Μας απειλεί όντως μια νέα οικονομική κρίση; Ρωτήσαμε το κατάλληλο πρόσωπο

Η απειλή μιας νέας οικονομικής κρίσης Facebook Twitter
Διερχόμαστε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής αναταραχής που θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Εικονογράφηση: Ατελιέ/ LIFO
0

— Όλοι αναρωτιούνται αυτή την περίοδο αν ζούμε μέρες 2008, με την απειλή μιας νέας οικονομικής κρίσης. Η αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές δεν δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς;
Το 2008 (με τη χρηματοοικονομική αναταραχή να έχει ξεκινήσει το 2007 στις ΗΠΑ) είχε ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά που ευθύνονταν για την έκταση που πήρε η κρίση. Το πρώτο ήταν ιδεολογικό: η κυβέρνηση Μπους με τον Πόλσον φλέρταραν για μεγάλο χρονικό διάστημα με την επικίνδυνη ιδεοληψία «ας αφήσουμε την αγορά να εκκαθαρίσει την κατάσταση». Έκαναν έναν χρόνο περίπου να αντιδράσουν αποφασιστικά (Νοέμβριος 2008). Το δεύτερο ήταν πραγματικό αλλά όχι άμεσα ορατό: υπήρχαν παντού «διαστημικά» χρηματοοικονομικά προϊόντα σε όλους τους ισολογισμούς, με απίστευτα στοιχήματα σε απίθανες μεταβλητές, που συνέθεταν περίπλοκα χρηματοοικονομικά εργαλεία. Το τρίτο ήταν ότι η προηγούμενη σημαντική χρηματοοικονομική κρίση ήταν το 1997 στην Ασία, άρα η οικονομική πολιτική δεν είχε πρόσφατες μνήμες.

Εξάλλου, τα ρυθμιστικά εποπτικά πλαίσια ελέγχου επάρκειας των κεφαλαίων ήταν μόνο αυτά της Βασιλείας ΙΙ (2004), που δεν κάλυπταν μια σειρά από ζωτικά ζητήματα ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Και στις δύο περιπτώσεις, αφού εκδηλώθηκε το πρόβλημα, οι αρχές αντέδρασαν πολύ γρήγορα, έχοντας λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους.

Μετά την κρίση του 2008 στις ΗΠΑ, οργανώθηκε το νομοθετικό πλαίσιο (νόμος Dodd-Frank) ελέγχου της τραπεζικής επάρκειας και στην Ευρώπη δημιουργήθηκαν υποδομές της ενιαίας τραπεζικής αγοράς (Single Supervisory Mechanism κ.λπ.) και τα τραπεζικά stress tests, τα οποία ελέγχουν τακτικά την τραπεζική κεφαλαιακή επάρκεια στην Ευρωζώνη.

Τώρα τα αίτια της κρίσης έχουν ένα κοινό υπόβαθρο, που είναι η άνοδος των επιτοκίων, άρα η αξία των τραπεζικών χαρτοφυλακίων (επενδύσεις σε ομόλογα) μειώνεται, αλλά παρ’ όλα αυτά η εξέλιξη είναι στα όρια της πρόβλεψης, αφού οι αυξήσεις δεν είναι πολύ μεγάλες ούτε αιφνιδιαστικές. Η σημερινή, εξάλλου, κρίση έχει δύο διαφορετικές πηγές: την κρίση στις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες (κάτω από 250 δισ. δολάρια ενεργητικό) και την κρίση στην Credit Suisse.

portrait
Παναγιώτης Πετράκης, ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ

Και οι δύο έχουν ένα κοινό στοιχείο: την προβληματική τραπεζική διοίκηση που στις ΗΠΑ υποβοηθήθηκε από την απορρύθμιση του Τραμπ (2018) και στην Ελβετία από τη διστακτικότητα των ελβετικών αρχών να αντιμετωπίσουν τη μακροχρόνια έλλειψη συμμόρφωσης της Credit Suisse. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, αφού εκδηλώθηκε το πρόβλημα, οι αρχές αντέδρασαν πολύ γρήγορα, έχοντας λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους.

Και σήμερα υπάρχουν ζητήματα που, εάν έλθουν στην επιφάνεια, επειδή έχει πληγεί η εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα. Όμως η ταχύτατη αντίδραση των αρχών στις ΗΠΑ, στην Ελβετία και στην Ε.Ε. έχει θέσει, προς το παρόν, την κρίση εμπιστοσύνης υπό έλεγχο.

— Όσον αφορά τη χώρα μας και το κεφάλαιο των ζημιών από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, υπάρχει κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί;
Τα «κόκκινα» δάνεια στις ελληνικές τράπεζες από το 2021 και μετά έχουν μειωθεί με έναν τρόπο που στο μέλλον θα αποτελέσει δείγμα «ηράκλειας» εξυγίανσης ενός τραπεζικού συστήματος μετά από μια μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση. Από τα 100 δισ. ευρώ που είναι, τα 14 δισ. ανήκουν σε τράπεζες και τα 86 δισ. σε funds. Εξάλλου τα 42 δισ. είναι οφειλές επιχειρήσεων, τα 42 δισ. είναι οφειλές νοικοκυριών και τα υπόλοιπα ελεύθερων επαγγελματιών.

— Θα αυξηθούν τα «κόκκινα» δάνεια με την άνοδο των επιτοκίων;
Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει αύξησή τους, αλλά σε περιορισμένο βαθμό. Από τον μηχανισμό της έκδοσης βεβαίωσης «ευάλωτων δανειοληπτών» μαθαίνουμε ότι μέχρι τώρα έχουν γίνει περίπου 25.000 αναζητήσεις για έκδοση παρόμοιας βεβαίωσης.

Δεν γνωρίζουμε εάν όλοι είναι πράγματι «ευάλωτοι δανειολήπτες», αλλά με έναν μέσο όρο 100.000 ανά δάνειο, η μέγιστη οροφή νέων «κόκκινων» δανείων θα μπορούσε να είναι τα 2,5 δισ. ευρώ. Είναι ένα αξιόλογο θέμα για τα νοικοκυριά που πλήττονται, αλλά δεν έχει πάρει διαστάσεις που να απειλούν την οικονομία. Συμπερασματικά, διερχόμαστε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής αναταραχής που θέλει ιδιαίτερη προσοχή.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέματα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θανάσης Φωκάς: «Μπορείς να απελευθερωθείς από την πίεση των social media και να στραφείς στον εαυτό σου;»

Θανάσης Φωκάς / Θανάσης Φωκάς: «Μπορείς να απελευθερωθείς από τα social media και να στραφείς στον εαυτό σου;»

Μπορεί το ασυνείδητο να καθορίζει τις αποφάσεις μας; Είναι η ευτυχία θέμα κατανάλωσης ή εσωτερικής ολοκλήρωσης; Πώς η τεχνολογία μεταμορφώνει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ζούμε; Ο διακεκριμένος μαθηματικός και ακαδημαϊκός μοιράζεται σκέψεις που ξεκινούν από την επιστήμη και φτάνουν μέχρι τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Υπόθεση Γραικού: Η εξαφάνιση που ξεσκέπασε ένα θαμμένο μυστικό

Αληθινά εγκλήματα / Υπόθεση Γραικού: Η εξαφάνιση που ξεσκέπασε ένα θαμμένο μυστικό

Ο δημοσιογράφος Νίκος Τσέφλιος ερευνά και αφηγείται την εξαφάνιση του 59χρονου κτηνοτρόφου Δημήτρη Γραικού που για δυόμισι χρόνια αποτελούσε άλυτο γρίφο για τους αστυνομικούς της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΦΛΙΟΣ
Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Tο σκοτεινό φινάλε

Μικροπράγματα / Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Tο σκοτεινό φινάλε

Ένα αποκαλυπτικό ηχητικό ντοκιμαντέρ του Άρη Δημοκίδη για τον αμφιλεγόμενο ποινικολόγο. Το τελευταίο μέρος της τριλογίας: Μια μυστική συμφωνία, οι άγνωστοι μάρτυρες, υποθέσεις Λιγνάδη και Πισπιρίγκου, όσα έγιναν μετά το θάνατό του κ.α
ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ
«Ο κόσμος νομίζει ότι είσαι ο ρόλος σου»

Lifo Videos / «Ο κόσμος νομίζει ότι είσαι ο ρόλος σου»

Η Ιωάννα Ασημακοπούλου μιλά για τη διαδρομή της στο θέατρο, την τηλεόραση και τη ζωή, εξηγεί γιατί το «Είμαι η Τζο» είναι το πιο προσωπικό της έργο και επιμένει ότι μόνο η τέχνη μπορεί να μας δώσει διέξοδο και ελπίδα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
«Η Δύση κέρδισε τον Ψυχρό Πόλεμο, αλλά δεν κέρδισε την ειρήνη»

LiFO politics / «Η Δύση κέρδισε τον Ψυχρό Πόλεμο, αλλά δεν κέρδισε την ειρήνη»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, Λουκάς Τσούκαλης, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για το τέλος της αμερικανικής ηγεμονίας και της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και προειδοποιεί ότι η Ευρώπη κινδυνεύει με παρακμή αν δεν λειτουργήσει ως ενιαία πολιτική οντότητα.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Τι τρώμε στ’ αλήθεια; Έλεγχοι, ετικέτες και η αθέατη πλευρά της διατροφής

Radio Lifo / Aν ξέραμε τι τρώμε...

Η Ντίνα Καράτζιου συζητά με τον Αντώνη Ζαμπέλα, πρόεδρο του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, για την ασφάλεια των τροφίμων στην Ελλάδα σήμερα. Ο κ. Ζαμπέλας αναλύει κάθε στάδιο της πορείας που ακολουθεί ένα τρόφιμο μέχρι να φτάσει στο τραπέζι μας.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Οι ματωμένες κόντρες

Μικροπράγματα / Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Οι ματωμένες κόντρες

Ένα αποκαλυπτικό ηχητικό ντοκιμαντέρ του Άρη Δημοκίδη για τον αμφιλεγόμενο ποινικολόγο. Το δεύτερο μέρος της τριλογίας: Το outing από τον Βαλλιανάτο, ένα αιματηρό διαζύγιο, η διαμάχη με τον Λαζόπουλο κ.α.
ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ
«Η Ελλάδα έχει αργήσει τραγικά να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης»

Lifo Videos / «Η Ελλάδα έχει αργήσει τραγικά να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης»

Τι σηματοδοτεί η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους; Πόσο επικίνδυνη είναι η «εργαλειοποίηση του αντισημιτισμού»; Μπορεί η Γάζα να γίνει η «παγκόσμια μνήμη» που θα σημαδέψει τις επόμενες δεκαετίες; Ο ιστορικός Πολυμέρης Βόγλης φωτίζει τις ρίζες της σύγκρουσης, τις διεθνείς αντιδράσεις και τις προοπτικές για ειρήνη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Τα social media μάς έχουν κάνει κυνικούς και αδιάφορους»

Άκου την επιστήμη / «Τα social media μάς έχουν κάνει κυνικούς και αδιάφορους»

Η Gen Z ρίχνει κυβερνήσεις με ένα hashtag, την ίδια στιγμή που οι αλγόριθμοι περιορίζουν τον δημόσιο διάλογο σε likes και φίλτρα. Τα social media έδωσαν φωνή σε εκατομμύρια πολίτες, αλλά μήπως τελικά μας έκαναν πιο αδιάφορους και λιγότερο δημοκρατικούς; Η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Μαρίνα Ρήγου, απαντά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Tις περισσότερες φορές ο εχθρός σου δεν είναι αυτός που πιστεύεις»

Οι Άλλοι / «Tις περισσότερες φορές ο εχθρός σου δεν είναι αυτός που πιστεύεις»

46 λεπτά συνέντευξης δεν είναι αρκετά για να χωρέσουν το χιούμορ, την ενέργεια και τη βαθιά ψυχή του Ζερόμ Καλούτα. Αρκούν όμως για να καταλάβει κανείς ότι πρόκειται για έναν καλλιτέχνη που δεν σταματά να ανακαλύπτει τον εαυτό του και να προχωρά με τόλμη.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
«Όταν πέθανε ο πρώτος μου σύζυγος, σκέφτηκα να βάλω τέλος στη ζωή μου»

Lifo Videos / Νένα Μεντή: «Όταν πέθανε ο πρώτος μου σύζυγος, σκέφτηκα να βάλω τέλος στη ζωή μου»

Μία από τις πιο σπουδαίες παρουσίες του ελληνικού θεάτρου γιορτάζει φέτος 60 χρόνια αδιάλειπτης πορείας στη σκηνή και μιλά με αφοπλιστική ειλικρίνεια για την κοινωνία, την τηλεόραση, το θέατρο αλλά και τις προσωπικές της πληγές.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χαώδης πολυνομία και συμπληγάδες συμφερόντων: Ποιος ελέγχει τη δόμηση σήμερα;

Radio Lifo / Ποιος ελέγχει τι χτίζεται και πού στην Ελλάδα;

Χαώδης πολυνομία και συμπληγάδες συμφερόντων: Η Ντίνα Καράτζιου συζητάει με τον Δημήτρη Πετρόπουλο, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας των Μηχανικών του Δημοσίου ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ για το πώς ελέγχεται το δομημένο περιβάλλον στη χώρα, από την έκδοση των οικοδομικών αδειών έως τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης και τη διαχείριση των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Το φλεγόμενο μυστήριο 

Μικροπράγματα / Η σκληρή αλήθεια για τον Κούγια: Το φλεγόμενο μυστήριο 

Ένα αποκαλυπτικό ηχητικό ντοκιμαντέρ για τον αμφιλεγόμενο ποινικολόγο. Το πρώτο μέρος της τριλογίας: Ένας μυστηριώδης γάμος, ένας ανεξιχνίαστος φόνος, η δίκη των Σατανιστών, η μάντρα του Alter κ.α.
ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ
Μπορεί ένας ψυχοθεραπευτής χωρίς αναπηρία να στηρίξει ουσιαστικά ΑμεΑ;

Ζούμε, ρε! / Μπορεί ένας ψυχοθεραπευτής χωρίς αναπηρία να στηρίξει ουσιαστικά ΑμεΑ;

Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος ανοίγουν μια δύσκολη αλλά αναγκαία συζήτηση: τι σημαίνει για έναν ψυχοθεραπευτή να εργάζεται με άτομα με αναπηρία χωρίς να έχει το προσωπικό βίωμα;
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΧΡΥΣΕΛΛΑ ΛΑΓΑΡΙΑ - ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΣΑΤΣΟΣ