Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ σε φωτογραφία της δεκαετίας του 1930. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp
0

Η Σανόρα Μπαμπ, η οποία είχε γεννηθεί στην Οκλαχόμα και είχε μεγαλώσει ανάμεσα στους καλλιεργητές καλαμποκιού στο ανατολικό Κολοράντο πριν γίνει δημοσιογράφος, ήξερε καλά πώς είναι να μεγαλώνεις σε συνθήκες φτώχειας. Αυτός ήταν ο λόγος που θέλησε να γράψει για τη τραγική θέση στην οποία είχαν βρεθεί εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες οι οποίοι είχαν πληγεί βαρύτατα από το διπλό κακό της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης που ακολούθησε το κραχ του 1929 και την μεγάλη ξηρασία που έπληξε μεγάλα τμήματα της πολιτείας της Οκλαχόμα στα μέσα της επόμενης δεκαετίας, αναγκάζοντάς τους να μετοικίσουν στην Καλιφόρνια προκειμένου να βρουν δουλειά. Το 1938, η 30χρονη Μπαμπ ξεκίνησε να εργάζεται για τον Τομ Κόλινς, διαχειριστή της Επιτροπής Αγροτικής Ασφάλειας (FSA), στους καταυλισμούς των μεταναστών και να κρατάει εκτενείς σημειώσεις για ένα μυθιστόρημα που είχε ξεκινήσει σχετικά με τη δυσχερή θέση αυτών των ανθρώπων και την στυγνή εκμετάλλευσή τους από τους γαιοκτήμονες. Η Μπαμπ ήταν μέλος του αμερικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος, γεγονός που θα την τοποθετούσε στη «μαύρη λίστα» κατά την περίοδο του μακαρθισμού.

Λίγους μήνες μετά την έναρξη της εθελοντικής εργασίας της Μπαμπ για την FSA, ο Τομ Κόλινς την κάλεσε σε μια κοντινή καφετέρια για να γευματίσει με έναν συγγραφέα με τον οποίο συνεργαζόταν, τον Τζον Στάινμπεκ. Ο Στάινμπεκ, το μπεστ σέλερ του οποίου «Άνθρωποι και ποντίκια» κυκλοφορήσει ένα χρόνο πριν, είχε βρει τον Κόλινς ενώ έγραφε μια σειρά άρθρων για τη δυσχερή θέση των προσφύγων από την Οκλαχόμα στην εφημερίδα The San Francisco News. Εκτός από τη συγγραφή αυτών των επτά άρθρων για την εφημερίδα, ο Στάινμπεκ είχε επίσης γράψει μια σύντομη περίληψη για την κατάσταση των μεταναστών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Nation, καθώς και ένα φυλλάδιο με τίτλο «Their Blood Is Strong». Σκεπτόμενος ότι η παρουσία ενός συγγραφέα με τα εύσημα και τις πωλήσεις του Στάινμπεκ θα τραβούσε την προσοχή του κοινού στα στρατόπεδα των αγροτών, ο Κόλινς προθυμοποιήθηκε να τον συνοδεύσει κατά την επίσκεψή του στον καταυλισμό.

Ίσως εξαιτίας της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά.

Ο Στάινμπεκ είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά τον καταυλισμό του Κόλινς στα μέσα Οκτωβρίου του 1937. Όταν ο συγγραφέας επέστρεψε σπίτι του, άρχισε να δουλεύει πάνω στην πρώτη του απόπειρα να γράψει το μυθιστόρημά του για το λεγόμενο «Dust Bowl», εγκατέλειψε όμως αυτό το χειρόγραφο και ξεκίνησε μια δεύτερη εκδοχή (που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και τελείωσε τον Μάιο του 1938), αλλά όταν την τελείωσε ήταν τόσο απογοητευμένος από το αποτέλεσμα ώστε την πέταξε και αυτή στα σκουπίδια, πριν τη δει ο ατζέντης του ο οποίος ήδη προωθούσε το επερχόμενο βιβλίο.

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στον καταυλισμό Arvin για τους πρόσφυγες του Dust Bowl κοντά στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια, με τον Tom Collins.

Ο Στάινμπεκ γνώρισε την Μπαμπ κατά τη διάρκεια της δεύτερης επίσκεψης του στον Κόλινς τον Μάιο του 1938, αφού είχε εγκαταλείψει δύο εκδοχές του βιβλίου που ήθελε να γράψει. Πάνω από φλιτζάνια καφέ, μίλησαν για τους καταυλισμούς, τη δυσχερή θέση των προσφύγων, τον τρομερό έλεγχο που ασκούσε το συνδικάτο της Ένωσης Αγροτών στις κοινότητες όπου ζούσαν και το ισχυρό πολιτικό λόμπι των γαιοκτημόνων. Η Μπαμπ δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι το αντίγραφο των ενδελεχών σημειώσεών της που θα έδινε πρόθυμα στον Στάινμπεκ όχι μόνο θα τον ενέπνεε καθώς ξεκινούσε την τρίτη και τελευταία του προσπάθεια να γράψει το μυθιστόρημά του, αλλά θα καθιστούσε αδύνατη την έκδοση του δικού της μυθιστορήματος. Όπως θα έλεγε η ίδια πολύ αργότερα, «ο Τομ Κόλινς ... μου είχε ζητήσει να κρατάω λεπτομερείς σημειώσεις για τη δουλειά μας κάθε μέρα, για τους ανθρώπους, τα πράγματα που έλεγαν, που έκαναν, πόσο δούλευαν, πόσο υπέφεραν. Νόμιζα ότι ήταν για τον ίδιον και για τη δουλειά μας, αλλά ήταν για τον Στάινμπεκ. Ήμουν πολύ αφελής».

Στο μεταξύ, ο Μπένετ Κερφ, επικεφαλής του έγκριτου εκδοτικού οίκου Random House είχε εντυπωσιαστεί με τα τέσσερα κεφάλαια του μυθιστορήματός που του είχε στείλει η Μπαμπ, τόσο πολύ που την κάλεσε στη Νέα Υόρκη για να ολοκληρώσει εκεί τη συγγραφή του μυθιστορήματός, προσφέροντάς της συγχρόνως συμβόλαιο για το βιβλίο της. Η Μπαμπ ολοκλήρωσε το βιβλίο στο οποίο έδωσε τον τίτλο «Whose Names Are Unknown» (Τα ονόματα των οποίων είναι άγνωστα), αλλά όταν πήγε τελικά στη Νέα Υόρκη για τα «τυπικά», όπως νόμιζε, οι υπεύθυνοι του εκδοτικού οίκου την πληροφόρησαν ότι η έκδοση του βιβλίου της –το οποίο θα κυκλοφορούσε τελικά το 2004, ένα χρόνο πριν από τον θάνατό της σε ηλικία 98 ετών– θα έπρεπε αναγκαστικά να αναβληθεί επ’ αόριστο αφού μόλις είχε εκδοθεί το βιβλίο του Στάινμπεκ με τίτλο «Τα σταφύλια της οργής».  

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στο κέντρο της φωτογραφίας, ανάμεσα σε εθελοντές εργαζόμενους στον καταυλισμό προσφύγων στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp

Μετά τις δύο προηγούμενες αποτυχημένες εκκινήσεις του διάσημου μυθιστορήματος, ο Στάινμπεκ, οπλισμένος με το υλικό που του είχε δώσει η Μπαμπ, άρχισε να γράφει με γοργούς ρυθμούς, ολοκληρώνοντας το πρώτο του προσχέδιο στα μέσα Οκτωβρίου του 1938. Όπως παρατήρησε ο βιογράφος του, Τζάκσον Μπένσον, «όταν τελικά άρχισε να γράφει το τελικό προσχέδιο του βιβλίου, το έκανε σαν κατοστάρης, όχι σαν μαραθωνόδρομος, και η πίεση σχεδόν τον διέλυσε». Πράγματι, ο Στάινμπεκ θα νοσηλευόταν στο νοσοκομείο λόγω εξάντλησης μετά την ολοκλήρωση του πρώτου προσχεδίου του βιβλίου.

Ίσως εξαιτίας αυτής της ιλιγγιώδους ταχύτητας και της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά. Όχι μόνο δεν έκανε έρευνα στις επισκέψεις του στον καταυλισμό, αλλά είπε ψέματα σχετικά με ένα ταξίδι του τον Φεβρουάριο του 1938, όπου, όπως δήλωνε, «ακολούθησε ένα καραβάνι μεταναστών από την Οκλαχόμα στην Καλιφόρνια και έζησε μαζί τους σε καταυλισμούς στην άκρη του δρόμου», ως έρευνα για το βιβλίο του. Αυτό το ταξίδι του δεν συνέβη ποτέ.

Με στοιχεία από Salon

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Αναγνώσεις / Ζυμώνοντας ψωμί και ταριχεύοντας έναν νεκρό στην αρχαία Αίγυπτο

Πώς ήταν η ζωή στην αρχαία Αίγυπτο; Ένας Αμερικανός αρχαιολόγος περιγράφει το 24ωρο των ανθρώπων κάθε ιδιότητας και κοινωνικής τάξης στις Θήβες της αρχαίας Αιγύπτου μέσα από ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι αληθινές.
THE LIFO TEAM
Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Βιβλίο / Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Η Γαλλίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας γεφυρώνει, με τη μυθιστορηματοποίηση της μνήμης, τη μεγάλη λογοτεχνία, από τον Μαρσέλ Προυστ μέχρι τον σύγχρονό μας Εντουάρ Λουί. Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1940.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΕΠΕΞΕΡΓ. Παύλος Μεθενίτης «Αμανίτα μουσκάρια»

Το πίσω ράφι / Όταν μια ολόκληρη διμοιρία ανταρτών ξεκληρίστηκε από παραισθησιογόνα μανιτάρια

Στηριγμένο σε πραγματικά γεγονότα, το μυθιστόρημα «Αμανίτα μουσκάρια» του Παύλου Μεθενίτη εξερευνά το ζήτημα των ουσιών ως καταφύγιο αλλά και ως καταστροφή, και μας παρασύρει σ’ ένα ταξίδι ποτισμένο από την ελληνική πραγματικότητα, παραμονές της οικονομικής κρίσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Βιβλίο / Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Σε ένα νησί που μετρά λιγότερους από 300 μόνιμους κατοίκους, ένα παλιό καραβόσπιτο μεταμορφώθηκε σε ένα καταφύγιο πολιτισμού γεμάτο βιβλία, μουσικές και μικρούς θησαυρούς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ