Μας απειλεί όντως μια νέα οικονομική κρίση; Ρωτήσαμε το κατάλληλο πρόσωπο

Η απειλή μιας νέας οικονομικής κρίσης Facebook Twitter
Διερχόμαστε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής αναταραχής που θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Εικονογράφηση: Ατελιέ/ LIFO
0

— Όλοι αναρωτιούνται αυτή την περίοδο αν ζούμε μέρες 2008, με την απειλή μιας νέας οικονομικής κρίσης. Η αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές δεν δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς;
Το 2008 (με τη χρηματοοικονομική αναταραχή να έχει ξεκινήσει το 2007 στις ΗΠΑ) είχε ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά που ευθύνονταν για την έκταση που πήρε η κρίση. Το πρώτο ήταν ιδεολογικό: η κυβέρνηση Μπους με τον Πόλσον φλέρταραν για μεγάλο χρονικό διάστημα με την επικίνδυνη ιδεοληψία «ας αφήσουμε την αγορά να εκκαθαρίσει την κατάσταση». Έκαναν έναν χρόνο περίπου να αντιδράσουν αποφασιστικά (Νοέμβριος 2008). Το δεύτερο ήταν πραγματικό αλλά όχι άμεσα ορατό: υπήρχαν παντού «διαστημικά» χρηματοοικονομικά προϊόντα σε όλους τους ισολογισμούς, με απίστευτα στοιχήματα σε απίθανες μεταβλητές, που συνέθεταν περίπλοκα χρηματοοικονομικά εργαλεία. Το τρίτο ήταν ότι η προηγούμενη σημαντική χρηματοοικονομική κρίση ήταν το 1997 στην Ασία, άρα η οικονομική πολιτική δεν είχε πρόσφατες μνήμες.

Εξάλλου, τα ρυθμιστικά εποπτικά πλαίσια ελέγχου επάρκειας των κεφαλαίων ήταν μόνο αυτά της Βασιλείας ΙΙ (2004), που δεν κάλυπταν μια σειρά από ζωτικά ζητήματα ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Και στις δύο περιπτώσεις, αφού εκδηλώθηκε το πρόβλημα, οι αρχές αντέδρασαν πολύ γρήγορα, έχοντας λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους.

Μετά την κρίση του 2008 στις ΗΠΑ, οργανώθηκε το νομοθετικό πλαίσιο (νόμος Dodd-Frank) ελέγχου της τραπεζικής επάρκειας και στην Ευρώπη δημιουργήθηκαν υποδομές της ενιαίας τραπεζικής αγοράς (Single Supervisory Mechanism κ.λπ.) και τα τραπεζικά stress tests, τα οποία ελέγχουν τακτικά την τραπεζική κεφαλαιακή επάρκεια στην Ευρωζώνη.

Τώρα τα αίτια της κρίσης έχουν ένα κοινό υπόβαθρο, που είναι η άνοδος των επιτοκίων, άρα η αξία των τραπεζικών χαρτοφυλακίων (επενδύσεις σε ομόλογα) μειώνεται, αλλά παρ’ όλα αυτά η εξέλιξη είναι στα όρια της πρόβλεψης, αφού οι αυξήσεις δεν είναι πολύ μεγάλες ούτε αιφνιδιαστικές. Η σημερινή, εξάλλου, κρίση έχει δύο διαφορετικές πηγές: την κρίση στις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες (κάτω από 250 δισ. δολάρια ενεργητικό) και την κρίση στην Credit Suisse.

portrait
Παναγιώτης Πετράκης, ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ

Και οι δύο έχουν ένα κοινό στοιχείο: την προβληματική τραπεζική διοίκηση που στις ΗΠΑ υποβοηθήθηκε από την απορρύθμιση του Τραμπ (2018) και στην Ελβετία από τη διστακτικότητα των ελβετικών αρχών να αντιμετωπίσουν τη μακροχρόνια έλλειψη συμμόρφωσης της Credit Suisse. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, αφού εκδηλώθηκε το πρόβλημα, οι αρχές αντέδρασαν πολύ γρήγορα, έχοντας λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους.

Και σήμερα υπάρχουν ζητήματα που, εάν έλθουν στην επιφάνεια, επειδή έχει πληγεί η εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα. Όμως η ταχύτατη αντίδραση των αρχών στις ΗΠΑ, στην Ελβετία και στην Ε.Ε. έχει θέσει, προς το παρόν, την κρίση εμπιστοσύνης υπό έλεγχο.

— Όσον αφορά τη χώρα μας και το κεφάλαιο των ζημιών από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, υπάρχει κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί;
Τα «κόκκινα» δάνεια στις ελληνικές τράπεζες από το 2021 και μετά έχουν μειωθεί με έναν τρόπο που στο μέλλον θα αποτελέσει δείγμα «ηράκλειας» εξυγίανσης ενός τραπεζικού συστήματος μετά από μια μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση. Από τα 100 δισ. ευρώ που είναι, τα 14 δισ. ανήκουν σε τράπεζες και τα 86 δισ. σε funds. Εξάλλου τα 42 δισ. είναι οφειλές επιχειρήσεων, τα 42 δισ. είναι οφειλές νοικοκυριών και τα υπόλοιπα ελεύθερων επαγγελματιών.

— Θα αυξηθούν τα «κόκκινα» δάνεια με την άνοδο των επιτοκίων;
Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει αύξησή τους, αλλά σε περιορισμένο βαθμό. Από τον μηχανισμό της έκδοσης βεβαίωσης «ευάλωτων δανειοληπτών» μαθαίνουμε ότι μέχρι τώρα έχουν γίνει περίπου 25.000 αναζητήσεις για έκδοση παρόμοιας βεβαίωσης.

Δεν γνωρίζουμε εάν όλοι είναι πράγματι «ευάλωτοι δανειολήπτες», αλλά με έναν μέσο όρο 100.000 ανά δάνειο, η μέγιστη οροφή νέων «κόκκινων» δανείων θα μπορούσε να είναι τα 2,5 δισ. ευρώ. Είναι ένα αξιόλογο θέμα για τα νοικοκυριά που πλήττονται, αλλά δεν έχει πάρει διαστάσεις που να απειλούν την οικονομία. Συμπερασματικά, διερχόμαστε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής αναταραχής που θέλει ιδιαίτερη προσοχή.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέματα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πόσο φιλική είναι η γειτονιά της Κυψέλης για τα άτομα με αναπηρία;

Ζούμε, ρε! / Πόσο φιλική είναι η γειτονιά της Κυψέλης για τα άτομα με αναπηρία;

Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος συζητούν με τη σκηνοθέτιδα και σεναριογράφο Νάνσυ Σπετσιώτη, κάτοικο της περιοχής, η οποία καταγράφει την προσβασιμότητα της Φωκίωνος Νέγρη και άλλων γειτονικών δρόμων για τα άτομα με αναπηρία.
THE LIFO TEAM
Σκληρές Αλήθειες

Άρης Δημοκίδης / 10 Σκληρές Αλήθειες που σοκάρουν μέχρι σήμερα

Αδυσώπητοι εγκληματίες και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, δολοφόνοι που παρίσταναν τους αθώους, παράξενες εξαφανίσεις και σοκαριστικές αποκαλύψεις σε 10 ηχητικά ντοκιμαντέρ του Άρη Δημοκίδη που φωτίζουν ξανά πολύκροτες υποθέσεις.
THE LIFO TEAM
O παιδοκτόνος της Αιτωλοακαρνανίας: Η άγνωστη ιστορία του προτελευταίου θανατοποινίτη

Αληθινά εγκλήματα / O παιδοκτόνος της Αιτωλοακαρνανίας: Η άγνωστη ιστορία του προτελευταίου θανατοποινίτη

Ο Νίκος Τσέφλιος ερευνά και αφηγείται την ξεχασμένη ιστορία του προτελευταίου θανατοποινίτη στην Ελλάδα, που στήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα δύο μήνες πριν από τον Βασίλη Λυμπέρη, το 1972.
Υπάρχουν μυστικά για να πετύχεις στις Πανελλήνιες;

Ζωή στα καλύτερά της / Υπάρχουν μυστικά για να πετύχεις στις Πανελλήνιες;

Mια συζήτηση με την παιδοψυχολόγο Αλεξάνδρα Καππάτου για το πώς μπορούν οι έφηβοι να διαχειριστούν καλύτερα το άγχος τους και να αναπτύξουν στρατηγικές μελέτης την περίοδο των Πανελληνίων, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
«Το να λες “σε φτάνω στα όριά σου για το καλό σου” είναι κακοποιητικό»

Lifo Videos / «Το να λες “σε φτάνω στα όριά σου για το καλό σου” είναι κακοποιητικό»

Η ηθοποιός Ελεάνα Στραβοδήμου μιλά για την πορεία της από τη θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου μέχρι την τηλεόραση, για τα όρια που χρειάστηκε να θέσει, τις κακοποιητικές συμπεριφορές που αντιμετώπισε και την ανάγκη για αυτοπροστασία που καλλιέργησε.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Ο Αναγνώστης Καβάφης (Μέρος Β’)

Ο Καβάφης ανάμεσά μας / Ο αναγνώστης Καβάφης (Μέρος Β’)

Πώς το αρχείο υποδεικνύει τα αναγνώσματα του ποιητή. Η προσωπική του βιβλιοθήκη, τα ενδιαφέροντά του, η ανάγνωση στην ποίηση του Καβάφη και η θέση του στην «Ιστορία της Ανάγνωσης». Μια συζήτηση με τον Γιάννη Παπαθεοδώρου, Αναπληρωτή Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο πλαίσιο της σειράς podcasts «Ο Καβάφης ανάμεσά μας» που πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και το Αρχείο Καβάφη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ο δαίμονας του τραυλισμού δεν φεύγει ποτέ – αλλά στη σκηνή σωπαίνει»

Lifo Videos / «Ο δαίμονας του τραυλισμού δεν φεύγει ποτέ – αλλά στη σκηνή σωπαίνει»

Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας Στέφανος Κακαβούλης μιλά για το τραύλισμα που τον σημάδεψε από παιδί, το bullying και την απομόνωση που βίωσε, και για το πώς η υποκριτική τον απελευθέρωσε, βοηθώντας τον να το ξεπεράσει.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Υπόθεση Γερωνυμάκη: Ο δικηγόρος από την Κρήτη που κατηγορήθηκε για τη δολοφονία της γυναίκας του και της πεθεράς του

Αληθινά εγκλήματα / Υπόθεση Γερωνυμάκη: Ποιος σκότωσε τη γυναίκα και την πεθερά του δικηγόρου από την Κρήτη;

O Νίκος Τσέφλιος ερευνά και αφηγείται το θρίλερ της διπλής δολοφονίας της συζύγου και της πεθεράς γνωστού δικηγόρου, που συγκλόνισε και δίχασε την τοπική κοινωνία του Ηρακλείου το φθινόπωρο του 1996.
Η σκληρή αλήθεια για τον Στράτο Διονυσίου

Μικροπράγματα / Η σκληρή αλήθεια για τον Στράτο Διονυσίου

Ένα ηχητικό ντοκιμαντέρ του Άρη Δημοκίδη για την συναρπαστική, κινηματογραφική ζωή του αμφιλεγόμενου τραγουδιστή και την προσπάθειά του, μέσα από συνεχείς περιπέτειες, να παραμείνει στην κορυφή
ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ
Μπορεί η Αθήνα να λύσει το κυκλοφοριακό;

Αθήνα / Μπορεί η Αθήνα να λύσει το κυκλοφοριακό;

Ποιοι είναι οι μύθοι και οι αλήθειες γύρω από το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας και πόσο σωτήριο μπορεί να είναι το όριο των 30 χιλιομέτρων; Η Ντίνα Καράτζιου συζητά με τον συγκοινωνιολόγο, καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Γιώργο Γιαννή για ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι Αθηναίοι.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Παίζουν video games τα τυφλά άτομα;

Ζούμε, ρε! / Παίζουν video games τα τυφλά άτομα;

Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος συνομιλούν με τον τυφλό gamer Μιχάλη Αλεξίου, ο οποίος μοιράζεται την εμπειρία του και ρίχνει φως στις προκλήσεις και τις προοπτικές που υπάρχουν για μια κοινότητα παικτών που μέχρι πρόσφατα έμενε στο περιθώριο.
THE LIFO TEAM
«Αν έχω αληθινούς φίλους; Ρώτα με ένα λεπτό πριν πεθάνω»

Lifo Videos / «Αν έχω αληθινούς φίλους; Ρώτα με ένα λεπτό πριν πεθάνω»

Ο Monozim, κατά κόσμον Ορέστης Μπαρσάκης, μιλά για τους δύο άξονες της δημιουργίας του –τη μουσική και το animation– και τη μοναχική πορεία που ακολουθεί, για τη δυσπιστία του απέναντι στις δισκογραφικές, καθώς και για τη δυσκολία βαθιάς σύνδεσης με τους ανθρώπους γύρω του.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Ο «δράκος της Θράκης»: Mια υπόθεση που έμεινε στο σκοτάδι

Αληθινά εγκλήματα / Ο «δράκος της Θράκης»: Mια υπόθεση που έμεινε για πάντα στο σκοτάδι

Ο Νίκος Τσέφλιος ερευνά και αφηγείται την ιστορία του ανθρώπου που για τουλάχιστον δύο χρόνια, στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και αρχές του ’90, σκόρπιζε τον τρόμο και τον θάνατο στη βόρεια Ελλάδα, κατά μήκος του οδικού άξονα Καβάλα–Έβρος. Του ψυχρού δολοφόνου που, παρά το ανθρωποκυνηγητό από όλες τις αστυνομικές υπηρεσίες, παρέμεινε ασύλληπτος.
«Αν δεν υπήρχε η Σελίν Ντιόν, κανείς δεν θα είχε καταλάβει την πάθησή μου»

Lifo Videos / «Αν δεν υπήρχε η Σελίν Ντιόν, κανείς δεν θα είχε καταλάβει την πάθησή μου»

Υιοθετήθηκε στα 5 της χρόνια, διαγνώστηκε με το σπάνιο σύνδρομο stiff person και κινείται με αναπηρικό αμαξίδιο. Η Αλεξάνδρα Σταματοπούλου, χρυσή παραολυμπιονίκης στο Παρίσι, μιλά για την έλλειψη αναγνώρισης και την απογοητευτική υποδοχή μετά το μετάλλιο: «Κανείς δεν ήταν εκεί να με χειροκροτήσει».
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ