Η αισθηματική αγωγή του νεαρού Ομπάμα

Η αισθηματική αγωγή του νεαρού Ομπάμα Facebook Twitter
Ο Μπαράκ Ομπάμα φωνογραφημένος στο Χάρβαρντ όταν ανακηρύχθηκε Πρόεδρος του The Harvard Law Review τον Φεβρουάριο του 1990. Φωτ.: Lane Turner/The Boston Globe via Getty Images/Ideal Image
0



ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΛΗΘΟΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΩΝ από το πρώτο μέρος της αυτοβιογραφίας του Μπαράκ Ομπάμα που περιφέρονται τις τελευταίες μέρες σε διάφορα αμερικανικά μέσα, πέτυχα και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την αισθηματική του αγωγή ως νεαρού φοιτητή ο οποίος δεν είχε ακόμα συγκροτήσει τις πολιτικές του φιλοδοξίες σ' ένα μακροπρόθεσμο όραμα και κυρίως επιθυμούσε να ανήκει στους «ψαγμένους» και στους «εναλλακτικούς» κύκλους της προπτυχιακής ζωής.


«Με οδύνη συνειδητοποιώ ότι ένας πιο προικισμένος συγγραφέας από μένα θα έβρισκε έναν τρόπο να αφηγηθεί την ίδια ιστορία πιο συνοπτικά», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου "A Promised Land" (στα ελληνικά κυκλοφορεί με τον τίτλο «Γη της Επαγγελίας»), το οποίο τελειώνει καμιά οχτακοσαριά σελίδες αργότερα – σαν φινάλε πρώτου κύκλου σειράς που τεχνηέντως καλλιεργεί αδημονία για την συνέχεια – όταν συναντιέται το 2011 στο Κεντάκι με την ομάδα των ειδικών δυνάμεων που είχε αναλάβει την αποστολή ανεύρεσης και εκτέλεσης τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Στον πρώτο τόμο της αυτοβιογραφίας του ο Μπαράκ Ομπάμα, με κάποια ντροπή είναι αλήθεια, κάνει λόγο για «τον βαθμό στον οποίο η διανοητική περιέργειά μου στα δύο πρώτα έτη του πανεπιστημίου ακολουθούσε τα θεωρητικά ενδιαφέροντα των διάφορων γυναικών που επιχειρούσα να γνωρίσω».

Προικισμένος συγγραφέας είναι σίγουρα πάντως αν κρίνει κανείς από τον μεστό του λόγο, τις γλαφυρές περιγραφές και τις καίριες αναλογίες που χρησιμοποιεί, ειδικά στα κομμάτια που δεν έχουν αμιγώς να κάνουν με την εντυπωσιακή του πολιτική του σταδιοδρομία. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τεχνικά, ως συγγραφέας μπήκε στην πολιτική – το βιβλίο του, «Όνειρα από τον πατέρα μου» (Dreams From My Father) ή «Εικόνες του πατέρα μου», όπως είναι ο τίτλος της ελληνικής έκδοσης, κυκλοφόρησε το 1995 όταν ήταν μόλις 33 ετών – και όχι το αντίστροφο.


Σε κάθε περίπτωση, δεν διστάζει στον πρώτο αυτό τόμο της αυτοβιογραφίας του, για την οποία η προκαταβολή έφτασε στο ποσό-ρεκόρ των 65 εκατομμυρίων δολαρίων, να χαρακτηρίσει τον πρωτοετή εαυτό του ως έναν «ακόρεστο, αφοσιωμένο παρτάκια». Και λίγο "γύπας" θα προσθέταμε εμείς, και επίσης λίγο "πονηρός πολιτευτής" με βάση το απόσπασμα στο οποίο, με κάποια ντροπή είναι αλήθεια, κάνει λόγο για «τον βαθμό στον οποίο η διανοητική περιέργειά μου στα δύο πρώτα έτη του πανεπιστημίου ακολουθούσε τα θεωρητικά ενδιαφέροντα των διάφορων γυναικών που επιχειρούσα να γνωρίσω: Μαρξ και Μαρκούζε για να έχω κάτι να πω στην σοσιαλίστρια με τα μακριά πόδια που ζούσε στην φοιτητική μου εστία, Φανόν και Γκουέντολιν Μπρουκς για την φοιτήτρια κοινωνιολογίας με το απαλό δέρμα που ποτέ δεν μου χάρισε ούτε μια ματιά, Φουκώ και Γουλφ για την αιθέρια bisexual που φορούσε κυρίως μαύρα. Ως στρατηγική όμως για να βγάζεις κορίτσια, στις περισσότερες περιπτώσεις ο ψευτο-διανοουμενισμός μου αποδείχτηκε εντελώς άχρηστος, καταλήγοντας σε μια σειρά από τρυφερές αλλά πλατωνικές σχέσεις...».


Όπως παρατηρήθηκε πάντως από τους κουτσομπόληδες πολιτικολόγους του Twitter με αφορμή το παραπάνω απόσπασμα, ο νεαρός Μπαράκ Ομπάμα απλά ακολουθούσε (ασυνείδητα βεβαίως και σε άλλη κατεύθυνση) τα χνάρια κάποιων από τους διάσημους στοχαστές το έργο των οποίων καταχρηστικά χρησιμοποιούσε στις ρομαντικές εξορμήσεις του, και πιο συγκεκριμένα του Μισέλ Φουκώ, ο οποίος είχε δηλώσει το 1983, έναν χρόνο πριν από τον θάνατό του, σε μια συνέντευξή του στον Αμερικανό συγγραφέα Έντμουντ Γουάιτ: «Δεν ήμουν πάντα έξυπνος. Στο σχολείο ήμουν αυτό που λένε σκράπας. Υπήρχε όμως ένας συμμαθητής μου που ήταν πολύ όμορφος, αλλά ακόμα χειρότερος μαθητής κι από μένα. Για να κερδίσω λοιπόν την εύνοιά του, ξεκίνησα να του κάνω εγώ τις σχολικές εργασίες – και κάπως έτσι έγινα έξυπνος, κάνοντας όλη αυτή τη δουλειά για λογαριασμό του, για να τον βοηθήσω. Υπό μία έννοια, από τότε και για όλη μου τη ζωή το ίδιο προσπαθώ να κάνω: διανοουμενίστικα πράγματα που ελκύουν ωραία αγόρια».

Σε άλλο σημείο του βιβλίου που επίσης αναφέρεται στα πρώτα φοιτητικά του χρόνια, ο «Μπάρι», όπως τον έλεγαν οι φίλοι του τότε, θυμάται πόσο κρίσιμες και στρατηγικές ήταν οι επιλογές που έπρεπε να κάνει προκειμένου να συνδεθεί με τις σωστές και τις cool παρέες και κλίκες του κολεγιακού μικρόκοσμου: «Για να αποφύγω την στάμπα του ξεπουλημένου, επέλεγα τις φιλίες μου προσεκτικά. Τους πιο συνειδητοποιημένους και ενεργούς πολιτικά από τους μαύρους φοιτητές. Τους Μεξικανο-Αμερικανούς [Chicanos]. Τους μαρξιστές καθηγητές και τους στρουκτουραλιστές μεταπτυχιακούς, τις φεμινίστριες και τους πανκ ποιητές. Καπνίζαμε τσιγάρα και φορούσαμε μαύρα δερμάτινα τζάκετ. Τις νύχτες, στην εστία, κουβεντιάζαμε για την νεοαποικιοκρατία, τον Φραντς Φανόν, τον ευρωκεντρισμό και την πατριαρχία. Όταν σβήναμε τα τσιγάρα μας στις μοκέτες των διαδρομών ή όταν βάζαμε μουσική τόσο δυνατά που έτρεμαν οι τοίχοι, αντιστεκόμασταν στις πνιγηρές συμβάσεις της αστικής κοινωνίας. Δεν ήμασταν αδιάφοροι ή απρόσεκτοι ή ανασφαλείς. Ήμασταν απλώς αποξενωμένοι».


Μια φάση ήταν κι αυτή και πέρασε, ένα απαραίτητο στάδιο πριν την πολιτική του ενηλικίωση και την αλληλουχία συμβιβασμών που θα τον οδηγούσε δεκαετίες αργότερα στο ύψιστο αξίωμα της χώρας του. Αλλά και του πλανήτη εν τέλει, σύμφωνα με τον αμερικανικό εξαιρετισμό, από τον οποίον ούτε ο ίδιος φαίνεται να ξεφεύγει. «Ακόμα κι αυτοί που διαμαρτύρονται για τον ρόλο της Αμερικής στον κόσμο, σε μας βασίζονται για να μην βουλιάξει το σύστημα», γράφει σε μια αποστροφή του λόγου που μοιάζει μάλλον αντιδραστική.


Όπως σημειώνει πάντως στο βιβλίο, ποτέ του δεν ήταν στην πραγματικότητα ο «ονειροπόλος ιδεαλιστής» που κάποιοι ενδεχομένως φαντάζονται, αλλά ένας πραγματιστής που «ακόμα και στις πιο επαναστατικές μου στιγμές, μπορούσα να θαυμάσω μια επιχείρηση που λειτουργούσε σωστά και να διαβάσω με ενδιαφέρον τις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων και να απορρίψω την ιδέα ότι πρέπει να τα διαλύσουμε όλα και να ξαναφτιάξουμε την κοινωνία από την αρχή».

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ