Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ σε φωτογραφία της δεκαετίας του 1930. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp
0

Η Σανόρα Μπαμπ, η οποία είχε γεννηθεί στην Οκλαχόμα και είχε μεγαλώσει ανάμεσα στους καλλιεργητές καλαμποκιού στο ανατολικό Κολοράντο πριν γίνει δημοσιογράφος, ήξερε καλά πώς είναι να μεγαλώνεις σε συνθήκες φτώχειας. Αυτός ήταν ο λόγος που θέλησε να γράψει για τη τραγική θέση στην οποία είχαν βρεθεί εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες οι οποίοι είχαν πληγεί βαρύτατα από το διπλό κακό της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης που ακολούθησε το κραχ του 1929 και την μεγάλη ξηρασία που έπληξε μεγάλα τμήματα της πολιτείας της Οκλαχόμα στα μέσα της επόμενης δεκαετίας, αναγκάζοντάς τους να μετοικίσουν στην Καλιφόρνια προκειμένου να βρουν δουλειά. Το 1938, η 30χρονη Μπαμπ ξεκίνησε να εργάζεται για τον Τομ Κόλινς, διαχειριστή της Επιτροπής Αγροτικής Ασφάλειας (FSA), στους καταυλισμούς των μεταναστών και να κρατάει εκτενείς σημειώσεις για ένα μυθιστόρημα που είχε ξεκινήσει σχετικά με τη δυσχερή θέση αυτών των ανθρώπων και την στυγνή εκμετάλλευσή τους από τους γαιοκτήμονες. Η Μπαμπ ήταν μέλος του αμερικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος, γεγονός που θα την τοποθετούσε στη «μαύρη λίστα» κατά την περίοδο του μακαρθισμού.

Λίγους μήνες μετά την έναρξη της εθελοντικής εργασίας της Μπαμπ για την FSA, ο Τομ Κόλινς την κάλεσε σε μια κοντινή καφετέρια για να γευματίσει με έναν συγγραφέα με τον οποίο συνεργαζόταν, τον Τζον Στάινμπεκ. Ο Στάινμπεκ, το μπεστ σέλερ του οποίου «Άνθρωποι και ποντίκια» κυκλοφορήσει ένα χρόνο πριν, είχε βρει τον Κόλινς ενώ έγραφε μια σειρά άρθρων για τη δυσχερή θέση των προσφύγων από την Οκλαχόμα στην εφημερίδα The San Francisco News. Εκτός από τη συγγραφή αυτών των επτά άρθρων για την εφημερίδα, ο Στάινμπεκ είχε επίσης γράψει μια σύντομη περίληψη για την κατάσταση των μεταναστών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Nation, καθώς και ένα φυλλάδιο με τίτλο «Their Blood Is Strong». Σκεπτόμενος ότι η παρουσία ενός συγγραφέα με τα εύσημα και τις πωλήσεις του Στάινμπεκ θα τραβούσε την προσοχή του κοινού στα στρατόπεδα των αγροτών, ο Κόλινς προθυμοποιήθηκε να τον συνοδεύσει κατά την επίσκεψή του στον καταυλισμό.

Ίσως εξαιτίας της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά.

Ο Στάινμπεκ είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά τον καταυλισμό του Κόλινς στα μέσα Οκτωβρίου του 1937. Όταν ο συγγραφέας επέστρεψε σπίτι του, άρχισε να δουλεύει πάνω στην πρώτη του απόπειρα να γράψει το μυθιστόρημά του για το λεγόμενο «Dust Bowl», εγκατέλειψε όμως αυτό το χειρόγραφο και ξεκίνησε μια δεύτερη εκδοχή (που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και τελείωσε τον Μάιο του 1938), αλλά όταν την τελείωσε ήταν τόσο απογοητευμένος από το αποτέλεσμα ώστε την πέταξε και αυτή στα σκουπίδια, πριν τη δει ο ατζέντης του ο οποίος ήδη προωθούσε το επερχόμενο βιβλίο.

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στον καταυλισμό Arvin για τους πρόσφυγες του Dust Bowl κοντά στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια, με τον Tom Collins.

Ο Στάινμπεκ γνώρισε την Μπαμπ κατά τη διάρκεια της δεύτερης επίσκεψης του στον Κόλινς τον Μάιο του 1938, αφού είχε εγκαταλείψει δύο εκδοχές του βιβλίου που ήθελε να γράψει. Πάνω από φλιτζάνια καφέ, μίλησαν για τους καταυλισμούς, τη δυσχερή θέση των προσφύγων, τον τρομερό έλεγχο που ασκούσε το συνδικάτο της Ένωσης Αγροτών στις κοινότητες όπου ζούσαν και το ισχυρό πολιτικό λόμπι των γαιοκτημόνων. Η Μπαμπ δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι το αντίγραφο των ενδελεχών σημειώσεών της που θα έδινε πρόθυμα στον Στάινμπεκ όχι μόνο θα τον ενέπνεε καθώς ξεκινούσε την τρίτη και τελευταία του προσπάθεια να γράψει το μυθιστόρημά του, αλλά θα καθιστούσε αδύνατη την έκδοση του δικού της μυθιστορήματος. Όπως θα έλεγε η ίδια πολύ αργότερα, «ο Τομ Κόλινς ... μου είχε ζητήσει να κρατάω λεπτομερείς σημειώσεις για τη δουλειά μας κάθε μέρα, για τους ανθρώπους, τα πράγματα που έλεγαν, που έκαναν, πόσο δούλευαν, πόσο υπέφεραν. Νόμιζα ότι ήταν για τον ίδιον και για τη δουλειά μας, αλλά ήταν για τον Στάινμπεκ. Ήμουν πολύ αφελής».

Στο μεταξύ, ο Μπένετ Κερφ, επικεφαλής του έγκριτου εκδοτικού οίκου Random House είχε εντυπωσιαστεί με τα τέσσερα κεφάλαια του μυθιστορήματός που του είχε στείλει η Μπαμπ, τόσο πολύ που την κάλεσε στη Νέα Υόρκη για να ολοκληρώσει εκεί τη συγγραφή του μυθιστορήματός, προσφέροντάς της συγχρόνως συμβόλαιο για το βιβλίο της. Η Μπαμπ ολοκλήρωσε το βιβλίο στο οποίο έδωσε τον τίτλο «Whose Names Are Unknown» (Τα ονόματα των οποίων είναι άγνωστα), αλλά όταν πήγε τελικά στη Νέα Υόρκη για τα «τυπικά», όπως νόμιζε, οι υπεύθυνοι του εκδοτικού οίκου την πληροφόρησαν ότι η έκδοση του βιβλίου της –το οποίο θα κυκλοφορούσε τελικά το 2004, ένα χρόνο πριν από τον θάνατό της σε ηλικία 98 ετών– θα έπρεπε αναγκαστικά να αναβληθεί επ’ αόριστο αφού μόλις είχε εκδοθεί το βιβλίο του Στάινμπεκ με τίτλο «Τα σταφύλια της οργής».  

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στο κέντρο της φωτογραφίας, ανάμεσα σε εθελοντές εργαζόμενους στον καταυλισμό προσφύγων στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp

Μετά τις δύο προηγούμενες αποτυχημένες εκκινήσεις του διάσημου μυθιστορήματος, ο Στάινμπεκ, οπλισμένος με το υλικό που του είχε δώσει η Μπαμπ, άρχισε να γράφει με γοργούς ρυθμούς, ολοκληρώνοντας το πρώτο του προσχέδιο στα μέσα Οκτωβρίου του 1938. Όπως παρατήρησε ο βιογράφος του, Τζάκσον Μπένσον, «όταν τελικά άρχισε να γράφει το τελικό προσχέδιο του βιβλίου, το έκανε σαν κατοστάρης, όχι σαν μαραθωνόδρομος, και η πίεση σχεδόν τον διέλυσε». Πράγματι, ο Στάινμπεκ θα νοσηλευόταν στο νοσοκομείο λόγω εξάντλησης μετά την ολοκλήρωση του πρώτου προσχεδίου του βιβλίου.

Ίσως εξαιτίας αυτής της ιλιγγιώδους ταχύτητας και της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά. Όχι μόνο δεν έκανε έρευνα στις επισκέψεις του στον καταυλισμό, αλλά είπε ψέματα σχετικά με ένα ταξίδι του τον Φεβρουάριο του 1938, όπου, όπως δήλωνε, «ακολούθησε ένα καραβάνι μεταναστών από την Οκλαχόμα στην Καλιφόρνια και έζησε μαζί τους σε καταυλισμούς στην άκρη του δρόμου», ως έρευνα για το βιβλίο του. Αυτό το ταξίδι του δεν συνέβη ποτέ.

Με στοιχεία από Salon

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ