H Ντόρις Λέσινγκ, η ανεξάρτητη και ειλικρινής μυθιστοριογράφος που κέρδισε το 2007 το βραβείο Νόμπελ για μια ζωή αφιερωμένη στη συγγραφή που συντρίβει τις συμβάσεις τόσο σε κοινωνικό όσο και σε καλλιτεχνικό επίπεδο, πέθανε την Κυριακή στο σπίτι της στο Λονδίνο. Ήταν 94 ετών.
Η Λέσινγκ έγραψε δεκάδες μυθιστορήματα, διηγήματα, δοκίμια και ποιήματα, αντλώντας στοιχεία από την παιδική της ηλικία στην Κεντρική Αφρική, τις διδασκαλίες των μυστικιστών της Ανατολής και με τη συμμετοχή της σε κομμουνιστικές ομάδες. Η πορεία της είχε σε συγκλονιστικά και κατά καιρούς, βαρετά λογοτεχνικά πειράματα.
Όμως ήταν το «Χρυσό Σημειωματάριο» το μυθιστόρημα που την έκανε διάσημη, μια δομικά πρωτότυπη και χαλαρά αυτοβιογραφική ιστορία, που εξακολουθεί να είναι το πιο γνωστό έργο της. Το βιβλίο του 1962 ήταν πρωτοποριακό για την εποχή του για την ειλικρινή εξερεύνηση της εσωτερικής ζωής των γυναικών που, απαλλαγμένες από το γάμο, είναι ελεύθερες να αναθρέψουν παιδιά, ή και όχι, και να εξερευνήσουν τις καριέρες τους και την σεξουαλική τους ζωή όπως επιθυμούν.
Η Λέσσινγκ ως συγγραφέας εξέτασε τις σχέσεις μεταξύ αντρών και γυναικών, τις κοινωνικές ανισότητες και τις φυλετικές διακρίσεις, από την Αφρική των αποικιών μέχρι το σύγχρονο Λονδίνο. Ως γυναίκα, επιδίωξε τα δικά της ενδιαφέροντα και τις δικές της επιθυμίες, σε επαγγελματικό, πολιτικό και σεξουαλικό επίπεδο. Μετά από έναν γάμο και παιδιά, αποφάσισε να εγκαταλείψει την οικογένεια της για να αναζητήσει τα ιδανικά της και τη ζωή μεταξύ φίλων και συνοδοιπόρων. Έφυγε από το οικογενειακό σπίτι για να μετακομίσει σε ένα νοικιασμένο δωμάτιο, έπιασε δουλειά ως δακτυλογράφος και μάθαινε τα νέα των παιδιών της μέσω ενός συγγενή. Αυτό το δραστικό βήμα δεν καταλαμβάνει περισσότερο από μερικές σελίδες στην αυτοβιογραφία της, και ο λόγος για αυτή την απόφαση δεν έχει αναλυθεί ιδιαίτερα στις συνεντεύξεις της.
«Δεν άντεχα αυτή τη ζωή» είπε σε μια συνέντευξη με το Salon. «Είναι όλη αυτή η υπόθεση που πρέπει συνέχεια να δίνεις, μέρα και νύχτα, προσπαθώντας να συμμορφωθείς με κάτι που μισείς».
Η επιτροπή που της έδωσε το Νόμπελ την αποκάλεσε «συγγραφέα της γυναικείας εμπειρίας, η οποία με σκεπτικισμό, θέρμη και όραμα υποβάλλει έναν κερματισμένο πολιτισμό σε έλεγχο».
Οι εν ζωή συγγενείς της Λέσινγκ είναι η κόρη της, Jean Cowen, η οποία ζει στη Νότια Αφρική, και δύο εγγονές. Ο γιος της John Wisdom, αγρότης στη Ζιμπάμπουε, πέθανε το 1992. Σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου ο γιος της Peter πέθανε πριν από τρεις εβδομάδες.
Μετά από ένα εγκεφαλικό το 1990 η Λέσινγκ δήλωσε ότι θα σταματούσε τα ταξίδια. Επικεντρωμένη στο γεγονός της θνητότητας της, είπε ότι απορροφήθηκε από την προσπάθεια να αποφασίσει τι θα έγραφε στον πολύτιμο χρόνο που της απέμεινε.
Αλλά συζητώντας το γράψιμο το 2008, είπε: «Σταμάτησε. Δεν έχω πια ενέργεια. Αυτό λέω συνέχεια σε όποιον είναι νεότερο από εμένα, μη νομίζεις ότι θα το έχεις για πάντα. Χρησιμοποίησε όσο το έχεις γιατί θα εξαφανιστεί-ξεγλιστράει σα νερό μέσα σε τρύπα.»
σχόλια