι’ αυτό. Η πρόθεσή μου είναι να ενεργοποιήσω τον θεατή με εικόνες, ήχους, και φυσικά με διάλογο. Θέλω να τον αφυπνίσω από τη χειμερία νάρκη του, για να δει τα πράγματα που συμβαίνουν από διαφορετική οπτική γωνία.

 

 

Θεωρείτε τον εαυτό σας μοναχικό δημιουργό στο παγκόσμιο σινεμά, πνευματικώς συγγενή σας πρόσωπα, ανθρώπους του σινεμά, της λογοτεχνίας και του θεάτρου από το παρελθόν (που λειτουργούν και ως πηγές έμπνευσης) ή νιώθετε κοντά και σε καλλιτέχνες σύγχρονους μ’ εσάς, στην Τουρκία ή αλλού;

Ξεκίνησα την καριέρα μου στον κινηματογράφο ως μοναχικός σκηνοθέτης. Είμαι από τη φύση μου μελαγχολικός και τα βήματά μου στο σινεμά έχουν επηρεαστεί από τη μελαγχολία μου. Για να μάθω να κάνω ταινίες, ασχολήθηκα με όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με αυτές. Από τις απλές δουλειές του ηλεκτρολόγου, μέχρι πιο σοφιστικέ, όπως το μάρκετινγκ και η διανομή. Η δημιουργία ταινιών είναι μια συλλογική τέχνη, αν και επιτρέπει στον σκηνοθέτη να παραμένει μοναχικός και να αξιοποιεί τη μοναχικότητά του όσο μπορεί. Η μόνιμη πηγή έμπνευσής μου είναι ο Τσέχοφ, με τις τόσες ιστορίες που έχει γράψει, αλλά λογοτεχνικά μιλώντας, κι άλλοι Ρώσοι συγγραφείς, όπως ο Ντοστογιέφσκι, με έχουν επηρεάσει πολύ. Πλάθουν ένα όμορφο και μελαγχολικόσύμπαν στα έργα τους που μου ταιριάζει απόλυτα. Όσον αφορά το σινεμά, έχω επίσης κλασικά γούστα. Θαυμάζω καλλιτέχνες όπως ο Γιαζουχίρο Όζου, ο Αντρέι Ταρκόφσκι και ο Ρομπέρ Μπρεσόν. Χάρη στα κινηματογραφικά φεστιβάλ, έχω την ευκαιρία να βλέπω τη δουλειά μερικών πολλά υποσχόμενων νέων, όπως ο Ξαβιέ Ντολάν.

 

Με τις ταινίες σας προτιμάτε να εμβαθύνετε στην ανθρώπινη ψυχή αντί να σχολιάσετε την τρέχουσα κοινωνική ή πολιτική κατάσταση. Θα συμμετείχατε σε μια πολιτική διαμαρτυρία στους δρόμους, σε μια διαδήλωση ως πολίτης, αν βλέπατε ότι υπήρχε λόγος γι’ αυτό;

Ως σκηνοθέτης, αποφεύγω να πάρω ευθεία θέση στα πολιτικά ζητήματα. Προτιμώ να εκφραστώ σε δεύτερο χρόνο, παίρνοντας αποστάσεις, βλέποντας τα θέματα από μια ευρεία προοπτική. Ως άνθρωπος, φυσιολογικά τρώω, κοιμάμαι, έχω οικογένεια και παιδιά, και φίλους. Γελάω πολύ και, βεβαίως, ασχολούμαι με τα πολιτικά θέματα. Όποτε το θεωρώ αναγκαίο, εκφράζω τις θέσεις μου δημοσίως, όπως συνέβη πρόσφατα στις Κάννες και στην πλατεία Ταξίμ.

Οθόνες
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Την αποκάλεσαν «Καρυάτιδα», συνέβαλε στο να φτάσει το αρχαίο δράμα στο Χόλιγουντ, υπήρξε μια αληθινή σταρ. Αυτή την εβδομάδα μπορούμε να δούμε ξανά την «Αντιγόνη», τις «Τρωάδες», το «Ζ» και άλλες ταινίες που η Ειρήνη Παπά σφράγισε με την ερμηνεία της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Οθόνες / Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Χάρι Λάιτον, όπου ο Χάρι Μέλινγκ συνάπτει μια BDSM σχέση με τον Σκάρσγκαρντ, ήδη από το τρέιλερ έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Σουηδού πρωταγωνιστή.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Με το «Chasing Dragons» ο Άκης Ζιάκκας ένωσε μονομιάς τις τρεις δρακολίμνες

Οθόνες / Ο Άκης Ζιάκας ενώνει σε μία διαδρομή τις τρεις Δρακόλιμνες

«Chasing Dragons»: 120 χιλιόμετρα, 8.000 μέτρα υψομετρική διαφορά σε μία μέρα. Μια ταινία που διαρκεί μία ώρα και καταγράφει αυτή τη συγκλονιστική διαδρομή που ξεπερνά τα όρια της αντοχής, σωματικής και ψυχολογικής.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Mπιλ Κίντερ στη LiFO: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Οθόνες / Mπιλ Κίντερ: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Ο συνεργάτης του Κόπολα και υπεύθυνος μοντάζ και post-production σε ταινίες όπως το «Wall-e» μάς μίλησε για το μοντάζ στο animation, για την Pixar και για τότε που ένα στούντιο πλήρωσε 80 εκατομμύρια δολάρια τον Κόπολα για να μη γυρίσει μια ταινία. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα. Τι παίζει στα σινεμά από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Οθόνες / Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Το νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο «In whose name?» παρουσιάζει τον Kanye West ως μια ιδιοφυΐα εγκλωβισμένη στο σώμα ενός παιδιού που βρίσκεται πάντα στα πρόθυρα ενός ακόμα κακομαθημένου ξεσπάσματος. Αρκεί αυτό για να αγνοήσουμε τα σφάλματά του;
THE LIFO TEAM
10 ταινίες για να μπείτε σε φθινοπωρινή διάθεση

Οθόνες / 10 ταινίες που θέλεις να βλέπεις και να είναι φθινόπωρο

Είναι τα κίτρινα φύλλα του Central Park; Η μελοδραματική ατμόσφαιρα; Αγγλικά τοπία στη βροχή; Κάτι πάντως ενώνει αυτές τις δέκα ταινίες και όταν τις βλέπεις θες να είναι και ο καιρός αλλιώτικος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Daily / Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Ένα κρίσιμο και «μανιοκαταθλιπτικό» 24ωρο στη ζωή ενός εκπαιδευτικού σε ένα σχολείο για προβληματικούς εφήβους αποτελεί τον καμβά για το υπερκινητικό δράμα του Netflix με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Οθόνες / Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Όταν αποφάσισε να γίνει κινηματογραφιστής, του είπαν ότι θα πεινάσει, αλλά με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο. Έκανε τις πρώτες του ταινίες κυριολεκτικά με χώμα και νερό, αλλά πλέον τρέχει παράλληλα οκτώ πρότζεκτ. Κάνει σινεμά συνομιλώντας με το σινεμά του Γιάνναρη, του Δαμιανού, του Παπατάκη. Ο Νεριτάν Ζιντζιρία αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Οθόνες / When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Η Ελλάδα κάνει τα πρώτα της σοβαρά βήματα για να σταθεί ισότιμα στο ευρωπαϊκό γήπεδο του γυναικείου ποδοσφαίρου - Το νέο ντοκιμαντέρ του ΠΣΑΠΠ, “When Nobody’s Watching”, ρίχνει φως στις ζωές των αθλητριών που παλεύουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Ακόμα μια κινηματογραφική μεταφορά του Δράκουλα, ένα κινέζικο animation που είναι η πέμπτη εμπορικότερη ταινία όλων των εποχών αλλά και η επανακυκλοφορία του «Avatar: The Way of Water» - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
THE LIFO TEAM
«Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα» ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Οθόνες / «Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα

Η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου του Μπεν Λέονμπεργκ δίνει σάρκα και οστά σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους των ιδιοκτητών σκύλου και αντλεί τη συγκίνησή της από τον αρραγή δεσμό ανθρώπου και ζώου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ