Όχι, στις νεκρικές ενδυμασίες των Βίκινγκς δεν είναι κεντημένη η λέξη «Αλλάχ»

Όχι, στις νεκρικές ενδυμασίες των Βίκινγκς δεν είναι κεντημένη η λέξη «Αλλάχ» Facebook Twitter
Ανακατασκευασμένος τάφος Βίκινγκ σε βάρκα από τον αρχαιολογικό χώρο Gamla Uppsala στη Σουηδία
0

Η αρχική είδηση που έκανε τον γύρο του διαδικτύου έλεγε ότι Σουηδοί αρχαιολόγοι έκαναν μία ανακάλυψη που μπορεί να άλλαζε τον δρόμος της θρησκευτικής ιστορίας, όπως τη γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Σε ευρήματα τους, όπως μετέδιδαν τα ξένα πρακτορεία, εντόπισαν ότι σε νεκρικές ενδυμασίες των Βίκινγκς εντοπίστηκαν γράμματα του αραβικού αλφάβητου και η λέξη «Αλλάχ»... 

Τα ρούχα βρέθηκαν σε ταφικά μνημεία των Βίκινγκς στα χωριά Birka και Gamla Uppsala της Σουηδίας, ενώ αρχικά οι ερευνητές έκαναν λόγο για αδιάσειστα στοιχεία που αποδείκνυαν τις σχέσεις του κατακτητικού φύλου με τον ισλαμικό κόσμο. Τα αραβικά γράμματα στα ρούχα ήταν τα λεγόμενα Kufic, δηλαδή η αρχαιότερη μορφή της γλώσσας, ενώ συμπληρώνονταν από γεωμετρικά σχέδια και από τη λέξη «Αλλάχ», που επαναλαμβανόταν συνεχώς ως μοτίβο στα υφάσματα. Όσο για τους τάφους, αυτοί είχαν ανακαλυφθεί διαδοχικά τον 19ο και τον 20ο αιώνα, ωστόσο κανείς μέχρι σήμερα δεν είχε αντιληφθεί τα αραβικά διακριτικά στα ρούχα. 

Πιο παρατηρητική αποδείχθηκε η αρχαιολόγος Ανίκα Λάρσον, από το Πανεπιστήμιο της Uppsala, η οποία θυμήθηκε ότι παρόμοια μοτίβα είχε αντικρίσει σε αντικείμενα ισλαμικής τέχνης στην Ισπανία, οπότε με σχετική ευκολία προχώρησε στο συμπέρασμα ότι πρόκειτο περί απτής απόδειξης της σχέσης Ισλάμ - Βίκινγκς. 

Είναι πιο πιθανό τα ευρήματα να αποδεικνύουν ότι την εποχή των Βίκινγκς τα ταφικά έθιμα είχαν ισλαμικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα τη μετά θάνατον ζωή.

«Η πιθανότητα οι τάφοι να είναι μουσουλμανικοί δεν μπορεί να αποκλειστεί. Γνωρίζουμε από άλλα ταφικά μνημεία και αναλύσεις DNA ότι υπήρχε σχέση της φυλής με ανθρώπους από την Περσία όπου κυριαρχούσε το Ισλάμ. Όμως, είναι πιο πιθανό τα ευρήματα να αποδεικνύουν ότι την εποχή των Βίκινγκς τα ταφικά έθιμα είχαν ισλαμικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα τη μετά θάνατον ζωή», δήλωσε η αρχαιολόγος στο BBC. 

Μέχρι εδώ, όλα καλά. Ή μήπως όχι; Σύμφωνα με την Stephennie Mulder, καθηγήτρια Ιστορίας συνεργαζόμενη με το Πανεπιστήμιο του Τέξας κάτι δεν πάει καλά σε όλο αυτό. Η ίδια μάλιστα δεν δίστασε να κατηγορήσει τη Λάρσον ότι εν γνώσει της λέει ψέματα, προκειμένου να τραβήξει πάνω στην εργασία της ομάδας της τα φώτα της δημοσιότητας. 

Όχι, στις νεκρικές ενδυμασίες των Βίκινγκς δεν είναι κεντημένη η λέξη «Αλλάχ» Facebook Twitter
Φωτογραφία από την ανάλυση των αραβικών χαρακτήρων που βρέθηκαν πάνω σε ζώνες σε τάφους στη Σουηδία.

«Υπάρχει μία εξαιρετικά προβληματική σχέση ανάμεσα στα ΜΜΕ και τους ειδικούς, που θα έπρεπε να ζητήσουν περαιτέρω συμβουλές αναφορικά με την αξιοπιστία των συμπερασμάτων τους», έγραψε σε μια ανάρτηση της η Mulder, κάνοντας λόγο για ατεκμηρίωτο ενθουσιασμό.

«Η χρήση της λέξης Ali δεν μαρτυρά σύνδεση με την Περσία», συνέχισε τον συλλογισμό της ο Amir De Martino, υπεύθυνος Ισλαμικών Σπουδών στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Όπως λέει, «χωρίς τη φράση 'waly' που σημαίνει "φίλος του Αλλάχ" δεν αποδεικνύεται ο συσχετισμός, ότι δηλαδή προέρχεται από την κυρίαρχη κουλτούρα των Σιιτών. Θα μπορούσε απλώς να ήταν ένα μοτίβο που αντιγράφηκε και μάλιστα λάθος».

«Ως ιστορικός τέχνης και αρχαιολόγος, ήμουν καχύποπτη από την πρώτη στιγμή αναφορικά με το στιλ της αραβικής επιγραφής. Είναι πραγματικά τόσο προφανής η διαφορά που έχω περάσει πέντε μέρες να σκέφτομαι ότι δεν θα μπορούσε η η Larsson να κάνει ένα τόσο δομικό και τόσο προφανές λάθος», καταλήγει η Mulder. Φυσικά και η Larsson ανταπάντησε ότι πολλές φορές τα αναπάντεχα στοιχεία μιας έρευνας δεν... "χωνεύονται" εύκολα από την επιστημονική κοινότητα, ωστόσο, η μόνη αλήθεια εδώ αναμένεται να δοθεί από τις εργαστηριακές έρευνες που θα πιστοποιήσουν (ή όχι) οριστικά τη σύνδεση του πολιτισμού των Βίκινγκς με την ισλαμική κουλτούρα και θρησκεία. 

Όχι, στις νεκρικές ενδυμασίες των Βίκινγκς δεν είναι κεντημένη η λέξη «Αλλάχ» Facebook Twitter
Κορδέλες από μετάξι και ασήμι με αραβικούς χαρακτήρες που βρέθηκαν σε τάφους σε βάρκες.

Με στοιχεία από Guardian, BBC, New York Times, Gizmodo

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρήνεια: Το νησί των νεκρών απέναντι από τη Δήλο

Ιστορία μιας πόλης / Ρήνεια, η άλλη Δήλος

Ένα νησί που δεν προοριζόταν για ζωή αλλά για θάνατο. Απέναντι από τη λαμπρή Δήλο, η Ρήνεια κουβαλά τα πιο σιωπηλά –και ίσως πιο ανθρώπινα– μυστικά του Αιγαίου. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την αρχαιολόγο Ζώζη Παπαδοπούλου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Δήλος: H καρδιά των Κυκλάδων

Ιστορία μιας πόλης / Δήλος: H καρδιά των Κυκλάδων

Στη μέση των Κυκλάδων, σ’ ένα νησί χωρίς μόνιμους κατοίκους, η γη κρύβει ακόμη φωνές. Αν ξέρεις πού να κοιτάξεις, η Δήλος αρχίζει να σου μιλά για θεούς που λατρεύτηκαν, εμπορικές αυτοκρατορίες που γεννήθηκαν, λαούς που ήρθαν και έφυγαν, και τελετές που παραμένουν μυστήριο. Το νησί αυτό υπήρξε κάποτε το κέντρο του κόσμου – και ακόμη κρατά μυστικά. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την αρχαιολόγο Ζώζη Παπαδοπούλου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Αρχαιολογία & Ιστορία / Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Η συγγραφέας, δημοσιογράφος και φεμινίστρια Λιλίκα Νάκου επισκέφθηκε το –υπό κρατική διαχείριση– πορνείο των Βούρλων τον Φλεβάρη του 1936, συνομίλησε με τις «γυναίκες της αμαρτίας» και μετέφερε τις εντυπώσεις της.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Τόσο οι γραπτές πηγές όσο και η εικονογραφία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας αποκαλύπτουν ότι οι θεοί και οι ήρωες ήταν μάλλον εκλεκτικότεροι των θνητών ως προς τη διατροφή τους. Και τα φαγητά τους έκρυβαν κίνητρα πέρα από την πείνα...
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Το βράδυ της 28ης Μαΐου 1987 ο 18χρονος Γερμανός προσγειώνεται με ένα Cessna στην Κόκκινη Πλατεία για να αποδείξει ότι «αν κάποιος σαν εμένα μπορεί να περάσει σώος και αβλαβής στην άλλη πλευρά, τότε δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος, και ίσως να μπορούμε να τα βρούμε όλοι μεταξύ μας».
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Η Μεγαλόχαρη ως αστυνομικό λαγωνικό 

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα «αντιλωποδυτικά θαύματα» της Παναγίας

Μια δημοσιογραφική έρευνα που έκανε το 1933 ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ευστάθιος Θωμόπουλος κατέγραψε τους άθλους της Παναγίας· από την Κρήτη μέχρι τη Ροδόπη, οι πιστοί «έβλεπαν» τη δράση της, ένιωθαν ευγνώμονες και τη μαρτυρούσαν.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Τι το ιδιαίτερο συμβαίνει στο Βαθύ της Αστυπάλαιας και τι συνεχίζει να αποκαλύπτει η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«ΒΙΑΣ»: Τα αρχαιολογικά τοπία ως ζωντανά οικοσυστήματα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Καμπανούλες στους Δελφούς, Πέρδικες στο Σούνιο. Ό,τι φυτρώνει και ζει στους αρχαιολογικούς χώρους

Μια πρωτοποριακή επιστημονική προσέγγιση του πολιτιστικού τοπίου αποκαλύπτει έναν άγνωστο κόσμο χιλιάδων ζώων και φυτών σε είκοσι εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Οι Αθηναίοι / Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Από τις ανασκαφές στην Επίδαυρο και τη Νάξο, ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας αφηγείται μια ζωή αφιερωμένη στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Και όπως λέει, το πιο πολύτιμο εύρημα δεν ήταν αρχαιολογικό – ήταν η γυναίκα του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Ιστορία μιας πόλης / Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Από το Ωδείο Αθηνών έως τη Σουηδία της εξορίας, ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος δεν υπήρξε μόνο ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας, αλλά και ένας διανοούμενος που οραματίστηκε μια πιο δημοκρατική, λειτουργική και πολιτισμένη πόλη. Ποια είναι η παρακαταθήκη του στη σύγχρονη Ελλάδα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Λουκά Μπαρτατίλα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ