100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο»

100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο» Facebook Twitter
2

Στις 20 Ιανουαρίου συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση ενός από τους κορυφαίους αλλά και πιο αγαπητούς δημιουργούς της έβδομης τέχνης και ήδη έχουν ξεκινήσει ανά τον πλανήτη μια σειρά από ποικίλες πανηγυρικές εκδηλώσεις με αφορμή την σημαντική επέτειο, με επίκεντρο την γενέτειρα του, το Ρίμινι. Το κείμενο που ακολουθεί είναι από την αγγλική έκδοση του βιβλίου "Fare un film" (Κάνοντας μια ταινία), την πιο πλήρη και συγκεντρωτική συλλογή των γραπτών του Φεντερίκο Φελίνι. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, ο μεγάλος δημιουργός καταθέτει τις πρώτες παιδικές αναμνήσεις του από το σινεμά, τους δισταγμούς του για το αν είχε αυτό που χρειαζόταν για να γίνει σκηνοθέτης και την καθοριστική επίδραση που είχε στην πιο κρίσιμη απόφαση της ζωής του ο Ρομπέρτο Ροσελίνι.

 

Πριν από το γυμνάσιο, ποτέ μου δεν είχα αναρωτηθεί τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Δεν μπορούσα καν να οραματιστώ κάποιο μέλλον για μένα. Πίστευα απλά ότι ένα επάγγελμα είναι κάτι το αναπόφευκτο, όπως η κυριακάτικη λειτουργία. Ποτέ μου δεν είχα πει, «όταν μεγαλώσω θα γίνω...!». Εξάλλου, μου φαινόταν ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ, και κατά βάθος είχα δίκιο.

Από τη μέρα που γεννήθηκα μέχρι που πάτησα για πρώτη φορά το πόδι μου στην Cinecittà ως δημοσιογράφος, ήταν να σα να έχει ζήσει τη ζωή μου κάποιος άλλος, ο οποίος μόνο σε κάτι εντελώς ανύποπτες και φευγαλέες στιγμές, αποφάσιζε ξαφνικά να μου επιτρέψει τη συμμετοχή σε σκόρπια σπαράγματα της μνήμης του. Θα πρέπει συνεπώς να παραδεχτώ ότι οι ταινίες μου απαρτίζονται από αναμνήσεις που αφηγούνται εντελώς φανταστικές ιστορίες. Εν τέλει όμως, τι σημασία έχει;

Νομίζω ότι η πρώτη ταινία που θυμάμαι είναι ο «Μασίστας στην κόλαση» (Maciste all'inferno, 1925). Ήμουν στην αγκαλιά του πατέρα μου, η αίθουσα ήταν αποπνικτικά ζεστή και γεμάτη κόσμο, ενώ την είχαν ψεκάσει και με ένα αντισηπτικό που μου έκαιγε τον λαιμό και μου προκαλούσε μια ελαφρά ζάλη. Μέσα σ΄ αυτήν την ηπίως ναρκωμένη ατμόσφαιρα, θυμάμαι κιτρινισμένες εικόνες στο πανί με πολλές μεγαλόσωμες, όμορφες γυναίκες.

Θυμάμαι επίσης τις διαφάνειες που μας πρόβαλλε ο παπάς στο κατηχητικό, ασπρόμαυρες εικόνες από εκκλησίες στην Ασίζη και στο Ορβιέτο, ενώ εμείς καθόμασταν σε κάτι ξύλινους πάγκους.

Για μένα, το σινεμά είναι μια μεγάλη αίθουσα που σφύζει από φωνές, ιδρώτα, ταξιθέτες, ψημένα κάστανα και παιδικά ούρα: μια ατμόσφαιρα τέλους του κόσμου, καταστροφής, επιδρομής.

Δεν είμαι εξοικειωμένος με κάποιους κλασικούς δημιουργούς: Μουρνάου, Ντράγιερ, Αϊζενστάιν. Ντρέπομαι να ομολογήσω ότι δεν έχω δει ποτέ τις ταινίες τους.

100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο» Facebook Twitter
«Για μένα, το σινεμά είναι μια μεγάλη αίθουσα που σφύζει από φωνές, ιδρώτα, ταξιθέτες, ψημένα κάστανα και παιδικά ούρα: μια ατμόσφαιρα τέλους του κόσμου, καταστροφής, επιδρομής»

Όταν πρωτοξεκίνησα την ενασχόλησή μου με το σινεμά, πίστευα ότι δεν ήμουν φτιαγμένος για σκηνοθέτης. Δεν είχα καμία κλίση προς την τυραννική καταπίεση, τη συνέπεια, τη σχολαστικότητα, την σκληρή δουλειά, και τόσα άλλα πράγματα που απαιτεί αυτός ο ρόλος, και πάνω απ΄ όλα το κύρος της εξουσίας. Όλα αυτά απουσιάζουν από το ταπεραμέντο μου. Ως παιδί ήμουν εσωστρεφής, εύκολος στόχος, ευάλωτος μέχρι λιποθυμίας. Και εξακολουθώ να παραμένω συνεσταλμένος, ασχέτως του τι πιστεύει για μένα ο κόσμος. Πώς μπορεί κανείς να συνδυάσει όλα αυτά τα ελλείματα με τις μπότες, το μαστίγιο, το μεγάφωνο, τις φωνές και όλα τα υπόλοιπα παραδοσιακά σκηνοθετικά όπλα; Το να σκηνοθετείς μια ταινία είναι σα να είσαι ο Κολόμβος και να προσπαθείς να διαχειριστείς ένα πλήρωμα που έχει στασιάσει και θέλει να γυρίσει πίσω.

Την εποχή ακόμα που ήμουν μόνο σεναριογράφος, μου έκανε τρομερή εντύπωση το γεγονός ότι ένας σκηνοθέτης μπορούσε να συντηρεί επαγγελματικές σχέσεις με τους ηθοποιούς του. Μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να γράφω διαλόγους μέσα στην απέραντη σύγχυση των γυρισμάτων. Κι όμως τελικά ανακάλυψα ότι μόνο σε τέτοιες χαοτικές συνθήκες μπορούσα να εργαστώ σωστά, όπως όταν ήμουν δημοσιογράφος και έγραφα άρθρα την τελευταία στιγμή πριν το τυπογραφείο.

Πιο άνετα ένιωθα πάντα στα εξωτερικά γυρίσματα, στην ύπαιθρο, και η αιτία είναι ο Ροσελίνι. Η εμπειρία μου με τον Ροσελίνι, το ταξίδι για τα γυρίσματα της ταινίας του "Paisà" (Αυτοί που έμειναν ζωντανοί, 1946), είχε σαν αποτέλεσμα να ανακαλύψω την Ιταλία. Προηγουμένως δεν είχα δει και πολλά πράγματα: μόνο το Ρίμινι, την Φλωρεντία, την Ρώμη και κάποιες μικρές πόλεις στο Νότο. Αλλά και ο τρόπος που γύριζε τις ταινίες του ήταν για μένα μια αποκάλυψη, σα να πηγαίνεις ένα όμορφο ταξίδι παρέα με φίλους. Εκ των υστέρων, μου φαίνεται ότι τότε ξεκίνησαν όλα για μένα.

Τότε ήταν που είχα και μια χαρμόσυνη επιφοίτηση, όταν συνειδητοποίησα ότι μπορούσε να κάνει κάποιος ταινίες με την ίδια ελευθερία και την ίδια άνεση που προσφέρει το γράψιμο ή το σκιτσάρισμα, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, χωρίς να ανησυχείς τόσο πολύ για το τελικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για την ίδια μυστική, αγχωτική, εξευγενισμένη, συναρπαστική σχέση που έχει κανείς με τις ίδιες του τις νευρώσεις. Τα εμπόδια, οι αμφιβολίες, οι αναθεωρήσεις, οι κρίσεις, οι προσπάθειες δεν είναι τόσο διαφορετικές από αυτές που βιώνει ένας ζωγράφος που αναζητά ιδανικές σκιές στον καμβά ή ένας συγγραφέας που σβήνει και ξαναγράφει, αναζητώντας έναν τρόπο έκφρασης, αψηλάφητο και φευγαλέο, που ζει κρυμμένος ανάμεσα σε χιλιάδες πιθανότητες.

Ο Ροσελίνι ήταν σαν τροχονόμος που με βοήθησε να διασχίσω τον δρόμο. Δε νομίζω ότι με επηρέασε με την έννοια που συνήθως αποδίδουμε σ΄ αυτή την λέξη. Αυτό που αναγνωρίζω σ' εκείνον είναι μια πατρότητα σαν αυτή του Αδάμ: ένα είδος προγόνου από τον οποίον καταγόμαστε όλοι. Είναι δύσκολο να προσδιορίσω ακριβώς τι κληρονόμησα από εκείνον. Ο Ροσελίνι διευκόλυνε τη μετάβασή μου από μια αόριστη, κυκλοθυμική, αναποφάσιστη, διστακτική περίοδο, στην φάση του κινηματογράφου. Ήμουν έτοιμος για κάποιου είδους δέσμευση κι αυτός ήταν εκεί για να με βοηθήσει να την πραγματώσω.

Όταν αργότερα με βασάνιζαν αμφιβολίες για το αν θα πρέπει να συμφωνήσω να γυρίσω την πρώτη ταινία μου, το μόνο που είχα να κάνω για να αντλήσω δύναμη, ήταν να στραφώ στις όμορφες αναμνήσεις εκείνου του ταξιδιού.

Απόδοση: Δημήτρης Πολιτάκης

Οθόνες
2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Daily / Ο Πολ Σάιμον δεν ακούει καθόλου πλέον από το ένα αυτί αλλά η μουσική παραμένει βαθιά εντός του

Το ντοκιμαντέρ «In Restless Dreams: The Music of Paul Simon» αποτελεί μια συναρπαστική αναδρομή στη μακρά πορεία του σπουδαίου δημιουργού, από τους Simon and Garfunkel μέχρι σήμερα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Οθόνες / Έρωτας και μνήμη: Η «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» έγινε 20 χρονών

Η δημοφιλής ρομαντική ταινία με τον Τζιμ Κάρεϊ και την Κέιτ Γουίνσλετ συμπλήρωσε μια εικοσαετία από την αμερικανική της πρεμιέρα. Με αφορμή αυτή την επέτειο, την επισκεπτόμαστε ξανά και εξετάζουμε γιατί παραμένει αγαπητή μέχρι σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τρία ελληνικά ντοκιμαντέρ του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που πρέπει να δείτε οπωσδήποτε

Οθόνες / Γιατί τα ελληνικά ντοκιμαντέρ είναι στο σύνολό τους καλύτερα από τις ταινίες μυθοπλασίας - Τρία παραδείγματα

Τα πολυσυζητημένα «Αδέσποτα Κορμιά», ένα ερωτικό προσκύνημα στη Σαπφώ και ένα στοιχειωμένο σκακιστικό καφενείο στην καρδιά του αθηναϊκού κέντρου: Τρεις ταινίες που ξεχώρισαν στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

The Review / Υπάρχει άνθρωπος που δεν έκλαψε με το «One Day» του Netflix;

Ο Γιάννης Βασιλείου και η Ναταλία Πετρίτη συζητούν για τα συν και τα πλην της παραγωγής του Netflix, για τους λόγους που δέθηκαν οι θεατές μαζί της και για άλλες πρόσφατες παραγωγές που θα έκαναν ακόμα και μια πέτρα να κλάψει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάθη, μίση, ανταλλαγή εραστών και ατέλειωτοι καβγάδες: Το μυστικό παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Οθόνες / Πάθη, μίση, ατέλειωτοι καβγάδες: Το παρασκήνιο πίσω από τις βελούδινες ταινίες του Τζέιμς Άιβορι

Ένα νέο ντοκιμαντέρ για το ντουέτο του παραγωγού Ισμαήλ Μέρτσαντ και του σκηνοθέτη Τζέιμς Άιβορι καθιστά σαφές ότι τα υποβόσκοντα πάθη στις ταινίες τους δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πίσω από την κάμερα.
THE LIFO TEAM
Lee Grant: «Η εξορία μου από το Χόλιγουντ ήταν η καλύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσα να φανταστώ»

Οθόνες / Λι Γκραντ: Μια «ακυρωμένη» ηθοποιός, μια ακόμα ενεργή και αξιόλογη σκηνοθέτιδα

To τρομερό ταλέντο που έκανε μπαμ από μακριά και το Χόλιγουντ κατέστρεψε χωρίς αιτία βρίσκεται πια στην κορυφή της λίστας με τους μεγαλύτερους (σε ηλικία) εν ζωή σκηνοθέτες. Η ιστορία της ζωής και της καριέρας του κοριτσιού με την κλεμμένη νεότητα είναι συγκλονιστική.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Sopranos: Ο εθισμός του Τζέιμς Γκαντολφίνι στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και το χάος στα γυρίσματα της κορυφαίας σειράς

Οθόνες / The Sopranos: Ο εθισμός του Τζέιμς Γκαντολφίνι στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά και το χάος στα γυρίσματα της κορυφαίας σειράς

Σ’ ένα νέο βιβλίο αποκαλύπτεται το μέγεθος των προβλημάτων που συχνά προκαλούσε η κατάσταση που βρισκόταν ο πρωταγωνιστής της εμβληματικής σειράς του HBO
THE LIFO TEAM
Μίσα Ντεφονσέκα: Η αληθινή ιστορία της γυναίκας που «έζησε με τους λύκους» και εξαπάτησε τους πάντες

Οθόνες / Μίσα Ντεφονσέκα: Η αληθινή ιστορία της γυναίκας που «έζησε με τους λύκους» και εξαπάτησε τους πάντες

Η ιστορία της τα είχε όλα. Ήταν δραματική, συγκινητική, μια ιστορία επιβίωσης ενός παιδιού, είχε αθωότητα, πίστη και το πιο δραματικό φόντο της πιο σκοτεινής περιόδου της ευρωπαϊκής ιστορίας, τις διώξεις και την εξόντωση των Εβραίων και το Ολοκαύτωμα. H απίστευτη αυτή ιστορία είναι τώρα ένα ντοκιμαντέρ που προβάλλεται στο Netflix.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
10 γυναικείες οσκαρικές πρωτιές

Οθόνες / Δέκα γυναικείες οσκαρικές πρωτιές που έγραψαν ιστορία

Η πρώτη μαύρη ηθοποιός, η πρώτη αυτόχθονας Αμερικανίδα, η πρώτη ΛΟΑΤΚΙ+ γυναίκα, η πρώτη που πήρε βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας ανταγωνιζόμενη τον πρώην σύζυγό της, η πρώτη zoomer και ως τώρα η μοναδική γεννηθείσα τον 21ο αιώνα με Όσκαρ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αν μια ταινία δεν είναι στη συλλογή της Criterion, δεν μετράει, όσα βραβεία κι αν έχει πάρει

Οθόνες / Αν μια ταινία δεν είναι στη συλλογή της Criterion, δεν μετράει, όσα βραβεία κι αν έχει πάρει

Έχει διαμορφώσει γενιές κινηματογραφιστών που μεγάλωσαν υπό την επιρροή της, για την πλειονότητα των κινηματογραφόφιλων είναι κάτι σαν το Λούβρο, αλλά «με μια χιπ αύρα». Για πολλούς, η γνώμη της εταιρείας που επιλέγει 50 με 60 νέες ταινίες κάθε χρόνο μετράει περισσότερο από οποιαδήποτε τελετή απονομής βραβείων.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάτια Ερμητικά Κλειστά»: Η επιτάφια ονειροφαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Οθόνες / «Μάτια Ερμητικά Κλειστά»: Η επιτάφια ονειροφαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

25 χρόνια συμπληρώνονται από τον θάνατο του σπουδαίου σκηνοθέτη, λίγους μήνες πριν από την πρεμιέρα του αριστουργηματικού, πολυδαίδαλου επιλόγου της ασυναγώνιστης φιλμογραφίας του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

2 σχόλια
Sei GRANDE, GRANDE, GRANDE...Γι' αυτό είσαι τεράστιος, Federico, επειδή δεν μεγάλωσες ποτέ!Σε ευχαριστούμε, που θα μπορείς πάντα να κάνεις και τους άλλους να πιστεύουν ότι δεν μεγάλωσαν ποτέ!
Ο διασημος Ιταλος σκηνοθετης Φεντερικο Φελινι βοηθιεται απο τους Ναζι να ξεφυγει απο βρετανους στην Αφρικη…In November 1942, Fellini was sent to Libya, occupied by Fascist Italy, to work on the screenplay of I cavalieri del deserto (Knights of the Desert, 1942), directed by Osvaldo Valenti and Gino Talamo. Fellini welcomed the assignment as it allowed him "to secure another extension on his draft order".[18] Responsible for emergency re-writing, he also directed the film's first scenes. When Tripoli fell under siege by British forces, he and his colleagues made a narrow escape BY BOARDING A GERMAN MILITARY PLANE flying to Sicily. His African adventure, later published in Marc’Aurelio as "The First Flight", marked “the emergence of a new Fellini, no longer just a screenwriter, working and sketching at his desk, but a filmmaker out in the field”.[19]Πηγη : https://en.wikipedia.org/wiki/Federico_Fellini( Εχω γραψει ενα πολυσελιδο κειμενο που περιλαμβανει 10ετες αρχειο για την συμπεριφορα των αμερικανικων μηντια στο ζητημα Ιταλια και ιταλικος φασισμος. Παροτι το κειμενο που βασιζεται στο βιβλιο της αγγλιδας ιστορικου Λιζας Τζαρντιν, “Εγκοσμια Αγαθα” ( του 1996 ) και επιχειρηματολογει πολιτικοφιλοσοφικα οτι στα πρωτα μεταψυχροπολεμικα χρονια συμφερε την Αμερικη να προμοταρει την Ιταλια και να την ρομαντικοποιει, αφου επαιζε το ρολο της Τζενοα και την Βενετιας οταν επεσε το Βυζαντιο ( οπου Βυζαντιο η Σοβιετικη Ενωση ), με σκοπο και στοχο τον επεκτατισμο προς την Κασπια και το Αζερμπαιτζαν του Αλιγιεφ, εχει χασει κομματι της δυναμικης του μετα τη νεοσυντηρητικη στροφη στην εξωτερικη πολιτικη της χωρας το 2003, παραμενει στα βασικα του σημεια σωστο.  Πχ ολες οι ταινιες ( απο μεγαλες εταιρειες διανομης ) που εχουν βγει αναφερομενες στο φαινομενο του ιταλικου φασισμου τα τελευταια τριανταπεντε και πλεον χρονια, τον ρομαντικοποιουνε. Επιγραμματικα : "Μεντιτερανο", "Καπεταν Κορελι", "Τσαι με τ Μουσολινι", "Ζωη ειναι Ωραια", "Μαλενα", "Καφε Παραντισο" κοκ. Το ιδιο ισχυει για ολα τα μεσα, ραδιοφωνο, εφημεριδες, βιβλια κλπ.Στο επιπεδο των βιβλιων η αναλογια Γερμανια- Ιταλια ειναι σκανδαλωδης για μια χωρα που γεννησε τον φασισμο και εζησε μ αυτον για ενα τεταρτο του αιωνα. Χαρακτηριστικη ειναι μια δηλωση του περιβοητου Ουμπερτο Εκο την εποχη Μπερλουσκονι : "Το 1931 ο φασισμός επέβαλε στους πανεπιστημιακούς καθηγητές -1.200 εκείνη την εποχή- έναν όρκο πίστης στο καθεστώς. Μόνον 12 αρνήθηκαν και έχασαν τη δουλειά τους…”,  ενω οποτε γραφονται βιβλια που προσπαθουν να συνδεσουν - λογικα αφου ειναι ενα ιστορικα επιστεμικο αντικειμενικο δεδομενο οχι αποψη - την Ιταλια με τη Γερμανια ( ο Ναζισμος πρακτικα γεννηθηκε απο μια συμφωνια βιομηχανων το 1927 στη Βενετια ), βιβλια οπως του σπουδαιου Μπερναρντ Νοξ, μπουκοταρονται απο τα mainstream δυτικα μηντια και χανουν την απηχηση που δικαιως θα πρεπε να εχουν.Δε θελω να συνεχισω γιατι το ζητημα ειναι τεραστιο. Αναφερω αυτα τα λιγα για τους “σινεφιλ” συμπατριωτες μου.