Η χιτλερική Ολυμπιάδα

Η χιτλερική Ολυμπιάδα Facebook Twitter
4

Το καλοκαίρι του 1936, το Βερολίνο ετοιμάζεται να γιορτάσει τους 11ους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, ο Χίτλερ καλεί την νεολαία όλου του κόσμου να αφιχθεί -εξαιρουμένων αρχικά των Μαύρων και των Εβραίων- και το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη καθαρίσει την πόλη από τους Ρομά, που κρατούνται μακριά σε ειδικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. 49 έθνη και 4.000 περίπου αθλητές θα παρελάσουν την 1η Αυγούστου μαζί με την χιτλερική νεολαία υπό τους ήχους της όπερας Tannhäuser του Wagner, του γερμανικού ύμνου και του ύμνου του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος, που θα ακουστεί 480 φορές κατά τη διάρκεια των Αγώνων.

Υπό τον κίνδυνο διεθνούς μποϋκοτάζ ο Χίτλερ θα αναγκαστεί τελικά να αφαιρέσει τις πινακίδες απαγόρευσης εισόδου σε Εβραίους και θα επιτρέψει τη συμμετοχή των τελευταίων στους αγώνες. Από την θέση των επισήμων, καθώς θα καμαρώνει τους γερμανικούς υπερήρωες του να ενσαρκώνουν τα όνειρά του για δόξα και μοναδικότητα της φυλής, θα δεχθεί ένα πραγματικό ράπισμα με την επιτυχία του μαύρου αθλητή της Αμερικής Jesse Owens, νικητή τεσσάρων χρυσών μεταλλίων, ο οποιος θα αναδειχθεί στα μάτια του κόσμου ως το μεγάλο αστέρι των αγώνων.

Σύμφωνα με τα αρχεία του «Εστιατορίου των Εθνών», της αίθουσας φαγητού των αθλητών, μέσα στις τρεις εβδομάδες των αγώνων, οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν 100 αγελάδες, 91 γουρούνια, πάνω από 650 αρνιά, 8.000 λίτρα καφέ, 150.000 κιλά λαχανικών και 160.000 λίτρα γάλακτος. Κατά τη διάρκεια των αγώνων ο Χίτλερ πίνει μόνο τσάι, προσπαθώντας να νουθετήσει τους αθλητές να μην πίνουν. Αλλά οι Γάλλοι και οι Ιταλοί δεν έκαναν χωρίς κρασί, ενώ Βέλγοι και Ολλανδοί δεν μπορούσαν δίχως μπίρα.

Κατά τη διάρκεια των αγώνων υπήρχαν συνεχείς υπενθυμίσεις του ναζιστικού καθεστώτος και οι αθλητές εποπτεύονταν από υπαλλήλους με ναζιστικές στολές. ΄Ενα ανάγλυφο που κοσμει την είσοδο του Ολυμπιακού Χωριού, οπου απεικονιζονται γερμανοί στρατιώτες να παρελαύνουν, εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να βρίσκεται κοντά στο θέατρο, όπου οι αθλητές παρακολουθούσαν βαριετέ και λοιπές παραστάσεις, αφήνοντας να εννοηθούν οι μελλοντικές στρατιωτικές φιλοδοξίες του Χίτλερ.

Μετά το τέλος του πολέμου το 1945, το Ολυμπιακό Χωριό θα καταληφθεί για σχεδόν 50 χρόνια από τον σοβιετικό στρατό και θα χρησιμοποιηθεί από τη SMERSH και την KGB ως χώρος ανάκρισης και βασανιστηρίων. Σήμερα έχει εγκαταλειφθεί πλήρως και παραμένει παντελώς ξεχασμένο. Συνδεδεμένο με το ναζισμό, οι περισσότεροι Γερμανοί το αποφεύγουν συστηματικά. Ειρωνεία, το μικροσκοπικό δωμάτιο του μαύρου ολυμπιονίκη Jesse Owens με τον αριθμο 5, είναι το μόνο δωμάτιο που έχει ανακαινιστεί.

Ο λαμπαδηδρόμος που άναψε τη φλόγα στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου ήταν ο αθλητής Fritz Schilgen. Η τότε "αισθητική επιτροπή" των Αγώνων έκρινε πως το "θαυμάσιο στυλ" του στο τρέξιμο τον καθιστούσε ένα ιδανικό "σύμβολο της γερμανικής νεολαίας" κι ας μην ήταν μέλος ούτε του ναζιστικού κόμματος, ούτε και της γερμανικής ολυμπιακής αποστολής. Η λαμπαδηδρομία καθιερώθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. 'Ηταν μία ιδέα του αξιωματικού και Γενικού Γραμματέα της Επιτροπής των Αγώνων (και των υπηρεσιών αθλητισμού του Τρίτου Ράιχ) Carl Diem την οποία υιοθέτησε ο Joseph Goebbels.

 

 

 

Ρεπορτάζ για το Βερολίνο της Ολυμπιάδας των τσέχων φωτογράφων των Šechtl & Voseček Studios.

1936. Τα μπάνια των Βερολινέζων.

 

 

 

Το πρόγραμμα της ταινίας Olympia της Leni Riefenstahl.

 

 


Η κούρσα του Jesse Owens σε HD από τα κινηματογραφικά επίκαιρα British Pathé.

 

 

O Jesse Owens κέρδισε 4 χρυσά μετάλλια στα 100 μέτρα, στα 200, στο άλμα εις μήκος και στη σκυταλοδρομία 4 x 100.

 

Αριστερά, ο Σπύρος Λούης προσφέρει ένα κλαδί ελιάς στον Xίτλερ. Δεξιά, φωτογραφίζεται με τον Βασιλιά Παύλο.

4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα Χριστούγεννα αλλιώς: Γιατί κάποτε στολίζαμε καραβάκια

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί στολίζουμε καράβια τα Χριστούγεννα;

Ποια είναι η ιστορία του πρώτου χριστουγεννιάτικου δέντρου στην Ελλάδα και τι διαφορετικό έχει από το σημερινό στολισμένο έλατο; Τι ιστορίες έχουν να αφηγηθούν τα καραβάκια και οι ξύλινες εκκλησίες που στόλιζαν σε άλλα μέρη της χώρας; Η Μαίρη Βέργου, επιμελήτρια του Μουσείου Παιχνιδιών του Μουσείου Μπενάκη, απαντά.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Απιστεύτου θρασύτητος πράξις»: 8 κομμουνιστές αποδρούν από τις φυλακές Συγγρού το 1931

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Απιστεύτου θρασύτητος πράξις»: 8 κομμουνιστές αποδρούν από τις φυλακές Συγγρού το 1931

Η πρώτη μαζική απόδραση από ελληνικές φυλακές, με βάση τα ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ακρόπολις», πήρε διαστάσεις πολιτικού και κατασκοπευτικού θρίλερ.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών: Ο νέος τόμος του «Κύκλου των Μουσείων»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών: Ο νέος τόμος του «Κύκλου των Μουσείων»

Ένας τόμος που καταγράφει τη μακρά πορεία της Πάτρας από την προϊστορική εποχή έως τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, όπως εκτίθεται και στο αρχαιολογικό της μουσείο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κηφισός: Ο αθέατος άξονας της πόλης

Ιστορία μιας πόλης / Κηφισός: Ο αθέατος άξονας της πόλης

Όλοι μιλάμε για «το μποτιλιάρισμα στο ποτάμι», αλλά ελάχιστοι γνωρίζουμε τον πραγματικό ποταμό πίσω από τον σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Ο Κηφισός υπήρξε κάποτε ιερός, ζωτικής σημασίας για την αγροτική παραγωγή και τον σχηματισμό των πρώτων οικισμών της Αττικής. Σήμερα ρέει σχεδόν αόρατος, εγκιβωτισμένος και καλυμμένος, μα συνεχίζει να καθορίζει την πόλη - από το περιβάλλον μέχρι την καθημερινότητά μας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Εργοστάσιο ναρκωτικών ανακαλύφθηκε στη (μεσοπολεμική) Θεσσαλονίκη

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Πράκτορες, ονόματα κυριών, ποσότητες κοκαΐνης»: Λαθρεμπόριο ναρκωτικών στον Μεσοπόλεμο

Ρεπορτάζ της «Ακροπόλεως» το καλοκαίρι του 1933 αποκαλύπτει πώς διακινούνταν τα ναρκωτικά στη Μακεδονία και πώς τα κυνηγούσε η Υπηρεσία Δίωξης.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Σέμνη Καρούζου: «Πιστεύω στον ευγενισμό των αρχαίων»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Η Σέμνη Καρούζου, κορυφαία Ελληνίδα αρχαιολόγος, μιλά στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο

Σαν σήμερα πέθανε η σπουδαία αρχαιολόγος, σύζυγος του Χρήστου Καρούζου. Μαζί θεμελίωσαν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η συνέντευξη, που δόθηκε στο σπίτι της στην οδό Δεινοκράτους στις 4 Ιανουαρίου 1987, ψηφιοποιείται για πρώτη φορά.
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ
Επίσκεψη στη Μπάρα, την αμαρτωλή γειτονιά της Θεσσαλονίκης

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Με τη σειρά, βρε παιδιά... κάντε υπομονή»: Στο Βαρδάρι του 1930

Τη δεκαετία του 1930 ο καλλιτέχνης και δημοσιογράφος Κωστής Μπέζος και ο ρεπόρτερ Αριστείδης Αγγελόπουλος επισκέφθηκαν τον Βαρδάρη στη συμπρωτεύουσα με διαφορά τριών χρόνων και κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους. Στην περιοχή όπου «βρισκόταν κάθε καρυδιάς καρύδι».
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Οι Αθηναίοι και η εμμονή με το πώς θα τους θυμούνται

Ιστορία μιας πόλης / «Έτσι θέλω να σε θυμάμαι»: Η ταφική τέχνη στην αρχαία Αθήνα

Η αρχαιολόγος Κάτια Μαργαρίτη εξηγεί πώς δηλώνεται η θλίψη και το πένθος στα επιτύμβια ανάγλυφα και τι είδους αγάλματα χρησιμοποιούσαν οι Αθηναίοι για τη σήμανση των τάφων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μια επίσκεψη στο Άσυλο Ανιάτων το 1932

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Άνθρωπος ή τέρας; Άγνωστον»: Επίσκεψη στο Άσυλο Ανιάτων το 1932

Ο ρεπόρτερ της εφημερίδας «Ακρόπολις», κατόπιν έκκλησης των υπευθύνων του ασύλου, επισκέπτεται τα διαμερίσματα της «στεγασμένης αυτής αθηναϊκής κολάσεως» στην Κυψέλη και περιγράφει όσα είδε με λέξεις που σήμερα ξενίζουν. 
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Κάτια Σπορν: Η αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Κάτια Σπορν: Η αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας

Η πρώτη γυναίκα αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας μιλάει στη LiFO για τη δραστηριότητα του ινστιτούτου και τη σύνδεσή της με την Ελλάδα. Πάντα ως φιλέλληνας και «ορκισμένη» Αθηναία.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηριδανός: Ο αόρατος ποταμός της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Ηριδανός: Ο αόρατος ποταμός της Αθήνας

Ένα ποτάμι που άλλοτε διέσχιζε την καρδιά της αρχαίας πόλης, σήμερα όμως περνάμε από πάνω του, αγνοώντας οι περισσότεροι την ύπαρξή του. Ο Ηριδανός, ένα από τα πιο αινιγματικά κομμάτια του φυσικού τοπίου της Αθήνας, αποκαλύπτει την ιστορία του μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα, μύθους και τις υπόγειες διαδρομές του.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαλκίδα. Ένα μικρό κέντρο του κόσμου την Εποχή του Σιδήρου

Ιστορία μιας πόλης / Χαλκίδα. Ένα μικρό κέντρο του κόσμου την Εποχή του Σιδήρου

Στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, η Χαλκίδα και τα γειτονικά της κέντρα –το Λευκαντί, η Ερέτρια, η Αμάρυνθος– σχημάτισαν ένα ζωντανό δίκτυο ανταλλαγών γύρω από τον Ευβοϊκό Κόλπο. Ο στενός Εύριπος δεν χώριζε αλλά ένωνε κοινότητες που μοιράζονταν τεχνογνωσία, εμπορική δραστηριότητα και κοινωνικές δομές που θα καθόριζαν τον ελληνικό κόσμο των αρχών της πρώιμης αρχαιότητας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Δαφνί: «To βασίλειο της αναποδογυρισμένης λογικής»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Δαφνί: «To βασίλειο της αναποδογυρισμένης λογικής»

«Ένα φρενοκομείον είναι σαν την άλλη κοινωνία. Με τη διαφορά ότι είναι από την ανάποδη!» Ένα ρεπορτάζ της εφημερίδας «Πατρίς» αποκαλύπτει τις εφιαλτικές συνθήκες που επικρατούσαν στο Δημόσιο Ψυχιατρείο τη δεκαετία του 1920.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Ασκληπιείο της Κω: Πώς ανακαλύφθηκε ένα από τα σπουδαιότερα ιερά του ελληνιστικού κόσμου

Ιστορία μιας πόλης / Ασκληπιείο της Κω: Πώς ανακαλύφθηκε το σπουδαίο ιερό του ελληνιστικού κόσμου

Ανάμεσα στα μεγάλα ιερά της δωρικής εξάπολης, το Ασκληπιείο της Κω ξεχωρίζει όχι μόνο για τη λαμπρότητά του αλλά και για την περιπετειώδη ιστορία της ανακάλυψής του.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Διεθνείς σπείρες διακίνησης Ελλήνων λαθρομεταναστών στον Μεσοπόλεμο

Αρχαιολογία & Ιστορία / Στον Μεσοπόλεμο οι Έλληνες ήταν οι λαθρομετανάστες της εποχής

Το 1930 υπήρχαν στην Αθήνα περισσότερες από πενήντα «μεταναστευτικαί σπείραι», «λαθροπράκτορες» που εκμεταλλεύονταν το όνειρο για μια καλύτερη ζωή στις ΗΠΑ. Ο ημερήσιος αθηναϊκός Τύπος κατέγραψε τη δράση τους.  
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ